12 Bài văn hay nhất đóng vai Đăm Săn kể lại 'Chiến thắng Mtao Mxây' (Ngữ văn 10)

Ta là Đăm Săn, được người dân trong buôn làng gọi là người anh hùng của dân tộc. Một lần, ta đã để vợ mình là Hơ Nhị ở nhà và ra đi vì việc gấp. Tù trưởng Mtao Mxây, kẻ thù của ta, đã đến cướp vợ ta. Khi nghe tin từ người làng, ta vô cùng tức giận và lập tức trở về.

Ta đến nhà Mtao Mxây và lớn tiếng:

- Ơ diêng, ơ diêng, ra đây! Ta thách ngươi thi dao với ta!

Mtao Mxây trả lời một cách bỡn cợt:

- Ta không ra đâu, diêng ơi! Tay ta đang ôm vợ của ta đây.

Ta rất tức giận nhưng cố gắng tìm cách dụ hắn ra khỏi nhà:

- Nếu ngươi không ra, ta sẽ chẻ đôi cái sàn hiên nhà ngươi, chẻ cầu thang của ngươi ra làm củi và thiêu rụi nhà ngươi.

Mtao Mxây rõ ràng sợ hãi. Hắn trông giống như đầu cú, gươm của hắn sáng lấp lánh như cầu vồng. Hắn mặc khố sọc, áo dài tay, ra ngoài với vẻ mặt do dự và chần chừ.

Ta yêu cầu hắn múa khiên trước vì ta là người khiêu chiến, không thể múa trước. Nhưng hắn từ chối:

- Ta như gà mới mọc cựa, như gà rừng mới mọc cựa, chưa ai giẫm phải mà đã gãy cánh rồi.

Ta không đồng ý:

- Ngươi hãy múa trước đi!

Hắn miễn cưỡng múa khiên. Khiên của hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô. Hắn múa, còn ta đứng yên. Ta mỉa mai hắn:

- Ngươi múa một mình, kêu lạch xạch như quả mướp khô. Miếng múa ấy ngươi học ai vậy? Có phải ngươi múa chơi không, diêng?

Mtao Mxây khoe khoang:

- Ta học từ mọi người, có cậu ta học cậu, có bác ta học bác, có thần Rồng ta học thần Rồng.

Ta khiêu khích:

- Thế sao? Ta không học ai cả, chỉ có ta đây thôi, ngươi múa đi xem nào!

Mtao Mxây dù tức giận nhưng vẫn nói:

- Ngươi không biết ta là tướng thường xuyên đánh thiên hạ, bắt tù binh, và xéo nát đất đai sao?

Ta nói:

- Vậy thì hãy xem ta đây!

Ta múa khiên. Mỗi lần xốc tới, Mtao Mxây khiếp sợ chạy hết bãi này sang bãi khác. Hắn vung dao chém ta nhưng chỉ trúng vào cái chão cột trâu.

Ta cười lớn và chế nhạo hắn:

- Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Còn khoeo chân ta, ngươi định làm gì?

Đến lúc này, hắn yêu cầu Hơ Nhị đưa cho hắn một miếng trầu. Nhưng ta nhanh tay đớp được miếng trầu. Sau khi nhai xong, sức mạnh của ta tăng lên gấp bội. Ta tiếp tục múa khiên, càng múa hăng hơn. Ta phóng cây giáo vào đùi Mtao Mxây, trúng nhưng không thủng vì hắn mặc áo giáp. Ta tìm cách đâm vào người hắn nhưng không hiệu quả.

Ta mệt mỏi và thiếp đi, mơ thấy ông Trời chỉ cách đánh bại Mtao Mxây. Khi tỉnh dậy, ta làm theo, ném một cái chày mòn vào vành tai kẻ địch. Áo giáp của hắn rơi loảng xoảng. Mtao Mxây hoảng sợ và bỏ chạy. Ta đuổi theo hắn đến cuối cùng. Cuối cùng, hắn ngã xuống đất, sợ hãi xin tha mạng:

- Ơ diêng! Ơ diêng! Để ta làm lễ cầu phúc cho diêng với một con trâu và thêm một con voi.

Ta đáp:

- Sao ngươi còn cúng trâu cầu phúc cho ta? Chẳng phải vợ ta đã bị ngươi cướp và đùi ta đã bị ngươi đâm sao?

Nói xong, ta giết hắn và bêu đầu ngoài đường. Ta thuyết phục tôi tớ của Mtao Mxây đi theo mình, họ đồng ý và cùng ta xây dựng một buôn làng thịnh vượng. Về đến nơi, ta cho dân làng mở tiệc ăn mừng chiến thắng.

Ta là Đăm Săn, người được dân Ê-đê tôn vinh là anh hùng. Ta là một tù trưởng mạnh mẽ, đội khăn kép và đeo túi da. Một ngày nọ, khi ta vắng mặt, Mtao Mxây đã lén lút cướp vợ ta, Hơ Nhị.

Khi nhận tin, ta tức giận vô cùng. Ta nhanh chóng trở về, mang theo khiên và giáo, và đến nhà Mtao Mxây để lấy lại vợ và phục thù. Trước mắt ta là một ngôi nhà lớn, đẹp với sàn hiên khắc hình mặt trăng và cầu thang rộng rãi. Ta đứng dưới gọi lớn:

- Ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đấu dao với ta!

Mtao Mxây không xuống, còn châm chọc:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Tay ta còn đang ôm vợ của ta.

Ta quát:

- Xuống ngay! Nếu không, ta sẽ chẻ đôi sàn hiên, đốn cầu thang và đốt nhà ngươi!

Mtao Mxây mới chịu ra ngoài. Hắn cảnh cáo ta không được đâm hắn khi hắn xuống. Ta đáp:

- Ta sẽ không đâm ngươi khi ngươi xuống, đến cả trâu của ngươi ta cũng không chạm đến.

Mtao Mxây xuống với khiên và gươm. Khiên của hắn tròn và gươm lấp lánh như cầu vồng. Dù hắn trông dữ tợn, hắn vẫn tỏ ra do dự.

Ta nhường hắn múa khiên trước, nhưng hắn đòi ta múa trước. Cuối cùng, Mtao Mxây miễn cưỡng múa khiên. Ta đứng im nhìn hắn múa và nói:

- Ngươi múa như quả mướp khô, chẳng khác gì một trò đùa. Ngươi học múa từ ai vậy?

Hắn đáp:

- Ta học từ cậu, bác, và thần Rồng.

Ta khiêu khích:

- Vậy xem ta múa đây!

Ta múa khiên, khiến Mtao Mxây phải bỏ chạy. Ta đuổi theo hắn qua bãi tây và bãi đông. Hắn vung dao chém trúng một cái chão cột trâu. Ta châm chọc hắn:

- Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Còn khoeo chân ta thì sao?

Hắn xin một miếng trầu từ Hơ Nhị để lấy sức, nhưng ta đã ăn trầu đó. Sức mạnh của ta tăng gấp bội. Ta tiếp tục múa khiên và đuổi theo hắn. Ta múa mạnh mẽ, làm rung chuyển cả vùng đồi núi. Ta phóng giáo vào đùi Mtao Mxây nhưng không trúng.

Khi ta đã mệt mỏi, ta mơ thấy ông Trời chỉ cách đánh bại Mtao Mxây. Tỉnh dậy, ta ném cái chày trúng vành tai Mtao Mxây, làm giáp của hắn rơi xuống. Hắn hoảng sợ tháo chạy và ta đuổi theo. Cuối cùng, hắn cầu xin ta tha mạng:

- Ơ diêng, để ta làm lễ cầu phúc cho diêng với một trâu và một voi!

Ta không bận tâm và đâm giáo vào hắn. Ta chặt đầu hắn và bêu ngoài đường.

Người của Mtao Mxây đều đồng ý theo ta. Ta tổ chức tiệc mừng chiến thắng, giết nhiều lợn và trâu, cùng với nhạc và trống rộn ràng. Dân làng và khách khứa từ khắp nơi đến ăn mừng, tiệc kéo dài suốt mùa khô.

Tôi là Đăm Săn, tù trưởng của một buôn làng. Một lần, khi tôi vắng mặt, Mtao Mxây đã lén lút cướp vợ tôi, Hơ Nhị. Nghe tin, tôi tức tốc trở về, quyết tâm đến nhà Mtao Mxây để đòi lại vợ và rửa sạch nỗi nhục.

Nhà của Mtao Mxây rộng lớn vô cùng. Sàn hiên được chạm trổ hình mặt trăng, đầu cầu thang chạm trổ hình chim ngói. Cầu thang rộng như một chiếc chiếu, người lên xuống không lo bị chen chúc.

Tôi đứng dưới, gọi lớn:

- Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đấu dao với ta!

Mtao Mxây khiêu khích:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Tay ta đang bận ôm vợ của ta đây.

Tôi tức giận quát:

- Nếu ngươi không xuống, ta sẽ chẻ đôi sàn hiên, chẻ cầu thang ra để đốt, và thiêu rụi ngôi nhà của ngươi!

Mtao Mxây có vẻ sợ hãi. Hắn trông dữ tợn như một thần linh, với khiên tròn và gươm sáng loáng. Hắn bước ra với bộ dạng do dự, mặc khố sọc và áo dài tay.

Tôi nhường hắn múa khiên trước. Hắn từ chối:

- Ta như gà mới mọc cựa, chưa ai giẫm phải mà đã gãy cánh.

Tôi cương quyết:

- Ngươi múa trước đi!

Tôi là Đăm Săn, anh hùng của dân tộc Ê-đê, một tù trưởng dũng mãnh với khăn kép trên đầu và túi da trên vai. Mọi người hẳn đã nghe đến tôi từ trận chiến với Mtao Mxây, kẻ đã bắt vợ tôi. Tôi xin kể lại câu chuyện này để các bạn hiểu rõ hơn về sự việc.

Khi nghe tin Mtao Mxây đã bắt Hơ Nhị, người vợ xinh đẹp của tôi, tôi vô cùng giận dữ. Tôi lập tức cầm khiên, giáo và đến thẳng nhà hắn để đòi lại vợ và rửa mối nhục này.

Khi đến nơi, tôi thấy ngôi nhà của Mtao Mxây thật đẹp, với đầu sàn hiên chạm trổ hình mặt trăng, cầu thang trang trí hình chim ngói và cầu thang rộng rãi. Tôi đứng bên dưới gọi lớn:

- Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đấu dao với ta!

Mtao Mxây không những không xuống mà còn chế giễu tôi:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Tay ta còn bận ôm vợ hai chúng ta ở trên nhà này cơ mà.

Máu trong người tôi sôi sục, tôi quát lớn:

- Xuống đây, diêng! Ngươi không xuống ư? Ta sẽ chẻ đôi cái sàn hiên của ngươi, đốt cháy cầu thang của ngươi, ta sẽ thiêu rụi nhà của ngươi cho mà xem!

Nghe vậy, hắn từ từ bước ra, cảnh báo tôi không được đâm hắn khi hắn đang đi xuống. Tôi khinh thường đáp:

- Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi? Ngay cả con trâu của ngươi trong chuồng, ta cũng không thèm đâm nữa là!

Mtao Mxây bước xuống với khiên và gươm. Khiên của hắn tròn như đầu cú, gươm của hắn sáng như cầu vồng. Hắn trông rất dữ tợn nhưng lại tỏ ra do dự, mỗi bước đi đều đắn đo.

Tôi nhường cho hắn múa khiên trước. Hắn từ chối ban đầu, bảo với tôi:

- Ngươi múa trước đi, ơ diêng! Ta như gà mới mọc cựa, chưa ai giẫm phải mà đã gãy cánh.

Tôi không đồng ý, là người thách đấu, sao lại phải múa khiên trước? Cuối cùng Mtao Mxây đành múa khiên trước.

Tôi đứng im lặng quan sát hắn múa khiên. Thấy những động tác vụng về của hắn, tôi châm chọc:

- Ngươi múa một mình, kêu lạch xạch như quả mướp khô. Ai dạy ngươi múa thế? Múa chơi đấy à, diêng?

Hắn đáp:

- Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng.

Tôi mỉa mai:

- Thế ư? Ta không có cậu để học, cũng không có bác để học! Chỉ có hai ta đây, ngươi múa đi, ta xem nào.

Hắn chắc tức lắm, tự mãn hỏi tôi:

- Ngươi không biết ta là một tướng dạn dày kinh nghiệm, đã quen đánh trận, bắt tù binh và làm nát đất đai thiên hạ sao?

Tôi không thể chịu nổi nữa, quyết dạy hắn một bài học về sự kiêu ngạo và rửa nhục vì hắn đã cướp vợ tôi. Tôi múa khiên và đuổi theo hắn. Hắn vội vã chạy, tôi băng qua đồi lồ ô, chạy vun vút từ đông sang tây, đuổi theo hắn. Hắn chạy chậm chạp từ bãi tây sang bãi đông, vung dao chém tôi nhưng chỉ trúng vào chão cột trâu. Tôi lại châm chọc:

- Sao ngươi chỉ chém vào chão cột trâu? Khoeo chân ta thì sao?

Tôi tiếp tục đuổi theo. Hắn mệt mỏi, bảo Hơ Nhị đưa cho hắn một miếng trầu để lấy sức. Tôi nhanh tay chộp lấy miếng trầu và ăn ngay. Lập tức, sức lực của tôi tăng gấp bội. Tôi múa khiên và đuổi theo hắn, gió như bão và lốc, làm tan hoang cả vùng đồi núi nơi diễn ra cuộc chiến: câu giáo thần, câu giáo dính đầy oan hồn của tôi.

Khi tôi múa, quả núi ba lần nứt vỡ, ba đồi bay tung. Tôi phóng giáo đâm vào đùi Mtao Mxây nhưng không làm hắn bị thương, không có máu chảy. Tôi lại phóng giáo vào người hắn, hắn cũng không hề hấn gì.

Hắn tranh thủ bỏ chạy. Lúc này tôi thật sự mệt mỏi, định nghỉ nhưng vừa chợp mắt đã lịm đi. Tôi mơ thấy ông Trời và hỏi:

- Ôi, chết mất thôi, ông ơi! Cháu đâm mãi mà không thủng hắn.

Ông Trời chỉ bảo: Hãy ném một cái chày mòn vào vành tai hắn là được. Tỉnh dậy, tôi vội lấy chày mòn và ném trúng vành tai Mtao Mxây. Quả nhiên, giáp trên người hắn rơi loảng xoảng. Tôi mới hiểu vì sao ngọn giáo của tôi không thủng hắn.

Mất giáp bảo vệ, hắn hoảng sợ bỏ chạy quanh chuồng lợn, tôi phá tan chuồng lợn. Hắn chạy quanh chuồng trâu, tôi phá tan chuồng trâu. Hắn chạy đến đâu, tôi đổi theo đến đó. Cuối cùng hắn ngã lăn ra đất, xin tha:

- Ơ diêng! Để ta làm lễ cầu phúc cho riêng một trâu! Ta sẽ cho diêng thêm một voi.

Nhưng tôi không quan tâm. Hắn đã dám cướp vợ tôi, tôi không thể tha thứ. Tôi tức giận nói với hắn:

- Ngươi còn dám cúng trâu cầu phúc cho ta? Chính vợ ta là của ngươi, đùi ta ngươi đã đâm rồi sao?

Và ngọn giáo của tôi đã đâm phập vào người hắn. Tôi chặt đầu hắn và đem bêu ngoài đường.

Giết chết Mtao Mxây, tôi đã lấy lại được vợ xinh đẹp của mình. Tất cả tùy tùng của Mtao Mxây đều theo tôi. Để ăn mừng chiến thắng, tôi tổ chức tiệc lớn, mời tất cả tôi tớ và dân làng. Các tù trưởng từ khắp nơi và khách khứa đều đến dự. Nhà tôi đông nghịt khách, tôi tớ chen chúc cả ngoài sân. Tôi giết nhiều lợn, mổ nhiều trâu, đánh trống, chiêng to hòa nhịp cùng chùm chọe vang dội. Tiệc tùng kéo dài suốt mùa khô.

Sau chiến thắng Mtao Mxây, danh tiếng của tôi vang khắp nơi, tiếng vang đến thần linh, tiếng lừng khắp núi. Sau trận chiến đó, tôi thực sự trở thành tù trưởng giàu có, danh tiếng lừng lẫy.

Ta là Đăm Săn, một tù trưởng lừng lẫy và uy danh, có hai người vợ là Hơ Nhị và Hơ Bhị. Một lần, khi ta dẫn nô lệ và tôi tớ đi làm, thì bọn của tù trưởng Sắt, Mtao Mxây, đã kéo đến cướp phá buôn làng và bắt vợ Hơ Nhị của ta. Khi nghe tin, ta quyết định đến nhà Mtao Mxây để cứu vợ và khôi phục danh tiếng của mình.

Khi tới nơi, ta gọi Mtao Mxây xuống với giọng thách thức:
- Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây đi! Nếu ngươi có gan thì xuống đây đấu dao với ta!

Mtao Mxây từ trên nhà gọi xuống:
- Ơ diêng, ta không xuống đâu! Tay ta đang ôm vợ hai chúng ta, làm sao đọ dao với diêng được.

Hắn chế nhạo và coi thường ta, ta không thể chịu đựng thêm, bèn quát:
- Xuống đây, diêng! Nếu ngươi không xuống, ta sẽ phá hủy cái sàn hiên và cầu thang của ngươi, ta sẽ thiêu hủy cả nhà ngươi!

Mtao Mxây sợ hãi, bảo ta:
- Khoan đã, diêng, để ta xuống. Ngươi không được đâm ta khi ta đang xuống!

Mtao Mxây sợ ta tấn công lén, nhưng ta không làm điều đó. Ta thẳng thắn với hắn rằng ta không thèm đâm cả lợn và trâu của hắn, huống chi là hắn. Hắn xuống, cầm khiên và gươm, với khiên tròn và gươm sáng loáng, đi một cách rụt rè. Hắn múa khiên một cách vụng về, khoe khoang mình là chiến binh đã quen trận mạc, nhưng vẫn không thể so sánh với ta. Ta múa khiên, chạy nhảy như bay, còn hắn chỉ bước lảo đảo và vung dao trúng vào chão cột trâu. Ta hỏi hắn sao không chém vào chân ta, hắn bảo Hơ Nhị quẳng trầu cho ta, nhưng ta đón được, sức mạnh ta tăng gấp bội. Ta tiếp tục múa, cây giáo thần không thể xuyên thủng hắn, ta mỏi chân và mệt lả, mơ thấy ông Trời, cầu cứu:
- Ông ơi, cứu cháu! Cháu đâm mãi mà không thủng hắn!

Ông Trời bảo ta ném cái chày mòn vào tai hắn, ta làm theo, làm rơi giáp của hắn, hắn chạy quanh chuồng lợn và trâu nhưng ta đều phá hủy. Cuối cùng hắn cầu xin ta tha mạng:
- Ơ diêng, đừng giết ta! Để ta lấy trâu làm lễ cầu phúc cho diêng rồi ta sẽ cho diêng một con voi.

Ta không cần hắn cầu phúc, vì hắn đã cướp vợ ta và đâm vào đùi ta. Ta đã đâm phập một cái rồi chặt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường. Ta hỏi những tôi tớ của hắn:
- Các ngươi có theo ta không? Tù trưởng của các ngươi đã chết, các ngươi có đi với ta không?

Toàn bộ dân làng đều đồng ý theo ta, đoàn người đông đúc như bầy côn trùng. Ta trở nên giàu có hơn, tổ chức tiệc ăn mừng cho toàn dân, nhà chật kín khách, ăn uống linh đình, thịt lợn, trâu, dê không ngớt, máu bò máu trâu vương vãi, dây chiêng, cồng giăng khắp nơi. Ta uống không say, ăn không ngừng, danh tiếng ta vang xa, người ca ngợi không dứt.

Ta, Đăm Săn, vốn đã kiêu hãnh từ khi còn trong bụng mẹ, chiến thắng Mtao Mxây đã mang lại sức mạnh, của cải và danh tiếng. Ta sẽ dùng những điều đó để xây dựng và bảo vệ dân làng, mang lại ấm no và hạnh phúc cho họ.

Từ xa xưa, tù trưởng Sắt Mtao Mxây đã nổi danh với sự giàu có, dựa vào quyền lực để uy hiếp dân lành, phá hoại buôn làng khiến mọi người phẫn nộ. Lần này, hắn đã đến cướp phá làng của tôi và bắt Hơ Nhị, vợ tôi, làm vợ khi tôi vắng mặt. Khi hay tin, tôi lập tức đến nhà hắn để cứu vợ về.

Nhà của Mtao Mxây thật là đồ sộ. Đầu sàn hiên được chạm khắc hình mặt trăng, đầu cầu thang chạm hình chim ngói, cầu thang rộng như một chiếu, người nối đuôi nhau mà không lo bị chật. Tôi hô lớn yêu cầu hắn ra ngoài đấu dao với tôi. Nhưng tên tù trưởng nhát gan đã không xuống, lại còn trêu tức tôi: 'Ta không xuống đâu, diêng ơi. Tay ta đang ôm vợ hai chúng ta ở trên này.' Tôi đáp ngay: 'Ngươi không xuống thì ta sẽ bổ đôi cái sàn hiên của ngươi, chẻ cái cầu thang của ngươi thành khói lửa, hun cho nhà ngươi ra tro.'

Biết rõ tôi có thể làm được như vậy, hắn sợ hãi khập khiễng xuống, cầu xin tôi đừng đâm hắn trong lúc hắn xuống. Thật nực cười, tôi đáp rằng ngay cả con lợn, con trâu của hắn tôi còn không thèm đụng đến. Cuối cùng hắn cũng xuất hiện với khiên tròn như cái đầu cú và gươm óng ánh. Nhưng dáng vẻ hắn thì lúng túng, mỗi bước đi đều do dự. Hắn miễn cưỡng múa khiên trước tôi nhưng trông thật đáng chê. Khiên hắn phát ra âm thanh lạch xạch, tôi hỏi hắn học múa từ ai. Hắn tự mãn nói: 'Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng.' Tôi khiêu khích: 'Thế sao? Ta không có cậu, bác để học. Cứ múa đi, ta xem!' Hắn vẫn tự mãn nói: 'Ta là tướng giỏi, đã quen chiến trận, bắt tù binh, đất đai mà ta phá nát không đếm xuể.' Tôi chỉ thẳng vào hắn: 'Xem ta đây!' Tôi múa khiên, vượt đồi tranh, đồi hồ lô nhanh như gió. Mtao Mxây cố gắng theo kịp nhưng chỉ chém trúng chão cột trâu.

Tôi khiêu khích hắn, hỏi sao chỉ chém cái chão cột trâu, còn kheo chân tôi ra sao. Tôi múa trên cao thì gió bão, múa dưới thấp thì gió lốc, cây cối xung quanh đổ lăn lóc, núi và đồi tranh cũng bị tách đôi hoặc bật rễ. Tôi đâm Mtao Mxây nhưng không xuyên qua được giáp sắt của hắn. Mệt mỏi, tôi thiếp đi và gặp ông Trời. Tôi kêu cứu: 'Ông ơi, cháu không thể đâm hắn chết!' Ông Trời chỉ tôi cách ném chày mòn vào tai hắn. Khi tỉnh lại, tôi làm theo và trúng vào tai hắn. Giáp của hắn rơi loảng xoảng, hắn tháo chạy, tôi đuổi theo, phá tan chuồng lợn và trâu của hắn, cuối cùng hắn gục ngã.

Hắn van xin: 'Để ta cầu phúc cho diêng bằng trâu và thêm voi.' Tôi từ chối, cắt đầu hắn mang ra chợ bêu để hỏi tôi tớ của hắn có đi theo tôi không. Họ đồng ý, tôi dẫn họ về, đông như bầy cà tong, thiêu thân, ùn ùn như kiến. Mở tiệc ăn uống suốt đêm, đến khi rượu cạn, ché đã phai, mọi người mới ra về.

Chào các bạn, tôi là Đăm Săn và hôm nay tôi sẽ kể về trận chiến với Mtao Mxây để cứu vợ. Cuộc chiến này không chỉ mang ý nghĩa cá nhân mà còn là danh dự của toàn dân tộc. Sau đây là câu chuyện về chiến thắng đó.

Khi tôi và tôi tớ đang làm việc trên nương thì nhận được tin Mtao Mxây kéo quân đến bắt Hơ Nhị, vợ tôi. Để cứu vợ và bảo vệ danh dự của dân tộc, tôi đã một mình đến nhà Mtao Mxây khiêu chiến với lòng đầy tức giận. Vừa đến nơi, tôi đã thách thức:

- Ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đấu dao với ta!

Mtao Mxây từ trên cao đáp lại:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Ta đang bận ôm vợ hai của chúng ta ở trên này.

Nghe vậy, tôi càng tức giận và quát lớn:

- Xuống đi, diêng! Nếu ngươi không xuống, ta sẽ phá sàn hiên, chẻ cầu thang và thiêu rụi nhà ngươi!

Hắn nghe vậy sợ hãi, vội vàng xuống và cầu xin không bị đâm khi đang xuống. Tôi đáp:

- Ta sẽ không đâm ngươi khi ngươi đang xuống. Ngay cả con lợn hay con trâu của ngươi cũng không đáng để ta đâm.

Cuối cùng, hắn xuất hiện với khiên tròn và gươm lấp lánh, nhưng dáng vẻ thì rất nhát gan. Hắn mặc một bộ khố sọc và áo dài nút, trông thật đáng xấu hổ cho một tù trưởng.

Tôi nhường cho hắn múa trước, nhưng khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô. Tôi đứng im và hỏi:

- Ngươi học múa từ ai? Ngươi múa như vậy là học chơi đấy phải không?

Hắn trả lời:

- Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng.

Tôi mỉa mai:

- Thế ư? Ta không có cậu, không có bác để học. Chỉ có hai ta đây, múa đi!

Hắn tức giận:

- Ngươi không biết ta là một tướng giỏi, đã quen đánh trận và bắt tù binh sao?

Tôi bắt đầu múa khiên, vượt qua đồi tranh, đồi lồ ô, chạy nhanh qua phía đông và phía tây. Hắn cố gắng đuổi theo nhưng chỉ trúng một cái cột trâu. Tôi hỏi:

- Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Còn khoeo chân ta, ngươi tính sao?

Tôi tiếp tục múa, gió thổi mạnh, cây cối đổ rụi, và cả quả núi cũng bị tách ra. Khi mệt, tôi gặp ông Trời và được chỉ cho cách ném chày mòn vào vành tai hắn. Tôi làm theo, giáp của hắn rơi, hắn tháo chạy. Tôi phá tan chuồng lợn, chuồng trâu, và cuối cùng hắn ngã xuống đất. Hắn xin tha mạng nhưng tôi cắt đầu hắn và đem bêu ngoài đường. Tất cả tôi tớ của Mtao Mxây đều theo tôi. Tôi tổ chức tiệc tùng linh đình, mời các tù trưởng và khách khứa đến ăn mừng chiến thắng. Tiệc kéo dài suốt mùa khô.

Cuộc chiến với Mtao Mxây mang lại niềm vui lớn khi tôi giành chiến thắng và nâng cao danh dự của cộng đồng. Danh tiếng của tôi từ đó vang xa khắp nơi.

Xin chào mọi người, tôi là Đăm Săn. Gần đây, tôi đã chiến đấu với Mtao Mxây để giành lại vợ mình. Cuộc chiến này rất quan trọng với tôi vì nó liên quan đến danh dự của cả cộng đồng dân tộc. Dưới đây là câu chuyện về trận chiến thắng lợi của tôi.

Khi tôi và tôi tớ đang làm việc trên nương thì nghe tin Mtao Mxây dẫn người đến bắt Hơ Nhị, vợ tôi. Để bảo vệ vợ và bảo vệ danh dự cho dân tộc, tôi đã một mình đến nhà Mtao Mxây để thách đấu. Khi vừa đến nơi, tôi đã lớn tiếng thách thức:

- Ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đấu dao với ta!

Mtao Mxây từ trên nhà vọng xuống:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Tay ta còn đang ôm vợ hai của chúng ta ở trên nhà này.

Tôi càng tức giận hơn và quát lớn:

- Xuống đây ngay! Nếu ngươi không xuống, ta sẽ phá hủy sàn hiên của ngươi, chẻ cầu thang của ngươi làm củi, và đốt nhà ngươi!

Nghe vậy, hắn sợ hãi và nói bằng giọng đáng khinh:

- Khoan đã, diêng! Đừng đâm ta khi ta đang đi xuống nhé!

Tôi đáp:

- Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang xuống? Ngay cả lợn nái của ngươi trên mặt đất, ta cũng không thèm đâm!

Cuối cùng, hắn cũng phải ra ngoài với cái khiên tròn như đầu chim cú, sáng bóng như cầu vồng. Hắn mặc khố sọc, áo dài nút với vẻ do dự. Thật đáng xấu hổ cho người đứng đầu một cộng đồng dân tộc.

Tôi để hắn múa khiên trước. Khi hắn múa, khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô. Tôi đứng im không nhúc nhích và nói:

- Ngươi múa một mình, khiên kêu lạch xạch như mướp khô. Ai dạy ngươi múa thế? Ngươi múa chơi đấy à, diêng?

Hắn trả lời:

- Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng.

Tôi mỉa mai:

- Vậy sao? Ta không có cậu hay bác để học. Chỉ có ta đây, ngươi múa đi!

Hắn tức giận và nói:

- Ngươi không biết ta là tướng thường xuyên chiến đấu, bắt tù binh, tàn phá đất đai thiên hạ sao?

Tôi bắt đầu múa khiên. Một cú xốc, tôi vượt qua đồi tranh. Một cú nữa, tôi vượt đồi lồ ô. Tôi chạy qua đông tây như gió. Còn hắn thì chạy chậm rãi từ bãi tây sang bãi đông, vung dao chém trúng cột trâu. Tôi nói:

- Sao ngươi lại chém cột trâu? Còn chân ta, ngươi định làm gì?

Tôi tiếp tục múa, gió thổi như bão khi múa cao, như lốc khi múa thấp. Chòi bị đổ, cây cối chết rụi. Khi tôi múa thấp, tiếng đĩa khiên đồng vang lên. Múa cao, tiếng đĩa khiên kênh vang lên. Khi mệt, tôi kêu với ông Trời:

- Ôi, cháu mệt quá! Tại sao cháu không đâm thủng hắn được?

- Vậy sao? Cháu hãy ném cái chày mòn vào tai hắn đi.

Tôi bừng tỉnh, chộp ngay cái chày mòn, ném trúng tai hắn. Giáp của Mtao Mxây rơi loảng xoảng, hắn tháo chạy. Hắn chạy quanh chuồng lợn và chuồng trâu, tôi phá tan cả hai. Cuối cùng hắn ngã xuống đất và xin tha mạng, nhưng tôi cứng rắn đáp:

- Ngươi còn cúng trâu cầu phúc cho ta sao? Vợ ta ngươi đã cướp, đùi ta ngươi đã đâm.

Tôi cắt đầu hắn đem bêu bên đường. Sau đó, tôi tổ chức một bữa tiệc linh đình để ăn mừng chiến thắng. Mọi người, từ dân làng đến các tù trưởng phương xa, đều đến chúc mừng. Nhà tôi đông nghịt khách, tôi mổ nhiều lợn, trâu, và tổ chức tiệc tùng kéo dài suốt mùa khô.

Chiến thắng trước Mtao Mxây mang lại vinh quang cho tôi và cộng đồng, tạo dựng một cộng đồng đoàn kết vững mạnh. Danh tiếng của tôi từ đó vang xa khắp nơi.

Các bạn ạ! Tôi là Đăm Săn, người anh hùng vĩ đại trong sử thi của dân tộc Ê-đê. Là một tù trưởng kiêu hùng, tôi đội khăn kép, vai mang túi da, và hôm nay, tôi sẽ kể về một trong những chiến công hiển hách của mình. Đó là trận chiến với Mtao Mxây - kẻ đã cướp đi người vợ yêu quý của tôi.

Khi nghe tin Hơ Nhị, vợ tôi, bị Mtao Mxây bắt đi, tôi đã không kìm được cơn giận. Tôi ngay lập tức cầm khiên và giáo, tiến thẳng đến nhà hắn để rửa nỗi nhục và giành lại vợ mình. Nhà Mtao Mxây quả là đẹp, với đầu sàn hiên được đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang được đẽo hình chim ngói, cầu thang thì rộng thênh thang. Tôi đứng dưới và hét lớn:

- Ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đọ dao với ta!

Mtao Mxây không những không xuống, mà còn khích tướng tôi:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Ta còn đang ôm vợ hai chúng ta trên này cơ mà.

Cơn giận bốc lên, tôi quát:

- Xuống ngay, diêng! Ngươi không xuống, ta sẽ bổ đôi cái sàn nhà ngươi, chẻ cầu thang để hun cái nhà này!

Sợ hãi, hắn đi xuống nhưng dặn tôi không được đâm khi hắn đang xuống. Tôi cười nhạt:

- Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi xuống? Đến con lợn nái nhà ngươi ta còn không thèm đâm nữa là.

Mtao Mxây bước xuống, tay cầm khiên và giáo. Khiên hắn tròn như đầu cú, giáo hắn sáng như cầu vồng. Tuy trông dữ tợn, nhưng hắn lại do dự từng bước. Tôi nhường hắn múa khiên trước, nhưng hắn từ chối, nói rằng:

- Ta như gà làng mới mọc cựa, chưa ai dẫm mà đã gãy cánh.

Hắn yêu cầu tôi múa trước, nhưng tôi không đồng ý. Cuối cùng, hắn đành múa trước. Khi hắn múa, khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô. Tôi buồn cười chế giễu:

- Ngươi múa một mình, khiên kêu như quả mướp khô. Miếng múa ấy ngươi học ai vậy? Múa chơi à, diêng?

Hắn đáp lại:

- Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng.

Tôi mỉa mai:

- Thế ư? Ta chẳng có cậu mà học, chẳng có bác mà theo! Ngươi múa đi, ta xem nào.

Nghe vậy, hắn tức giận hỏi:

- Ngươi không biết ta đã quen đi đánh thiên hạ, bắt tù binh, xéo nát đất đai thiên hạ sao?

Không thể đứng im nữa, tôi quyết dạy hắn bài học về sự kiêu ngạo. Tôi rung khiên múa, hắn bỏ chạy. Tôi đuổi theo, vượt qua đồi lồ ô, từ đông sang tây. Hắn vung dao chém tôi, nhưng chỉ trúng chão cột trâu. Tôi tiếp tục chế giễu:

- Sao ngươi lại chém chão cột trâu? Còn khoeo chân ta thì ngươi để làm gì?

Chạy mệt, hắn nhờ Hơ Nhị ném trầu cho hắn ăn để đỡ mệt. Tôi nhanh như cắt đớp lấy miếng trầu, nhai luôn, sức mạnh của tôi tăng lên gấp bội. Khi tôi múa trên cao, tiếng khiên kêu vang như bão tố, dưới thấp như lốc xoáy. Cả vùng đồi núi tan hoang. Tôi phóng cây giáo thần, trúng đùi Mtao Mxây nhưng hắn vẫn không bị thương. Tôi tự hỏi: Chẳng lẽ hắn có phép thuật gì sao?

Trận chiến kéo dài, tôi mệt mỏi hỏi ông Trời trong giấc mộng:

- Ông ơi, tại sao cháu đâm mãi mà không trúng hắn?

Ông Trời chỉ cho tôi điểm yếu của hắn: 'Hãy ném cái chày mòn vào vành tai hắn.' Tôi tỉnh dậy, làm theo lời ông Trời, và quả nhiên, giáp của hắn rơi loảng xoảng. Hắn bỏ chạy, nhưng tôi đuổi theo, cuối cùng hắn ngã lăn quay ra đất.

Dưới mũi giáo của tôi, mặt hắn tái mét, cầu xin tha mạng:

- Ơ diêng! Để ta cầu phúc cho diêng, cho một trâu, một voi.

Nhưng tôi không bận tâm. Hắn đã cướp vợ tôi, tôi không thể tha. Tôi giận dữ nói:

- Ngươi đã cướp vợ ta, giờ còn cầu phúc cho ta ư? Tôi đâm hắn và cắt đầu hắn, bêu ngoài đường để dân làng thấy.

Giết Mtao Mxây, tôi giành lại Hơ Nhị. Đám tôi tớ của hắn đi theo tôi. Để mừng chiến thắng, tôi mở tiệc linh đình, mổ lợn, giết trâu, đánh chiêng, trống, kéo dài suốt mùa khô.

Sau trận đánh, danh tiếng của tôi vang xa, khắp nơi đều biết đến Đăm Săn - tù trưởng dũng mãnh, người chiến thắng trong trận chiến giành lại vợ.

Từ lâu, tên tù trưởng Mtao Mxây nổi danh giàu có trên khắp vùng cao nguyên hùng vĩ này. Hắn ỷ thế, nhân lúc tôi vắng nhà, sai đám đầy tớ đến cướp vợ tôi là Hơ Nhị.

Nghe tin dữ, tôi vội giắt dao bên thắt lưng, tìm đến nhà hắn. Ngôi nhà của Mtao Mxây thật lớn, đầu sàn hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đẽo hình chim ngói, cầu thang rộng như lá chiếu, người nối đuôi nhau lên xuống mà không sợ chật. Tôi bắc tay lên miệng gọi to: “Mtao Mxây, xuống đây! Ta thách ngươi đọ dao với ta!”. Hắn trả lời: “Ta không xuống đâu. Tay ta còn đang ôm vợ hai của chúng ta ở đây cơ mà!”

Tức giận, tôi quát lớn: “Ngươi không xuống à? Ta sẽ lấy cái sàn hiên của ngươi bổ đôi, ta sẽ lấy cầu thang của ngươi chẻ ra kéo lửa, hun cối nhà ngươi cho mà xem!”. Mxây nghe vậy mới chịu ra nhưng còn bắt tôi hứa không đâm hắn lúc xuống cầu thang. Tôi cười khinh miệt: “Đến con trâu trong chuồng của ngươi ta cũng không thèm đâm, huống chi là ngươi”. Bà con trong buôn kéo đến xem đông nghẹt. Mtao Mxây buộc phải ra mặt. Hắn mang cái khiên tròn như đầu cú, lưỡi gươm lấp lánh bảy sắc cầu vồng. Hắn trông hung dữ như một ác quỷ. Hắn mặc khố sọc gấp bỏ múi, áo dày nút, bước từ nhà trong ra nhà ngoài, dáng tần ngần, mỗi bước mỗi đắn đo giữa đám đông mịt mù như sương sớm.

Tôi thách thức: “Ngươi múa trước đi!”. Hắn đáp: “Ngươi múa trước đi, ta như gà làng mới mọc cựa, như gà rừng mới mọc cựa mà chưa ai giẫm phải cánh”. Tôi giục thêm, Mtao Mxây rung khiên múa. Cái khiên của hắn kêu lạch cạch như quả mướp khô. Mặc hắn múa, tôi không nhúc nhích. Tôi cười nhạt: “Ngươi múa một mình, múa lạch cạch như quả mướp khô. Miếng múa ấy ngươi học ai vậy? Chắc là múa chơi thôi phải không?”.

Mtao Mxây đáp: “Ta học cậu, học bác, học thần Rồng”. Tôi khiêu khích: “Thật ư? Ta đâu có cậu mà học cậu, đâu có bác mà học bác! Chỉ có hai ta đây, múa đi!”. Mxây quát: “Ngươi không biết ta đây là tướng quen đánh thiên hạ, bắt tù binh, xéo nát đất đai thiên hạ sao?”. Tôi chỉ thẳng mặt hắn: “Vậy thì ngươi hãy xem ta đây!” rồi vung khiên múa. Một lần xốc tới, tôi vượt qua một quả đồi. Lần nữa, tôi vượt qua đồi lồ ô. Tôi chạy vun vút từ Đông sang Tây. Còn Mtao Mxây thì bước cao bước thấp, chạy từ bãi Tây sang bãi Đông. Hắn vung dao chém nhưng chỉ trúng cái chão cột trâu. Tôi chế giễu: “Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Khoeo chân ta ngươi định làm gì?”.

Hắn thấm mệt, bảo Hơ Nhị quăng miếng trầu nhưng tôi đã cướp và nhai ngấu nghiến. Sức mạnh trong tôi tăng lên gấp bội. Tôi bảo: “Bây giờ ngươi chạy đi, ta đuổi xem nào!”. Hắn bỏ chạy, tôi rượt theo, vừa chạy vừa múa khiên. Trên cao, gió thổi như bão. Tôi múa dưới thấp, gió cuốn lốc. Chòi lẫm đổ, cây cối chết rụi. Khiên của tôi vang lên như tiếng đồng. Tôi chạy nước kiệu, quả núi rạn nứt, đồi tranh bật rễ bay tung. Tôi dùng cây giáo thần chứa đầy oan hồn đâm vào đùi Mtao Mxây nhưng không thủng. Tôi đâm trúng người hắn, người hắn cũng không thủng.

Tôi mệt lả, vừa chạy vừa ngủ và mơ thấy ông Trời. Tôi than thở: “Ông Trời ơi! Cháu đâm mãi mà không thủng hắn!”. Ông Trời bảo: “Vậy thì cháu hãy lấy cái chày mòn ném vào vành tai hắn”. Tôi tỉnh dậy, chộp ngay cái chày mòn, ném trúng tai địch. Giáp của Mtao Mxây rơi loảng xoảng. Hắn tháo chạy. Hắn tránh quanh chuồng lợn, tôi phá tan chuồng lợn. Hắn tránh quanh chuồng trâu, tôi phá chuồng trâu. Cuối cùng, hắn mệt lả ngã xuống đất. Hắn van lạy: “Tha cho ta, ta sẽ cầu phúc cho ngươi một con trâu, tặng thêm một con voi!”. Tôi giận dữ: “Sao ngươi lại cúng trâu cầu phúc cho ta? Vợ ta ngươi cướp, đùi ta ngươi đâm, giờ còn gì mà cầu phúc?”. Nói xong, tôi đâm hắn một nhát, cắt đầu bêu ngoài đường rồi hỏi dân làng của hắn có bằng lòng theo tôi không. Mọi người đồng ý. Tôi hô lớn: “Ơ nghìn chim sẻ, ơ vạn chim ngói! Ơ tất cả tôi tớ ở đây! Ta về thôi!”. Đoàn người đông đúc kéo theo tôi đông như kiến tha mồi.

Từ đó, tôi trở thành tù trưởng giàu có nhất, hùng mạnh nhất. Tôi mở tiệc linh đình cùng dân làng, ăn uống vui vẻ suốt mùa khô. Đến khi rượu đã nhạt, chén đã cạn, khách mới lần lượt ra về.

Mtao Mxây từ lâu đã nổi danh là một tù trưởng giàu có. Hắn lợi dụng lúc tôi vắng nhà liền tính chuyện cướp vợ tôi, Hơ Nhị. Nghe tin báo, tôi lập tức trở về và đến nhà Mtao Mxây để đòi lại vợ.

Nhà của Mtao Mxây có hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đẽo hình chim ngói. Ngôi nhà của tên tù trưởng này trông thật lộng lẫy. Tôi liền hét lớn:

- Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đấu dao với ta!

Mtao Mxây nghe vậy, bình thản đáp:

- Ta không xuống đâu, diêng ơi! Tay ta đang ôm vợ của hai ta đây này.

Tôi giận dữ:

- Ngươi không xuống à? Vậy ta sẽ bổ đôi cái sàn hiên nhà ngươi, chẻ cái cầu thang của ngươi ra để kéo lửa và hun nhà ngươi thành tro!

Nghe vậy, Mtao Mxây chắc chắn sợ hãi nên phải ra ngoài. Hắn tròn như đầu cú, gươm sáng loáng như cầu vồng. Trông hắn dữ tợn như thần thánh. Hắn mặc một cái khố sọc gấp bó múi, áo dài tay nút, từ trong nhà bước ra với vẻ mặt đầy lo âu.

Tôi nhường hắn múa khiên trước. Nhưng hắn từ chối:

- Ta như gà làng mới mọc cựa kliê, như gà rừng mới mọc cựa êchăm, chưa ai giẫm phải mà đã gãy cánh.

Nhưng tôi không đồng ý, cuối cùng hắn cũng phải múa khiên trước. Khiên của hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô. Hắn cứ múa, còn tôi chẳng hề nhúc nhích. Tôi liền chế nhạo:

- Ngươi múa một mình, lạch xạch như quả mướp khô. Miếng múa đó, ngươi học từ ai vậy? Ngươi đang múa đùa đấy à, diêng?

Mtao Mxây vẫn tự đắc:

- Ta học ai ư? Ta học cậu, học bác, học cả thần Rồng nữa!

Tôi tiếp tục khiêu khích, yêu cầu hắn múa khiên cho tôi xem. Mtao Mxây giận dữ nhưng vẫn nói:

- Ngươi không biết ta đã quen đi đánh thiên hạ, bắt tù binh, và xéo nát đất đai sao?

Thấy hắn múa khiên, tôi không nhịn được nữa liền ra tay. Tôi múa khiên, mỗi lần xốc tới đều khiến Mtao Mxây sợ hãi chạy hết bãi tây sang bãi đông. Hắn vung dao chém tôi, nhưng chỉ trúng vào cái chão cột trâu.

Tôi lại mỉa mai:

- Sao ngươi chém chão cột trâu? Còn khoeo chân ta, ngươi giữ làm gì?

Đến đây, hắn yêu cầu vợ tôi ném cho hắn miếng trầu để khiêu khích tôi. Nhưng tôi đã đớp được miếng trầu đó. Tôi nhai trầu, sức mạnh tăng lên gấp bội. Tôi tiếp tục múa khiên, càng múa càng mạnh mẽ. Tôi phóng giáo vào đùi Mtao Mxây, nhưng không thủng vì hắn mặc áo giáp. Tôi tìm cách đâm nhưng không thể hạ gục hắn.

Đến lúc này, tôi đã thấm mệt. Tôi ngủ và mơ thấy ông Trời bày cách đánh bại Mtao Mxây. Tôi tỉnh dậy và làm theo, ném cái chày mòn trúng vành tai địch. Áo giáp của hắn rơi loảng xoảng. Mtao Mxây hoảng sợ bỏ chạy. Hắn đi đến đâu tôi đuổi theo đến đó. Cuối cùng, hắn ngã xuống đất, sợ hãi xin tha mạng:

- Ơ diêng! Ơ diêng! Ta làm lễ cầu phúc cho ngươi, tặng ngươi một con trâu, thêm một con voi.

Tôi không hề động lòng trước lời cầu xin của hắn. Tội cướp vợ không thể tha thứ:

- Ngươi còn cúng trâu cầu phúc cho ta? Vợ ta ngươi đã cướp, đùi ta ngươi đã đâm rồi!

Nói rồi, tôi đâm phập một nhát, cắt đầu Mtao Mxây, đem treo ngoài đường. Sau đó, tôi thuyết phục người của hắn theo mình. Để ăn mừng chiến thắng, tôi mở hội cho cả buôn làng. Các tù trưởng khắp nơi kéo đến, ăn uống vui vẻ suốt mùa khô.

Ta là Đăm Săn, một tù trưởng của một buôn làng. Một ngày, khi ta không có mặt, Mtao Mxây, một tù trưởng khác, đã đến cướp vợ ta, Hơ Nhị. Nghe tin, ta lập tức đi tìm hắn. Nhà của Mtao Mxây rộng lớn lắm.

Đầu hiên được chạm khắc hình mặt trăng, đầu cầu thang được chạm khắc hình chim ngói. Cầu thang rộng như một chiếc chiếu, người lên xuống không sợ bị chen chúc.

Ta đưa tay lên miệng và gọi to:

- Ơ diêng, ơ diêng, ra đây! Ta thách ngươi đọ dao với ta!

Mtao Mxây trả lời:

- Ta không ra đâu, diêng ơi! Tay ta đang bận ôm vợ của ta đây.

Ta tức giận nói:

- Ngươi không ra sao? Vậy ta sẽ chẻ đôi cái hiên của ngươi, dùng cái cầu thang của ngươi để kéo lửa và đốt nhà ngươi!

Mtao Mxây bước ra, trông như cái đầu cú, gươm của hắn lấp lánh như cầu vồng. Hắn mặc một cái khố sọc và áo dài tay, mặt đầy vẻ lo lắng.

Ta nhường hắn múa trước:

- Ngươi múa trước đi, ơ diêng!

Nhưng hắn nói:

- Ngươi múa trước đi, diêng. Ta như gà mới lớn cựa, chưa ai giẫm mà đã gãy cánh.

Ta không đồng ý:

- Ngươi múa trước đi!

Mtao Mxây đành múa trước. Khiên của hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô. Hắn múa liên tục, còn ta đứng yên. Ta lên tiếng chế giễu:

- Ngươi múa một mình, múa kêu lạch xạch như quả mướp khô. Ngươi học múa từ ai? Có phải là trò đùa không, diêng?

Mtao Mxây tự mãn đáp:

- Ta học từ nhiều người. Có cậu, ta học cậu. Có bác, ta học bác. Có thần Rồng, ta học thần Rồng.

Ta nói:

- Thế sao? Ta không có cậu hay bác để học! Chỉ có ta đây, ngươi múa đi!

Mtao Mxây dù tức giận vẫn nói:

- Ngươi không biết ta là tướng đã quen đánh trận, bắt tù binh, và xéo nát đất đai thiên hạ sao?

Ta đáp:

- Vậy thì hãy xem ta đây!

Ta bắt đầu múa khiên. Một cú vung, ta vượt qua một quả đồi. Một cú vung nữa, ta vượt một đồi lồ ô. Ta chạy nhanh về phía Đông, phía Tây. Còn Mtao Mxây thì chạy từ bãi Tây sang bãi Đông. Hắn vung dao chém nhưng chỉ trúng cái chão cột trâu.

Ta chế giễu hắn:

- Sao ngươi chém cái chão cột trâu? Còn chân ta thì sao?

Mtao Mxây tức giận, bảo Hơ Nhị quăng một miếng trầu để khiêu khích. Nhưng ta đã cướp miếng trầu. Sau khi ăn trầu, sức mạnh của ta tăng gấp đôi, tiếp tục múa khiên. Ta múa trên cao, gió như bão. Ta múa dưới thấp, gió như lốc. Cây giáo thần nhắm vào đùi Mtao Mxây nhưng không làm hắn bị thương.

Cuối cùng, ta đã mệt mỏi, vừa ngủ vừa mơ thấy ông Trời giúp đỡ. Ta tỉnh dậy và dùng một cái chày mòn ném trúng vành tai kẻ địch. Áo giáp của hắn rơi xuống. Mtao Mxây hoảng sợ tháo chạy. Ta đuổi theo hắn. Cuối cùng hắn ngã xuống đất, sợ hãi cầu xin tha mạng:

- Ơ diêng! Ơ diêng! Để ta làm lễ cầu phúc cho diêng và thêm một con trâu! Ta sẽ cho diêng thêm một con voi.

Ta không thèm để ý đến lời cầu xin của hắn, vì tội cướp vợ không thể tha thứ:

- Sao ngươi còn cúng trâu cầu phúc cho ta? Ngươi đã cướp vợ của ta và đâm vào đùi ta rồi sao?

Sau đó, ta đâm hắn một nhát, chặt đầu và bêu ngoài đường làm gương. Sau khi thuyết phục người hầu của Mtao Mxây theo mình, ta đưa họ về buôn làng và mở tiệc ăn mực. Tù trưởng khắp nơi nghe tin kéo đến ăn mừng. Tiệc kéo dài đến hết mùa khô. Khi rượu nhạt, chén cạn, khách mới lần lượt ra về.