การทำบุญปิดทองฝังลูกนิมิต สร้างอานิสงส์อันยิ่งใหญ่

เมื่อเทศกาลปีใหม่และตรุษจีนผ่านพ้นไป ช่วงเวลานี้เป็นโอกาสดีที่หลายคนจะได้ไปวัดเพื่อทำบุญปิดทองฝังลูกนิมิต Mytour! Horoscope จึงขอนำเสนอข้อมูลที่เป็นประโยชน์เกี่ยวกับพิธีกรรมนี้ เพื่อให้ทุกท่านได้เข้าใจและนำไปปฏิบัติอย่างถูกต้อง

จากคำจำกัดความในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน "ลูกนิมิต" คือวัตถุทรงกลมขนาดใกล้เคียงกับบาตร มักทำจากหิน ใช้ฝังเพื่อกำหนดขอบเขตของอุโบสถ ส่วนพจนานุกรมฉบับมติชนให้ความหมาย "ลูกนิมิต" ว่าเป็นก้อนหินที่ใช้กำหนดเขตพัทธสีมาในการทำสังฆกรรม

การฝังลูกนิมิต หรือที่เรียกว่า การผูกพัทธสีมา (หมายถึงเขตสังฆกรรมที่กำหนดตามพุทธานุญาต) ในปัจจุบันเริ่มต้นด้วยการที่พระสงฆ์มาประชุมกันในโบสถ์ เพื่อทำพิธีสวดถอน เพื่อไม่ให้พื้นที่ที่กำหนดทับซ้อนกับที่เคยเป็นสีมาหรือที่ดินที่มีเจ้าของอยู่ก่อน

โดยปกติ ลูกนิมิตที่ใช้ผูกสีมาจะมีทั้งหมด 9 ลูก ฝังไว้รอบอุโบสถทั้ง 8 ทิศ ทิศละ 1 ลูก และอีก 1 ลูกฝังไว้กลางอุโบสถเป็นลูกเอก เมื่อถึงเวลาผูกสีมา พระสงฆ์ 4 รูปจะเดินตรวจลูกนิมิตที่วางไว้ตามทิศต่างๆ เริ่มจากทิศตะวันออกไปจนครบทุกทิศ และกลับมาที่ทิศตะวันออกอีกครั้งเพื่อให้แนวนิมิตบรรจบกัน เรียกว่า สวดทักสีมา เมื่อเสร็จสิ้นการสวดทักนิมิต พระสงฆ์จะกลับเข้าไปประชุมในอุโบสถและสวดประกาศสีมาอีกครั้ง จากนั้นจึงตัดลูกนิมิตลงหลุมและกลบดิน เพื่อสร้างเป็นซุ้มหรือฐานสำหรับตั้งใบสีมาต่อไป

"ในปัจจุบัน ใบสีมาได้กลายเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้กำหนดเขตโบสถ์แทนที่ลูกนิมิตซึ่งถูกฝังอยู่ด้านล่าง สิ่งนี้อาจเกิดจากความต้องการด้านความสวยงามหรือการออกแบบในยุคหลัง"

นอกจากนี้ ลูกนิมิตที่ฝังไว้ตามทิศต่างๆ ยังถูกเปรียบเสมือนองค์พระพุทธเจ้าและพระอรหันต์สาวกสำคัญ เช่น ลูกนิมิตที่ฝังทางทิศตะวันออก หมายถึง พระอัญญาโกณฑัญญะ ผู้ซึ่งได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้รู้ราตรีกาลนาน คือมีความรู้มากและมีประสบการณ์ชีวิตที่ยาวนาน

แต่ละทิศที่ฝังลูกนิมิตมีความหมายดังต่อไปนี้

ทิศตะวันออกเฉียงใต้ หมายถึง พระมหากัสสปะ ผู้ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้ทรงธุดงค์คุณ

ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ หมายถึง พระราหุล ผู้เป็นเลิศทางการศึกษา

ทิศใต้ หมายถึง พระสารีบุตร ผู้เป็นเลิศในด้านปัญญา

ทิศเหนือ หมายถึง พระโมคัลลานะ ผู้เป็นเลิศในด้านอิทธิฤทธิ์

ทิศตะวันตก หมายถึง พระอานนท์ ผู้เป็นเลิศในด้านความรู้มาก

ทิศตะวันตกเฉียงใต้ หมายถึง พระอุบาลี ผู้เป็นเลิศในด้านการรักษาวินัย

ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ หมายถึง พระควัมปติ ผู้เป็นเลิศในด้านลาภและรูปสมบัติ ส่วนลูกนิมิตที่อยู่กลางโบสถ์นั้น หมายถึง องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ในอดีต การสร้างโบสถ์แม้เพียงหลังเดียว หรือแม้แต่การบูรณะโบสถ์เก่าให้งดงาม ไม่ใช่เรื่องง่ายและต้องใช้เวลานานมาก

ด้วยเหตุนี้ จึงมีความเชื่อว่าผู้ที่ได้ทำบุญฝังลูกนิมิตจะได้รับอานิสงส์ถึง 6 ประการ ดังนี้

1. ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บทุกชาติ และปลอดจากสิ่งอัปมงคลทั้งปวง

2. จะไม่เกิดในตระกูลที่ต่ำต้อย

3. หากเกิดในโลกมนุษย์ จะได้เกิดเป็นท้าวพระยาหรือกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่

4. หากเกิดในเทวโลก จะได้เป็นท้าวสักกเทวราช

5. จะมีความมั่งคั่งสมบูรณ์ด้วยทรัพย์สมบัติ และมีผิวพรรณสดใส

6. ข้อสุดท้ายคือจะมีอายุยืนยาว และมักจะใส่สมุด ดินสอ เข็ม และด้าย ลงในหลุมฝังลูกนิมิตด้วย เพราะเชื่อว่าจะช่วยให้ความจำดี มีปัญญาแหลมคมเหมือนเข็ม และมีความเจริญก้าวหน้าไม่สิ้นสุดเหมือนความยาวของด้าย

จริงๆ แล้ว การฝังลูกนิมิตเพื่อกำหนดเขตสังฆกรรม หรือในปัจจุบันคือการกำหนดเขตโบสถ์ เป็นหน้าที่ของพระสงฆ์โดยเฉพาะ ฆราวาสหรือชาวบ้านไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง แต่ปัจจุบันโบสถ์ไม่เพียงเป็นสถานที่ทำสังฆกรรมเท่านั้น ยังเป็นศาสนสถานที่พุทธศาสนิกชนใช้ประกอบพิธีกรรมอื่นๆ อีกด้วย

สำหรับผู้ที่ต้องการทำบุญเสริมสิริมงคลให้ตนเอง การปิดทองฝังลูกนิมิตก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจ แต่ไม่ว่าคุณจะทำบุญด้วยวิธีใด ขอเพียงมีจิตใจที่บริสุทธิ์และตั้งใจจริง ผลบุญที่ได้ก็จะส่งผลดีต่อคุณอย่างแน่นอน

ขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก www.dhammajak.net และ wikipedia