การตรวจ ATK มีวิธีดูผลยังไง และอยู่ได้นานแค่ไหน? ผลตรวจ ATK ขีดเดียว ขีดสอง หรือขีดจาง แปลว่าอะไร และยังแพร่เชื้ออยู่หรือไม่!

การตรวจ ATK คือ วิธีคัดกรองเบื้องต้นสำหรับการติดเชื้อโควิด-19 ที่ประชาชนสามารถทำได้เองเมื่อสงสัยว่าตัวเองมีอาการหลังจากใกล้ชิดผู้ติดเชื้อ โดยสามารถซื้อชุดตรวจ ATK มาใช้ที่บ้านได้ แต่การอ่านผลอาจผิดพลาดได้ เช่น ผลบวกลวง หรือขีดขึ้นโดยไม่ได้ติดเชื้อ ดังนั้นควรศึกษาวิธีการใช้งานจากฉลากชุดตรวจ ATK ที่ซื้อมา ทั้งแบบน้ำลายและแยงจมูก

การตรวจ ATK แล้วเห็นผล 1 หรือ 2 ขีด สามารถตีความหมายได้ดังนี้

สาเหตุที่ทำให้การตรวจ ATK ขึ้นขีดจางๆ อาจเกิดจากปัจจัยต่างๆ ดังนี้

• ชุดตรวจที่ใช้มีอายุการใช้งานนานหรือไม่ได้มาตรฐาน
• มีการปนเปื้อนจากการทดสอบ
• สภาพแวดล้อมในการตรวจไม่เหมาะสม เช่น ความชื้นสูงหรืออุณหภูมิร้อนเกินไป
• ทิ้งระยะเวลาในการอ่านผลนานเกินไป

วิธีการแก้ไขคือการใช้ชุดตรวจใหม่ที่ได้มาตรฐานและเลือกสถานที่ในการตรวจที่สะอาดและเหมาะสม

การตรวจ ATK ขึ้นขีด 1 มีความหมายได้ดังนี้

1. ไม่มีการติดเชื้อ

2. ติดเชื้อในระยะเริ่มต้น ซึ่งทำให้มีปริมาณไวรัสในร่างกายต่ำ

3. การเก็บตัวอย่างไม่ถูกต้องตามวิธีที่กำหนด

4. การอ่านผลตรวจนานเกินไปทำให้เกิดความคลาดเคลื่อน

หากการตรวจ ATK ขึ้นขีด 1 หลังจากตรวจพบเชื้อครั้งแรก ควรรักษาตัวให้ครบ 10 วัน ในระหว่างนั้นอาจยังสามารถแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้

หากคุณเคยติดเชื้อและอยู่ในระหว่างการรักษา ควรหลีกเลี่ยงการตรวจ ATK จนกว่าจะครบ 10 วัน เนื่องจากผลการตรวจ ATK อาจขึ้น 2 ขีดได้ในช่วงวันที่ 5-7 หลังจากติดเชื้อ การดูแลสุขภาพให้ครบ 10 วันจะเป็นการดีที่สุด

บางสถานที่ทำงานกำหนดให้พนักงานที่สัมผัสผู้ติดเชื้อกักตัวตามระยะเวลาที่ต่างกัน แต่ถ้าพนักงานตรวจพบเชื้อแล้ว ควรมีใบรับรองแพทย์ยืนยันการหายจากโรคเพื่อให้สามารถกลับไปทำงานได้โดยไม่จำเป็นต้องตรวจ RT-PCR หรือภูมิคุ้มกันก่อน

การออกใบรับรองแพทย์จากการตรวจ ATK ช่วยให้พนักงานสามารถใช้สิทธิในการเบิกค่ารักษาพยาบาลหรือค่าชดเชยจากประกันโควิด และประกันสังคมตามมาตรา 33, 39, และ 40 (ตรวจสอบสิทธิได้ที่นี่)

หากตรวจ ATK ขึ้น 2 ขีด ควรทำตามคำแนะนำจากสำนักงานประกันสุขภาพแห่งชาติ โดยเข้าสู่การรักษาในสิทธิผู้ป่วยนอก หรือ OPD Case เพื่อรับการดูแลจากคลินิกทางเดินหายใจ (ARI Clinic) หรือคลินิกสงสัยผู้ติดเชื้อ (PUI) ในโรงพยาบาลที่มีสิทธิ สปสช. ดังนี้

1. สิทธิบัตรทอง 30 บาท : โรงพยาบาลที่รับสิทธิบัตรทองและหน่วยบริการปฐมภูมิ เช่น รพ.สต., รพ.ศูนย์สุขภาพชุมชน เป็นต้น
2. สิทธิประกันสังคม : โรงพยาบาลตามสิทธิประกันสังคม
3. สิทธิข้าราชการ : โรงพยาบาลและสถานพยาบาลของรัฐ

นอกจากนั้นยังสามารถติดต่อเข้ารับการรักษาผ่านช่องทางโทรศัพท์ดังนี้

1. กรุงเทพมหานคร โทรสายด่วนแต่ละเขต
2. ต่างจังหวัด โทรสายด่วนโควิดที่อำเภอหรือจังหวัด หรือไปยังสถานพยาบาลใกล้บ้าน
3. ทั่วประเทศ โทร สายด่วน สปสช. 1330 กด 14

ในระหว่างที่เข้าสู่ระบบการรักษา หากผลตรวจ ATK ขึ้น 2 ขีด ไม่จำเป็นต้องทำการตรวจ RT-PCR ซ้ำ สามารถเข้าสู่ระบบการรักษาได้โดยแยกตามอาการที่พบ

กลุ่มที่มีความเสี่ยง
1. ผู้ที่มีอาการไม่รุนแรง ไม่มีภาวะปอดอักเสบ และไม่มีปัจจัยเสี่ยง
2. ผู้ที่มีอาการไม่รุนแรงแต่มีความเสี่ยงสูงต่อการพัฒนาเป็นโรครุนแรง
3. ผู้ที่มีอาการของโรคในระดับรุนแรงมาก

กลุ่มที่ไม่มีความเสี่ยง
1. เข้ารับการรักษาผู้ป่วยนอกและทำการแยกกักตัวที่บ้าน
2. ดูแลรักษาผ่านการบริการ tele-health ของสถานพยาบาล

ขั้นตอนการรักษาหลังการทดสอบ ATK ได้ผลบวก 2 ขีด
1. การจ่ายยาเพื่อบรรเทาอาการ
2. การติดตามอาการทางโทรศัพท์ครั้งแรกภายใน 48 ชั่วโมง
3. การส่งต่อผู้ป่วยเมื่ออาการแย่ลง
4. ไม่มีการประเมินอาการหรือให้เครื่องมือการวัด เช่น เครื่องวัดไข้ และเครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว