Sữa công thức là một loại thực phẩm bổ sung cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết, hỗ trợ quá trình nuôi bé lớn. Trong trường hợp bé không thể được bú mẹ (do lý do nào đó như mẹ xa bé, mẹ không có sữa,...), sữa công thức trở thành nguồn dinh dưỡng chính. Tuy nhiên, bố mẹ cần hiểu rõ cách nhận biết xem bé có hợp với sữa công thức không để có cách xử lý phù hợp. Bài viết dưới đây Mytour chia sẻ 11 dấu hiệu bé không phù hợp với sữa công thức được tư vấn bởi bác sĩ Phan Thanh Dần, chuyên gia sức khỏe tại Mytour.
Lý do bé không phù hợp với sữa công thức
Lý do bé không phù hợp với sữa công thức chủ yếu là do bé bị dị ứng với sữa, đặc biệt là dị ứng với protein, đặc biệt là protein sữa bò thường có trong các loại sữa công thức. Ngoài sữa mẹ, sữa công thức là thực phẩm đầu tiên chứa lượng protein lớn mà bé phải tiếp nhận, đặc biệt là với bé chưa từng uống sữa bột trước đó.
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, chức năng tiêu hóa kém nên khó hấp thu và chuyển hóa chất dinh dưỡng. Hơn nữa, hệ miễn dịch của trẻ ở thời kỳ này còn yếu, khi uống sữa công thức, hệ thống miễn dịch sẽ “nhầm” các protein trong sữa là tác nhân lạ có thể gây hại cho cơ thể.
Vì vậy, hệ miễn dịch của bé sẽ tạo ra kháng thể để chống lại tác động của các hoạt chất có hại. Quá trình này có thể gây ra các triệu chứng dị ứng sữa, đây chính là các dấu hiệu bé không phù hợp với sữa công thức.
Bên cạnh đó, một nguyên nhân khác khiến bé không hợp với sữa công thức là do yếu tố di truyền. Trẻ sinh ra trong gia đình có người mắc bệnh dị ứng sữa có nguy cơ cao là 50 - 80%.
Có nhiều lý do khiến bé không hợp với sữa công thức
Tổng hợp 11 dấu hiệu bé không hợp sữa công thức mà mẹ cần biết
Tiêu chảy, táo bón
Mặc dù tiêu chảy là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, nhưng nếu bé bị tiêu chảy sau khi uống sữa, với tần suất 5 - 7 lần/ngày và có máu trong phân, đó là dấu hiệu bé có thể bị dị ứng nặng với thành phần của sữa công thức.
Tiêu chảy liên tục có thể dẫn đến mất nước, chất dinh dưỡng và mất cân bằng điện giải cho bé, dễ nhận biết khi bé xuất hiện các triệu chứng như xanh xao, yếu đuối, mệt mỏi. Khi thấy các dấu hiệu này, mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Nôn ra sữa
Một trong những dấu hiệu nhận biết bé không phù hợp với sữa là khi nôn trớ. Cơ thể chúng ta thường tự đẩy những thực phẩm không hợp lý ra ngoài, và trẻ nhỏ cũng vậy. Khi bị dị ứng với sữa công thức, cơ thể trẻ sẽ cảm thấy không thoải mái và tự đẩy chất đó ra ngoài.
Tuy nhiên, không phải lúc nào trẻ nôn trớ cũng là do không phù hợp với sữa. Chỉ khi trẻ nôn trớ nhiều ngay sau khi uống sữa, với tần suất thường xuyên, hoặc gặp khó khăn khi nuốt sữa, thì có thể trẻ đã bị dị ứng với sữa.
Trẻ thường nôn trớ ra sữa
Thường xuyên bị ốm vặt
Trong sữa công thức thường chứa những chất tăng cường sức đề kháng và cải thiện hệ miễn dịch. Nếu trẻ thường xuyên bị ốm hoặc sốt liên tục sau khi uống sữa, có thể cơ thể bé đang phản ứng không tốt với một số thành phần trong sữa, khiến cho dưỡng chất không được hấp thụ tốt.
Buồn ngủ, ít năng động
Ngoài các biểu hiện trên, mẹ cũng có thể nhận biết bé có thể không hợp với sữa công thức khi thấy bé mệt mỏi, ít năng động hơn bình thường, không hứng thú với các hoạt động vui chơi. Điều này có thể là do bé cảm thấy không thoải mái và không muốn tham gia hoạt động nào.
Dấu hiệu bé không hợp sữa là bị nổi mẩn đỏ
Dấu hiệu dị ứng với sữa ở trẻ sơ sinh thường là việc bị nổi mẩn đỏ sau khi uống sữa, thường xuất hiện ở vùng miệng, mặt, tay, chân,... Các vết mẩn đỏ này thường nhỏ và nổi lên dưới da, khiến cho bé cảm thấy ngứa ngáy và không thoải mái, thậm chí có thể quấy khóc nhiều hơn. Mẹ cần ngừng cho bé uống sữa và quan sát các biểu hiện của bé, nếu mẩn đỏ không giảm thì nên đưa bé đi khám bác sĩ.
Trẻ xuất hiện mẩn đỏ sau khi tiêu thụ sữa
Buồn chán, cáu gắt
Làm sao để biết bé hợp/không hợp với sữa? Bé hợp sữa khi uống sữa mà không gặp vấn đề, cảm thấy thoải mái và vui vẻ. Ngược lại, biểu hiện bé không hợp sữa công thức là quấy khóc, khóc nhiều, khó ngủ, đặc biệt là sau khi ăn mà không chịu nín, có thể do đau bụng hoặc dạ dày do không chịu đựng được thành phần đạm trong sữa.
Mất hứng thú ăn, từ chối bú sữa công thức
Biểu hiện bé sơ sinh không hợp sữa là khi sữa có hương vị ngon mà bé vẫn chán ăn, biếng ăn, từ chối bú sữa. Dù cũng có thể là do bé không thích sữa, nhưng không loại trừ khả năng bé có biểu hiện dị ứng sữa, khiến bé không muốn ăn.
Chậm tăng cân hoặc giảm cân
Sữa công thức cung cấp dinh dưỡng tốt cho bé với các vitamin và khoáng chất quan trọng cho sự phát triển. Nhưng nếu bé uống sữa mà không tăng cân, thậm chí là giảm cân, mẹ cần kiểm tra lại. Vì cân nặng là chỉ báo của tình trạng sức khỏe của bé.
Dấu hiệu bé không hợp sữa công thức là khi cơ thể bé phản ứng với thành phần trong sữa, không hấp thu dinh dưỡng đúng cách dẫn đến không tăng cân hoặc phát triển đầy đủ. Nếu dị ứng sữa gây ra tiêu chảy, nôn ói thì bé còn giảm cân nhanh chóng.
Trẻ không tăng cân
Chiều cao không thay đổi
Sữa công thức thường giúp trẻ phát triển toàn diện từ thể chất đến trí tuệ. Nếu sau thời gian sử dụng mà trẻ không phát triển chiều cao, có thể trẻ không hợp sữa và sữa không phát huy đúng công dụng.
Xì hơi nhiều là dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức
Xì hơi là dấu hiệu thường thấy ở trẻ sơ sinh và nhỏ. Nhưng nếu trẻ xì hơi liên tục, có thể là dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức do dị ứng với protein trong sữa gây ra.
Gặp khó khăn trong hô hấp
Trẻ sơ sinh và nhỏ thường gặp vấn đề hô hấp. Nhưng nếu trẻ bị khó thở, thở khò khè kèm theo nước mũi chảy và dịch nhầy trong cổ họng, đây có thể là dấu hiệu không bình thường. Có thể trẻ phản ứng với protein trong sữa, đặc biệt là đạm sữa bò.
Trẻ gặp vấn đề hô hấp
Trẻ không hợp sữa công thức cần làm gì?
Đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe
Khi có dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức, bị dị ứng sữa, cha mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế, phòng khám hoặc bệnh viện để kiểm tra sức khỏe. Cũng có thể thực hiện xét nghiệm máu hoặc test lấy da để tầm soát dị ứng sữa. Không phát hiện dị ứng sữa kịp thời có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ và gây nguy hiểm cho sức khỏe và an toàn của bé.
Nên đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe với bác sĩ
Thay đổi loại sữa cho bé
Với trẻ dưới 6 tháng tuổi không hợp sữa công thức, mẹ nên cho bé bú mẹ hoàn toàn. Sữa mẹ cung cấp nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, bảo đảm cung cấp chất dinh dưỡng quý giá và phù hợp với hệ tiêu hóa của bé. Tuy nhiên, nếu mẹ ít sữa, có thể kết hợp cho bé bú mẹ và sữa công thức để bé thích nghi và ngăn ngừa dị ứng sữa.
Pha sữa đúng cách
Cách pha sữa là yếu tố quyết định chất lượng sữa và tác động đến sự hấp thu của bé. Mẹ cần kiểm tra lại cách pha sữa đã đúng chưa. Mỗi loại sữa có tỷ lệ pha, nhiệt độ nước pha khác nhau. Pha sai cách, đặc biệt là chọn nhiệt độ nước không đúng có thể làm giảm chất lượng sữa.
Sử dụng nước ấm 40 - 45 độ C để pha sữa cho bé là tốt nhất, vì nước sôi hoặc quá nóng có thể làm mất hoặc hao hụt chất dinh dưỡng trong sữa, còn nước lạnh không hòa tan hoàn toàn bột sữa.
Khi phát hiện dấu hiệu trẻ không phù hợp với sữa công thức, cần xem xét cách pha sữa một cách kỹ lưỡng.
Những kinh nghiệm hữu ích giúp mẹ thay đổi sữa cho trẻ một cách hiệu quả.
Khi trẻ phản ứng dị ứng với sữa công thức, mẹ cần nắm rõ thông tin và chuyển sang loại sữa phù hợp hơn. Đối với các bậc phụ huynh còn đang phân vân, hãy tham khảo các tiêu chí sau:
- Chọn loại sữa phù hợp với độ tuổi của bé: Mỗi giai đoạn phát triển, trẻ cần lượng dinh dưỡng khác nhau. Việc lựa chọn sữa cần dựa trên yếu tố này để đảm bảo phát triển tốt nhất cho bé.
- Chọn vị sữa phù hợp: Nhiều trẻ đã có sở thích và từ chối các loại thức uống không hợp khẩu vị. Việc chọn sữa có vị gần giống với sữa mẹ giúp bé dễ chấp nhận hơn.
- Không nên thay đổi sữa quá thường xuyên: Liên tục thay đổi sữa có thể làm hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi, gây ra rối loạn tiêu hóa cho bé.
- Chọn sữa từ các thương hiệu uy tín: Mẹ cần lựa chọn sữa từ các thương hiệu đáng tin cậy để đảm bảo chất lượng và an toàn. Sữa từ những thương hiệu lớn thường được kiểm định bởi các tổ chức uy tín trên thế giới.
Nơi nào bán sữa công thức chính hãng với giá tốt?
Trên thị trường hiện nay, có nhiều sản phẩm sữa công thức được bán. Để tránh mua phải hàng giả, cần tìm hiểu kỹ về địa chỉ mua có uy tín hay không.
Bài viết trên Mytour đã chia sẻ 11 dấu hiệu trẻ không phù hợp với sữa công thức và hướng dẫn cách xử lý hiệu quả. Hy vọng thông tin này sẽ giúp các ba mẹ chăm sóc trẻ tốt hơn trong giai đoạn đầu đời. Hãy chia sẻ bài viết này để các người thân và bạn bè cũng được biết đến nhé!