Trẻ 1 tuổi cần sự hướng dẫn và kỷ luật tích cực từ ba mẹ để phát triển lành mạnh.
Khi nào bắt đầu kỷ luật trẻ?
Trẻ từ 6 - 11 tháng tuổi thường hiểu ý nghĩa của từ 'Không' nhưng vẫn cần sự hướng dẫn của ba mẹ để phân biệt đúng sai.
Ba mẹ có thể bắt đầu kỷ luật trẻ trước 6 tháng tuổi, nhưng tập trung vào việc giữ an toàn hơn là sửa đổi hành vi.
Mẹo kỷ luật trẻ 1 tuổi cho ba mẹ
Ba mẹ cần áp dụng biện pháp kỷ luật phù hợp để hình thành hành vi của trẻ.
Kỷ luật trẻ đòi hỏi ba mẹ phải hiểu sự phát triển của chúng và áp dụng biện pháp phù hợp để hướng dẫn hành vi.
Tạo môi trường an toàn
Tạo môi trường an toàn cho trẻ để khám phá tự do. Ảnh: freepik
Trẻ thường khám phá môi trường xung quanh một cách tò mò, nhưng đôi khi có thể gây hại. Ba mẹ nên tránh cho trẻ tiếp xúc với những vật có thể gây nguy hiểm trong nhà.
- Cung cấp một môi trường an toàn bằng cách lắp cổng an toàn, khóa tủ chắc chắn, che chắn ổ cắm, và đặt các vật dụng nguy hiểm ra khỏi tầm với của trẻ.
Đặt ranh giới rõ ràng
Trẻ 1 tuổi thường chưa hiểu rõ đúng, sai. Thay vào đó, chúng thích khám phá và vượt qua giới hạn mà ba mẹ đặt ra. Việc trừng phạt trẻ vì hành vi không như ý muốn của ba mẹ không phải là phương pháp đúng.
Thay vào đó, hãy đặt ra các quy tắc rõ ràng và tuân thủ chúng một cách đều đặn. Nếu trẻ không làm theo yêu cầu, hãy nhắc nhở nhẹ nhàng. Ba mẹ không nên phá vỡ quy tắc hoặc thỏa hiệp chỉ để an ủi hoặc ngăn chặn cơn giận của trẻ.
Xây dựng và tuân thủ một thói quen
Sự tự an toàn của trẻ tăng lên khi có các thói quen cố định. Thói quen giúp trẻ hiểu rõ những gì cần làm, điều gì sẽ xảy ra và ba mẹ mong đợi điều gì.
Hãy hỗ trợ trẻ tuân thủ các thói quen đã thiết lập và dần dần đưa các hoạt động mới vào thói quen mà không làm trẻ bị bối rối.
Hãy làm tấm gương cho trẻ
Trẻ học bằng cách bắt chước người lớn. Vì vậy, hãy là mẫu cho những hành vi muốn trẻ học theo.
Ví dụ: nếu không muốn trẻ la hét, hãy tránh quát mắng khi trẻ có hành vi sai. Tương tự, nếu muốn trẻ tôn trọng, hãy tự tôn trọng mình và người khác.
Chuyển hướng hoặc phân tâm
Dẫn sự chú ý của trẻ sang một hoạt động khác giúp họ không vượt qua giới hạn. Ảnh: freepik
Nếu trẻ đang tiến gần vật không an toàn như bàn ủi nóng hoặc bếp ga, ba mẹ hãy nghiêm khắc cấm trẻ và đưa vật đó ra khỏi tầm với của trẻ.
Ba mẹ cũng có thể nhanh chóng đánh lạc hướng và chuyển sự chú ý của trẻ sang hoạt động an toàn, thú vị khác hoặc đưa trẻ một món đồ chơi. Điều này giúp trẻ dễ dàng dừng lại một cách nhẹ nhàng và học được những giới hạn không nên vượt qua.
Đưa ra các lựa chọn
Trẻ nhỏ thường muốn tự chủ và thích làm mọi thứ theo cách của riêng mình. Ba mẹ có thể thỏa mãn nhu cầu của trẻ bằng cách đưa ra lựa chọn thích hợp. Điều này sẽ giúp trẻ phát triển tự tin và điều chỉnh cảm xúc.
Tuy nhiên, ba mẹ chỉ nên cho trẻ không quá hai đến ba lựa chọn, vì quá nhiều lựa chọn có thể làm trẻ bối rối.
Hạn chế việc nói “không” thường xuyên
Nếu trẻ chuẩn bị chạm vào nồi nóng trên bếp hoặc mở cửa lò nướng, ba mẹ cần nghiêm khắc nói “không” để ngăn chúng lại. Tuy nhiên, việc thường xuyên nói “không” có thể khiến trẻ không nghiêm túc làm theo yêu cầu của người lớn.
Tệ nhất là trẻ có thể bắt đầu sử dụng từ “không” khi không muốn làm điều gì đó. Vì vậy, ba mẹ chỉ nói 'không' khi liên quan đến an toàn của trẻ hoặc khi trẻ phạm lỗi.
Bài viết liên quan: Mẹo hữu ích cho mẹ khi muốn chấm dứt các biểu hiện hung hăng ở trẻ
Giải thích ý định mong muốn
Giải thích cho trẻ nghe những hành vi mà ba mẹ muốn sẽ giúp trẻ nhận biết hành vi tốt và hành vi không tốt.
Ví dụ: nếu trẻ không muốn chia sẻ đồ chơi với bạn, ba mẹ hãy yêu cầu trẻ nên chia sẻ. Khi trẻ thực hiện tốt, ba mẹ động viên và khen ngợi nỗ lực của trẻ, khuyến khích trẻ làm điều đó thêm lần nữa.
Thực tế với kỳ vọng
Khi thiết lập quy tắc và hướng dẫn cho trẻ, ba mẹ cần hiểu và chấp nhận sự hạn chế về hiểu biết của trẻ ở độ tuổi này. Trẻ chỉ có thể hiểu được khi nhận thức của họ phát triển, vì vậy ba mẹ không nên đặt kỳ vọng quá cao khi trẻ không thực hiện được những việc như ba mẹ mong đợi.
Ba mẹ thiết lập mong đợi phù hợp với tuổi của trẻ sẽ làm cho việc kỷ luật trở nên suôn sẻ hơn.
Khen ngợi hành vi tích cực
Hãy động viên và khen ngợi trẻ mỗi khi chúng thực hiện đúng theo hướng dẫn và thể hiện những hành vi mà ba mẹ muốn. Khen ngợi nên tập trung vào những hành vi tích cực và không quan tâm đến những hành vi tiêu cực.
Thường xuyên sử dụng các cụm từ như “Con giỏi quá”, “Con làm tốt lắm”… để khen ngợi những nỗ lực của trẻ và làm cho trẻ cảm thấy được đánh giá cao.
Không nhường nhịn trước những cơn giận dữ
Ba mẹ cần giữ vững khi trẻ giận dữ. Ảnh: unsplash
Trẻ thường không biết cách biểu đạt cảm xúc và mong muốn của mình một cách thích hợp, vì vậy chúng thường tỏ ra tức giận, thất vọng và nổi cơn thịnh nộ khi không đạt được điều mong muốn.
Nếu trẻ tỏ ra giận dữ, ba mẹ cần giữ bình tĩnh, an ủi rằng ba mẹ hiểu tâm trạng của con và tạo ra một không gian thoải mái. Tuy nhiên, ba mẹ không nên chấp nhận những cơn giận dữ của trẻ, để trẻ hiểu rằng phản ứng nóng giận không giúp chúng đạt được những gì mong muốn.
'Time-out' chỉ nên áp dụng khi không còn cách nào khác
“Time-out” là một biện pháp kỷ luật không sử dụng vũ lực, ba mẹ cho trẻ thời gian để nghĩ về hành vi của mình và học từ kinh nghiệm, đó là một cách thức chỉnh sửa hành vi. Tuy nhiên, vì trẻ 1 tuổi dễ bị sợ hãi và lo lắng khi bị bỏ lại, ba mẹ nên hạn chế việc sử dụng phạt này.
Tuy vậy, ba mẹ có thể áp dụng “time-out” nếu trẻ thực hiện hành động nguy hiểm hoặc gây tổn thương như đánh hoặc cắn anh chị em. Ba mẹ nên đảm bảo có thể nhìn thấy trẻ. Ngừng thực hiện phạt khi hết thời gian hoặc khi trẻ đã bình tĩnh, điều này có thể giúp trẻ rèn luyện khả năng kiểm soát cảm xúc.
Giữ bình tĩnh
Kỷ luật trẻ có thể là một thách thức với ba mẹ, việc quát mắng hoặc trừng phạt không hiệu quả vì chúng có thể gây hại hơn. Vì vậy, ba mẹ hãy cố gắng giữ bình tĩnh, hiểu tại sao trẻ hành động như vậy và hướng dẫn lại hành vi đúng.
Nếu cảm thấy quá căng thẳng, hãy để trẻ ở với người khác và nghỉ ngơi một chút để bình tĩnh.
Trẻ 1 tuổi không thể tự kiểm soát cảm xúc và hành vi, luôn muốn khám phá mọi thứ xung quanh. Điều này là bình thường trong quá trình phát triển và không cần phải lo lắng. Tuy nhiên, ba mẹ cần biết cách kỷ luật trẻ một cách hiệu quả, an toàn và hướng dẫn trẻ cách cư xử đúng mực.
Ngọc Hà tổng hợp từ momjunction