Top 5 Essays Analyzing the Emotional State of Xúy Vân in the play 'Xúy Vân giả dại' (Literature 10 - Cánh Diều textbook)

Chèo is a versatile and popular form of traditional folk opera in the Red River Delta region. Combining various art forms such as singing, dancing, and acting, chèo is considered a multifaceted artistic product. Originating from the intellectual working class, chèo often highlights the values of ambition, academic success, and the pursuit of official positions, ideals cherished by intellectuals in the past. Among the most beloved works of chèo is 'Kim Nham,' with the excerpt 'Xúy Vân giả dại' standing out as a key scene, included in the high school curriculum. This excerpt vividly portrays the tragic love and inner conflict of the character Xúy Vân. Other famous chèo plays like 'Quan Âm Thị Kính,' 'Trương Viên,' 'Chu Mãi Thần,' and 'Kim Nham' have become timeless pieces loved by generations. During harvest seasons or the New Year, many rural villages organize chèo festivals, with the sound of the chèo drum echoing through the green bamboo groves, evoking deep emotions among the people:

'Spring rains fluttering through the air,

Flowers of the xoan tree fall on the white earth,

The chèo festival reaches Dang village,

Mother says: 'Tonight, village Doai will perform chèo...'

(Nguyễn Bính)

Chèo is a stage art form blending song, dance, and performance harmoniously. The chèo melodies are diverse, and its lyrics are beautifully intertwined with folk songs and ballads. Iconic scenes like 'Thị Mầu lên chùa,' 'Xuý Vân giả dại,' 'Thị Phương dắt mẹ chồng chạy giặc,' and 'Tuần Ty gặp đào Huế' have become beloved performances that audiences never tire of. The excerpt 'Xuý Vân giả dại' appears in the second part of 'Kim Nham,' where after a long separation from her husband, Xúy Vân falls in love with Trần Phương. Deceived by him, she pretends to be mad in an attempt to have her husband, Kim Nham, divorce her. With fiery eyes, emotional singing, frantic movements, and expressive gestures, Xúy Vân leaves a lasting impression on the audience with her passionate love and tragic fate. Many chèo artists have gained fame through this role.

Xúy Vân enters the play with a distorted state of mind, her speech and singing becoming disoriented, embodying a tragic, confused, half-conscious, half-mad state. She sings about a boat, symbolizing a woman waiting for her husband, anxious that time and youth are slipping away. The next lines, using broken lục bát verses, express her sorrowful desire to break free from her past love. She confesses a 'wind-blown' love and her belief that she and her lover will grow old together, loyal to the promise of eternal devotion. Xúy Vân's rebellious mindset still astounds many viewers. Only after her performance, when the audience calls out her name, does she reveal her true identity and situation. She also sings the 'wild chicken song,' symbolizing her ironic fate. She sees herself as the daughter of a noble family, while Kim Nham is portrayed as a poor and humble man.

Xúy Vân is portrayed as an innocent, naïve woman constantly battling sadness and loneliness due to her inability to find a soulmate. By chance, she meets Trần Phương, whom she believes to be her true love and confidant. However, life takes a bitter turn as Trần Phương proves to be deceitful. After manipulating her emotions, he convinces her to pretend to be mad so her in-laws will grant her a divorce. She naively believes his empty promises and pretends to be insane, hoping her husband will leave her. However, her husband, Kim Nham, refuses to give up, seeking doctors far and wide to cure her. But since her illness is self-inflicted, no treatment can help. Eventually, Kim Nham is forced to divorce her.

After the divorce, Xúy Vân faces the painful truth that Trần Phương has abandoned her, as he never intended to marry her. This cruel betrayal breaks her, and she transitions from pretending to be mad to actually losing her sanity due to heartbreak. While Xúy Vân made a mistake in leaving her husband for Trần Phương, she is also a tragic figure, deceived by false promises. She sings about herself: 'I’m not the moonlit sky, but I met the wind and the moon.' Though not promiscuous, Xúy Vân did not love her husband, Kim Nham, and fell deeply in love with Trần Phương.

The imagery and events in this excerpt are disconnected and illogical, leaving only the foolish unable to distinguish between right and wrong. The nonsensical words paired with irrational actions and laughter intensify the chaos, despair, and confusion in Xúy Vân’s emotions. As we follow the text, we sympathize with Xúy Vân, feeling sorry for her due to a loveless arranged marriage while also criticizing her for not maintaining her integrity. This excerpt highlights marital fidelity while evoking empathy for the position of women in a patriarchal society. Although Xúy Vân yearns for legitimate happiness, she cannot achieve it in an era that favors male dominance. However, by understanding and sympathizing with this character, one can recognize the deeper, humanistic meaning of the excerpt.

Chèo is a traditional Vietnamese folk theatre form that harmoniously blends singing, dancing, and acting. The melodies of chèo are rich and diverse, with lyrics deeply intertwined with folk poetry and songs. It is a long-established art form cherished by the people. Famous chèo plays such as 'Quan Âm Thị Kính', 'Trương Viên', 'Chu Mãi Thần', and 'Kim Nham' have been beloved by generations of our ancestors, parents, and ourselves. After a bountiful harvest or during the early spring, many rural villages host chèo festivals, with the sounds of drums resonating through the bamboo groves, stirring emotions in the hearts of the people:

'That day, spring rain drifted by,

Flowers fell in abundance, scattered all around,

The chèo festival at Đặng village passed by my gate,

Mother said: “Tonight, Thôn Đoài will sing…”' (Nguyễn Bính)

Chèo is a unique form of folk theatre blending songs, dances, and performances with great harmony. The melodies are varied and rich, with lyrics that cleverly merge folk songs and proverbs. Famous excerpts like 'Thị Mầu goes to the temple', 'Xuý Vân pretends to be mad', 'Thị Phương leads her mother-in-law away from the enemy', and 'Tuần Ty meets Huế’s peach blossom' are cherished by many. These scenes are timeless, continuously enjoyed, and never tiresome. The excerpt 'Xuý Vân pretends to be mad' is from the second part of the chèo play 'Kim Nhan'. After being separated from her husband for a long time, Xuý Vân becomes infatuated with Trần Phương, and in a fit of jealousy, pretends to be insane in an attempt to have Kim Nhan divorce her. With fiery eyes, a passionate voice, wild movements, and expressive gestures, Xuý Vân left a deep impression on the audience with the intensity of love and the tragedy of her emotions. Many renowned chèo artists have made their names through the role of 'Xuý Vân pretends to be mad'.

At the beginning, Xuý Vân enters (without introducing herself) with a mixture of speech and song, spinning in a state of partial madness, half-lucid, and half-innocent. She sings about fate, calls upon the spirits, and speaks of her love in a desperate, aching tone:

'I am the ferry, not the boat that tells its story,

The more I wait, the longer I wait, the later the ferry crosses…'

Her sorrow and worry about her fleeting youth are like a person waiting for a boat on a deserted shore, endlessly waiting.

The following verses reveal the tragic inner world of a woman bound by marriage (like a chain around her neck), forced to 'wait for the ferry' when she wants to cross the river, to escape from her old love:

'Should not have married, why stay?

What’s the point if they mock and laugh at you?'

She boldly admits to her feelings of unrequited love, with the hope that her new lover will stay by her side forever:

'Let the wind blow as it pleases,

We two will always remain true to one another.'

Xuý Vân’s rebellious spirit still surprises audiences to this day. Is this a bold defiance of the feudal moral system, or a young woman in rebellion against her fate?

After some audience interaction, Xuý Vân reveals her identity:

'I’ll say it clearly: my name is Xuý Vân,

Married to Kim Nhan, living in poverty,

My husband’s education is slow, always far away,

I sit here, waiting for him,

But the young girls make fun of me, calling me mad,

They say I sing well, that's strange enough,

They all call me 'the madwoman Xuý Vân'.'

Then Xuý Vân sings a tune, symbolizing her tragic fate as a 'wild hen' caught in a love affair with a powerful but poor man. She considers herself above others, while Kim Nhan seems to be nothing more than a simple, unremarkable man.

Xuý Vân then transitions into a 'song of waiting', revealing her deep desire to be with Trần Phương and live a happy life together. She sings and speaks of loneliness, of a girl longing for her lover:

'I care for him,

I miss him,

Five sleepless nights, restless and lonely,

Where has my love gone?'

Her confused and painful emotional state resonates deeply, as she struggles with her love and frustration, her soul consumed by desires and yearning. Is she faking madness or truly driven by her emotions?

As the drama progresses, Xuý Vân comes to terms with her actions, explaining the madness and chaos of her emotions:

'If anyone wants to buy my madness, they can,

If anyone sees this foolishness and isn’t moved by love,

Sometimes I act silent, sometimes I pretend to be crazy,

Sometimes I think of fate,

That’s why I’ve lost my mind.'

Trần Phương has used Xuý Vân’s feigned madness to fulfill his own desires, leading her to believe that their love is eternal. The chèo play 'Xuý Vân pretends to be mad' is a portrayal of a woman’s tragic, yet powerful, emotional journey. The play showcases the deep anguish of a woman torn between love, betrayal, and the societal roles she must play.

Xuý Vân’s madness symbolizes the painful consequences of love, loss, and the struggle to escape from a broken relationship.

Vở chèo Kim Nham được bắt đầu bằng cuộc hôn nhân giữa Xuý Vân với cha nẹ Kim Nham. Cuộc gả bán vội vàng, không có tình yêu đó đã đưa đẩy Xuý Vân làm nên bi kịch của chính mình và trở thành một trong những nhân vật đào lệch đặc sắc của chèo cổ. Lấy chồng chẳng được gần chồng, thân thế nông dân lại bị gả vào gia đình chữ nghĩa, cô tự thấy mình lạc lõng, vô nghĩa trong gia đình Kim Nham, chẳng có ai bầu bạn, cũng không người chia sẻ. Tâm trạng đó được thể hiện qua câu hát của Xuý Vân “gà rừng ăn lẫn với công – Đắng cay chẳng có chịu được ức…”. Cô ví mình như con gà rừng ngu ngơ, lạc lõng, đành chịu cay đắng giữa bầy công cao sang, xa lạ.

Đang trong cảnh tù túng bế tắc đó, gặp Trần Phương là tay chơi nổi tiếng đất Đông Ngàn mà cô không biết, cô yêu hắn tưởng như túm được chiếc phao cứu đỡ cho cuộc đời. Nghe lời ngon ngọt của Trần Phương, Xuý Vân giả dại để được trả về nhà với hi vọng được sống với người mình yêu, được thoát khỏi cảnh tù túng để bay ra cuộc sống tự do. Những câu hát điên dại của Xuý Vân không phải tất cả đều là điên dại, ngược lại phần lớn nhũng câu nói và hát đó đều là những lời cay đắng tự trong tâm can cô, phản chiếu niềm khao khát mãnh liệt của một tâm hồn trẻ trung, muốn giao cảm với đời. Cô đã mượn lời nói khi điên dại, khi bóng gió để thể hiện nỗi lòng và bộc lộ tâm trạng của mình, điều mà khi tỉnh không một người phụ nữ nào trong xã hội phong kiến xưa đủ can đảm bộc lộ.

Xuý Vân vừa rối rít gọi đò “bớ đò, bớ đò”, lại vừa chán chường trong lời hát : “Tôi kêu đò, đò nọ không thưa – Tôi càng chờ càng đợi, càng trưa chuyến đò”. Lời hát ấy bộc lộ tâm trạng tự thấy mình đã dở dang, lỡ làng. Dường như chẳng có ai đợi cô ở bên này, cũng chẳng ai đón cô ở đầu kia của bến đò. Cô bẽ bàng trong cảnh đi cũng dở, ở cũng không xong.

Con sông trong văn học dân gian và trong thơ cổ thường là biểu tượng của sự chia li, khoảng cách của đôi bờ, của mặt nước mênh mang luôn gợi buồn. Ca dao

có câu :

Sông Thương nước chảy đôi dòng,

Bên trong, bên đục đau lòng biệt li.

Lí Bạch, nhà thơ nổi tiếng ở Trung Quốc thòi Đường khi tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng cũng có câu thơ nổi tiếng về dòng sông li biệt:

Bóng buồm đã khuất bầu không,

Trông theo chỉ thấy dòng sông bên trời.

Con đò (thuyền) là phương tiện nối liền sự xa cách, nhưng con thuyền mất hút chỉ thấy dòng sông bát ngát trong thơ Lí Bạch, con đò “càng chờ càng đợi” càng không thấy đâu trong câu hát của Xuý Vân đều gợi hình ảnh thật buồn bã, bất lực. Cô vẫn biết “Chả nên gia thất thì về – ở làm chi mãi cho chúng chê, bạn cười”, nhưng nói về mà về đâu có dễ, nhất là với các cô gái đã lấy chổng, đã “sang ngang”. Cô càng chờ đợi càng muộn màng, lỡ dở. Hình ảnh cô gái càng chờ đợi, con đò càng không tới đã cụ thể hoá sự bẽ bàng, lỡ dở của cô, cho ta thấm thìa nỗi trống trải, thất vọng của nhân vật.

Với cô thôn nữ Xuý Vân, một gia đình hạnh phúc “anh đi gặt, nàng mang cơm” là ước mơ giản dị và đầm ấm. Mơ ước tưởng như bình thường đó với cô lại không thể có được, bởi Kim Nham mải mê đèn sách, thi cử, bỏ mặc cô một minh với gánh nặng gia đình. Cho nên, lời hát : “Bông bông dắt, bông bông díu – Xa xa lắc, xa xa líu – Láng giềng ai hay…” được lặp đi lặp lại mấy lần, đã phản ánh bằng hình ảnh cụ thể nỗi thất vọng của cô. Nhân duyên khiến hai người gắn bó, dắt díu, ràng buộc với nhau, nhưng những ao ước của họ khác xa nhau, đến mức không thể sẻ chia. Một bên chỉ mong ước cùng sống với nhau dưới một mái nhà, “chồng cày, vợ cấy”, được mùa lúa chín “anh đi gặt, nàng mang cơm”, còn bên kia lại mơ ước học hành, thi cử, đỗ đạt, làm quan để “võng anh đi trước, võng nàng theo sau”. Mơ ước của cả hai đều đẹp và đáng được trân trọng, song nó không có chỗ gặp nhau khiến hôn nhân trở thành sự trói buộc nghiệt ngã. Có nỗi ấm ức, bế tắc, cô đơn nào khòng khiến người ta thất vọng! Xuý Vân tự hoạ nỗi thất vọng ấy của mình bằng hình ảnh “Con cá rô nằm vũng chân trâu – Để cho năm bảy cần câu châu vào…”. Hình ảnh được gợi lên qua câu hát đã bóng gió về không gian cạn hẹp và đầy bất trắc. Trong câu hát đó không có lời nào nói đến “mắc câu”, nhưng hình ảnh con cá rô nhỏ bé, trong cái vũng chân trâu cạn hẹp, không có lối ra, lại có đến năm bảy cái cần câu chực sẵn thì làm sao thoát được. Đó cũng là tình cảnh bị mất tự do, bế tắc của Xuý Vân trong gia đình Kim Nham. Sau mỗi lời bộc bạch là điệp ngữ : “Láng giềng ai hay, ức bởi xuân huyên” càng làm cho nỗi cô đom và niềm khát khao hạnh phúc của cô hiển hiện. Xuân huyên vốn là hai loại cây sống rất lâu năm, tượng trưng cho cha mẹ già. Xuân là cây cổ thụ, gốc to, vững chãi, được ví với người cha; huyền là loại cây lá nhỏ và thanh mảnh, thường được ví với người mẹ. Những người xung quanh không hiểu cô, đến cả cha mẹ là những người thân yêu, tin cậv nhất cô cũng không thể chia sẻ, bởi đằng sau họ là xã hội phong kiến với quan niệm khe khắt “cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy” làm gì có chỗ để cảm thông với một Xuý Vân đã có chồng rồi còn không yên bề gia thất, làm gì có ai đồng tình với một Xuý Vân muốn bỏ chồng để chạy theo người khác… Xuý Vân cuống cuồng vùng vẫy trong không gian cạn hẹp, tù túng đó. Thật đúng như lời một câu ca dao:

Em như con hục đần đình,

Muốn bay không cất nổi mình mà bay.

Thân phận của Xuý Vân làm cho ta cứ bị ám ảnh, vương vấn, day dứt khôn nguôi.

Cùng với những câu hát bóng gió và nhũng lời bộc bạch, những câu hát ngược cuối đoạn trích lại là một lối bộc lộ rất khéo tâm trạng nhân vật :

… Cái trứng gà mà tha con quạ lên ngồi trên cây

Ở trong đình có cái khua, cúi nhôi,

Ở trong cái nón có cái kèo, cúi cột,

Ở dưới sông có cái phố bán bát,

Lẻn trên biển ta đốn gỗ làm nhà…

Chỉ có những người điên dại mới lẫn lộn, không rõ ngược xuôi. Những câu hát ngược, hát xuôi lẫn lộn của Xuý Vân vừa thể hiện tư duy điên dại, thiếu tỉnh táo, vừa gợi hình ánh ngược đời, trớ trêu, điên đảo, đúng sai, thực giả lẫn lộn mà cô chứng kiến. Những hình ảnh ẩn dụ khi kín đáo, khi bóng bảy, khi thì được giấu giữa những tiếng cười, câu hát đicn dại tưởng như vô nghĩa, khi lại là những câu nói ngược,… tất cả làm thành một nội tâm phong phú, rối bời, đầy tính bi kịch, diễn tả tâm trạng bế tắc, mất phương hướng của cô.

Chèo is a traditional folk theater form with a blend of different art types, most commonly found in the rural areas of the Red River Delta in northern Vietnam in the past. Chèo is a product of the lower-class intellectuals, and whether consciously or unconsciously, its content often emphasizes the pursuit of fame, scholarly success, and becoming an official, goals that were long cherished by scholars of the past. The play "Kim Nham" is one of the most well-known works of Chèo theater. Among its segments, the excerpt "Xúy Vân Pretending to Be Mad" stands out as a typical piece and has been included in the curriculum for high school students. This excerpt showcases the tragic love and inner turmoil of the character Xúy Vân in a striking way.

Xúy Vân is a beautiful and capable young woman who always harbors a desire for happiness. However, in the feudal society of the past, women like Xúy Vân had no right to choose their own path to happiness, nor could they select their love interests. Marriage and love were arranged by their parents under the principle of "parents choose, children obey." Xúy Vân's marriage to Kim Nham was also arranged by her parents in haste, with no foundation of love between them.

Despite this, Xúy Vân had always dreamed of a happy family life and was determined to be a good daughter-in-law and wife. This determination is shown in her dance and songs when she pretends to be mad—performing tasks like spinning silk, weaving, and fishing for water plants, all with great skill and liveliness. These daily chores reflect Xúy Vân's industriousness, as she is hardworking, graceful, and kind-hearted. Her modest and down-to-earth dreams are simple: a happy home where the husband works in the fields, and the wife handles household chores. When the rice is harvested, the husband goes out to harvest, and the wife brings him lunch.

"Waiting for the rice to ripen, golden and full, So my husband can harvest, and I bring him lunch."

Her dream is simple and reasonable. She would have a happy marriage if only Kim Nham were not the man she had married. Kim Nham is a scholarly man, quite the opposite of what she had imagined for her life. After moving in with him, Xúy Vân was disappointed to find that the reality of their marriage was far from her ideal dream of a happy, simple life. Kim Nham was more interested in studying and preparing for exams than spending time with his wife, leaving her in loneliness to bear the weight of household responsibilities. The repeated refrain: "Bông bông dắt, bông bông díu – xa xa lắc, xa xa líu" reflects her feelings of isolation and unfulfilled dreams.

Although their marriage was bound by fate, their desires were worlds apart, making it impossible to reconcile. Their married life was far from happy. Xúy Vân's feelings of frustration, isolation, and longing for happiness are symbolized by the image: "A fish lying in the mud, caught by the many hooks of fate." This metaphor suggests a small and precarious space, just like Xúy Vân's situation. After every expression of her sorrow, the repeated line: "Who knows of my pain, not even the neighbors" emphasizes her loneliness and the unsharable nature of her heartache—neither neighbors nor even her parents, who love and understand her, can offer any relief.

Her dreams are simple, but without someone who shares them, Xúy Vân falls deeper into despair. It is during this emotional turmoil that she meets Trần Phương. Initially, she believes she has found someone who understands and loves her. But as with many dreams, hers fade away when Trần Phương reveals his true nature. After manipulating her naive feelings, he convinces Xúy Vân to pretend to be mad so her family can arrange a divorce, allowing them to marry. Xúy Vân, trusting his promises, follows his advice and feigns madness, hoping to be freed from her marriage with Kim Nham. However, Kim Nham, determined not to abandon her, seeks out doctors to cure her illness, only to find that her condition was a deliberate act. In the end, Xúy Vân's marriage is dissolved, but when she leaves Kim Nham, Trần Phương does not keep his promise to marry her. Instead, he abandons her, treating her like an old, discarded object.

The betrayal shatters Xúy Vân, and unable to bear the emotional toll, she shifts from feigning madness to losing her sanity altogether. Her situation is tragic; while she is guilty of abandoning Kim Nham for Trần Phương, she is also pitiful for believing in someone who deceived her. Xúy Vân herself sings: "I don't seek trouble, but I met someone who brought it upon me." She was not a woman of loose morals, but she had no love for her husband, Kim Nham. Trần Phương was the first man she truly loved, and she loved him deeply.

For love, she defied the strict social codes of the feudal era, rejecting the societal views on a woman's virtue. The society at the time condemned women who left their husbands for another man, but Xúy Vân ignored these norms. In the end, she received nothing but sorrow when Trần Phương, a fickle man, rejected her. If Trần Phương had truly loved Xúy Vân, she might have found happiness, but by trusting a man who lacked sincerity, she ended up "driven to madness and despair."

Xúy Vân was a beautiful and capable woman with a pure heart, always longing for love and happiness. Tragically, her belief in false promises led to her untimely death. This passage condemns her actions—leaving her husband for another man—but also shows empathy for her innocent, sincere love.