Buzz
Với tư cách là một hình tượng văn hóa đặc sắc, bài viết sau đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguồn gốc xuất thân của Chung Quỳ và những câu chuyện huyền thoại nào đã giúp danh tiếng của ông trường tồn qua nhiều thế kỷ.
Chung Quỳ là ai?
Trong nền văn hóa dân gian của Trung Hoa và các nước Đông Á, Chung Quỳ được biết đến như một vị thần chuyên trừ yêu diệt quỷ, bảo hộ cho nhân gian khỏi các thế lực tà ác. Qua hàng ngàn năm, hình tượng của ông không chỉ tồn tại trong tín ngưỡng mà còn là hiện thân của sự ngay thẳng, công bằng và quyền năng xua đuổi cái ác. Vậy, nguồn gốc thực sự của Chung Quỳ là gì và điều gì khiến ông giữ một vị trí thiêng liêng trong đời sống tâm linh của người dân Á Đông?
Chung Quỳ là ai? Ông chính là biểu tượng trừ tà nổi tiếng trong văn hóa Á Đông, vị thần mang lại bình an và công lý.
Nguồn gốc và truyền thuyết về Chung Quỳ
Dựa theo các tài liệu lịch sử, Chung Quỳ được Đạo giáo tôn vinh với nhiều danh hiệu uy nghiêm như Trấn Trạch Chân Quân, Khu Ma Đế Quân, hay danh hiệu đầy đủ là Dực Thánh Lôi Đình Khu Ma Tịch Tà Trấn Trạch Tứ Phúc Địa Quân. Những tước hiệu này đều thể hiện sứ mệnh cao quý của ngài: đánh đuổi tà ma, bảo vệ gia đình và mang lại phúc lành cho con người.
Tích xưa lưu truyền rằng Chung Quỳ nguyên quán tại vùng núi Chung Nam, thuộc địa phận huyện Hộ, tỉnh Thiểm Tây. Ông sinh thời vào thời nhà Đường, nổi danh là người tài trí hơn người, học thức uyên bác nhưng sở hữu ngoại hình khác thường với đôi mắt tròn xoe, khuôn mặt đen sạm và bộ râu tóc rậm rạp. Dù bản tính ngay thẳng, chính trực, nhưng vì dung mạo khó ưa mà con đường công danh của ông bị dập tắt. Uất ức trước sự bất công đó, ông đã quyên sinh. Sau khi chết, linh hồn Chung Quỳ siêu thăng thành thần, nguyện dùng hết quyền năng để trừ khử yêu quái, giữ gìn bình yên cho thế gian.
Truyền thuyết lừng danh nhất về Chung Quỳ khởi nguồn từ một giấc mơ của Đường Huyền Tông. Trong mơ, nhà vua chứng kiến một con yêu quái nhỏ lấy trộm trâm cài tóc của Dương Quý Phi, rồi bị một hồn ma to lớn bắt lấy và nuốt chửng. Khi Hoàng đế hỏi lai lịch, vị hồn ma ấy tự xưng là Chung Quỳ ở Nam Sơn – từng đỗ Võ Cử nhân thời Cao Tổ nhưng bị đánh trượt chỉ vì ngoại hình quá thô kệch. Quá uất hận, ông đã tự vẫn ngay trước thềm cung điện. Được Cao Tổ cảm thương, ban cho áo quan màu xanh để an táng, Chung Quỳ nguyện từ đó về sau sẽ dốc sức tiêu diệt yêu ma để bảo vệ vương triều Đại Đường.
Trong tín ngưỡng dân gian, hình ảnh Chung Quỳ thường được treo trong nhà để xua đuổi ma quỷ
Sau giấc mộng kỳ lạ đó, bệnh tình của Huyền Tông bất ngờ thuyên giảm hoàn toàn. Nhà vua lập tức cho triệu tập danh họa Ngô Đạo Tử vào cung để phác họa chân dung Chung Quỳ dựa trên hình tượng đã thấy. Tác phẩm hội họa đó sau này được biết đến với tên gọi Xu điện Chung Quỳ đồ, một kiệt tác nổi tiếng khắp thiên hạ.
Bên cạnh đó, theo một số dị bản khác, Chung Quỳ còn được tôn thờ như vị thần canh giữ cổng địa ngục, tay cầm kiếm hoặc rìu, mặc áo choàng đỏ rực, khuôn mặt dữ dằn – biểu trưng cho sức mạnh trấn áp cái ác.
Vai trò của Chung Quỳ trong tín ngưỡng dân gian
Trong đời sống tín ngưỡng, hình tượng Chung Quỳ vượt ra ngoài phạm vi một nhân vật truyền thuyết, trở thành một lá bùa hộ mạng tinh thần giúp con người vững tâm trước những mối đe dọa vô hình khó lường.
Biểu tượng hộ mệnh:
- Từ xa xưa, người ta vẫn tin tưởng rằng việc treo tranh thờ Chung Quỳ trong nhà có khả năng đẩy lùi tà ma, đem lại sự bình yên cho gia đình. Ông không chỉ đại diện cho sức mạnh chống lại cái ác mà còn là hiện thân của lẽ phải và sự liêm chính.
Tượng gỗ điêu khắc hình tượng của Chung Quỳ
Người giữ cửa âm giới:
- Theo một số dị bản truyền thuyết, Chung Quỳ được giao phó nhiệm vụ canh giữ cổng vào địa ngục, ngăn cản các hồn ma quấy nhiễu dương gian. Vị trí quan trọng này đã biến ông thành nhân vật then chốt trong việc bảo vệ trật tự giữa thế giới người sống và cõi âm.
Hình ảnh trong lễ hội:
- Tại các lễ hội cổ truyền ở Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, hình tượng Chung Quỳ thường hiện diện trong các nghi lễ xua đuổi tà ma và các màn trình diễn múa rồng, múa lân sư tử. Sự xuất hiện này được cho là mang lại bầu không khí thiêng liêng và củng cố niềm tin vào sự che chở của các vị thần linh.
Hình ảnh Chung Quỳ trong Black Myth: Zhong Kui
Việc đặt Chung Quỳ làm nhân vật chính không chỉ mở rộng vũ trụ quan mà Black Myth đã kiến tạo từ nhân vật Wukong, mà còn đánh dấu một bước đột phá táo bạo trong việc tái hiện di sản văn hóa Đông phương thông qua ngôn ngữ đương đại của game. Thay vì bó hẹp trong những câu chuyện dân gian hay tranh vẽ cổ, hình tượng vị thần trừ tà được tái sinh trong một không gian tương tác sống động, nơi người chơi có thể trực tiếp hóa thân và trải nghiệm quyền năng tiêu diệt yêu ma của ông.
Từ truyền thuyết đến game: Chung Quỳ bước vào Black Myth với diện mạo hiện đại và đậm chất điện ảnh
Hiện tại, dự án game này vẫn đang trong giai đoạn phát triển sơ khai và chưa có bất kỳ video gameplay chính thức nào được tiết lộ. Dù vậy, giới hâm mộ dự đoán Black Myth: Zhong Kui sẽ kế thừa phong cách hành động nhập vai điện ảnh đã làm nên thành công của phiên bản Wukong, đồng thời khai thác mạnh mẽ hơn các yếu tố tâm linh, những màn đối đầu với ác quỷ và bầu không khí huyền bí đậm chất Á Đông.
Hơn thế nữa, sự góp mặt của Chung Quỳ trong tựa game còn hứa hẹn mang đến những tầng ý nghĩa sâu sắc: vừa là câu chuyện về sự trả thù và tiêu diệt cái ác, vừa là hành trình khám phá sự hài hòa giữa thế giới con người và cõi siêu nhiên. Điều này khiến dự án được kỳ vọng không chỉ dừng lại ở một sản phẩm giải trí thông thường, mà còn trở thành cầu nối giao thoa giữa di sản văn hóa cổ xưa và trải nghiệm giải trí đương đại.
Có thể nhận thấy, từ một nhân vật trong thần thoại, Chung Quỳ đã vượt khỏi khuôn khổ của truyền thuyết để trở thành một phần sinh động trong đời sống văn hóa Đông Á. Ông là hiện thân của lẽ phải, là vị thần hộ mệnh chống lại các thế lực hắc ám – một biểu tượng vừa đáng sợ lại vừa mang đến sự an ủi trong tâm thức của nhiều thế hệ.
