10 Bài thơ tình yêu nổi bật nhất của Xuân Diệu

Lời thơ:

Yêu là chết ở trong lòng một ít

Vì mấy khi yêu mà được yêu

Cho rất nhiều, nhận lại chẳng bao nhiêu

Bị lãng quên, thờ ơ, chẳng đoái hoài

Giây phút bên nhau là giờ chia xa

Trăng tàn, hoa rụng, hồn bay xa,

Vì mấy khi yêu mà được yêu!

- Yêu là chết ở trong lòng một ít

Họ lạc lối giữa u sầu mịt mù

Những kẻ si mê theo dấu chân yêu

Cuộc đời biến thành sa mạc cô đơn

Tình yêu trở thành sợi dây quấn chặt

Yêu, là chết ở trong lòng một ít.

Qua bài thơ, Xuân Diệu cho thấy sự tinh tế khi khám phá quy luật chi phối thế giới tinh thần phức tạp: Yêu là hạnh phúc vô biên nhưng cũng là đau khổ tột cùng.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Thơ thơ (1938)

Lời thơ:

Yêu tha thiết mà vẫn thấy chưa đủ?

Anh đòi hỏi quá nhiều, phải không em?..

Em đã nói yêu anh, anh biết mà;

Nhưng sao anh vẫn muốn nghe mãi lời đó?

- Yêu tha thiết, nhưng thế chưa đủ

Em yêu nhưng chỉ giữ kín trong lòng;

Không bày tỏ, thì yêu cũng chẳng còn ý nghĩa.

Sắc đẹp chỉ như tượng cẩm thạch vô hồn

Anh mong muốn vô tận, một tình yêu tuyệt đỉnh

Em có biết không? Anh luôn tìm kiếm em

Sự thật hôm nay, ngày mai đã khác.

Thì tình yêu liệu có bao giờ cũ?

- Yêu tha thiết, nhưng thế vẫn chưa đủ

Phải nói yêu, trăm lần, nghìn lần

Phải mãi mặn nồng như đêm xuân

Thả chim bướm vào vườn tình ái

Em phải nói, phải nói, và phải nói

Bằng ánh mắt, bằng nét mặt, bằng tình yêu

Bằng nụ cười, bằng cái nắm tay thật chặt

Em hãy nói bằng cả sự im lặng, bằng tất cả

Nhưng đừng lạnh lùng như mùa đông.

Đừng vô cảm trước một trái tim đang cháy bỏng

Đừng yên lặng như mặt hồ phẳng lặng

Yêu tha thiết, nhưng vẫn chưa đủ.

Tình yêu nam nữ từ xưa đến nay luôn đầy đủ các cung bậc: Lãng mạn, thiêng liêng, phàm tục, nhục cảm, bi thương… như một phần tất yếu của cuộc sống. Xuân Diệu đã khéo léo phân tích tình yêu trên mọi khía cạnh. Đối với thi sĩ, yêu là nguồn sống, là những cảm xúc được trân trọng và giữ gìn như báu vật, dù mong manh dễ vỡ. Sự sống tích cực ấy cho thấy ông không chỉ bảo vệ mà còn tôn thờ tình yêu, coi đó là giá trị chân thực, là khát vọng mà con người theo đuổi. Tình yêu, đối với ông, là mục đích sống, là điều con người sẵn sàng dấn thân và hy sinh mà không hối tiếc.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Thơ thơ (1938)

Lời bài thơ:

Anh mơ ngày ta có con

Con giống em, đẹp đến ngỡ ngàng

Giống đôi mắt, vầng trán cao sang

Con mang tình yêu rạng ngời đôi ta

Con giống em, lại giống cả cha

Cái mũi ngay thẳng, thật thà

Nhìn gần giống, xa cũng không khác

Mái tóc dợn sóng như Quy Nhơn

Nhưng con ta lại giống em hơn

Giống bước đi, suy nghĩ, lời ăn tiếng nói

Chỉ không giống cái nết lúc dỗi

Khi em giận, trời cũng phải nhường

Muốn hoà quyện tóc tơ mềm

Muốn xương thịt ta nở ngàn mùa

Em ơi! Đứa con của tình yêu ấy

'Tình chưa trọn, yêu thương chưa đủ'

Bài thơ này sáng tác năm 1966, kết tinh từ trái tim ngập tràn tình yêu. Xuân Diệu khao khát yêu thương, sống mãnh liệt và mong mỏi có một chứng nhân cho tình yêu đó. Đọc thơ ông, ta cảm nhận được mọi dư vị của tình yêu.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại

Lời bài thơ:

Trong chiều buông nhạt bóng hoàng hôn

Anh ra trước cổng đợi chờ em

Nhận từng dáng hình từ xa tới

Tìm lấy bóng hình anh đã quen

Ai ai cũng vội vàng bước

Như chim chiều bay về tổ ấm

Người đi xe đạp mặt đăm chiêu

Suy nghĩ bếp nhà đang lửa hồng.

Anh cũng chăm chút bếp nhà mình

Thành tâm dọn bữa, mong chờ em

Một tuần mong mỏi ngày hôm nay

Bát cơm cho em đậm đà vị yêu thương

Nhưng bóng tối dần buông xuống

Hình em anh quen thuộc mà - ôi!

Suýt nữa anh reo lên mấy lần

'Em đến rồi!' Lại tự nhủ lòng:

'Hãy đợi thêm chút nữa thôi!'

Anh đứng đó, chẳng rời đi

Nhớ nhung nuôi dưỡng lòng kiên trì

Nhìn nét mặt người qua vội

Thông cảm muôn đời những chia ly

Nếu ăn một mình, lòng tủi thân

Nhưng anh vẫn giữ vững lòng tin.

Thương em vất vả, anh quên hết

Chỉ còn nỗi chờ mong đốt cháy lòng.

Một cảnh tượng nên thơ, khắc ghi trên nền trời chiều. Những lần chờ đợi người thương như đẹp đẽ và tự nhiên hơn qua từng dòng thơ của Xuân Diệu. Có lẽ, ông đã góp phần làm hiện hữu hóa những khoảnh khắc đẹp đẽ của tình yêu qua từng chữ, từng câu. Bạn đã từng đứng chờ ai chưa? Bạn có từng mang nỗi niềm như chàng trai trong bài thơ này không?

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Thời gian: 18-3-1976

Lời thơ:

Tôi muốn che ánh sáng
Để sắc màu không phai tàn;
Tôi muốn giữ làn gió
Để hương thơm không bay đi.

Đây là tuần trăng mật của ong bướm;
Đây là những bông hoa đồng xanh;
Đây là cành non phất phơ lá nhỏ;
Đây là khúc tình si của yến anh.

Và đây là ánh sáng của hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui ghé thăm;
Tháng giêng ngon như đôi môi gần;
Tôi hạnh phúc.
Nhưng vội vàng:

Tôi không đợi nắng hạ để nuối xuân.
Xuân đang đến, nghĩa là xuân đang đi,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Và xuân qua, nghĩa là tôi cũng sẽ mất.

Lòng tôi rộng, nhưng thời gian cứ chật,
Không để dài thời trẻ của nhân gian,
Đừng nói xuân tuần hoàn,
Nếu đến nữa, không chắc gặp lại.

Trời đất còn, nhưng tôi không mãi,
Nên tôi tiếc cả đất trời;
Tháng năm đầy mùi vị chia ly,
Sông núi thì thầm tiếng biệt ly…

Cơn gió thì thầm trong lá biếc,
Phải chăng buồn vì phải bay đi?
Chim rộn ràng đứt tiếng hót thi,
Phải chăng sợ phai tàn đang đến gần?

Chẳng bao giờ, ôi!
Chẳng bao giờ nữa…
Mau lên thôi!
Khi mùa chưa tàn chiều hôm,

Ta muốn ôm
Cuộc sống mới bắt đầu xanh tươi;
Ta muốn giữ mây và gió,
Ta muốn say trong tình yêu,
Ta muốn ôm trọn trong một cái hôn
Và thiên nhiên, và cỏ cây rạng rỡ,

Cho say mùi hương, cho đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!

Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Xuân Diệu trước Cách mạng. Bài thơ là tiếng nói của một tâm hồn yêu đời, yêu sống mãnh liệt, nhưng ẩn chứa đằng sau đó là một quan niệm nhân sinh mới, chưa từng có trong thơ ca truyền thống.
Bài thơ là một lối sống mới táo bạo, biết hưởng thụ một cách chính đáng và khẩn trương sống. Tuy nhiên, ở Vội vàng, tác giả nhấn mạnh vào lối sống tận hưởng theo thời gian. Ông kêu gọi mọi người yêu và tận hưởng những gì cuộc sống ban tặng, sống hết mình trong tuổi trẻ. Nhưng thực chất, trong cuộc đời, ông vội vàng cống hiến hơn là vội vàng hưởng thụ.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Thơ thơ (1938)

Lời bài thơ:

Một chút nắng, vài sương mỏng yêu kiều,

Mấy cành xanh, sắc màu yêu thương, thế là xuân.

Xuân đã tràn đầy trong lòng, chẳng cần gì thêm nữa.

Xuân không chỉ giới hạn trong ba tháng; mà khi nắng dịu dàng ghé đến bất ngờ, khi tiếng chim rộn ràng đón bình minh.

Xuân là khi đông bỗng nhiên quay trở lại, mang theo một bầu trời trong vắt.

Xuân là những khi trái tim bồi hồi cảm xúc, chờ đón những yêu thương mới mẻ.

Hơi thở và tâm tình của tác giả như chạm đến cảm xúc của bao thế hệ độc giả, mặc dù thời gian đã cách xa gần một thế kỷ. Dù thời đại nào, tình yêu và nỗi niềm dành cho mùa xuân vẫn mãi mãi mãnh liệt, vội vã và đầy tiếc nuối trước dòng chảy của thời gian.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Thể thơ: Thơ mới 8 chữ

Lời bài thơ:

Dù anh không thể là biển xanh

Nhưng anh khao khát em là bờ cát trắng

Bờ cát dài, yên ả

Rực rỡ dưới ánh nắng lấp lánh...

Bờ cát vàng đẹp đẽ-

Những hàng thông đứng lặng lẽ

Như giấc mơ dịu dàng

Ngàn năm bên sóng biển...

Anh xin làm sóng xanh

Hôn mãi bờ cát vàng của em

Nhẹ nhàng, êm ái

Hôn mãi mãi, mãi mãi

Đã hôn rồi, hôn lại

Đến muôn đời không ngừng

Đến khi đất trời tan biến

Anh mới thôi dào dạt...

Cũng có lúc cuồn cuộn

Như vùi lấp bờ em

Là lúc triều yêu thương

Ngập tràn đêm ngày

Anh không xứng là biển xanh

Nhưng xin làm bể biếc

Để hát mãi bên gành

Một tình yêu vĩnh cửu

Để bọt sóng trắng xoá

Và gió bay khắp mọi nơi

Như hôn mãi ngàn năm không đủ,

Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi!

Biển của Xuân Diệu là một trong những bài thơ lãng mạn nhất của ông. Với những câu thơ giản dị, bài thơ gợi lên một tình yêu sâu sắc hòa vào không gian biển rộng lớn. Sự mênh mông ấy kết hợp với tình yêu tha thiết tạo nên một hình ảnh đầy hóm hỉnh của Xuân Diệu. Biển xanh hay bể biếc chỉ là những cách diễn đạt khác nhau về cùng một đối tượng, nhằm thể hiện tình yêu vĩnh hằng và sự sâu sắc của tình cảm mà anh dành cho em, như sóng biển vĩnh cửu.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Cầm tay (1962)

Lời bài thơ:

Ngày nào em ngồi quá xa anh

Anh bảo em hãy lại gần thêm một chút

Em rút gần hơn một chút: anh lại hờn.

Em ngoan ngoãn lại gần thêm chút nữa.

Anh bắt đầu cáu kỉnh. Em mỉm cười, vội vàng

Đến gần anh, thì thầm: 'em đây!'

Anh vui ngay, nhưng lại thấy buồn ngay lập tức.

Bởi anh nghĩ: như vậy vẫn còn xa lắm.

Đôi mắt người yêu, ôi vực thẳm!

Ôi trời xa, vầng trán người yêu!

Ta chỉ thấy ánh sáng mờ mịt

Mà tay ta chỉ ôm lấy sự thất vọng.

Dẫu có tin tưởng vào một cuộc đời chung

Em vẫn là em, anh vẫn là anh.

Liệu có thể vượt qua Vạn Lý Trường Thành

Trong hai vũ trụ đầy bí ẩn.

Những kỷ niệm cũ theo thời gian trôi mất

Quá khứ của anh, anh không nhắc cùng em.

Linh hồn chúng ta mờ ảo như đêm tối,

Chưa thấu rõ, huống chi người khác.

Kiếm tìm, nghi ngờ, hay ghen tuông bóng gió

Anh muốn khám phá giấc mơ của em.

Nhưng anh che giấu em những giấc mơ bí ẩn

Cũng như em giữ kín những điều thực tế...

Hãy gần nhau hơn! Hãy kề sát nhau!

Hãy hòa quyện mái tóc ngắn dài!

Những cánh tay! Hãy quấn quanh đôi vai!

Hãy dâng hết tình yêu vào ánh mắt!

Hãy khăng khít đôi môi gắn chặt

Cho anh cảm nhận đôi hàm ngọc của răng;

Trong đắm say, anh sẽ bảo em rằng:

'Gần thêm nữa! Vẫn còn xa lắm!'.

Bài thơ của Xuân Diệu thể hiện sự lo lắng về sự gần gũi lâu dài giữa đôi lứa. Ông luôn sợ hãi sự xa cách với người mình yêu. Xuân Diệu khát khao một sự hòa quyện hoàn hảo, không tin vào sự hữu hạn của tình yêu, dù ở gần ngay bên cạnh, vẫn lo lắng về khả năng xa cách.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Thơ thơ (1938)

Lời bài thơ:

Ngày hôm nay lạnh, mặt trời lặn sớm;

Anh nhớ em, ôi em! Anh nhớ em

Không gì buồn hơn những buổi chiều tĩnh lặng.

Khi ánh sáng hòa quyện cùng bóng tối.

Gió nhẹ nhàng quét qua cỏ rối;

Mây bay về dãy núi xa xanh

Từng lớp mây nhịp nhàng và lặng lẽ

Không gian xám như sắp tan thành lệ

Hết rồi! Còn lại gì nữa em!

Hết rồi, gió và trăng cùng rời bỏ.

Với sương và lá rụng gần gũi,

Đã hết hờn ghen và giận dỗi.

(Cảm giác giận dỗi thật hạnh phúc!)

Anh một mình, nghe tất cả chiều tà

Trôi chậm trong tâm hồn tĩnh mịch

Anh nhớ tiếng em, hình em, ảnh em

Anh nhớ em, nhớ lắm! Em ơi

Anh nhớ cả những ngày xa xôi,

Nhớ đôi môi cười nơi phương trời.

Nhớ đôi mắt nhìn anh đắm đuối!

Gió đã nhiều lần gợi nhớ thương yêu,

- Nhưng kỷ niệm, ôi, còn gọi ta sao...

Nỗi nhớ là một phần không thể thiếu trong tình yêu. Nhiều tác giả đã thể hiện nỗi nhớ qua thơ ca, và Xuân Diệu đã mạnh dạn bộc lộ cảm xúc tương tư trong tác phẩm này. Các câu thơ phản ánh lòng khao khát gặp gỡ người thương, làm nổi bật phong cách thơ đặc biệt của ông. So với Nguyễn Bính, sự táo bạo của Xuân Diệu càng tạo ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Thơ thơ (1938)

Lời bài thơ:

Anh chỉ có một tình yêu đầu tiên

Gửi tặng em kèm theo một lá thư

Em không nhận là tình anh đã mất

Tình đã trao không thể lấy lại nữa

Thư mỏng manh như những mộng ảo

Tình buồn như mọi chia ly

Xếp giấy cẩn thận để mãi trong túi áo

Mãi trăm lần mới gấp lại đưa em

Em xé như xé lòng và giấy mới

Mây trôi dần che phủ sơn khê ngày ấy

Thôi nhé, hoa đã héo dưới đất

Cười trên cành không còn được nữa em ơi!

Anh chỉ có một tình yêu đầu tiên

Gửi em rồi là đã mất đi rồi!

Là một trong những tác phẩm nổi bật về tình yêu đôi lứa, 'Một tình yêu' chiếm một vị trí đặc biệt trong lòng người yêu thơ Xuân Diệu. Tình yêu hết lòng, hết dạ có phải là điều mà những ai đang yêu cuồng nhiệt tìm kiếm, hay là lời thơ diễn tả nỗi lòng người yêu?

Thông tin tác phẩm:

• Thể loại: Văn học hiện đại
• Tập thơ: Gửi hương cho gió (1945)