Buzz
สามจังหวัดในภาคใต้ได้รับการยอมรับว่าเป็นแหล่งรวมตลาดของมือสอง โดยเฉพาะในเมืองปัตตานีที่มีตลาดขายของเก่าที่ผู้คนสามารถเดินชมได้ทุกวันตลอดทั้งสัปดาห์
ในช่วงเช้าวันอาทิตย์บนถนนเจริญประดิษฐ์ บริเวณใกล้กับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ผู้คนต้องเตรียมใจสำหรับการจราจรที่หนาแน่น เนื่องจากสองข้างทางเต็มไปด้วยแผงขายสินค้ามือสองและผู้คนที่พลุกพล่าน ตลาดเช้านี้เป็นส่วนหนึ่งของตลาดรูสะมิแลที่มีชื่อเสียง
สามจังหวัดภาคใต้เป็นที่รู้จักในฐานะดินแดนแห่งตลาดของมือสอง โดยเฉพาะในเมืองปัตตานีที่มีตลาดขายของเก่าที่ผู้คนสามารถเดินชมได้ทุกวัน ตลาดเช้าวันอาทิตย์ที่รูสะมิแลเป็นตลาดใหญ่ที่เข้าถึงง่าย และดึงดูดทั้งคนในพื้นที่และผู้ที่มาจากต่างจังหวัด รวมถึงผู้ที่มาจากกรุงเทพฯเพื่อซื้อสินค้าไปขายต่อ
แผงของอดุลย์ มะโซ๊ะ มีเสื้อผ้ากองใหญ่ที่เน้นไปที่กางเกงกีฬาและเสื้อแจ็กเก็ตสำหรับออกกำลังกาย หรือที่เรียกกันว่าเสื้อวอร์ม ซึ่งเป็นที่นิยมในปัตตานีจนเกือบทุกคนมีและหลายคนสวมใส่เป็นประจำแม้ในวันที่อากาศร้อนจัด ของในแผงมีหลากหลายแบรนด์ ทั้งที่มีชื่อเสียงและไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก อดุลย์เล่าให้ฟังถึงอันดับของแบรนด์ต่างๆ ในตลาดเสื้อวอร์มยอดนิยม เขายังรู้ด้วยว่าแบรนด์บางยี่ห้อส่งไปผลิตต่างประเทศ และสถานที่ผลิตก็ส่งผลต่อราคา บางครั้งสินค้าแบรนด์เดียวกันแต่ผลิตคนละที่ก็มีราคาต่างกัน
สินค้ามือสองที่ถือว่ามีระดับต้องอยู่ในสภาพสมบูรณ์ มีแบรนด์ชัดเจน และมีเรื่องราวที่น่าสนใจประกอบ หากพูดถึงแบรนด์เพียงอย่างเดียว ก็เป็นที่รู้กันดีว่ามีบางแบรนด์ที่เพียงเห็นก็รู้ทันทีว่ามีมูลค่าสูง
ลูกค้าเดินเข้ามาเลือกซื้อเสื้อแจ็กเก็ตอย่างไม่ขาดสาย อดุลย์บอกราคาเป็นรายตัวและแตกต่างกันไป เขาอธิบายว่ามี 'ราคากลาง' ที่มองไม่เห็นซึ่งคนในวงการนี้ต้องรู้ เขายกเสื้อตัวหนึ่งขึ้นมาให้ดูและบอกว่า “แบรนด์นี้ถ้าเป็นคนที่ชอบความท้าทายจะถูกใจ ปกติขายสองสามร้อยบาท แต่ถ้าเป็นแบรนด์แบบนี้ผมก็สามารถขึ้นราคาได้”
คนในสามจังหวัดเป็นลูกค้าหลักที่ชื่นชอบสินค้ามือสอง เขาเชื่อว่าความนิยมนี้จะยังคงอยู่ไปอีกนาน
“รสนิยมของคนที่นี่มีมานานแล้ว ตั้งแต่ผมยังเด็กก็หาซื้อของพวกนี้ พอมาช่วงหลัง พูดถึงเกรดของสินค้า มันก็เทียบเท่ากับของในห้าง เพียงแต่มันเป็นของมือสอง คนที่ตาดีและรู้จักแบรนด์จะได้ของดีเยอะ” เขาเองอยู่กับวงการนี้มานานจนรู้ดีว่าในตลาดมือสองมีของดีซ่อนอยู่มากมาย
“ผมรู้ดีว่าสินค้าในนี้ไม่ธรรมดา มีของดีๆ ที่สภาพใกล้เคียงของใหม่ แต่ขายในราคามือสอง นี่คือเสน่ห์ที่ดึงดูดลูกค้า”
เขาชี้ให้ดูเสื้อตัวหนึ่ง “รุ่นนี้ถ้าขายไม่ต่ำกว่า 500 บาท ยิ่งถ้ามีโลโก้ทีมชาติหรือสโมสรติดอยู่ ราคาจะสูงขึ้นไปอีก ถ้ามีประวัติ เช่น เคยชนะการแข่งขัน หรือผู้เล่นชื่อดังเคยใช้ ราคาก็จะพุ่งสูงขึ้นไปอีก บางตัวราคาสามสี่พันบาท หรือเป็นหมื่นก็มี อย่างเสื้อฟุตบอลของโซเวียต เมื่อไม่นานมี้เพื่อนขายไปได้หมื่นกว่าบาท”
อีกทักษะสำคัญคือการจับกระแสความนิยมในตลาด อดุลย์เคยขายของสะสมมาก่อน แต่เลิกไปเพราะตลาดเริ่มซบเซา หลังจากสังเกตตลาดและผู้คน เขาพบว่าเสื้อแจ็กเก็ตกีฬาและเสื้อวอร์มกำลังมาแรง เขาจึงเปลี่ยนมาขายเสื้อกีฬาแทน โดยเริ่มจากการซื้อของจากพ่อค้าคนอื่นมาทดลองขาย
อดุลย์มีเพื่อนที่เป็นพ่อค้าคนกลางที่ช่วยให้เขาเริ่มต้นด้วยการคัดเลือกสินค้าสภาพดีและมีแบรนด์ เพื่อสร้างชื่อเสียงให้แผงของเขา ปัจจุบันเขาไม่ได้ขายแค่ในตลาดเดียว แต่ตระเวนขายหลายแห่งและขายทุกวัน อย่างไรก็ตาม เขายังไม่ขยายไปสู่การขายส่ง เพราะการซื้อของเป็นกระสอบต้องใช้คนมาก และต้องจัดการกับสินค้าที่เหลือจากการคัดเลือก
ปัญหาหลักอีกอย่างของคนขายของมือสองคือการหาที่เก็บของ โดยเฉพาะในช่วงฝนตก ของที่เปียกชื้นจะส่งกลิ่นอับ และต้องนำไปซักก่อนขาย ซึ่งเป็นการเพิ่มต้นทุน บางครั้งสภาพอากาศไม่ดีก็ไม่สามารถวางขายได้ “สองสามปีก่อน ฝนตกหนักจนน้ำท่วม บางทีสองสัปดาห์ก็ขายไม่ได้ แต่สองปีหลังนี้ดีขึ้น ฤดูฝนไม่ยาวนาน”
ตลาดของเก่าในปัตตานีเริ่มต้นจากบางปูเมื่อประมาณยี่สิบปีก่อน ซึ่งเป็นแหล่งซื้อขายเสื้อผ้ามือสอง แต่ปัจจุบันตลาดได้ขยายไปทั่วทั้งสามจังหวัด ในกรุงเทพฯ ตลาดจตุจักรก็เป็นอีกแห่งที่พบเห็นผู้คนจากสามจังหวัดนำสินค้ามือสองไปขาย โดยเฉพาะในกลุ่มเสื้อผ้าเก่า หลายคนเริ่มขายตั้งแต่ยังพูดไทยได้ไม่คล่อง
ปัจจุบันตลาดมือสองได้ขยายเข้าสู่โซเชียลมีเดีย พ่อค้ารายหนึ่งที่โด่งดังในวงการเสื้อวอร์มและเสื้อฝนแบรนด์เนมได้เปิด 'ร้าน' บนเฟซบุ๊ก เขาเน้นขายสินค้าแบรนด์ดัง หายาก และมีราคาสูง โซเชียลมีเดียจึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ทำให้ตลาดมือสองบางส่วนย้ายเข้าสู่ออนไลน์ และมีกลุ่มลูกค้าเฉพาะตัวมากขึ้น
โซเชียลมีเดียยังช่วยให้ผู้ขายสินค้ามือสองสามารถหาความรู้และติดตามกระแสความนิยม รวมถึงศึกษาประวัติของสินค้าเพื่อเพิ่มมูลค่า สิ่งนี้ดึงดูดคนรุ่นใหม่ที่ชื่นชอบสินค้าที่มีเรื่องราวและพร้อมจ่ายในราคาสูง “สมัยก่อนโซเชียลยังไม่พัฒนาเท่าปัจจุบัน ความรู้หายาก แต่ตอนนี้ทุกอย่างรวดเร็ว แม้แต่นักศึกษาก็รู้จักสินค้าเหล่านี้ดี ลูกค้ารุ่นใหม่สนใจของแบบนี้มาก ส่วนรุ่นเก่าอาจไม่คุ้นเคย”
แต่อดุลย์บอกว่าเขายังชอบการมีแผงขายเพราะการได้พบปะลูกค้าโดยตรงนั้นสนุกและให้ความรู้สึกที่ดีมาก สำหรับเขาแล้ว การขายของมือสองคือสิ่งที่เขารักและต้องการทำ
“ก่อนหน้านี้ผมเคยเป็นช่างตัดผม เปิดร้านน้ำชา และลองทำงานหลายอย่าง รวมถึงรับติดตั้งระบบไฟฟ้าตามบ้าน แต่สิ่งที่ผมชอบที่สุดคือการได้อยู่กับของมือสอง ผมหลงใหลในเสน่ห์ของมัน ชอบใช้และซื้อของมือสอง จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตตั้งแต่เริ่มซื้อของด้วยตัวเอง”
