Đau tinh hoàn một bên có thể do viêm tinh hoàn, thoát vị bẹn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, sỏi thận, hội chứng đau sau khi thắt ống dẫn tinh hoặc thậm chí là ung thư.
Theo TS.BS.CK2 Trà Anh Duy từ Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men's Health, tinh hoàn không chỉ sản xuất tinh trùng mà còn sản sinh một lượng lớn testosterone, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tình dục và khả năng sinh sản của nam giới. Do đó, bất kỳ dấu hiệu đau tinh hoàn một bên nào cũng cần được theo dõi cẩn thận và điều trị nếu cần.
Cơn đau tinh hoàn một bên có thể xuất hiện đột ngột (cấp tính, nặng nề và ngắn hạn) hoặc kéo dài (mạn tính, âm ỉ và thường xảy ra sau vận động). Nguyên nhân có thể do chấn thương hoặc tai nạn cơ học. Những người thường xuyên mặc quần áo quá chật hoặc đạp xe lâu dài có nguy cơ cao bị đau do tinh hoàn bị chèn ép liên tục. Nếu không phải vậy, đau tinh hoàn một bên có thể xuất phát từ các nguyên nhân dưới đây:
Viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn với các triệu chứng như sưng, đau và nóng ở một bên. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn hoặc virus, thường là từ bệnh tình dục.
Ở trẻ em, viêm tinh hoàn có thể do quai bị. Triệu chứng sưng và đau ở một bên tinh hoàn thường xuất hiện khoảng 4-6 ngày sau khi nhiễm virus quai bị.
Viêm mào tinh hoàn
Mào tinh hoàn là các ống mỏng dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến ống dẫn tinh và ra ngoài cơ thể. Đây là khu vực dễ bị viêm, gây đau đớn, sưng bìu và cảm giác nóng khi chạm vào. Viêm mào tinh hoàn có thể là cấp tính, kéo dài vài ngày đến vài tuần, hoặc mạn tính nếu trên 6 tuần.
Nang mào tinh
Xảy ra khi một túi chứa chất lỏng hình thành trong mào tinh, gần tinh hoàn. Những nang này thường lành tính và ít gây đau, nhưng nếu nang tinh trùng đủ lớn, có thể gây đau ở một bên tinh hoàn.
Thoát vị bẹn
Trong thai kỳ, tinh hoàn phát triển trong ổ bụng của thai nhi và sau đó di chuyển xuống bìu, kéo theo một phần màng bụng. Kết quả là bìu và bụng liên kết bằng một ống. Thường thì ống này sẽ chuyển thành mô xơ khi bé được 1 tuổi. Nếu ống không thoái hóa, các cơ quan trong ổ bụng, chủ yếu là ruột, có thể tụt xuống bìu và gây đau đớn.
Hầu hết các trường hợp thoát vị bẹn không nguy hiểm, nhưng một số có thể cần phẫu thuật khẩn cấp. Vì vậy, nếu có nghi ngờ, cần đi khám ngay.
Tràn dịch tinh mạc
Tình trạng này xảy ra khi lớp chất lỏng bao quanh tinh hoàn, gây ra hiện tượng tràn dịch tinh mạc. Đây là tình trạng phổ biến với triệu chứng bìu to, xuất hiện bọng nước gây đau và làm khó khăn trong sinh hoạt hoặc lao động.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Hệ thống tĩnh mạch thừng tinh có chức năng treo tinh hoàn trong bìu và đưa máu từ tinh hoàn về tuần hoàn chung để trao đổi chất. Khi các mạch máu này bị giãn, máu tích tụ làm tinh hoàn đau âm ỉ. Cơn đau thường nặng hơn khi vận động, đứng lâu hoặc ngồi lâu và giảm khi nằm.
Cần phát hiện và điều trị sớm giãn tĩnh mạch tinh hoàn, vì nếu để lâu có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Xoắn dây tinh (xoắn tinh hoàn)
Nguyên nhân nghiêm trọng nhất gây đau tinh hoàn một bên là khi tinh hoàn tự xoắn quanh trục của nó, làm tắc nghẽn mạch máu nuôi dưỡng và gây đau đớn dữ dội. Cần cấp cứu ngay để giữ lại tinh hoàn. Đây là tình trạng đau tinh hoàn cấp tính một bên.
Sỏi thận
Sỏi thận có thể gây đau tinh hoàn một bên gián tiếp. Khi viên sỏi mắc kẹt trong đường tiết niệu, cơn đau thường lan từ lưng xuống bẹn, bìu và đầu dương vật. Sỏi nhỏ có thể tự đào thải qua nước tiểu, còn sỏi lớn cần được xử lý bằng nội soi tán nhỏ hoặc phẫu thuật lấy sỏi.
Hội chứng đau sau thắt ống dẫn tinh
Sau khi thực hiện thắt ống dẫn tinh để triệt sản, một số người có thể gặp cơn đau tinh hoàn. Cơn đau này thường do ống dẫn tinh hoặc mào tinh bị áp lực cao vì tinh trùng được sản xuất nhưng không có lối thoát.
Ung thư tinh hoàn
Ngoài cơn đau âm ỉ ở một bên tinh hoàn, nam giới còn có thể gặp các triệu chứng như sưng tinh hoàn và đau vùng bụng dưới. Nếu được chẩn đoán sớm khi ung thư chưa lan rộng, tỷ lệ điều trị khỏi sẽ cao hơn.
Bác sĩ Duy khuyến cáo nếu bạn gặp cơn đau đột ngột sau đó âm ỉ, hoặc nếu đau ngày càng nặng hơn kèm theo triệu chứng như sưng, bầm tím nặng, bìu đỏ hoặc căng, sốt, buồn nôn, nôn, rối loạn tiểu tiện (mắc tiểu thường xuyên, cảm giác nóng rát khi đi tiểu, tiểu lẫn mủ hoặc máu), hãy gặp bác sĩ ngay.
Bạn cũng có thể thử một số biện pháp để giảm cơn đau, như uống thuốc giảm đau không kê đơn, tắm nước ấm, chườm đá lên bìu, đặt một chiếc khăn cuộn dưới bìu khi nằm để nâng đỡ tinh hoàn, và hạn chế vận động mạnh.
Mỹ Ý