1. Duy trì sự tập trung tối đa khi đọc sách
Việc duy trì sự tập trung là nỗ lực không ngừng để định hướng tâm trí vào việc đọc, từ đó giúp bạn suy nghĩ sâu sắc, phát triển tư duy tích cực và ghi nhớ nhanh hơn những điều học được. Điều này không hề dễ dàng, đòi hỏi sự đam mê, kiên trì và mục tiêu rõ ràng.
Bạn nên tránh để tâm trí phân tán ra khỏi nội dung sách; đừng bận tâm đến những chi tiết nhỏ nhặt như kiểu in ấn hay ngôn từ. Cố gắng không để những yếu tố bên ngoài và công việc khác làm ảnh hưởng đến quá trình tư duy khi đọc. Nếu gặp phải vấn đề khó hiểu, đừng nản lòng. Hãy ghi chú lại và tìm hiểu thêm sau.
Khi bạn làm được như vậy, việc đọc sẽ trở nên hiệu quả hơn.
2. Rèn luyện để phát triển kĩ năng đọc hợp lý
Kĩ năng đọc sách bao gồm việc tổ chức, xác định phương pháp đọc và các thao tác liên quan. Bước đầu tiên trong việc tổ chức đọc sách là sắp xếp và đảm bảo các điều kiện thuận lợi để việc đọc đạt hiệu quả cao.
- Hãy chọn cho mình một không gian đọc phù hợp để có thể tập trung tốt nhất.
- Nên tránh những nơi ồn ào, ánh sáng chập chờn hoặc quá tối.
- Không gian đọc cũng cần phải thoáng đãng, sạch sẽ và ngăn nắp.
- Tránh đọc sách trong tư thế nằm, vì điều này có thể ảnh hưởng đến trí nhớ. Tốt nhất là đọc tại bàn viết, ngồi thoải mái với sách ở độ cao vừa tầm mắt.
- Để bút, vở ghi chép và các dụng cụ cần thiết khác bên cạnh để có thể sử dụng ngay khi cần.
3. Chọn sách đọc phù hợp với bản thân
Việc lựa chọn một cuốn sách phù hợp với công việc, sở thích và tính cách của bạn sẽ nâng cao hiệu quả đọc sách. Khi tiếp xúc với những vấn đề mà mình quan tâm, bạn sẽ cảm thấy tò mò và chú ý hơn đến nội dung sách. Điều này giúp bạn duy trì sự tập trung và tránh cảm giác nhàm chán trong quá trình đọc. Vì vậy, khi chọn sách, bạn không nên chỉ dựa vào những nhận xét của người khác hay quá chú trọng vào tiêu đề của cuốn sách.
Thay vào đó, hãy cố gắng đọc qua lời mở đầu hoặc phần mục lục để nắm bắt nội dung chính, từ đó xác định xem cuốn sách đó có thật sự phù hợp với bạn hay không.
4. Xác định mục tiêu khi đọc sách
Trước khi bắt đầu đọc một cuốn sách, bạn cần xác định cho mình một mục tiêu đọc cụ thể và rõ ràng. Bạn có thể đặt mục tiêu là đọc từ 15 – 20 phút mỗi ngày nếu thời gian hạn chế, hoặc 1 – 2 tiếng mỗi ngày nếu bạn có nhiều thời gian hơn.
Điều quan trọng là dù bạn đọc ít hay nhiều, hãy dành ra một khoảng thời gian cụ thể để đọc, không nên chỉ đơn giản xác định “Khi nào rảnh sẽ đọc” vì bạn sẽ không bao giờ thực sự rảnh. Đọc sách sẽ không hiệu quả nếu bạn không dành thời gian cho nó.
Khi bạn thiết lập thói quen đọc sách vào một thời điểm cố định, dần dần, việc đọc sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong lịch trình hàng ngày của bạn. Việc tiếp thu kiến thức mỗi ngày sẽ trở thành một thói quen tốt đẹp trong cuộc sống.
5. Lựa chọn môi trường và thời gian đọc hiệu quả
Để đảm bảo việc đọc sách đạt hiệu quả cao, giúp bạn hiểu sâu và ghi nhớ lâu, cần có sự sắp xếp hợp lý về không gian và thời gian. Bạn nên chọn những nơi yên tĩnh, đủ ánh sáng, thoáng mát và rộng rãi để đọc sách. Tránh đọc ở những chỗ quá ồn ào hoặc quá tối, vì điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và thị giác của bạn.
Thêm vào đó, việc phân bổ thời gian đọc cũng rất quan trọng. Hãy hình thành thói quen đọc sách hàng ngày, với thời điểm lý tưởng là vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Đọc trong khoảng thời gian này sẽ giúp não bộ của bạn tập trung và ghi nhớ tốt hơn.
6. Dành thời gian để suy ngẫm về những gì đã đọc
Một phương pháp hiệu quả để đọc sách và ghi nhớ lâu hơn là dành thời gian suy ngẫm về những gì bạn đã tiếp thu từ cuốn sách. Trong quá trình đọc, hãy chú ý vào nội dung, tránh để tâm trí phân tán quá xa khỏi sách. Bạn có thể ghi lại những câu văn hay, hoặc bất kỳ điều gì khiến bạn thích thú và ghi dấu trong tâm trí.
Ngay sau khi hoàn thành cuốn sách hoặc một chương, một phần nào đó, hãy dành thời gian để suy nghĩ về những gì bạn đã đọc. Việc này giúp bạn ghi nhớ tốt hơn và áp dụng kiến thức vào cuộc sống thực tế.
7. Thực hành thường xuyên
Dành ra một khoảng thời gian mỗi ngày cho việc đọc sách không chỉ giúp bạn rèn luyện kỹ năng đọc một cách thành thạo mà còn hình thành thói quen tốt để tiếp thu tri thức rộng lớn. Hãy luôn mang theo những cuốn sách cần thiết như những người bạn, để có thể dễ dàng tiếp cận và học hỏi bất cứ lúc nào bạn có thời gian rảnh.
Đảm bảo rằng bạn dành 15 - 30 phút mỗi ngày cho việc đọc sách. Hãy tạo thói quen để đến khi bạn cảm thấy thiếu vắng việc đọc hằng ngày. Nhờ việc thư giãn vài phút mỗi ngày bằng việc đọc sách, bạn sẽ dần dần hình thành thói quen đọc sách đều đặn.
8. Xác định lý do đọc sách
Vấn đề này rất quan trọng. X.I. Povarlin đã từng nói: “Phương pháp đọc phụ thuộc vào mục đích và hoàn toàn được quy định bởi mục đích”. Mục đích đọc sách sẽ chi phối toàn bộ quá trình đọc. Khi xác định được mục đích, bạn sẽ tránh được việc đọc tràn lan, lãng phí thời gian và công sức. Mục đích còn giúp bạn có cách đọc hợp lý, phù hợp với nhiệm vụ và thời gian dành cho việc đọc.
Xác định lý do đọc sách chính là trả lời cho câu hỏi: “Đọc để làm gì?”. Từ đó, bạn mới có thể trả lời câu hỏi: “Đọc sách gì, ở đâu và đọc như thế nào?”.
Mục đích đọc sách còn quyết định hướng khai thác vấn đề trong cùng một cuốn sách. Ví dụ, khi đọc Truyện Kiều của Nguyễn Du, có bạn yêu thích thơ sẽ tìm những cách diễn đạt các sự vật và hiện tượng qua thơ, hay những câu thơ lục bát đẹp; có bạn lại tìm hiểu về cuộc đời nàng Kiều và cốt truyện; có bạn khác lại muốn khám phá đời sống văn hóa, phong tục, tập quán, lễ nghi phong kiến; và có người lại đi tìm những phê phán về định kiến và luật lệ đã áp bức phụ nữ… Vì vậy, việc xác định rõ ràng lý do đọc sách là một bước quan trọng đầu tiên cho mỗi chúng ta.
9. Tìm hiểu thông tin sách và xem mục lục
Sau khi đọc xong một cuốn sách thú vị, bạn gặp người bạn thân và không thể ngừng bàn luận về nó. Nhưng khi người bạn hỏi tên sách và tác giả để tìm đọc, bạn lại không nhớ được. Bạn đã từng rơi vào tình huống này chưa? Nếu có, có lẽ bạn đã bỏ qua một thao tác tưởng chừng như không quan trọng nhưng rất cần thiết.
Mục lục cuốn sách không chỉ phản ánh dàn ý chung mà còn thể hiện cấu trúc logic của nội dung. Bước này sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi: “Cuốn sách này có những nội dung gì và sắp xếp ra sao?”.
Đừng coi nhẹ những thao tác này, chúng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho bạn.
10. Đọc kỹ phần lời tựa (lời mở đầu)
Nếu bìa và mục lục chỉ ra cấu trúc tổng thể của cuốn sách, thì phần lời tựa lại cung cấp thông tin chi tiết hơn. Qua lời tựa, bạn sẽ biết cuốn sách đề cập đến vấn đề gì, nội dung chính ra sao, và mục đích mà tác giả muốn truyền đạt. Điều này cũng giúp bạn hình thành những mục tiêu ban đầu trong đầu.
Lợi ích của việc đọc kỹ phần lời tựa bao gồm:
- Hiểu rõ cuốn sách đề cập đến vấn đề gì, ai là đối tượng sử dụng, và phương pháp đọc hiệu quả nhất
- Lời nói đầu do tác giả viết sẽ giúp bạn nắm bắt được ý tưởng và mục đích của họ, hình dung một cách khái quát những vấn đề cơ bản và tác dụng của cuốn sách
- Tiếp thu lời khuyên của tác giả về cách thức tìm hiểu và nghiên cứu cuốn sách
- Tăng thêm hứng thú với việc đọc sách