Ngày 13 tháng 4 vừa qua, lễ khai mạc Osaka Expo 2025 đã chứng kiến một khoảnh khắc chưa từng có khi VTuber Mori Calliope, thành viên của Hololive English, trình diễn một tiết mục đặc biệt, lần đầu tiên mang một nhân vật ảo đến sân khấu của sự kiện quốc tế tầm cỡ như World Expo.
Sự kiện ngay lập tức trở thành chủ đề nóng trên các nền tảng mạng xã hội và trong các phương tiện truyền thông Nhật Bản, thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng mạng.

Hololive xuất hiện tại sự kiện mang tính quốc gia
Osaka Expo 2025 là một trong những sự kiện quan trọng nhất của Nhật Bản trong năm, không chỉ phản ánh sự phát triển về công nghệ và kinh tế mà còn là cơ hội để quốc gia này thể hiện bản sắc văn hóa với cộng đồng quốc tế. Việc một VTuber – đại diện cho nền văn hóa mạng đương đại – được chọn tham gia buổi lễ khai mạc chính thức đã khiến nhiều người bất ngờ, nhưng cũng không ít người nhìn nhận đây là một bước ngoặt quan trọng trong việc Nhật Bản đánh giá lại sức mạnh mềm của văn hóa đại chúng.
Sự xuất hiện của Mori Calliope – nhân vật thuộc chi nhánh Hololive EN (English) – không chỉ thu hút sự chú ý từ khán giả có mặt tại sự kiện mà còn tạo ra làn sóng thảo luận sôi nổi trên các nền tảng như Twitter, 5ch, Reddit và các diễn đàn quốc tế. Đến tối cùng ngày, đã có hàng nghìn bình luận và phân tích xoay quanh sự kiện này.
Tranh cãi nổ ra: “Đại diện văn hóa Nhật Bản” nhưng lại là… VTuber quốc tế?
Mặc dù Mori Calliope nhận được đánh giá cao về mặt hiệu ứng truyền thông, sự lựa chọn cô làm người đại diện trình diễn tại sự kiện vẫn gặp phải nhiều ý kiến trái chiều. Một số cư dân mạng không khỏi ngạc nhiên khi không có đại diện nào từ Hololive JP (chi nhánh Nhật Bản) tham gia, mặc dù trước đó Usada Pekora, Houshou Marine hay Shirakami Fubuki đã được quảng bá mạnh mẽ trong các chiến dịch truyền thông của Osaka Expo.
“Lẽ ra nên chọn một VTuber Nhật Bản, người thực sự gắn bó với văn hóa địa phương, để tham gia trình diễn,” – một khán giả chia sẻ trên diễn đàn 5ch.

Một số người bắt đầu nghi ngờ về tính “đại diện văn hóa” khi một nhân vật thuộc Hololive EN – vốn nhắm đến đối tượng quốc tế – lại là nhân vật chính trong lễ khai mạc. Trong khi đó, các nghệ sĩ truyền thống, nghệ sĩ kabuki hay những biểu tượng văn hóa cổ truyền lại hoàn toàn vắng bóng trong phần trình diễn chính thức.
Đánh giá trái chiều: Tán dương và phản đối
Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng Mori Calliope và Hololive nói chung đang có một lượng người hâm mộ khổng lồ và tầm ảnh hưởng rộng khắp toàn cầu. Nhiều người xem đây là một bước ngoặt quan trọng cho văn hóa otaku và là sự công nhận chính thức đối với cộng đồng VTuber.
- “VTuber không còn chỉ là sản phẩm của mạng xã hội nữa – họ đã thực sự bước ra thế giới,” – một người hâm mộ chia sẻ đầy tự hào trên Twitter.
- “Thật tuyệt khi thấy văn hóa hiện đại được tôn vinh ngang hàng với các yếu tố truyền thống trong một sự kiện quy mô quốc gia,” – một người dùng Reddit nhận xét.
Ngược lại, một số ý kiến phản đối cho rằng việc để một nhân vật ảo đại diện cho Nhật Bản là biểu hiện của “sự xuống cấp trong thẩm mỹ văn hóa”, thậm chí là “xấu hổ”. Một số ý kiến khác còn đặt câu hỏi về ngân sách tổ chức, nghi ngờ rằng tiền công đã được chi cho việc tài trợ sự xuất hiện của Hololive, khiến vấn đề này vượt ra ngoài lĩnh vực giải trí và trở thành một vấn đề xã hội.
VTuber: Từ hiện tượng mạng đến biểu tượng văn hóa mới?

Văn hóa truyền thống – hiện đại, liệu có mâu thuẫn?
Sự kiện Hololive trình diễn tại Osaka Expo 2025 là một minh chứng rõ nét cho sự giao thoa giữa văn hóa truyền thống và hiện đại tại Nhật Bản. Dù vẫn còn những tranh cãi về tính đại diện, tính “chính thống” hay việc sử dụng ngân sách công, nhưng không thể phủ nhận rằng VTuber – đặc biệt là Hololive – đã tạo nên một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của văn hóa đại chúng.
Vấn đề không phải là “truyền thống hay hiện đại”, mà là làm sao để hai yếu tố này có thể song hành và hỗ trợ lẫn nhau – đưa Nhật Bản đến gần hơn với thế giới, đồng thời vẫn giữ vững được bản sắc văn hóa độc đáo. Và trong quá trình này, có lẽ những nhân vật ảo như Mori Calliope sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng.