1. Khuyên bản thân
Không có cảnh đông tàn
Thì đâu thấy được ngày xuân rực rỡ
Nhìn lại những bước gian nan
Tai ương rèn luyện, tinh thần thêm vững.
Giải thích:
Bài thơ của Bác là lời nhắc nhở, khuyến khích chúng ta giữ tinh thần lạc quan và ý chí kiên cường để vượt qua khó khăn và thử thách.
2. Trung thu
Trung thu
Trung thu hiện lên với ánh sáng vàng dịu
Sáng rực khắp nơi với ánh bạc mờ
Các gia đình sum vầy đón Tết
Nhưng trong ngục tối, có người lặng lẽ rơi lệ
Trung thu, chúng tôi cũng đón Tết trong tù
Ánh trăng đêm thu mang nỗi buồn
Không thể tự do mà thưởng nguyệt
Lòng vẫn dõi theo ánh trăng xa xăm
Giải thích:
Trong mùa Trung thu với ánh trăng tròn và sáng, dù ở trong tù, vẫn có những nỗi buồn khi nhìn thấy cảnh đoàn tụ của mọi người. Dù bị giam cầm, người vẫn giữ vững tinh thần, đón Tết trong tù và mong mỏi ngày được tự do.
3. Ngắm trăng
Dù trong tù không có rượu hay hoa
Cảnh đẹp đêm nay thật khó dửng dưng
Người ngắm ánh trăng qua khe cửa sổ
Ánh trăng lấp ló nhìn vào nhà thơ.
Giải thích:
Thiên nhiên qua cái nhìn của Bác Hồ hiện lên đầy sức sống và phong phú. Nó không chỉ là nguồn cảm hứng cho thơ ca mà còn mang lại giá trị thẩm mỹ tự nhiên cho tác phẩm của Người.
4. Cảnh Pác Bó
Buổi sáng bên suối, tối về hang,
Cháo bẹ, rau măng lúc nào cũng sẵn.
Bàn đá lắc lư, nghiên cứu Đảng,
Cuộc đời cách mạng thật vẻ vang.
Giải thích:
Bài thơ “Cảnh Pác Bó” tiêu biểu cho phong cách thơ Hồ Chí Minh, thể hiện niềm vui và nghị lực phi thường của Bác trong hoàn cảnh sống và làm việc giữa núi rừng Việt Bắc, sau nhiều năm xa cách dân tộc.
5. Cảnh đêm khuya
Giải thích:
Bài thơ “Cảnh đêm khuya” sử dụng ngôn ngữ thơ hiện đại, vừa giản dị lại tinh tế và sâu sắc. Nó phản ánh tâm hồn yêu thiên nhiên chân thành và sự lo lắng cho vận mệnh quốc gia. Tác phẩm là sự kết hợp hài hòa giữa phong cách cổ điển và hiện đại, tạo nên sự đặc biệt cho bài thơ.
6. Tuổi sáu mươi
Sáu mươi tuổi vẫn như xuân tươi,
So với ông Bành, tuổi trẻ hơn nhiều.
Ăn ngon, ngủ khỏe, làm việc hăng,
Trần thế như vậy, chẳng kém gì tiên!
Giải thích:
Bài thơ thể hiện sự lạc quan và tinh thần sống hăng say của Bác Hồ ngay cả trong hoàn cảnh kháng chiến gian khổ. Theo Bác, sáu mươi tuổi vẫn được coi là trẻ trung, so với ông Bành Tổ trong truyền thuyết sống lâu, để khẳng định rằng tuổi sáu mươi vẫn còn đầy sức sống và năng lượng. Bài thơ mang một ý nghĩa hóm hỉnh và yêu đời.
7. Tiếng giã gạo
Gạo qua giã mới thành trắng nõn,
Gian nan mới thấy được thành công;
Cuộc đời cũng vậy, rèn luyện vất vả,
Thành công cần có sự kiên trì.
Giải thích:
Bài thơ “Nghe tiếng giã gạo” của Bác Hồ là một tác phẩm quý giá trong tập thơ “Nhật ký trong tù”, được coi là bảo vật quốc gia với giá trị lý luận và thực tiễn lớn. Nó đặc biệt có ý nghĩa trong việc rèn luyện đạo đức cách mạng và học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách của Hồ Chí Minh, khuyến khích mỗi chúng ta nỗ lực phấn đấu và rèn luyện.
8. Bài thơ chúc Tết của Bác năm 1969 - Bài thơ chúc Tết cuối cùng của Bác
Năm qua chiến thắng rực rỡ
Năm nay tiền tuyến sẽ còn thắng lớn hơn
Vì độc lập, vì tự do
Đánh cho Mỹ phải rút lui, đánh cho ngụy phải tan rã
Tiến lên! Chiến sĩ và đồng bào
Bắc - Nam sum vầy, xuân này thật vui.
Giải thích:
Bài thơ chúc Tết năm 1969 của Bác là bài thơ cuối cùng của Người, với những vần thơ giản dị nhưng đầy sâu sắc. Những câu thơ này đã trở thành nguồn động lực tinh thần mạnh mẽ cho quân và dân ta trong cuộc đấu tranh chống Mỹ và ngụy quyền.
9. Bài thơ chúc Tết năm 1968
Mùa xuân này tươi đẹp hơn mọi năm
Chiến thắng tràn ngập khắp đất nước
Nam Bắc đồng lòng chiến đấu chống Mỹ
Tiến lên!
Chiến thắng chắc chắn sẽ thuộc về chúng ta!
Giải thích:
Bài thơ chúc Tết của Bác năm 1968, dù chỉ có 5 câu ngắn gọn, lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Đây là lời động viên và cổ vũ quý báu từ lãnh tụ, tiếp thêm sức mạnh cho quân và dân trong cuộc chiến đấu để tiến tới thắng lợi. Câu thơ cuối “Toàn thắng ắt về ta” thể hiện niềm tin mãnh liệt vào chiến thắng, là nguồn động lực tinh thần lớn lao để tiếp tục cuộc chiến.
10. Hoàng hôn
Chim mỏi cánh về rừng tìm chỗ ngủ
Đám mây nhẹ lững lờ trên bầu trời
Cô gái xóm núi xay ngô buổi tối
Xay xong, lò than đã bừng sáng đỏ.
Giải thích:
Bài thơ diễn tả nỗi buồn tẻ, cô đơn của một người xa quê, tâm hồn khao khát tự do và sự yêu thiên nhiên mãnh liệt của một nhân vật vĩ đại, mong mỏi được hòa mình vào thiên nhiên.