Buzz
การที่ผมเรียกพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เกศบัวตูมในคอลัมน์วันนี้ว่าเป็นพิมพ์ที่ 3 ก็เพื่อต้องการกระตุ้นความสนใจ เพราะตามนิยมในวงการพระเครื่องนั้นมักพูดถึงพิมพ์เกศบัวตูมเพียงแค่สองพิมพ์เท่านั้น
พิมพ์ที่คุ้นเคยกันดี มีองค์ครูเป็นดาราหน้าปกหนังสือ เช่นองค์คุณมนตรี เรียกกันว่า พิมพ์ฐานสิงห์แคบ
พิมพ์อีกแบบหนึ่ง เส้นสายลายพิมพ์โดยรวมคล้ายกับพิมพ์แรก แต่แตกต่างที่ฐานชั้นที่สอง ซึ่งมีคมขวานฐานสิงห์ยาวกว่าฐานชั้นที่หนึ่ง เรียกกันว่า พิมพ์ฐานสิงห์กว้าง
จริงๆ แล้ว พิมพ์เกศบัวตูมยังมีพิมพ์แปลกตาที่มีการซื้อขายในวงการอีกหลายพิมพ์ เช่นบางพิมพ์ดูเหมือนพิมพ์ฐานสิงห์แคบ แต่สัดส่วนองค์พระดูโปร่งบางกว่า สามารถสังเกตได้จากช่องไฟระหว่างเส้นซุ้มตรงกลางไปจนถึงแขนซ้ายขวาที่ห่างกันมากกว่า
ปริศนานี้ได้รับการคลี่คลายในหนังสือปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จฯ ซึ่งมีภาพของพระพิมพ์นี้ให้ดูเป็นองค์ครูและอธิบายว่าเป็นพิมพ์โปร่ง
ครู "ตรียัมปวาย" ได้จำแนกพิมพ์เกศบัวตูมไว้ห้าประเภท ได้แก่ พิมพ์เขื่อง, พิมพ์โปร่ง, พิมพ์สันทัด, พิมพ์ย่อม และพิมพ์เกศบัวเรียว หากรู้เนื้อรู้ธรรมชาติของพระสมเด็จวัดระฆังที่อยู่นอกเหนือจากวงการเล่นพระแล้ว ก็ยังมีพระที่คนมีทุนน้อยสามารถลุ้นได้
กลไกตลาดพระได้กำหนดสเปกไว้ให้ซื้อขายกันแค่สองพิมพ์ ส่วนพิมพ์อื่นๆ เช่นพิมพ์โปร่งหรือพิมพ์เกศบัวเรียว เป็นพระที่เซียนพระมักมองข้าม ซึ่งนี่ถือเป็นโอกาสทองของพวกเรา ที่ไม่ใช่เพียงแค่คนหาพระไว้ขาย แต่เป็นคนที่มีศรัทธาและต้องการหาพระสมเด็จไว้แขวนคอเพื่อคุ้มตัว
ในช่วงประมาณปี 2522-2525 ผมได้เห็นพระพิมพ์โปร่งองค์จริง ซึ่งอยู่ในคอของผู้กำกับตำรวจภูธรสมุทรสงคราม ท่านเป็นเพื่อนร่วมมหาวิทยาลัยกับพี่สมิต มนัสฤดี อดีตหัวหน้ากองหนังสือพิมพ์ Mytour ที่ได้ล่วงลับไปแล้ว
เมื่อมองดูพระในคอท่าน พระยังคงสวยคมสมบูรณ์ และเมื่อนึกถึงพิมพ์โปร่งในตรียัมปวายก็ตรงกับพระพิมพ์ที่เห็น
สำหรับผู้ที่มีหนังสือ ปริอรรถาธิบาย เล่มพระสมเด็จอยู่ใกล้มือ ลองเปิดดู จะพบความสับสนเล็กน้อย เนื่องจากภาพพิมพ์โปร่งในคำอธิบายของครูบอกว่าเป็นพิมพ์รวม แต่เมื่อเอามารวมกับพิมพ์เกศบัวตูมพิมพ์อื่นๆ พิมพ์โปร่งนี้ครูท่านกลับอธิบายว่าเป็นพิมพ์สันทัด
อย่างไรก็ตาม ยังมีข้อที่สามารถยืนยันได้ว่า พิมพ์โปร่งมีเส้นสายลายพิมพ์โปร่งบางและมีส่วนสูงกว่าพิมพ์เกศบัวตูมทั่วไป
เมื่อย้อนกลับมาที่หัวข้อเกศบัวตูม วัดระฆังพิมพ์ที่ 3 ผมได้พยายามเปรียบเทียบกับพระแท้จากหนังสือของวงการและพบว่าพิมพ์เกศบัวตูมมีจำนวนไม่มาก จนสามารถยืนยันได้ว่าเป็นพิมพ์ฐานสิงห์แคบที่เป็นพิมพ์นิยมมาตรฐาน
ซึ่งก็คือเกศบัวตูมพิมพ์สันทัดในหนังสือ "ตรียัมปวาย"
องค์ในคอลัมน์นี้ แม่พิมพ์ถูกต้องทุกเส้นสาย ธรรมชาติครบถ้วนทั้งด้านหน้าและด้านหลัง สภาพพระที่สึกบ้างกำลังงาม โชว์เงาสว่างสะท้อนจากความหนึกนุ่มในเนื้อ เป็นเกศบัวตูมที่เรียกว่าเนื้อจัด ดูง่ายและต้องใช้คำว่าแท้ทะลุมิติ
พิมพ์ฐานสิงห์แคบถือเป็นพิมพ์ที่คุ้นตา จึงทำให้มีพระปลอมที่มีฝีมือหลากหลายออกมามากมาย
เมื่อประมาณยี่สิบปีที่แล้ว ผมได้ซื้อพระฝีมือปลอมองค์หนึ่งในราคาหลักพันเก็บไว้เตือนใจ ต่อมาไม่นานก็พบว่าเป็นฝีมือเดียวกับองค์ที่ประกวดและได้รางวัลที่ 1 เจ้าของเป็นเซียนที่มีชื่อเสียงระดับหนึ่ง
ความน่าเชื่อถือถึงขนาดที่มีการลงพิมพ์ในหนังสือเล่มหนาราคาหลักพัน เป็นองค์ที่ชี้โค้ดและชี้ธรรมชาติ แต่กลับลงในเล่มเดียวเท่านั้น ไม่ได้ลงในหนังสือเล่มอื่นแสดงให้เห็นว่าเซียนในวงการไม่ยอมรับ พระรางวัลที่ 1 องค์นี้ก็หายไปจากวงการ
ในขณะที่พระปลอมฝีมือเดียวกันก็ยังคงมีวางขายเกลื่อนแผงพระริมถนน
เกศบัวตูมปลอมที่ฝีมือดี ก็ยังคงพัฒนาตามมาไม่หยุด สำหรับผมถือว่าเป็นพิมพ์ที่ฆ่าเซียน เพราะผู้ที่หลงตัวว่าเป็นเซียนและอยู่แต่ในหอคอย ไม่ยอมลงมาดูพระแบกะดิน จึงมักถูกหลอกให้หลงพระปลอม และกลายเป็นเซียนที่ไม่มีแซ่ไปแล้วหลายคน
พลายชุมพล
