14 Bài phân tích xuất sắc về tác phẩm 'Bàn về đọc sách' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo'

Đọc sách là con đường quan trọng để tích lũy kiến thức – sách là kho tàng quý giá, di sản tinh thần của nhân loại mang lại cho chúng ta nhiều điều bổ ích và thú vị. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để việc đọc sách thực sự hiệu quả. Chính vì vậy, nhà mĩ học và lý luận văn học nổi tiếng Trung Quốc, Chu Quang Tiềm, đã chia sẻ những kinh nghiệm quý báu và những suy nghĩ sâu sắc về việc đọc sách. Bài viết “Bàn về đọc sách” của ông được trích từ cuốn “Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui nỗi buồn của việc đọc sách”.

Bài viết đề cập ba luận điểm chính: “Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách”, “Những khó khăn khi đọc sách”, và “Phương pháp đọc sách”. Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách được nhấn mạnh trong hai đoạn đầu của văn bản: “Học vấn không chỉ là đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn”.

Học vấn chính là sự tích lũy tri thức từ sách, vì sách lưu giữ và truyền tải mọi tri thức, thành quả mà nhân loại đã dày công tìm tòi qua các thời kỳ. Những cuốn sách có giá trị là “những cột mốc trên con đường tiến hóa học thuật của nhân loại”.

Sách là kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà nhân loại đã thu lượm và suy ngẫm trong hàng nghìn năm. Chính vì vậy, Chu Quang Tiềm khẳng định: “Nếu chúng ta muốn tiến xa hơn từ văn hóa và học thuật hiện tại, phải lấy thành quả của nhân loại trong quá khứ làm điểm khởi đầu”.

Việc không đọc sách không chỉ “xóa bỏ hết” thành tựu của nhân loại mà còn làm lạc hậu hơn so với “điểm xuất phát”. Đọc sách là con đường tích lũy, nâng cao tri thức, và chuẩn bị cho mỗi người “có thể thực hiện cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn để phát hiện thế giới mới”.

“Cái khó trong việc đọc sách” là luận điểm thứ hai mà Chu Quang Tiềm đề cập ở đoạn văn thứ ba. Trong bối cảnh lịch sử ngày càng tiến bộ và di sản tinh thần nhân loại ngày càng phong phú, số lượng sách ngày càng tăng. Người đọc phải đối mặt với hai khó khăn mà Chu Quang Tiềm coi là hai cạm bẫy thường gặp.

“Một là, sách làm người đọc không chuyên sâu”. Để minh chứng, Chu Quang Tiềm đưa ra ví dụ thực tế – thời xưa, khi sách hiếm, có người suốt đời mới đọc hết một quyển kinh, nhưng với cách “miệng đọc, tâm ghi” thì kiến thức đã thấm vào xương tủy, trở thành nguồn động lực tinh thần bền lâu.

Chu Quang Tiềm chỉ trích những người khoe khoang đã đọc hàng vạn cuốn sách nhưng chỉ “liếc qua”, cuối cùng không “đọng lại bao nhiêu”, chỉ “sa vào lối ăn tươi nuốt sống” mà không biết nghiền ngẫm, dẫn đến “hư danh nông cạn”.

“Hai là, nhiều sách dễ khiến người đọc lạc hướng”. Trong điều kiện hiện nay, sách vở đầy ắp thư viện, nhưng những tác phẩm cơ bản và thiết yếu cũng chỉ có vài nghìn quyển, thậm chí chỉ mấy quyển cần đọc. Nhiều người mới học “tham nhiều mà không thực chất” đã lãng phí thời gian vào những cuốn sách “vô thưởng vô phạt”, làm mất cơ hội đọc những sách cần thiết.

Tác giả đưa ra luận điểm thú vị: “Chiếm lĩnh học vấn giống như đánh trận, cần tập trung vào thành trì kiên cố, đánh bại quân địch tinh nhuệ, chiếm giữ mặt trận trọng yếu. Mục tiêu quá nhiều làm che lấp vị trí kiên cố, chỉ đá bên đông, đấm bên tây, hóa ra thành lối đánh “tự tiêu hao lực lượng”. Thế mới thấy rõ ý nghĩa của việc đọc sách!

“Phương pháp đọc sách” là luận điểm thứ ba được nêu ở ba đoạn văn cuối bài. Để làm sáng tỏ ý kiến này, tác giả khẳng định: “Đọc sách không phải chỉ cốt lấy nhiều, quan trọng là chọn sách tinh, đọc kỹ”. Nếu ta chỉ đọc mười quyển sách không quan trọng mà chỉ “lướt qua”, thì không bằng đọc một quyển thật sự có giá trị. Cổ nhân đã nói: “Sách cũ trăm lần xem chẳng chán – Thuộc lòng ngẫm nghĩ một mình hay”. Đây là lời khuyên cho mỗi người trong việc đọc sách.

Đọc sách có lợi riêng cho mỗi người, nhưng không nên coi đọc nhiều là “vinh dự” và đọc ít là “xấu hổ”. Đọc ít nhưng nghiền ngẫm, tạo thành nếp “suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích lũy, tưởng tượng tự do đến mức thay đổi khí chất”. Tác giả phê phán những ai đọc nhiều mà “không chịu nghĩ sâu” như “cưỡi ngựa qua chợ…” hoặc như “kẻ trọc phú khoe của chỉ biết lấy nhiều làm quý”. Tác giả khẳng định rằng việc học theo cách đó chỉ là “lừa mình dối người”, thể hiện “phẩm chất tầm thường, thấp kém”.

Tác giả còn chỉ rõ: sách đọc nên chia thành hai loại, một loại là sách để có “kiến thức phổ thông” (thường thiếu) và một loại để “trau dồi học vấn chuyên môn” (chuyên sâu). Sách thưởng thức là loại sách gần gũi, cần thiết cho từng người.

Các bài học ở trung học và năm đầu đại học, nếu người học chăm chỉ thì đủ dùng. Nếu chỉ đọc thuộc giáo trình thì không có ích. Chỉ cần chọn từ ba đến năm quyển cho mỗi môn và đọc kỹ là đáp ứng được yêu cầu. Theo tác giả, đây không phải là yêu cầu quá đáng.

Trong khi đọc tài liệu chuyên sâu, cũng không thể xem nhẹ việc đọc sách thưởng thức, vì đây là hai mặt của một vấn đề mà các học giả chuyên môn cần tiếp cận và khai thác. Tác giả khẳng định rằng: “Trên đời không có học vấn nào là cô lập, tách rời các học vấn khác”. Ví dụ, chính trị học phải liên quan đến lịch sử, kinh tế, pháp luật, triết học, tâm lý học, ngoại giao, quân sự… Đây là sự liên quan chặt chẽ và cần thiết cho người học và làm công tác chính trị.

Nếu chỉ biết chính trị học thì “càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát”. Tác giả cũng chỉ ra: “không biết học rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn”. Phải “biết rộng” rồi mới “nắm chắc”, đó là trình tự của bất kỳ học vấn nào. Theo ý kiến của tác giả: trong lịch sử học thuật, người có thành tích lớn trong bất kỳ lĩnh vực nào đều phải có cơ sở sâu sắc của nhiều môn học khác. Đọc sách không chỉ là học tập tri thức mà còn là rèn luyện tính cách và học làm người.

Việc bàn về đọc sách đã được nhiều người quan tâm. Chu Quang Tiềm, với uy tín học giả và quá trình nghiên cứu, tích lũy, đã đưa ra những ý kiến và nhận xét xác đáng, hệ thống lập luận chặt chẽ, cùng phong cách viết giàu hình ảnh và cách ví von cụ thể, tạo sự thuyết phục cao trong văn bản.

Đó là nét độc đáo trong phong cách nghị luận của tác giả. Bài viết này sẽ giúp người đọc rút ra bài học quý giá về việc đọc sách, cách chọn sách và phương pháp đọc sách hiệu quả nhằm hoàn thiện tri thức và nhân cách, đóng góp tích cực vào xây dựng và phát triển xã hội, cũng như giữ gìn và phát huy di sản tinh thần nhân loại để khám phá thế giới mới.

Bài viết 'Bàn về đọc sách' của học giả Chu Quang Tiềm được đăng trong tập sách 'Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui nỗi buồn của việc đọc sách'. Tác giả đưa ra ba luận điểm chính: mục đích của việc đọc sách, khó khăn khi đọc sách, và phương pháp đọc sách.

Hai đoạn văn đầu tập trung vào mục đích của việc đọc sách: 'Học không chỉ là việc đọc sách, nhưng đọc sách là một con đường quan trọng của học vấn'. Học vấn là kho kiến thức tích lũy được; người có học vấn là người am hiểu, học rộng, và có trí tuệ phong phú để ứng dụng và phục vụ. Dù có nhiều cách để tích lũy học vấn, Chu Quang Tiềm nhấn mạnh 'đọc sách vẫn là con đường quan trọng nhất'.

Sách là gì? Sách được coi là 'kho tàng quý giá của di sản tinh thần nhân loại' đã được 'ghi chép và lưu truyền'. Sách cũng được ví như 'những cột mốc trên con đường tiến hóa học thuật'. Ví dụ, từ thơ ca dân gian có thơ quốc âm của Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, thơ Nôm của Hồ Xuân Hương, và Truyện Kiều của Nguyễn Du, v.v...

Tại sao cần đọc sách? Để xây dựng sự nghiệp vĩ đại, như thi sĩ đời Đường đã 'đọc hàng vạn quyển sách'. Chu Quang Tiềm khuyên rằng đọc sách là 'khởi đầu' để tiến bộ trong học thuật. Không đọc sách có nghĩa là 'xóa bỏ' thành tựu văn hóa quá khứ, chẳng khác nào 'lùi bước, trở nên lạc hậu'. Đọc sách giúp kế thừa tri thức nhân loại, 'trả nợ' và 'ôn lại' thành tựu của nhân loại qua hàng nghìn năm. Đọc sách để 'thu nhận' và 'hưởng thụ' kiến thức, lời dạy của tổ tiên, để trang bị cho mình trí tuệ và học vấn, từ đó 'khám phá thế giới mới'.

Khó khăn trong việc đọc sách là luận điểm thứ hai tác giả đề cập trong đoạn văn thứ ba của bài viết. Với sự phong phú của sách, người đọc đối mặt với hai khó khăn lớn.

'Thứ nhất, sách quá nhiều khiến người đọc khó chuyên sâu.' Ngày xưa, có người đọc hết một quyển kinh chỉ để hiểu sâu sắc, còn hôm nay có những 'học giả trẻ' khoe mình đọc hàng vạn cuốn sách, nhưng chỉ đọc qua loa mà không thấm sâu, chẳng khác gì 'ăn sống nuốt tươi'.

'Thứ hai, sách nhiều dễ khiến người đọc bị lạc hướng.' Trước biển sách khổng lồ, nhiều người không phân biệt được 'những tác phẩm thực sự' với những 'cuốn sách vô ích', dẫn đến việc 'lãng phí thời gian và sức lực'. Tác giả so sánh với việc đọc sách, học vấn như 'đánh bên đông, đấm bên tây', mà không biết 'tấn công thành trì, đánh bại quân địch', qua đó nhấn mạnh sự khó khăn trong việc học tập và đọc sách.

Ba đoạn văn cuối của bài viết nêu ra phương pháp đọc sách. 'Đọc sách không cần nhiều, quan trọng là phải chọn lọc và đọc kỹ.' Đọc mười quyển sách không quan trọng bằng việc 'đọc kỹ' một quyển sách. Một câu thơ cổ được nhắc lại để nhấn mạnh:

'Sách cũ trăm lần xem chẳng chán,

Thuộc lòng, ngẫm kỹ một mình hay.'

Đọc nhiều không hẳn là 'vinh dự', và đọc ít không phải là 'xấu hổ'. Phải 'đọc kỹ', hình thành thói quen 'suy nghĩ sâu sắc, trầm ngâm tích lũy' để nâng cao chất lượng học vấn. Chu Quang Tiềm dùng các so sánh như 'cưỡi ngựa đi qua chợ', 'kẻ triệu phú khoe của' để chỉ trích những người 'đọc nhiều mà không nghĩ sâu', thể hiện 'phẩm chất thấp kém'.

Sách có thể phân thành hai loại: thường thức và sách học vấn chuyên sâu. Loại sách thường thức cần thiết cho tất cả mọi người, đặc biệt cho học sinh trung học và đại học. Cần phải 'chọn kỹ từ 3 đến 5 quyển' cho mỗi môn học. Nếu không chọn lọc kỹ, người đọc sẽ 'không nhận được lợi ích thực sự'.

Sách thường thức 'không chỉ cần cho công dân hiện tại' mà còn quan trọng đối với các nhà học giả chuyên môn. Cần phải chuyên sâu và uyên bác, vì học vấn không tồn tại một cách cô lập. Trong học tập, nghiên cứu, các môn học và chuyên ngành như Văn, Sử, Triết, Ngoại giao, Quân sự, Chính trị đều có liên quan đến nhau. Tác giả khuyên rằng 'không biết thông thì không thể chuyên sâu', và để có thành tựu lớn trong một lĩnh vực học vấn, cần phải có cơ sở từ nhiều môn học khác.

Vấn đề 'Bàn về đọc sách' không phải là mới. Nhiều nhà khoa học, văn sĩ, thi sĩ đã viết về đọc sách và kinh nghiệm đọc sách. Tuy nhiên, cách viết nhẹ nhàng, lập luận chặt chẽ của Chu Quang Tiềm có sức thuyết phục mạnh mẽ. Bài viết cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách đọc sách, tự học, và suy nghĩ, là một bài học quý báu và lời khuyên chân thành. Một điểm đặc sắc của bài viết là sự sử dụng so sánh hài hước, làm cho lý lẽ trở nên sinh động và thấm thía.

Bài viết “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm cung cấp cái nhìn sâu sắc về thói quen đọc sách trong giới trẻ hiện nay. Tác giả nêu rõ ba nội dung chính của việc đọc sách: Mục đích, thách thức và phương pháp đọc sách.

Tác giả nhấn mạnh rằng đọc sách có liên quan mật thiết đến việc học tập. Mục tiêu của việc đọc sách là tích lũy tri thức; việc đọc nhiều và hiểu biết sẽ giúp mở rộng kiến thức của chúng ta. Điều này không chỉ có lợi cho bản thân mà còn cho xã hội.

Tại sao chúng ta cần đọc sách? Sách cung cấp nguồn tài liệu phong phú và tri thức quý giá. Để thành công, chúng ta cần đọc nhiều sách, tiếp thu kiến thức, mở rộng trí thức và áp dụng các thành tựu khoa học vào cuộc sống.

Những người không đọc sách sẽ bỏ lỡ nhiều thành tựu văn hóa, trở nên lạc hậu và bị xã hội bỏ lại phía sau.

Sách chứa đựng tinh hoa trí thức của nhân loại, được lưu giữ qua các con chữ cho các thế hệ sau tiếp nối. Đọc sách là cách chúng ta thụ hưởng những thành quả tri thức mà những thế hệ trước để lại.

Những khó khăn trong việc đọc sách là gì? Hiện nay, sách ngày càng đa dạng với nhiều loại và tác giả khác nhau. Thách thức đầu tiên là chọn sách phù hợp. Việc này không dễ dàng, bởi biển tri thức từ sách là rất lớn, nhưng chọn được một cuốn sách hay và hữu ích lại là điều khó. Đọc sao để hiểu rõ nội dung và ý tưởng của tác giả là điều không dễ.

Tác giả Chu Quang Tiềm đã chỉ trích một học giả trẻ tuổi tự mãn về việc đọc sách chỉ qua loa. Việc đọc qua loa không thể thay thế việc đọc kỹ và hiểu sâu. Đọc nhiều sách mà không đọng lại gì trong trí nhớ chỉ là đọc để cho có.

Khi đọc quá nhiều sách, người đọc có thể gặp khó khăn trong việc định hướng. Với số lượng sách ngày càng tăng, nếu chỉ đọc nhiều để tỏ ra hiểu biết mà không thực sự hiểu, thì không thể phân biệt giữa các tác phẩm thực sự và những cuốn sách giải trí không có giá trị. Điều này dẫn đến lãng phí thời gian và công sức. Những vấn đề tác giả nêu ra cho thấy việc đọc sách không phải là việc đơn giản.

Vậy làm thế nào để có phương pháp đọc sách hiệu quả? Theo Chu Quang Tiềm, không cần đọc quá nhiều sách mà nên đọc kỹ, vừa đọc vừa suy ngẫm để hiểu rõ nội dung của sách. “Đọc qua 10 quyển không bằng đọc 10 lần một quyển” - đọc kỹ và nghiền ngẫm từng cuốn sách là phương pháp đọc tốt nhất.

Đọc nhiều chưa chắc tốt, đọc ít cũng không xấu, quan trọng là đọc kỹ và phân tích những gì đã đọc. Văn hóa đọc không phải là đề tài mới, nhưng cách viết của Chu Quang Tiềm rất thuyết phục với lý luận chặt chẽ và dẫn chứng cụ thể, giúp người đọc dễ hiểu và tiếp thu. Những lời khuyên chân thành của ông về văn hóa đọc rất thấu tình đạt lý, khiến người ta dễ dàng tiếp nhận.

“Bàn về đọc sách” là một bài viết đáng chú ý thảo luận về một vấn đề đang bị giới trẻ bỏ qua gần đây, do sự phát triển của internet. Nhiều bạn trẻ hiện không còn thói quen đọc sách, mà chỉ thích tham gia mạng xã hội, chơi game hoặc đọc truyện tranh… Văn hóa đọc là một giá trị quý báu cần được phát huy và gìn giữ.

Chu Quang Tiềm, một nhà lý luận và mỹ học nổi tiếng của Trung Quốc, đã có một tác phẩm nổi bật về vấn đề đọc sách, đó là “Bàn về đọc sách”. Tác phẩm này nằm trong cuốn “Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui và nỗi buồn của việc đọc sách”.

Trong bài viết, Chu Quang Tiềm trình bày ba luận điểm chính: Đầu tiên là tầm quan trọng của việc đọc sách; thứ hai là những thiên lệch và khó khăn thường gặp khi đọc sách hiện nay; và thứ ba là phương pháp và cách chọn sách. Chúng ta sẽ cùng khám phá từng luận điểm của tác giả.

Luận điểm đầu tiên của Chu Quang Tiềm là tầm quan trọng của việc đọc sách. Tác giả giải thích rằng sách là kho tàng tri thức được cô đọng và lưu truyền qua các thế hệ. Sách chứa đựng mọi thành tựu trí thức của nhân loại từ xưa đến nay, là nguồn tài liệu quý giá cho học tập và phát triển. Đọc sách là con đường thiết yếu để mở rộng kiến thức và khám phá thế giới mới, qua đó nâng cao tri thức cá nhân.

Tiếp theo, tác giả chỉ ra những khó khăn và sai lầm phổ biến khi đọc sách hiện nay. Với sự phong phú của sách, người đọc có thể dễ dàng lạc hướng và chỉ đọc qua loa mà không đạt được hiệu quả. Tác giả khuyên chúng ta nên chọn sách có giá trị và phù hợp với nhu cầu cá nhân, thay vì chỉ đọc những sách chuyên môn sâu mà không có liên quan thực tiễn.

Về phương pháp đọc sách, tác giả khuyến khích đọc sách một cách có chọn lọc và sâu sắc. Đọc nhiều sách không đồng nghĩa với thành công nếu không có sự chú tâm. Chúng ta nên chọn những cuốn sách có giá trị và đọc chúng thật kỹ, nhiều lần để hiểu rõ nội dung và tích lũy tri thức. Đọc sách không chỉ là quá trình học hỏi mà còn là cách rèn luyện phẩm cách và kiên nhẫn.

Chu Quang Tiềm đã trình bày bài viết với cấu trúc logic và rõ ràng, cung cấp kiến thức cơ bản về việc đọc sách.

Sách chứa đựng một kho tàng tri thức phong phú về xã hội và tự nhiên. Việc tạo ra những cuốn sách chất lượng là kết quả của sự nỗ lực không ngừng của các nhà nghiên cứu. M.Gorki đã từng nói: “Mỗi cuốn sách là một bậc thang nhỏ, mỗi bước lên giúp tôi gần gũi hơn với quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất…”. Câu nói này nhấn mạnh vai trò của sách trong đời sống của chúng ta. Tác phẩm “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm cũng chia sẻ những suy ngẫm về sách.

Đầu tiên, tác giả nói về sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc sách. Sách không chỉ là nơi lưu giữ tri thức và thành tựu mà còn đánh dấu những bước phát triển quan trọng trong học thuật. Do đó, sách đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo tồn di sản tinh thần của nhân loại. Sách không chỉ là phương tiện quan trọng để mở rộng kiến thức mà còn là hành trình khám phá thế giới mới. Đọc sách là cách tiếp nhận và hưởng thụ những giá trị văn hóa quý báu của nhân loại.

Thứ hai, tác giả chỉ ra những khó khăn và sai lầm thường gặp khi đọc sách. Một trong những vấn đề là việc đọc sách không sâu, chỉ đọc lướt qua mà không hiểu sâu sắc, điều này làm giảm hiệu quả học tập. Thứ hai, việc đặt ra quá nhiều mục tiêu đọc sách mà không tập trung có thể dẫn đến việc lãng phí thời gian và công sức mà không thu được nhiều lợi ích. Đôi khi, chúng ta còn dễ sa vào những thói hư nông cạn.

Thứ ba, Chu Quang Tiềm đưa ra các phương pháp đọc sách và cách chọn sách hiệu quả. Khi chọn sách, không nên chỉ đọc nhiều mà cần tập trung vào những cuốn sách có giá trị và phù hợp với nhu cầu của mình. Đọc sách cần có sự chú ý và kế hoạch rõ ràng. Đối với sách cơ bản và chuyên sâu, cần đọc cả những cuốn sách phổ thông liên quan. Tác giả khuyến khích đọc kỹ, suy ngẫm và có kế hoạch khi tiếp cận sách, không nên đọc một cách ngẫu hứng.

Tóm lại, tác phẩm “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm nhấn mạnh tầm quan trọng và ý nghĩa của sách trong cuộc sống. Để tận dụng tối đa lợi ích của sách, chúng ta cần đọc sách một cách hiệu quả và chọn lựa sách phù hợp để tránh bị lạc hướng.

Chúng ta đều biết rằng việc đọc sách mở rộng kiến thức là vô cùng quan trọng trong hành trình học tập. Chu Quang Tiềm đã từng nói: “Học vấn không chỉ là đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là con đường chính của học vấn.” Câu nói này giống như một định lý toán học: điều này dẫn đến điều kia là đúng, nhưng nếu ngược lại có thể là sai. Điều này cho thấy tầm quan trọng không thể phủ nhận của việc đọc sách.

Vậy học vấn thực sự là gì? Học vấn là những hiểu biết mà chúng ta thu nhận được qua quá trình học tập và trải nghiệm. Kiến thức có thể được tiếp nhận từ thầy cô, bạn bè hoặc từ những kinh nghiệm sống của bản thân. Do đó, “học vấn không chỉ là đọc sách”, chúng ta vẫn có thể tích lũy và nâng cao học vấn qua nhiều nguồn khác nhau, trong đó có cả sách.

Tuy nhiên, “đọc sách vẫn là con đường quan trọng của học vấn”, bởi sách là kho tàng tri thức quý báu được gìn giữ và truyền lại qua các thế hệ. Sách cung cấp cho tất cả mọi người, đặc biệt là học sinh và sinh viên, những bài học quý giá về nhân cách, về các anh hùng, những chiến sĩ dũng cảm, và những tấm gương vượt khó.

Sách còn giúp chúng ta tiếp cận các nền văn minh xa lạ, cảm nhận các tác phẩm văn học với nhiều cảm xúc khác nhau. Dù là lợi ích gì, sách luôn giúp con người trưởng thành về tư duy và hiểu biết.

Đọc sách mang lại rất nhiều lợi ích. Thay vì mất hàng trăm năm để tìm kiếm thông tin, chúng ta chỉ cần vài giờ để đọc sách. Sách là con đường ngắn nhất và hiệu quả nhất để tiếp thu tri thức mà thế hệ trước đã để lại.

Sách là bậc thang dẫn đến thành công trong cuộc sống. Nó giúp chúng ta củng cố và nâng cao kiến thức đã học, trở thành người bạn đồng hành suốt đời. Dù công nghệ có phát triển đến đâu, sách vẫn là công cụ không thể thay thế.

Thêm vào đó, sách còn là hành trang kiến thức cho hành trình dài trên con đường học vấn, giúp phát hiện thế giới mới. Chúng ta không thể đạt được thành tựu mới mà không dựa vào những thành quả đã có từ trước.

Đọc sách là nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống, vì vậy cần có phương pháp đọc sách đúng cách. Chúng ta nên chọn sách phù hợp với mục tiêu học tập, đọc chậm và kỹ để hiểu sâu và nhớ lâu. Đọc ít nhưng đọc kỹ sẽ hiệu quả hơn là đọc nhanh, lướt qua. Đồng thời, cần tích cực suy nghĩ khi đọc và ghi chép những điểm quan trọng để dễ dàng ôn lại sau này.

Học sinh và sinh viên, những người góp phần vào sự phát triển đất nước, cần chú trọng đọc sách. Phân loại sách thành sách phổ thông và sách chuyên sâu, và đọc theo hệ thống sẽ giúp hiểu rõ vấn đề và phát triển tư duy.

Sách là một phần quan trọng không thể thay thế trong cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều người, đặc biệt là giới trẻ hiện nay, chưa nhận thức được tầm quan trọng của sách và phương pháp đọc sách hiệu quả. Có những bạn trẻ chọn sách không có giá trị hoặc không phù hợp, gây lãng phí thời gian.

Để xây dựng một xã hội phát triển, chúng ta cần chỉ ra phương pháp đọc sách đúng đắn và chứng minh tầm quan trọng của sách trong quá trình học tập. Chu Quang Tiềm đã nhấn mạnh rằng “Học vấn không chỉ là việc đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn.” Đại thi hào Pu-skin cũng khẳng định “Đọc sách là cách học tốt nhất,” điều này càng làm rõ vai trò của sách trong cuộc sống hiện đại.

Trải qua nhiều thế kỷ, sách vẫn được coi là kho tàng tri thức quý giá của nhân loại, nơi lưu giữ trí tuệ và tinh hoa của các thế hệ trước. Các nhà khoa học, nhà văn, và các tỷ phú đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đọc sách. Tuy nhiên, để bàn luận về việc đọc sách một cách nhẹ nhàng và thuyết phục, không thể không nhắc đến tác phẩm “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm.

Tác phẩm “Bàn về đọc sách” được in trong tập “Danh nhân Trung Quốc bàn về việc đọc sách”. Trong tác phẩm này, Chu Quang Tiềm nêu rõ lợi ích và tầm quan trọng của việc đọc sách, cùng với phương pháp đọc sách hiệu quả. Ông đưa ra các lập luận xác đáng và kinh nghiệm thực tế, với cách trình bày mạch lạc.

Sau khi trình bày về học vấn, tác giả khẳng định sự quan trọng và cần thiết của việc đọc sách. Tiếp đó, ông chỉ ra các khó khăn khi đọc sách trong thời đại hiện nay và cuối cùng đưa ra các phương pháp đọc sách đúng đắn và hiệu quả. Qua những phân tích ngắn gọn và ví dụ cụ thể, Chu Quang Tiềm làm sáng tỏ vai trò của sách trong sự phát triển của nhân loại.

Từ đầu đoạn trích, tác giả khẳng định tầm quan trọng của việc đọc sách: “Học vấn không chỉ là việc đọc sách, nhưng đọc sách là một con đường quan trọng của học vấn”. Học vấn là vốn hiểu biết tích lũy qua thời gian, và đọc sách là một trong những con đường quan trọng để đạt được học vấn.

Tuy nhiên, sách là gì? Tác giả định nghĩa sách là “kho tàng quý báu của di sản tinh thần nhân loại”, “cột mốc trên con đường tiến hóa học thuật”. Nhờ có sách, con người có thể hiểu biết về quá khứ.

Chẳng phải từ “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, chúng ta mới hiểu và trân trọng hơn những số phận đau khổ của xã hội cũ? Những phát minh, từ việc chế tạo bóng đèn đến đưa con người lên mặt trăng, đều được biết đến nhờ sách. Sách đúng là “con đường quan trọng nhất” để nâng cao học vấn.

Tuy nhiên, hiện nay, kho sách ngày càng phong phú và đa dạng, dẫn đến hai khó khăn mà tác giả nêu ra. Thứ nhất, số lượng sách ngày càng nhiều khiến người đọc không thể chuyên sâu. Tác giả so sánh việc đọc sách ngày nay với việc đọc sách của các học giả Trung Hoa cổ đại, nhấn mạnh rằng đọc sách nên tập trung vào chất lượng hơn là số lượng.

Chỉ một quyển sách có thể dùng cả đời cũng không hết. Để dễ nhớ và sâu sắc hơn, Chu Quang Tiềm so sánh việc đọc sách với việc “ăn uống” các thứ không có lợi, càng nhiều càng dễ “sinh bệnh”. Ông cũng châm biếm các học giả trẻ đọc sách qua loa, tuy nhiều nhưng “hư danh nông cạn”.

Khi đứng trước biển sách khổng lồ, người đọc dễ bị hoang mang, mất thời gian và thiếu định hướng. Tác giả so sánh việc đọc sách như đánh trận, nhấn mạnh sự cần thiết của quyết định và phương pháp đúng đắn.

Chu Quang Tiềm khuyên người đọc nên “đánh vào thành trì kiên cố, chiếm cứ mặt trận xung yếu”, tức là đọc sách với mục tiêu rõ ràng, chọn lọc sách cần thiết, tránh “tự tiêu hao lực lượng”.

Dựa trên hai khó khăn, tác giả đề xuất hai phương pháp đọc hiệu quả. Đọc sách “quý hồ tinh bất quý hồ đa”, nghĩa là đọc ít nhưng chọn lọc kỹ lưỡng. Một quyển sách đọc kỹ gấp mười lần so với đọc lướt qua mười quyển, giống như cách bậc hiền nhân xưa: “Sách cũ trăm lần xem chẳng chán / Thuộc lòng, ngâm kỹ một mình hay”.

Đọc nhiều chưa hẳn vinh quang, đọc ít chưa hẳn xấu hổ. Tác giả so sánh việc đọc sách chỉ để khoe mẽ với việc “cưỡi ngựa đi qua chợ…”, “kẻ trọc phú khoe của”, chỉ nhằm thành tích và số lượng.

Chu Quang Tiềm khuyên nên chia sách thành hai loại: sách để thưởng thức và sách để học vấn chuyên sâu. Sách thường thức là những sách cơ bản cần biết, còn sách chuyên sâu là những sách cần chọn lọc kỹ lưỡng.

Ông đặc biệt đề cao kiến thức thường thức, cho rằng nó “không chỉ cần cho công dân thế giới hiện tại” mà còn đối với các học giả chuyên môn. Các bộ môn khoa học có liên quan mật thiết với nhau và không thể tách rời.

Nếu chỉ nghiên cứu một môn mà thiếu kiến thức liên quan, sẽ giống như “con chuột chui vào sừng trâu”, càng chui sâu càng hẹp. Tác giả khuyến khích “phải biết rộng rồi mới nắm chắc”, đọc rộng và tìm tòi để tăng vốn hiểu biết.

Dù “Bàn về đọc sách” không phải là vấn đề mới, nhưng dưới góc nhìn của Chu Quang Tiềm, tác phẩm vẫn mang đến những cảm xúc và cái nhìn độc đáo. Nội dung và hình thức nghệ thuật của tác phẩm được trình bày một cách hợp lý và dễ hiểu. Những quan điểm của Chu Quang Tiềm vẫn còn nguyên giá trị, đặc biệt trong thời đại công nghệ 4.0 hiện nay, khi việc đọc sách ngày càng quan trọng hơn.

Để trở thành người trưởng thành nhanh chóng, việc học tập và rèn luyện liên tục là điều không thể thiếu. Đặc biệt với thế hệ trẻ, học tập đóng vai trò then chốt và quan trọng hàng đầu. Chỉ khi chăm chỉ học tập, chúng ta mới có thể tích lũy kiến thức, từ đó phát triển trí tuệ, tâm hồn và đạo đức để tiến bộ.

Để có được học vấn, chúng ta cần đến trường, tiếp thu từ thầy cô và trao đổi với bạn bè. Học vấn còn được hình thành qua sự dạy bảo của cha mẹ và ông bà, cũng như qua quá trình giao tiếp xã hội. Nhiều con đường mở ra trước mắt chúng ta, dẫn đến kho tàng trí thức, giúp nâng cao học vấn. Trong số đó, có một con đường đặc biệt…

Con đường đó yên tĩnh, không người qua lại, nhưng lại chứa đầy ánh sáng và âm thanh, dẫn dắt chúng ta. Đó chính là việc đọc sách. Đọc sách có một ý nghĩa và tác dụng đặc biệt, là con đường quan trọng trong học vấn. Để hiểu rõ về việc này, chúng ta có thể tham khảo ý kiến của nhà mĩ học Trung Hoa Chu Quang Tiềm trong bài chính luận nổi tiếng 'Bàn về đọc sách'.

Bài viết dài và được chia thành bảy đoạn, mỗi đoạn đều chứa những lý lẽ sâu sắc, hình ảnh so sánh sinh động. Nội dung có thể chia thành ba phần: Phần 1 (từ đầu đến “…bàn chưa hết”) nêu vấn đề đọc sách. Phần 2 (từ “Học vấn…” đến “… phát hiện thế giới mới”) phân tích ý nghĩa của việc đọc sách. Phần 3 (từ “Lịch sử càng tiến lên…” đến hết) hướng dẫn một số cách đọc sách.

Xem xét cấu trúc và nội dung, bài viết rất rõ ràng, mạch lạc. Phần 1 đặt vấn đề, phần 2 và 3 giải quyết vấn đề, không có kết luận do đây là trích đoạn. Hai phần cuối của đoạn trích đem lại sự thú vị nhất.

Sách là di sản tinh thần quý giá, những cột mốc trong sự tiến hóa của nhân loại. Nhà mĩ học cho rằng: “Nếu chúng ta muốn tiến bộ từ văn hóa hiện tại, phải dựa trên thành quả của nhân loại trong quá khứ”.

Điều này có nghĩa việc đọc sách giúp chúng ta khám phá và sử dụng kho tàng tinh thần của nhân loại, tiếp bước con đường mà nhân loại đã trải qua. Chu Quang Tiềm nhấn mạnh rằng: “Đọc sách là trả món nợ với thành quả của nhân loại trong quá khứ”.

Điều này có nghĩa rằng mỗi cuốn sách chứa đựng kiến thức và tư tưởng quý báu từ cha ông, trao lại cho thế hệ sau. Đọc sách và thực hành theo những gì học được là cách chúng ta đền đáp công lao của thế hệ trước và nối tiếp con đường nhân loại đã đi.

Đọc sách là cách trả nợ cho quá khứ. Tóm lại, đọc sách có tác dụng vô cùng lớn, là cách chuẩn bị thiết thực và hiệu quả cho việc học vấn.

Chu Quang Tiềm đã khái quát ý nghĩa của việc đọc sách bằng hình ảnh “cuộc trường chinh vạn dặm”, làm cho việc đọc sách trở nên cụ thể và hấp dẫn hơn.

Để đạt hiệu quả cao khi đọc sách, chúng ta cần:

Tránh hai điều hại: Thứ nhất, đọc qua loa, không sâu, kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”. Học sinh thường chỉ xem lướt qua, không chú ý đến ý nghĩa sâu xa của sách. Thứ hai, đọc sách mà không có mục tiêu, dẫn đến “tự tiêu hao lực lượng”.

Chu Quang Tiềm khuyên chúng ta nên lựa chọn sách kĩ càng: một là “đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng là chọn sách tinh và đọc kĩ”. Học sinh nên chọn sách phù hợp với lứa tuổi và trình độ. Trong quá trình đọc, cần “Đọc – Hiểu – Suy ngẫm” để thu lượm tinh túy của sách.

Sách cũ đọc đi đọc lại vẫn không chán

Nhớ kỹ, ngâm nghĩ một mình hay.

Chu Quang Tiềm tóm tắt lợi ích của việc đọc sách đúng cách bằng hai câu thơ. Đọc ít nhưng kĩ sẽ giúp hình thành nếp suy nghĩ sâu sắc và trầm ngâm. Ngoài ra, ông còn gợi ý hai cách đọc sách chủ động: lựa chọn sách và đọc sâu. Đối với học sinh, sách “chuyên sâu” là sách giáo khoa và tài liệu liên quan, trong khi sách “thường thức” là sách về cuộc sống và tạp chí.

Chúng ta nên phối hợp hai loại sách tùy theo hoàn cảnh và nhu cầu học tập. Bàn về việc đọc sách, nhiều nhà khoa học và danh nhân đã đưa ra lời khuyên quý báu. Đọc sách là con đường quan trọng để tích lũy học vấn, cần có kế hoạch và mục đích rõ ràng, không thể tùy hứng.

Tác giả đã trình bày ý kiến một cách chặt chẽ và sinh động. Trong thời đại hiện nay, việc đọc sách vẫn là một phần quan trọng trong việc duy trì phong cách văn hóa và bản lĩnh của mỗi người.

“Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới” (Go-rơ-ki). Sách đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống và việc đọc sách là một phần văn hóa đẹp của nhân loại. Về vấn đề này, Chu Quang Tiềm đã trình bày quan điểm của mình qua bài viết “Bàn về đọc sách”.

Chu Quang Tiềm (1897 – 1986) là một nhà lí luận văn học và nhà mĩ học danh tiếng của Trung Quốc. Đoạn trích “Bàn về đọc sách” thuộc cuốn “Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui và nỗi buồn trong việc đọc sách”. Tác giả đã đưa ra các luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng thuyết phục về tầm quan trọng của việc đọc sách.

Ông khẳng định vai trò và ý nghĩa của việc đọc sách qua các luận điểm rõ ràng. Đoạn trích mở đầu bằng một khẳng định đầy triết lý: “Học vấn không chỉ là việc đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn”.

Để chứng minh luận điểm này, Chu Quang Tiềm đưa ra các lí lẽ như: “Bởi vì học vấn không chỉ là việc cá nhân, mà là công việc của toàn nhân loại”; “Mỗi loại học vấn hiện tại đều là thành quả của nhân loại nhờ sự phân công và nỗ lực không ngừng”; “Những thành quả đó không bị lãng quên nhờ vào sách vở ghi chép và truyền lại”,...

Học vấn là sự tích lũy kiến thức qua học tập. Để thu thập kiến thức hữu ích có nhiều cách khác nhau như qua các phương tiện truyền thông, thực hành, không nhất thiết chỉ qua đọc sách.

Đọc sách không phải là con đường duy nhất để chiếm lĩnh tri thức nhưng lại rất quan trọng. Sách là nơi lưu giữ và truyền lại tri thức quý giá từ thế hệ này sang thế hệ khác, là mốc trên con đường tiến hóa của kiến thức nhân loại, vì tất cả những tinh hoa đều được ghi chép trong sách để mọi người có thể tiếp cận.

Sách là kho tàng quý giá của nhân loại. Nhờ có sách, chúng ta mở rộng hiểu biết về thế giới và những thành tựu đã đạt được trong quá khứ. Đọc sách giúp kế thừa thành tựu, nếu không có sách, có thể chúng ta sẽ lùi lại hàng trăm năm, thậm chí hàng nghìn năm, và dù có tiến lên cũng chỉ là lạc hậu.

Tri thức từ sách chuẩn bị cho con người “cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn”, giúp phát hiện những điều mới lạ và bổ ích. Hình ảnh “cuộc trường chinh vạn dặm” làm rõ tầm quan trọng của việc đọc sách, giúp ta có tâm thế tốt để phấn đấu lâu dài trong việc chinh phục tri thức.

Nhưng thực hiện điều đó không dễ dàng vì con người hiện nay dễ mắc phải thiên hướng sai lệch. Sách rất đa dạng về thể loại nhưng việc chọn đọc sách phù hợp là một thách thức. Chu Quang Tiềm chỉ ra hai vấn đề lớn: Thứ nhất là “sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu”.

Ông đưa ra ví dụ như: “Các học giả thời cổ đại khó kiếm sách, cả đời mới đọc hết một quyển; giờ đây sách dễ tìm, nhưng nhiều người chỉ lướt qua mà không sâu.”

Các học giả xưa đọc ít nhưng đọc kỹ, còn ngày nay đọc nhiều nhưng qua loa, nên kết quả không đáng kể. Thứ hai là “sách nhiều dễ khiến người đọc lạc hướng”. Tác giả so sánh việc chiếm lĩnh học vấn như đánh trận, cần tập trung vào mục tiêu cụ thể để không lãng phí sức lực.

Với lượng sách phong phú, người đọc có thể bỏ lỡ các sách cơ bản quan trọng mà chỉ mất thời gian cho những cuốn sách không có giá trị. Chu Quang Tiềm phân tích tác hại của việc chọn sách sai bằng những luận điểm sắc bén, nhấn mạnh việc cần “chọn cho tinh, đọc cho kỹ” vì một quyển sách có giá trị hơn nhiều quyển sách lướt qua.

Để đọc đúng, đọc sâu, tác giả đề xuất hai cách chọn sách: sách để có kiến thức phổ thông và sách để trau dồi chuyên môn. Sách phổ thông cần thiết cho mọi người, còn kiến thức chuyên môn phải dựa trên nền tảng kiến thức rộng. Ví dụ, học chính trị cần liên quan đến lịch sử, kinh tế, pháp luật, và các lĩnh vực khác. Việc chỉ học riêng một lĩnh vực mà thiếu kiến thức tổng hợp sẽ gặp khó khăn.

Để nắm vững kiến thức, cần đọc đúng phương pháp, xác định mục tiêu rõ ràng và xây dựng kế hoạch đọc hợp lý. Chu Quang Tiềm đã đưa ra những quan điểm thuyết phục về việc đọc sách bằng các luận điểm và dẫn chứng cụ thể.

Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn, giúp thu thập thông tin và mở rộng hiểu biết. Tuy nhiên, trong thời đại công nghệ hiện nay, văn hóa đọc đang bị mai một.

Con người, đặc biệt là thế hệ trẻ, thường chìm đắm trong thế giới ảo, các trò chơi điện tử, và câu chuyện ngôn tình mà quên đi việc tự trau dồi tri thức. “Bàn về đọc sách” khẳng định vai trò và phương pháp chọn sách hiệu quả để giúp con người tiếp cận kho tàng tri thức nhân loại một cách dễ dàng hơn.

Bài viết “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm mang đến một cái nhìn sâu sắc về thói quen đọc sách trong thế hệ trẻ hiện nay. Bài viết nêu rõ ba vấn đề chính trong việc đọc sách: mục đích, khó khăn và phương pháp.

Tác giả khẳng định rằng đọc sách là một phần quan trọng trong quá trình học tập. Mục đích của việc đọc là để thu thập kiến thức và mở rộng tầm nhìn. Thông qua việc đọc, chúng ta có thể tích lũy trí thức, từ đó phục vụ tốt cho xã hội và cá nhân. Sách cung cấp một kho tàng tri thức quý giá, giúp chúng ta thành công và không bị tụt lại phía sau trong sự phát triển của xã hội. Sách lưu giữ và phát triển tri thức cho các thế hệ sau, và việc đọc sách là cách chúng ta tiếp nhận thành quả tri thức của người đi trước.

Về những thách thức trong việc đọc sách, hiện nay, với sự phong phú của sách và tác giả, việc lựa chọn sách trở nên khó khăn. Tìm kiếm một cuốn sách hữu ích và phù hợp trong kho tàng tri thức khổng lồ không phải là điều dễ dàng. Đọc để hiểu sâu sắc ý nghĩa của tác giả không phải là việc đơn giản.

Chu Quang Tiềm đã chỉ trích những học giả trẻ tự mãn, chỉ lướt qua sách mà vẫn khoe khoang về kiến thức của mình. Phương pháp đọc này không đạt yêu cầu, vì đọc nhiều mà không hiểu sẽ không có ích.

Việc đọc quá nhiều sách cũng có thể khiến người đọc lạc lối. Số lượng sách xuất bản tăng nhanh, làm cho việc chọn sách phù hợp trở nên khó khăn hơn. Nếu đọc nhiều mà không hiểu sâu nội dung, sẽ không phân biệt được sách có giá trị và sách giải trí. Việc tích lũy tri thức cần phải có sự lựa chọn sách chính xác và sử dụng thời gian hiệu quả.

Chu Quang Tiềm khuyên rằng để đọc sách hiệu quả, không cần phải đọc quá nhiều, mà nên đọc kỹ và hiểu sâu ý nghĩa tác giả muốn truyền đạt. “Đọc mười cuốn sách một lần không bằng đọc một cuốn sách mười lần” là phương pháp tốt nhất. Đọc sâu và suy ngẫm là quan trọng hơn là đọc nhiều mà không hiểu.

Dù văn hóa đọc không còn mới lạ, bài viết của Chu Quang Tiềm vẫn có sức thuyết phục nhờ lý luận chặt chẽ và phân tích cụ thể. Những lời khuyên của ông về cách đọc và chọn sách rất thiết thực và dễ tiếp nhận.

“Bàn về đọc sách” là một bài viết quan trọng trong thời đại internet, nơi nhiều bạn trẻ đã từ bỏ thói quen đọc sách để dành thời gian cho mạng xã hội, game hoặc truyện tranh. Văn hóa đọc cần được phát triển và bảo tồn.

Bài luận về việc đọc sách của học giả Chu Quang Tiềm xuất hiện trong cuốn 'Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui và nỗi buồn của việc đọc sách.' Tác giả đã trình bày ba luận điểm chính: mục đích của việc đọc sách, những khó khăn khi đọc sách và phương pháp đọc sách.

Trong hai đoạn văn đầu, mục đích của việc đọc sách được nhấn mạnh: 'Học không chỉ là việc đọc sách, nhưng đọc sách là một con đường quan trọng trong học vấn.' Học vấn là kho tàng kiến thức mà con người tích lũy được; người có học vấn là người thông thái, hiểu biết rộng rãi và có khả năng áp dụng kiến thức để thành công và phục vụ cộng đồng. Mặc dù có nhiều phương thức để tích lũy học vấn, Chu Quang Tiềm khẳng định rằng 'đọc sách là một trong những con đường quan trọng nhất để tích lũy học vấn.'

Sách là gì? Sách được coi là kho tàng vô giá của di sản tinh thần nhân loại, truyền lại qua các thế hệ. Sách cũng là 'những cột mốc quan trọng trong sự tiến hóa của học thuật.' Ví dụ, từ thơ ca dân gian đã phát triển thành thơ quốc ngữ của các nhà thơ như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, thơ Nôm của Hồ Xuân Hương, hay tác phẩm 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du,...

Tại sao cần đọc sách? Những người như thi sĩ Đường Giới đã 'độc thư phá vạn quyển' để xây dựng sự nghiệp lẫy lừng; hay Ức Trai đã nung nấu 'thập tải độc thư bần đáo cốt' để đạt được ước mơ của mình. Nhà bác học Lê Quý Đôn cả đời tay không rời sách, mắt không ngừng đọc. Chu Quang Tiềm cho rằng mục đích của việc đọc sách là 'làm điểm xuất phát' để tiến lên từ nền văn hóa học thuật. Không đọc sách đồng nghĩa với việc xóa bỏ thành tựu văn hóa của quá khứ. Đọc sách là để kế thừa tri thức nhân loại, 'trả món nợ chung', 'ôn lại' những thành tựu, kinh nghiệm, tư tưởng của nhân loại trong hàng nghìn năm. Đọc sách để 'thu nhận' và 'hưởng thụ' kiến thức, lời dạy của người xưa, để trang bị trí tuệ cho bản thân. Nếu có kiến thức, bạn có thể đi đến mọi nơi trên con đường học vấn và khám phá thế giới mới.

Luận điểm thứ hai của bài viết đề cập đến những khó khăn khi đọc sách. Hiện nay, với sự đa dạng của sách, chất lượng của từng quyển cũng khác nhau, người đọc thường gặp phải hai vấn đề.

Đầu tiên, số lượng sách nhiều khiến người đọc không thể nghiên cứu sâu từng quyển. Trước đây, có những người khi tuổi đã cao mới đọc hết một quyển kinh (tứ thư, ngũ kinh) vì họ đã 'miệng đọc, tâm ghi, nghiền ngẫm đến thuộc lòng, thấm vào xương tủy, biến thành một nguồn động lực tinh thần, cả đời dùng mãi không cạn.' Chu Quang Tiềm châm biếm một 'học giả trẻ' khoe đọc hàng vạn cuốn sách; cách đọc 'liếc qua' tuy nhiều mà 'lưu tâm' rất ít, 'hư danh nông cạn' không khác gì 'ăn sống nuốt tươi'.

Thứ hai, số lượng sách nhiều dễ làm người đọc lạc hướng. Trước lượng sách đồ sộ, nhiều người vì tham lam mà không thực sự hiểu rõ, không phân biệt được 'tác phẩm thực sự hay' với 'cuốn sách vô dụng', không nâng cao được kiến thức, chỉ lãng phí thời gian và công sức. Tác giả so sánh việc đọc sách và làm giàu kiến thức chỉ là 'đá bên đông, đấm bên tây', 'tự tiêu hao lực lượng', mà không biết 'đánh vào thành trì kiên cố, đánh bại quân địch tinh nhuệ, chiếm giữ mặt trận xung yếu'. Do đó, việc đọc sách để nâng cao học vấn và chọn lựa những cuốn sách thật sự đáng đọc không phải là điều dễ dàng.

Ba đoạn văn cuối tập trung vào phương pháp đọc sách. Tác giả nhấn mạnh rằng việc đọc sách không phải là càng nhiều càng tốt, điều quan trọng là phải chọn sách chất lượng và đọc kỹ lưỡng. Đọc lướt qua 10 quyển sách không bằng đọc kỹ một quyển sách 10 lần. Việc đọc 10 quyển sách không có giá trị không bằng đọc một quyển sách thực sự có giá trị. Tác giả trích dẫn một câu thơ của cổ nhân để nhấn mạnh:

'Sách cũ trăm lần xem chẳng chán,

Thuộc lòng, ngẫm kĩ một mình hay.'

Tác giả nhấn mạnh rằng đọc nhiều không đồng nghĩa với 'vinh dự' và đọc ít cũng không phải là 'xấu hổ'. Điều quan trọng là đọc kỹ, rèn luyện thói quen suy nghĩ sâu xa, tích lũy và tưởng tượng tự do đến mức làm thay đổi khí chất. Chu Quang Tiềm so sánh giữa 'cưỡi ngựa đi qua chợ' và 'kẻ triệu phú khoe của' để chỉ ra rằng những người chỉ đọc sách mà không suy nghĩ sâu sẽ bị coi là có phẩm chất thấp kém.

Sách có thể chia thành nhiều loại, trong đó có sách thường thức và sách nghiên cứu sâu. Sách thường thức được định nghĩa là những sách mà ai cũng nên đọc, như sách giáo khoa trong trung học và đại học; nếu học sinh hoặc sinh viên chăm chỉ học tập thì đó là đủ. Tuy nhiên, mỗi môn học cần phải 'chọn kỹ từ 3 đến 5 quyển sách để đọc kỹ.' Nếu thiếu sự lựa chọn hoặc đọc qua loa, người đọc sẽ không nhận được lợi ích thực sự từ việc đọc sách.

Sách thường thức không chỉ cần thiết cho công dân hiện đại, mà còn là phần không thể thiếu của các học giả chuyên môn. Tuy nhiên, để đạt được sự uyên bác và chuyên sâu, trong quá trình học tập và nghiên cứu không thể thiếu sự liên kết. Các môn học như Văn, Sử, Triết, Ngoại giao, Quân sự, Chính trị đều có liên hệ với nhau, không có học vấn nào là cô lập. Nếu không hiểu biết đến những học vấn liên quan, sẽ 'giống như con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát.' Tác giả đưa ra phương châm 'không biết thông thì không thể chuyên, không biết rộng thì không thể nắm gọn.' Để trở thành chuyên gia trong một lĩnh vực học vấn, người đó cần có kiến thức sâu rộng về nhiều môn học khác. Hiểu biết rộng rãi trước khi nắm chắc kiến thức là điều cần thiết để đạt được sự chuyên sâu và uyên bác trong học vấn.

Dù đã có nhiều người viết về vấn đề đọc sách và kinh nghiệm đọc sách, Chu Quang Tiềm vẫn có cách viết nhẹ nhàng, lập luận chặt chẽ, mang lại sức thuyết phục sâu sắc. Ông đã mở ra cách đọc sách, tự học, và suy nghĩ cho mỗi người trong chúng ta để xây dựng học vấn. Đó là bài học chân thành và ý kiến khuyên bảo hợp lý. Một điểm đặc biệt của bài luận là việc sử dụng các so sánh hóm hỉnh để giải thích phương pháp đọc sách, làm cho lập luận thêm phần sinh động và sâu sắc.

Chu Quang Tiềm (1897 – 1986) là nhà mĩ học và lí luận văn học nổi tiếng của Trung Quốc. Bài viết Bàn về đọc sách là kết quả của quá trình tích lũy, dày công suy nghĩ, là những lời tâm huyết của tác giả muốn truyền lại kinh nghiệm cho các thế hệ sau.

Ai cũng biết đọc sách là con đường quan trọng để bổ sung, nâng cao học vấn. Ngày nay, có rất nhiều sách, cho nên chúng ta phải biết chọn sách mà đọc. Đọc ít mà chắc còn hơn đọc nhiều mà không hiểu gì. Cần kết hợp giữa đọc rộng với đọc sâu, giữa sách thường thức và sách chuyên môn.

Việc đọc sách phải có kế hoạch, có mục đích kiên định, lâu dài chứ không thể tùy hứng và phải vừa đọc vừa nghiền ngẫm. Qua bài viết Bàn về đọc sách, tác giả Chu Quang Tiềm đã trình bày phương pháp đọc sách đúng đắn bằng những lập luận chặt chẽ và dẫn chứng sinh động. Bố cục của bài viết được chia làm 3 phần rõ ràng; các ý kiến được dẫn dắt rất tự nhiên:

Phần 1: Từ đầu… đến đi phát hiện thế giới mới: Tác giả khẳng định tầm quan trọng và ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách. Phần 2: Từ Lịch sử… đến tự tiêu hao lực lượng: Nêu những khó khăn và các sai lầm dễ mắc phải của việc đọc sách trong tình hình hiện nay. Phần 3: Đoạn còn lại: Bàn về phương pháp đọc sách, bao gồm cách lựa chọn sách cần đọc và cách đọc sao cho có hiệu quả.

Mở đầu bài viết, tác giả nêu ra luận điểm có tính chất khẳng định: Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là con đường quan trọng của học vấn. Để làm sáng tỏ luận điểm này, Chu Quang Tiềm đã sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí: Học vấn của nhân loại được lưu truyền qua sách. Sách là kho tàng tri thức quý báu. Nếu chúng ta mong muốn tiến lên thì nhất thiết phải lấy thành quả mà nhân loại đã tích lũy được qua mấy nghìn năm làm điểm xuất phát.

Vậy sách là gì mà lại có ảnh hưởng to lớn, sâu rộng đến cuộc sống của con người như vậy? Có thể nói sách là một trong muôn vàn điều kì diệu mà nhân loại đã sáng tạo ra. Từ hàng ngàn năm trước, khi chưa có chữ viết, chưa có giấy bút thì con người đã nghĩ đến tác dụng của sách và đã có những hình thức đầu tiên của sách. Ở Trung Quốc, Ấn Độ, Hi Lạp, La Mã… những mẫu tự cổ, những hình vẽ có tính quy ước được khắc trên xương thú, mai rùa, trên vách đá hoặc những văn bản cổ được ghi chép trên thẻ tre, trên da dê thuộc…

Sách là kho tàng chứa đựng những khám phá, hiểu biết và phản ánh đời sống vật chất, tinh thần đa dạng, phong phú của con người. Tất cả những gì đã xảy ra trong lịch sử phát triển của nhân loại mà con người cảm thấy cần lưu giữ, truyền đạt lại cho các thế hệ sau đều được ghi vào sách.

Trong cuộc sống, nếu như không có sách để cung cấp những kiến thức mới lạ và để giải trí sau những giờ phút học tập, làm việc căng thẳng thì chúng ta sẽ ra sao? Quả là nhờ có sách mà tầm hiểu biết của chúng ta ngày càng được mở rộng, nâng cao. Những cuốn sách nhỏ bé mang đến cho chúng ta bao điều lớn lao, mới mẻ và thú vị.

Đến với sách, chúng ta không chỉ biết được những việc xảy ra hằng ngày trên khắp thế giới mà còn biết được cả những sự kiện đã xảy ra từ thời xa xưa của lịch sử loài người. Sách còn là hướng dẫn viên tận tình, năng động, sẵn sàng đưa chúng ta du lịch khắp nơi, đến với những danh lam thắng cảnh, những kì quan nổi tiếng.

Chính vì thế nên Chu Quang Tiềm nhận xét : Học vấn không chỉ là việc cá nhân, mà là việc của toàn nhân loại. Mỗi loại học vấn đến giai đoạn hôm nay đều là thành quả của toàn nhân loại nhờ biết phân công, cố gắng tích lũy ngày đêm mà có. Các thành quả đó sở dĩ không bị vùi lấp đi, đều là do sách vở ghi chép, lưu truyền lại. Sách là kho tàng quý báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại, cũng có thể nói đó là những cột mốc trên con đường tiến hóa học thuật của nhân loại.

Học vấn thường được hiểu là trình độ hiểu biết của người có học. Trình độ hiểu biết này được nâng cao dần qua từng cấp học (phổ thông, đại học, sau đại học…) và quá trình tự học kéo dài suốt cả cuộc đời. Học vấn của một người không chỉ hạn chế trong một lĩnh vực nào đó mà còn có thể mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác. Học vấn đem lại lợi ích và hạnh phúc cho con người : Bộ lông làm đẹp con công, học vấn làm đẹp con người (ngạn ngữ cổ). Ông cha ta xưa đã từng giáo huấn con cháu: Nhân bất học bất tri lí. (Người không học không biết đâu là lẽ phải). Hay : Có học thì như lúa như nếp, không học thì như rơm như cỏ. Tác giả bài viết này khẳng định:

Nếu chúng ta mong tiến lên từ văn hóa học thuật của giai đoạn này, thì nhất định phải lấy thành quả nhân loại đã đạt được trong quá khứ làm điểm xuất phát. Nếu xóa bỏ hết các thành quả nhân loại đã đạt được trong quá khứ, thì chưa biết chừng chúng ta đã lùi điểm xuất phát về đến mấy trăm năm, thậm chí là mấy nghìn năm trước. Lúc đó, dù có tiến lên cũng chỉ là đi giật lùi, làm kể lạc hậu.

Tiếp sau đó, ông nêu ra luận điểm: Tại sao con người lại phải đọc sách? ở phần này Chu Quang Tiềm đã phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách: Đọc sách là muốn trả món nợ đối với thành quả nhân loại trong quá khứ, là ôn lại kinh nghiệm, tư tưởng của nhân loại tích lũy mấy nghìn năm trong mấy chục năm ngắn ngủi, là một mình hưởng thụ các kiến thức, lời dạy mà biết bao người trong quá khứ đã khổ công tìm kiếm mới thu nhận được. Có được sự chuẩn bị như thế thì một con người mới có thể làm được cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, nhằm phát hiện thế giới mới.

Trên con đường phát triển của nhân loại, sách có ý nghĩa rất lớn. Sách đã ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tựu khoa học mà loài người tìm tòi, tích lũy được qua nhiều thời đại. Những cuốn sách có giá trị có thể xem là những cột mốc trên con đường tiến hóa về mặt học thuật của nhân loại. Sách trở thành kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà loài người thu nhận được qua mấy nghìn năm.

Không gì giúp con người phát huy trí tưởng tượng bằng việc đọc sách. Sách mở ra cho chúng ta một thế giới mới lạ mà không phụ thuộc vào bất cứ điều gì ngoài trí tưởng tượng. Đọc sách còn làm cho chúng ta giàu có hơn về mặt ngôn ngữ và mở rộng khả năng liên tưởng.

Vì sách có ý nghĩa to lớn và quan trọng như vậy nên đọc sách là con đường tích luỹ, nâng cao tri thức. Đối với mỗi con người, đọc sách chính là sự chuẩn bị để bước vào cuộc sống tự lập, bước vào con đường học vấn để tự hoàn thiện bản thân. Chúng ta không thể phát huy được các thành tựu mới trong lĩnh vực văn hóa, học thuật nếu như không biết tiếp thu và kế thừa một cách có sáng tạo những thành tựu của các thời đại đã qua.

Đọc sách có khó không? Tại sao cần lựa chọn sách thật kĩ trước khi đọc? Trong tình hình hiện nay, số đầu sách ngày càng nhiều thì việc lựa chọn và đọc sách không phải dễ. Chúng ta hãy xem xét lời bàn của Chu Quang Tiềm về cách lựa chọn sách. Ông đã chỉ ra hai mối nguy thường gặp khi lựa chọn sách. Một là sách quá nhiều khiến người ta không tập trung đọc chuyên sâu. Hai là dễ khiến người đọc lạc hướng.

Hiện tượng xuất hiện quá nhiều sách khiến mọi người dễ sa vào lối đọc ăn tươi nuốt sống chứ không kịp tiêu hóa, nghiền ngẫm. Tác giả dẫn chuyện đọc sách của người xưa để phân tích nguy cơ này: Các học giả Trung Hoa thời cổ đại do sách khó kiếm, một đời đến bạc đầu mới đọc hết một quyển kinh. Sách tuy đọc được ít, nhưng đọc quyển nào ra quyển ấy, miệng đọc, tâm ghi, nghiền ngẫm đến thuộc lòng, thấm vào xương tuỷ, biến thành một nguồn động lực tinh thần, cả đời dùng mãi không cạn.

Đồng thời, ông phê phán cách đọc sách của không ít người hiện nay: Giờ đây sách dễ kiếm, một học giả trẻ đã có thể khoe khoang từng đọc hàng vạn cuốn sách. “Liếc qua” tuy rất nhiều, nhưng “đọng lại” thì rất ít, giống như ăn uống, các thứ không tiêu hóa được tích càng nhiều, thì càng dễ sinh ra bệnh đau dạ dày, nhiều thói xấu hư danh nông cạn đều do lối ăn tươi nuốt sống đó mà sinh ra cả.

Sách nhiều cũng khiến cho người đọc hoang mang, lạc hướng, lãng phí thời gian và sức lực bởi những cuốn vô bổ, thậm chí có hại. Chu Quang Tiềm khẳng định số lượng sách viết về bất cứ một lĩnh vực nào cũng rất nhiều: Bất cứ lĩnh vực học vấn nào ngày nay đều đã có sách vở chất đầy thư viện, trong đó những tác phẩm cơ bản, đích thực, nhất thiết phải đọc chẳng qua cũng mấy nghìn quyển, thậm chí chỉ mấy quyển. Nhiều người mới học tham nhiều mà không vụ thực chất, đã lãng phí thời gian và sức lực trên những cuốn sách vô thưởng vô phạt, nên không tránh khỏi bỏ lỡ mất dịp đọc những cuốn sách quan trọng, cơ bản.

Tác giả nhấn mạnh rằng quỹ thời gian và sức lực của con người chỉ có hạn, mà lượng sách cần đọc thì vô hạn. Vậy ta phải làm gì trước số lượng sách khổng lồ mà nhân loại để lại? Bàn về việc này, Chu Quang Tiềm đã phân tích bằng giọng điệu hóm hỉnh mà đầy sức thuyết phục: Chiếm lĩnh học vấn giống như đánh trận, cần phải đánh vào thành trì kiên cố, đánh bại quân địch tinh nhuệ, chiếm cứ mặt trận xung yếu. Mục tiêu quá nhiều, che lấp mất vị trí kiên cố, chỉ đá bên đông, đấm bên tây, hóa ra thành lối đánh “tự tiêu hao lực lượng”.

Tác giả nêu lên cách chọn sách đúng đắn và khoa học: Đọc sách không cốt lấy nhiều, quan trọng nhất là phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ. Nếu đọc được 10 quyển sách không quan trọng, không bằng đem thời gian, sức lực đọc 10 quyển ấy mà đọc một quyển thật sự có giá trị. Tác giả còn nhấn mạnh học ở sách. Đó là vừa đọc vừa suy ngẫm nghiêm túc, kĩ càng để hiểu vấn đề mà sách nêu ra:

Nếu đọc được mười quyển sách mà chỉ lướt qua, không bằng chỉ lấy một quyển mà đọc mười lần. “Sách cũ trăm lần xem chẳng chán – Thuộc lòng, ngẫm kĩ một mình hay”, hai câu thơ đó đáng làm lời răn cho mỗi người đọc sách. Đọc sách vốn có ích riêng cho mình, đọc nhiều không thể coi là vinh dự, đọc ít không phải là xấu hổ. Đọc ít mà đọc kĩ, thì sẽ tập thành nếp suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích tụ tưởng tượng tự do đến mức làm thay đổi khí chất, đọc nhiều mà không chịu nghĩ sâu, như cưỡi ngựa qua chợ, tuy châu báu phơi đầy, chỉ tổ làm cho mắt hoa ý loạn, tay không mà về.

Đồng thời, ông phê phán những kẻ dùng sách làm vật trang trí cho bộ mặt tầm thường của mình : Thế gian có biết bao người đọc sách chỉ để trang trí bộ mặt, như kẻ trọc phú khoe của, chỉ biết lấy nhiều làm quý. Đối với việc học tập, cách đó chỉ là lừa dối người, đối với việc làm người thì cách đó thể hiện phẩm chất tầm thường, thấp kém.

Khi đọc sách phải biết phân loại sách. Mỗi loại cần đọc bao nhiêu quyển, những quyển sách nào nên đọc kĩ, phải tính toán sẵn từ trước. Vấn đề này được ông nêu cụ thể, chi tiết: Sách đọc nên chia làm mấy loại, một loại là sách đọc để có kiến thức phổ thông mà mọi công dân thế giới hiện nay đều phải biết, một loại là sách để trau dồi học vấn chuyên môn. Muốn có kiến thức phổ thông hiện nay các bài học ở trung học và năm đầu đại học, nếu chăm chỉ học tập thì cũng đủ dùng.

Nếu chăm chỉ học tập mà chỉ đọc thuộc giáo trình thì chẳng có ích lợi gì, mỗi môn phải chọn lấy 3 đến 5 quyển xem cho kĩ. Môn học kiến thức phổ thông tổng sổ không quá mười môn, mỗi môn chọn từ 3 đến 5 quyển, tổng cộng số sách cần đọc cũng chẳng qua trên dưới 50 quyển. Đây không thể xem là đòi hỏi quá đáng. Nói chung số sách mà một người đã đọc, phần lớn không chỉ có thế, nếu họ không thu được lợi ích thực sự là do họ thiểu sự lựa chọn, khi đọc lẽ ra đọc kĩ thì họ lại đọc qua loa.

Tác giả khuyên mọi người là không nên tham đọc nhiều, đọc lung tung mà phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ những quyển sách nào thực sự có giá trị, thực sự có ích. Cần đọc kĩ các cuốn sách, các tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên môn, chuyên sâu.

Tuy thế, chúng ta cũng không nên xem nhẹ các loại sách thường thức hoặc ở lĩnh vực gần gũi với chuyên ngành của mình. Tác giả bài viết cho rằng trên đời không có học vấn nào là cô lập, không có mối liên hệ kế cận. Ý kiến này chứng tỏ kinh nghiệm phong phú và sự từng trải của một học giả lớn:

Kiến thức phổ thông không chỉ cần cho công dân thế giới hiện tại, mà ngay nhà học giả chuyên môn cũng không thể thiếu được. Khoa học cận đại phân loại chặt chẽ, những người chỉ chuyên một học vấn phần nhiều khép kín trong phạm vi của mình, lấy cớ là chuyên môn, không muốn biết đến các học vấn liên quan. Điều này đối với việc phân công nghiên cứu có thể là cần thiết, nhưng đối với việc đào tạo chuyên sâu thì lại là một sự hi sinh. Chu Quang Tiềm đã lấy quy luật tự nhiên để chứng minh cho quan điểm của mình:

Vũ trụ đúng là một thể hữu cơ, các quy luật bên trong Vốn liên quan mật thiết với nhau, động vào bất cứ chỗ nào đều tất liên quan đến cái khác, do đó, các loại học vấn nghiên cứu quy luật, tuy bề ngoài có phân biệt mà trên thực tế thì không thể tách rời. Từ đó, ông nêu ra quy luật nhận thức trong quá trình học tập. Mọi kiến thức về tự nhiên và xã hội đều liên quan chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau:

Trên đời, không có học vấn nào là cô lập, tách rời các học vấn khác. Ví như chính trị học thì phải liên quan đến lịch sử, kinh tế, pháp luật, triết học, tâm lí học, cho đến ngoại giao, quân sự,… Đọc sách là một hình thức làm giàu tâm hồn cho mỗi người nhất là thế hệ trẻ tương lai của đất nước. Nhưng đọc như thế nào để có thể thực sự làm giàu cho ngôn ngữ và phong phú về tâm hồn lại là chuyện không dễ dàng.

Cách đọc sách sai lầm gây tác hại không nhỏ đến quá trình tiếp thu học vấn và hoạt động chuyên môn của mỗi người:

Nếu một người đối với các học vấn liên quan này mà không biết đến, chỉ có học một mình chính trị học thôi, thì càng tiến lên càng gặp khó khăn, giống như con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát.

Các học vấn khác đại khái cũng như vậy, không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn. Trước hãy biết rộng rồi sau hãy nắm chắc, đó là trình tự để nắm vững bất cứ học vấn nào. Trong lịch sử học thuật, phàm là người cổ thành tựu lớn trong bất kì một lĩnh vực nào, đều phải có cơ sở sâu sắc của nhiều môn học vấn khác.

Qua bài viết Bàn về đọc sách của tác giả Chu Quang Tiềm, chúng ta thấy việc lựa chọn sách để đọc là điểm quan trọng nhất trong phương pháp đọc sách. Bên cạnh đó là cách đọc sách đúng phương pháp khoa học. Có hai ý kiến của tác giả đáng để cho mọi người suy nghĩ và học tập: Thứ nhất là đọc sách không nên đọc lướt qua, đọc chỉ để “trang trí” cho bộ mặt mà phải Vừa đọc vừa suy ngẫm, tưởng tượng, nhất là đối với các quyển sách có giá trị.

Thứ hai là không nên đọc một cách tràn lan theo hứng thú cá nhân mà cần đọc có kế hoạch và có hệ thống. Đối với một người nuôi chí lập nghiệp trong một lĩnh vực nào đó thì đọc sách là một công việc rèn luyện lâu dài và gian khổ. Liên hệ với việc đọc sách của học sinh, sinh viên hiện nay, ta thấy nhiều người chỉ đọc các loại sách thuộc chuyên ngành kinh tế, tin học, sách dạy tiếng Anh và các loại sách phục vụ cho nhu cầu học tập mà hầu như ít quan tâm đến mảng sách văn học hoặc sách dạy làm người.

Theo Chu Quang Tiềm, đọc sách không chỉ là để tiếp thu tri thức, nâng cao trình độ hiểu biết mà quan trọng hơn là để rèn luyện tính cách, là học đạo làm người. Trong khi các phương tiện hiện đại phát triển rất nhanh như hiện nay thì văn hóa nghe nhìn vẫn không thể thay thế được văn hóa đọc, vốn là cơ sở của tri thức và nền tảng của văn hóa nghệ thuật. Đọc sách đã trở thành truyền thống tốt đẹp có từ lâu đời của con người.

Bài viết Bàn về đọc sách có sức thuyết phục rất lớn, bởi vì nội dung các lời bàn và cách trình bày của tác giả vừa thấu lí, vừa đạt tình. Ông đã chỉ ra phương pháp đọc sách vừa có tính thực tế, vừa có tính khoa học. Là một học giả có uy tín, từng trải qua quá trình nghiên cứu, tích lũy, nghiền ngẫm lâu dài nên tác giả bàn luận về phương pháp đọc sách bằng cách phân tích cụ thể, lập luận sắc sảo kết hợp với giọng điệu tâm tình thân mật, pha chút hài hước với mục đích chia sẻ kinh nghiệm rút ra từ thành công và thất bại trong sự nghiệp của mình.

Đặc biệt, bài văn nghị luận này còn hấp dẫn người đọc bởi bố cục bài viết chặt chẽ, hợp lí. Các ý kiến được dẫn dắt rất tự nhiên, cách viết giàu hình ảnh. Nhiều chỗ, tác giả dùng cách nói ví von, so sánh khá thú vị. Có thể coi đây là bài học bổ ích, thiết thực cho mọi người trong quá trình học tập, chuẩn bị hành trang kiến thức để bước vào đời.

Cuộc sống của chúng ta rộng lớn như một đại dương vô tận, hay như một sa mạc mênh mông, nơi mỗi cá nhân chỉ là một giọt nước trong hàng triệu giọt biển, một hạt cát nhỏ bé trong biển người. Để trở nên nổi bật như một ngôi sao thực sự, bạn cần phải khác biệt. Và điều tạo nên sự khác biệt để đạt được thành công và hạnh phúc chính là sách. Những lợi ích của việc đọc sách đã được Chu Quang Tiềm chứng minh trong bài viết 'Bàn về đọc sách'.

Sách là kho tàng tri thức vô tận của nhân loại, được truyền lại qua những ký tự trên trang giấy. Đọc sách là quá trình tiếp nhận tri thức qua cảm nhận và thực hành. Trong bài 'Bàn về đọc sách', tác giả đã chỉ ra tầm quan trọng của việc đọc sách.

Sách được xem là kho báu quý giá, lưu giữ giá trị của lịch sử nhân loại và là cột mốc tiến hóa của loài người. Sách là chuẩn bị cho hành trình dài trên con đường tri thức… Đó là lý do lý thuyết: đọc sách để tích lũy tri thức, gia tăng hiểu biết. Nhưng tại sao? Trong xã hội ngày nay, những người không có năng lực sẽ bị đào thải. Bạn cần đọc sách để thay đổi cuộc đời mình, chứ không chỉ để tích lũy tri thức.

Thứ nhất, sách là con đường đơn giản nhất để bạn nổi bật giữa thế giới mà mọi người ngày càng hòa lẫn vào nhau như những hạt cát. Giới trẻ thường nói: “Ngoại hình và trí tuệ, ít nhất bạn phải có một cái.” Bạn không thể quyết định sự xinh đẹp của mình, nhưng bạn có thể làm cho mình nổi bật nhờ trí thức. Khoa học đã chứng minh, đọc sách rèn luyện tư duy và khả năng suy luận sắc bén hơn.

Nếu không, bạn cũng có thể phát huy trí tưởng tượng phong phú của mình. Sách mang đến cho bạn điều quan trọng hơn cả tri thức: trí tưởng tượng. Kiến thức duy trì thế giới nhưng trí tưởng tượng tạo ra và thay đổi thế giới. Kiến thức có giới hạn còn trí tưởng tượng thì vô hạn. Có những nơi mắt không thể nhìn thấy, chân không thể đặt tới, nhưng chữ viết thì có thể.

Đọc sách là một việc đơn giản nhất… trong tất cả các việc cần làm. So với tập thể thao, nuôi thú cưng, nấu ăn, chơi nhạc cụ, từ bỏ chất gây nghiện, việc đọc sách chỉ cần bạn biết chữ! Bạn có thể gây ấn tượng với người khác bằng sự hài hước từ một quyển truyện cười hoặc sự uyên bác từ sách khoa học. Để tương lai, bạn có thể nói về nhiều điều hơn là cơm, áo, gạo, tiền, dầu, muối, xăng, xe; bạn có thể bàn về cầm, kỳ, thi, họa, phong, hoa. Và bạn sẽ trở nên khác biệt hoàn toàn với người khác!

Thứ hai, sách chắc chắn là thứ rẻ nhất để làm cho bạn trở nên giá trị. Hãy so sánh với những thứ khác như trang phục, trang sức, đồ công nghệ, xe cộ… Mua vài quyển sách không đáng so với tiền bạn bỏ ra cho một chiếc váy bình thường. Học thêm kiến thức giúp bạn giảm bớt sự phụ thuộc vào người khác. Những cô gái sẽ thích chọn người có thể lo cho cuộc đời mình hơn là chỉ để ngắm nhìn.

Số trang sách bạn đọc hôm nay chính là số tiền bạn có thể đếm vào ngày mai. Mười năm sau, hai mươi năm sau, khi họp lớp, bạn không muốn phải cảm thấy xấu hổ. Khi mua sắm, không cần phải cân nhắc quá nhiều vì ví tiền. Khi cha mẹ già đi, bạn không muốn vì sự lười biếng của mình mà không thể chăm sóc họ khi tuổi già đến.

Thứ ba, khi bạn đã có những tố chất khác biệt, sách là con đường nhanh nhất để đạt được thành công. Con đường nhanh nhất đến thành công không phải là bắt đầu từ vạch xuất phát, mà là bước tiếp những dấu chân mà người đi trước đã để lại, khai phá những nơi chưa có dấu chân người.

Chúng ta không cần phải vấp ngã ở những nơi mà người khác đã ngã, không cần thất bại ở những chỗ không cần thiết. Và chỉ có sách mới giúp bạn làm được điều đó. Edison có cần bắt đầu từ đầu để phát minh ra đèn điện không? Không, ông đã đọc sách để tiếp thu những gì người trước đã để lại, để tạo ra thứ tốt hơn đèn dầu. Marie Curie có thể nhận 2 giải Nobel nếu không dành phần lớn thời gian để đọc sách? Nhiều cuốn sách đã thay đổi cuộc đời người khác và chắc chắn có một cuốn sách sẽ thay đổi cuộc đời bạn!

Sách là từ khóa duy nhất mà dù bạn tìm kiếm bao nhiêu lần cũng không thể tìm thấy kết quả “hối hận vì đọc sách”. Bạn không bao giờ phải hối tiếc khi cầm một cuốn sách. Nếu cuốn sách không hay, có thể là do bạn chưa chọn đúng sách, vẫn còn nhiều cuốn sách hay khác ngoài kia. Bạn không cần lãng phí thời gian vào những quyển sách không xứng đáng.

Và nếu có cơ hội, hãy đọc thật nhiều và mua thật nhiều sách. Những cuốn sách đến tay con cháu bạn vẫn giữ nguyên giá trị và ý nghĩa thiêng liêng của nó. Tuy nhiên, đọc sách chỉ là một phần. Đọc phải đi kèm với hiểu và thực hành. Những gì tôi nói đều đi liền với hành động: đọc sách để kể cho người yêu nghe, biến sách thành tài sản của bạn, thành tựu của toàn thế giới. Như vậy, bạn mới có thể trả lại những gì bạn đã nhận từ sách.

Bây giờ, bạn có cuốn sách nào trong tay không? Nếu không muốn cuộc đời mình phải hối tiếc, hãy ngồi lại. Sách không phân biệt ai, chỉ có những người không nhận ra giá trị thực sự của nó mà thôi.

Chu Quang Tiềm là một học giả, lý luận gia nổi tiếng của Trung Quốc, đồng thời là một nhà văn hóa vĩ đại với kiến thức sâu rộng. Văn bản “Bàn về đọc sách” là một tác phẩm xuất sắc của ông, trích từ cuốn “Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui đọc sách” xuất bản năm 1995.

Trước tiên, tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đọc sách. Không phải ai cũng nhận thức đầy đủ về điều này. Tác giả khẳng định sách là kho tàng quý giá, là cột mốc trên con đường phát triển của nhân loại, là thành quả của các thế hệ trước.

Vì vậy, việc đọc sách mang ý nghĩa lớn lao đối với mỗi cá nhân. Sách không chỉ là công cụ mở rộng kiến thức mà còn giúp chúng ta tiếp cận thế giới mới, hiểu và kế thừa các thành tựu của các thời đại trước.

Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề và quan điểm sai lệch về việc đọc sách. Việc sở hữu nhiều sách không đồng nghĩa với việc bạn biết cách đọc sách. Sách nhiều dễ dẫn đến tình trạng đọc bề mặt, không sâu sắc, và tốn thời gian với những cuốn sách không có giá trị.

Nhận thức được tầm quan trọng và những khó khăn trong việc đọc sách, Chu Quang Tiềm hướng dẫn cách chọn và đọc sách hiệu quả. Chọn sách cần chọn lọc và đọc một cách cẩn thận. Hiểu rõ mục đích mua sách để tiếp cận kiến thức một cách chính xác. Tránh việc đọc lướt qua hoặc đọc tràn lan.

Văn bản “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm cung cấp cái nhìn tổng quan về việc đọc sách, hy vọng người đọc sẽ chọn được những cuốn sách thực sự hữu ích.