ความเชื่อเรื่อง "ปลวกขึ้นบ้าน" เป็นลางบอกเหตุอะไร?

ในสมัยก่อน คนไทยเชื่อว่า "ปลวก" เป็นสัตว์ที่มีความเกี่ยวข้องกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เนื่องจากปลวกอาศัยอยู่ใต้ดินมาแต่โบราณ เมื่อปลวกขึ้นบ้านหรือมีจอมปลวกใกล้บ้าน มักจะถูกตีความว่าเป็นลางบอกเหตุอะไรบางอย่าง มาติดตามความหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อนี้กัน

ตามความเชื่อของคนไทยในอดีต หากปลวกขึ้นบ้านจะหมายถึงโชคลาภ หรือการได้รับทรัพย์สินเงินทอง เนื่องจากปลวกถูกมองว่าเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในดิน ซึ่งเชื่อมโยงกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยเฉพาะการมี "จอมปลวก", ซึ่งเป็นรังใหญ่ของปลวก มักถูกมองว่าเป็นสัตว์ที่เป็นบริวารของพระแม่ธรณี และเป็นตัวแทนของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามความเชื่อส่วนบุคคล

ในสมัยก่อน คนมักมีความเชื่อว่า หากพบจอมปลวกต้องระมัดระวัง ไม่เดินเหยียบ ไม่ทำสิ่งไม่ดีใกล้ๆ เช่น ห้ามปัสสาวะรดใส่ ห้ามสร้างสิ่งก่อสร้างทับลงไป จึงมักเห็นชาวบ้านนำน้ำแดง หรือพวงมาลัยมาไหว้จอมปลวกเพื่อขอโชคลาภและความร่ำรวย อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันคนรุ่นใหม่ไม่ได้ยึดถือความเชื่อนี้เท่าไหร่ เนื่องจากมีความเข้าใจในธรรมชาติมากขึ้น

ในอดีต คนเฒ่าคนแก่มีคำสอนห้ามฆ่าปลวก ซึ่งอาจเป็นการสอนให้ไม่ทำลายชีวิตสัตว์ โดยใช้วิธีธรรมชาติเช่น การโรยใบขี้เหล็กผสมดินสอพอง หรือการใช้น้ำส้มสายชูผสมน้ำมะนาวฉีดพ่นไปที่รังปลวกเพื่อไล่ปลวกไปแทนการฆ่า

เชื่อกันว่าตำแหน่งของจอมปลวกในทิศทางต่างๆ ของบ้านนั้นสามารถบ่งบอกถึงความหมายหรือลางบอกเหตุที่เกิดขึ้นได้ (ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเชื่อส่วนบุคคล) โดยมีความหมายตามทิศต่างๆ ดังนี้

• ทิศตะวันออก หมายถึง จะมีโชคลาภและทรัพย์สินมากมาย
• ทิศใต้ หมายถึง จะได้รับของขวัญหรือสิ่งดีจากผู้มีอำนาจ
• ทิศตะวันตก หมายถึง จะพบกับปัญหาหรืออุปสรรค
• ทิศตะวันตกเฉียงใต้ หมายถึง จะมีความสุขและความสงบ
• ทิศเหนือ หมายถึง จะได้รับความเคารพและมีชื่อเสียง
• ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ หมายถึง จะได้รับความชื่นชมจากผู้มีอำนาจ
• ทิศตะวันออกเฉียงใต้ หมายถึง จะมีเหตุการณ์ไฟไหม้บ้าน
• ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ หมายถึง จะพบคนรักหรือคู่ชีวิต

ปลวกขึ้นบ้านเกิดจากอะไร? สาเหตุที่ปลวกขึ้นบ้านมักเกิดจากหลายปัจจัยหลักๆ เช่น บ้านที่มีเฟอร์นิเจอร์ไม้ ลังกระดาษ หนังสือเก่า หรือพื้นที่อับชื้น ซึ่งเป็นสิ่งที่ดึงดูดปลวกให้เข้ามากัดแทะไม้และกระดาษเหล่านั้น หากไม่จัดการก็อาจทำให้บ้านที่มีส่วนประกอบจากไม้ได้รับความเสียหายได้

วิธีการแก้ไขง่ายๆ คือ หลายคนเลือกใช้ผลิตภัณฑ์กำจัดปลวกจากธรรมชาติ หรือใช้สารจากธรรมชาติที่ระเหยเพื่อไล่ปลวก นอกจากนี้ยังสามารถนำเฟอร์นิเจอร์และลังกระดาษไปตากแดด เพราะปลวกไม่ชอบแสงแดดและความแห้งแล้ง การเปิดบ้านให้มีแสงแดดส่องถึงในพื้นที่ต่างๆ ก็ช่วยลดโอกาสที่ปลวกจะเข้ามาทำรังได้เช่นกัน