Buzz
Cà phê là đồ uống hết sức phổ biến trên khắp thế giới, mang theo nhiều lợi ích bất ngờ. Tuy nhiên, những hậu quả tiêu cực và tác động xấu của cà phê đối với sức khỏe thường bị xem nhẹ và bỏ qua.
Đáng chú ý, caffeine, chất có trong cà phê, là một con dao hai lưỡi, vừa mang lại nhiều lợi ích, vừa có thể gây ra nhiều vấn đề khó lường. Tất cả phụ thuộc vào cách bạn tiêu thụ và thói quen uống cà phê của bạn.
Để giúp bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng cà phê một cách an toàn, dưới đây là 10 rủi ro của việc uống cà phê quá mức mà bạn cần lưu ý ngay lập tức, được TopListCafe tổng hợp từ nhiều nghiên cứu khoa học uy tín trên toàn thế giới:
1. Tình trạng căng thẳng quá mức
Caffeine hoạt động như một cản trở tín hiệu mệt mỏi và giấc ngủ của cơ thể. Do đó, nó có tác dụng kích thích não bộ hiệu quả, nhanh chóng tăng cường tình trạng tỉnh thức.
Ngoài ra, caffeine còn thúc đẩy sản xuất adrenaline trong máu, giúp bạn cảm thấy tràn ngập năng lượng gần như ngay lập tức.
Việc sử dụng cà phê để tăng cường sự tỉnh táo khi làm việc là một thói quen phổ biến được duy trì từ nhiều năm nay.
Tuy nhiên, khi tiêu thụ quá nhiều caffeine, tâm trạng cũng bị ảnh hưởng một phần, dẫn đến tình trạng lo lắng, bồn chồn và căng thẳng không bình thường.
Đây cũng là một phản ứng phổ biến liên quan đến hiện tượng "say cafe". Tùy thuộc vào mức độ caffeine vượt quá ngưỡng quen thuộc của cơ thể, bạn có thể bộc lộ các triệu chứng như chóng mặt, cảm giác cồn cào, khó thở...
Mỗi thương hiệu và cửa hàng cafe có công thức và lượng caffeine riêng. Ví dụ, một cốc cafe size L tại Starbucks thường chứa tới 330mg caffeine - con số đáng chú ý với nhiều người.
Nếu bạn cảm thấy tâm trạng căng thẳng, lo lắng tăng lên mà không rõ nguyên nhân? Khả năng cao bạn đang bị ảnh hưởng bởi "cơn sốt cafe"!
Việc sử dụng cà phê để giữ cho tâm trạng tỉnh táo là tốt, nhưng nếu bạn lạc quẻ đến mức căng thẳng quá mức, đó là một dấu hiệu đáng báo động.
2. Gặp vấn đề về giấc ngủ
Sử dụng cà phê gần giờ đi ngủ có thể làm tăng lượng caffeine tồn đọng mà cơ thể không kịp xử lý. Điều này làm cho cảm giác buồn ngủ bị kiểm soát liên tục. Thời gian thức trắng có thể kéo dài và phức tạp, tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.
Với những người có khả năng chịu đựng caffeine tốt, họ có thể vẫn ngủ sâu như bình thường - trừ khi tiêu thụ quá mức, khiến việc ngủ trở nên khó khăn.
Dù bạn có “gen tốt” nhưng cũng đừng chủ quan, vì không có thước đo nào cho việc uống bao nhiêu cà phê là đủ. Kết quả còn phụ thuộc vào loại cà phê và chủng hạt được pha chế.
Các đồ uống khác như trà, soda, nước tăng lực,… cũng chứa caffeine tương tự. Hãy đọc kỹ thành phần trước khi sử dụng.
Lưu ý thời điểm uống vào buổi tối trước khi đi ngủ, vì caffeine có thể mất trung bình 6 tiếng (tối đa 9 tiếng) để hoàn toàn phân hủy.
Chỉ nên sử dụng cà phê để duy trì sự tỉnh táo trong ngày, tuyệt đối tránh vào buổi tối. Nếu bạn dự định đi ngủ lúc 21h, hãy ngưng uống caffeine từ 15h trở đi.
3. Tác động đến hệ tiêu hóa & bài tiết
Chắc chắn sẽ có lúc bạn cảm thấy bụng mình trở nên “yếu đuối” sau khi uống cà phê, dễ buồn đi tiểu hoặc “đi vũ trụ” hơn thường ngày.
Lý do là vì cà phê kích thích hoạt động co bóp của dạ dày, làm tăng tốc độ tiêu hóa và bài tiết. Một số người nhạy cảm với cà phê có thể gặp tình trạng tiêu chảy nhẹ…
Ngoài ra, cà phê còn kích thích sản xuất nhiều gastrin hơn bình thường, gây hiện tượng rửa ruột như trên. Gastrin là một hormone sản xuất trong dạ dày, tăng tốc độ phản ứng ở đại tràng.
Kể cả cà phê không caffeine với lượng chất kích thích rất nhỏ cũng có tác động gần như tương tự. Vì vậy, đừng nghĩ rằng bạn có thể tránh né bằng cách chọn cà phê không caffeine.
Hiệu ứng kích thích dạ dày của cà phê sẽ mang lại lợi ích nếu bạn biết cách kiểm soát liều lượng. Ngược lại, nó có thể dẫn đến những tình huống khó xử khi dạ dày không kiểm soát.
4. Gây tổn thương cơ bắp
Đây là một tác hại của cà phê ít khi được nhắc đến, nhưng vẫn có thể xảy ra đôi khi.
Theo nguồn thông tin từ Wikipedia, tiêu cơ vân (Rhabdomyolysis) là “một tình trạng lâm sàng và sinh học mô tả sự hủy hoại và phá hủy nhanh chóng các mô cơ xương.”
Các chất cặn từ cơ bắp có thể rơi vào máu, lan đến các cơ quan khác và gây rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ suy thận và nhiều vấn đề sức khỏe phức tạp khác.
Nguyên nhân của tiêu cơ vân có thể bao gồm nhiễm trùng, lạm dụng ma túy, hoặc bị rắn/côn trùng độc cắn…
Điều đặc biệt là, nếu bạn thường xuyên tiêu thụ một lượng cà phê cực kỳ lớn, nó cũng có khả năng làm tăng nguy cơ phát sinh tiêu cơ vân, mặc dù với xác suất rất nhỏ.
Cho dù bạn đã là người quen với việc uống cà phê, hãy giảm liều lượng xuống dưới 250mg caffeine/ngày để tránh rủi ro tiêu cơ vân và những hậu quả khó lường.
5. Sự nghiện cà phê
Dù cà phê không chứa chất gây nghiện như các loại ma túy, nhưng tâm lý thói quen có thể khiến người ta trở nên nghiện cà phê và khó cai nghiện. Điều này đặc biệt xảy ra khi bạn quá quen với cảm giác tràn đầy năng lượng mà cà phê mang lại, đặc biệt là khi tiêu thụ liều lượng lớn.
Trong một nghiên cứu, người tham gia được chia thành 3 nhóm: (1) không uống cà phê, (2) uống ít cà phê, (3) uống nhiều cà phê. Tất cả đều bị cấm sử dụng cà phê trong 24 giờ và được đánh giá vào buổi sáng hôm sau.
=> Kết quả: Nhóm 3 thể hiện mong muốn mạnh mẽ về việc thưởng thức cà phê ngay lập tức, thường nhắc đến cà phê hoặc các từ ngữ liên quan khi nói chuyện.
Trong một nghiên cứu khác, 213 người được chia thành 2 nhóm: Uống cà phê hàng ngày và uống cà phê thỉnh thoảng. Cả hai nhóm đều phải “đói” ít nhất 16 giờ trước khi được kiểm tra lại.
=> Kết quả: Nhóm uống cà phê hàng ngày thường thể hiện dấu hiệu đau đầu, mệt mỏi chỉ sau 1 ngày - giống như cơ thể đang phản ứng khi không được đáp ứng nhu cầu nghiện.
Mặc dù những chứng cứ chỉ mang tính chất tham khảo, nhưng cà phê vẫn có thể tạo ra sự phụ thuộc tinh thần khi bạn sử dụng thường xuyên hàng ngày.
6. Ảnh hưởng đến nhịp tim và áp huyết
Cà phê có thể làm tăng nhịp tim và áp huyết ở một số tình huống. Hiện tượng này xuất phát từ tác động kích thích tinh thần, gây ra tình trạng lo lắng (xem lại mục 1 về tác dụng tiêu cực của cà phê).
Với những người cao tuổi hoặc có tình trạng sức khỏe yếu, tăng áp huyết có thể gây ra những hậu quả khó lường và không nên coi thường.
May mắn thay, tác động ảnh hưởng đến áp huyết do cà phê gây ra chỉ mang tính chất tạm thời và sẽ kết thúc ngay lập tức khi bạn ngừng tiêu thụ caffeine.
Với những người khỏe mạnh, đôi khi họ thậm chí còn thưởng thức một chút cà phê trước khi tập luyện để hỗ trợ việc máu lưu thông đến cơ bắp, tăng cường hiệu suất nâng tạ và gồng sức.
Hãy luôn nhận biết đúng tình trạng cơ thể của bạn để đánh giá liều lượng cà phê cần uống, tránh tình trạng kích thích, lo lắng, và tăng nhịp tim, huyết áp quá mức.
7. Cảm giác mệt mỏi
Cà phê, trà, nước tăng lực, hay bất kỳ đồ uống chứa caffeine nào cũng mang lại cảm giác tỉnh táo sau khi uống.
Tuy nhiên, sau khi hiệu ứng kích thích qua, cơ thể bạn sẽ trải qua trạng thái hụt hẫng đối lập, mất hứng thú làm việc, gây ra mệt mỏi cả về thể chất và tinh thần.
Nếu bạn có thói quen uống cà phê mỗi ngày, bạn sẽ thấy hiện tượng này xảy ra rõ ràng và thường xuyên hơn. Cách duy nhất để vượt qua cảm giác đó là… tiếp tục uống cà phê – nhưng đương nhiên điều này sẽ gây ra nhiều tác động tiêu cực khác như mất ngủ, phụ thuộc tâm lý và nghiện ngay.
Năng lượng dồi dào cũng không luôn là lựa chọn tốt, đặc biệt khi nguồn năng lượng đó được kích thích bởi cà phê. Hãy luôn giữ mức tiêu thụ cà phê ở mức vừa đủ để tránh gặp nhiều hậu quả và tác dụng phụ.
8. Trạng thái ngộ độc cà phê
Hình ảnh này thực tế xảy ra khi sử dụng cà phê pha trộn, không hoàn toàn từ hạt nguyên chất. Đáng tiếc, loại cà phê này rất phổ biến tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Nhiều quán cà phê thiếu chuyên nghiệp sử dụng cà phê pha trộn với bắp rang cháy và nhiều phụ phẩm khác thay vì rang nguyên bản. Được biết, nguyên liệu này làm cho cà phê trở nên hấp dẫn và thơm hơn, mặc dù đồng thời cũng cực kỳ nguy hại cho sức khỏe.
Thưởng thức một tách cà phê ngon, sạch và tự nhiên là điều vô cùng quan trọng.
Các hóa chất được thêm vào trong quá trình pha trộn có thể làm bạn cảm thấy buồn nôn và mệt mỏi. Triệu chứng này thường bị hiểu lầm là say cà phê, khiến bạn trở nên không cảnh báo. Nếu bạn thường xuyên tiêu thụ loại cà phê độc hại này, rủi ro ngộ độc và ung thư tăng cao là điều không thể tránh khỏi.
Hãy luôn lựa chọn cafe từ những thương hiệu uy tín, dù bạn đang ngồi tại quán hay mang về. Việc tiết kiệm vài chục nghìn đồng cho một cốc cafe không đáng kể so với sức khỏe của bạn.
9. Không tốt cho người đang mang thai
Liệu có những hậu quả cụ thể khi sử dụng cà phê đối với phụ nữ, đặc biệt là khi họ đang mang thai?
Đây vẫn là một chủ đề đang gây tranh cãi. Thực tế, cơ thể của người mẹ có thể không bị ảnh hưởng nhiều, nhưng thai nhi trong bụng có thể gặp khó khăn. Theo chuyên gia dinh dưỡng Clare Collins, người phụ nữ mang thai thường xuyên uống cà phê có nguy cơ cao hơn về việc sinh non, suy dinh dưỡng thai nhi, đặc biệt là nguy cơ thai chết lưu hoặc sảy thai.
Tính chung, về lý thuyết, phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể thưởng thức cafe – nhưng đừng vượt quá 200mg/ngày để đảm bảo an toàn cho thai nhi.
Số liệu này tương đương với 1-2 cốc cafe thông thường. Thách thức ở chỗ là rất khó để mọi người đo lường chính xác khi nào họ đã đạt đến 200mg caffeine. Điều này phụ thuộc vào kích thước cốc, loại hạt cafe, cách pha chế, và thành phần khác nhau mà lượng caffeine có thể biến động đáng kể.
Để bảo vệ tối đa cho sức khỏe thai nhi, việc tốt nhất là hạn chế hoặc ngừng uống cafe cũng như các đồ uống khác chứa caffeine như trà, nước tăng lực…
10. Ảnh hưởng đến làn da và xương
Nếu bạn luôn quan tâm đến vẻ ngoại hình và làn da của mình, việc thưởng thức cafe cũng cần được đối待 một cách nghiêm túc.
Theo một nghiên cứu về tác động của caffeine vào năm 2015, hiệu suất tổng hợp collagen – một protein quan trọng cho cấu trúc tế bào da – giảm khi uống cafe ở liều lượng cao thường xuyên.
Một nghiên cứu khác về tác động của caffeine lên xương vào năm 2012 cũng chỉ ra rằng: Tốc độ hình thành mô xương mới có thể bị ảnh hưởng, gây giảm chất lượng xương và tăng rủi ro loãng xương/gãy xương.
Mặc dù hai vấn đề này chỉ xuất hiện khi bạn uống cafe ở mức rất cao và thường xuyên, nhưng vẫn cần phải cẩn trọng. Đừng lạm dụng cafe nếu bạn muốn duy trì một cơ thể khỏe mạnh và ngoại hình xinh đẹp.
Tóm lại, việc thưởng thức cafe có gây hại không? Có, nhưng chỉ khi chúng ta không tìm hiểu kỹ về các rủi ro liên quan, dẫn đến việc mất kiểm soát thói quen và liều lượng sử dụng.
Không có sự chênh lệch giữa tác động của cà phê đối với nam giới và phụ nữ. Mọi người đều có thể đối mặt với các rủi ro nếu không tự giác đề phòng. Vì vậy, đừng quên nhớ những mẹo quan trọng để tránh những hậu quả không mong muốn.
Cuối cùng, hãy lạc quan bởi danh sách lợi ích và tác dụng của cà phê vẫn còn dài và ấn tượng. Hãy là một tín đồ cafe thông thái để thưởng thức đầy đủ hương vị thơm ngon và cuốn hút này.
Đăng bởi: Nhân Nhân
Từ khóa: 10 tác động xấu của cà phê đối với cơ thể: Không đùa được với lưỡi gươm hai chiều!
