วิธีการตรวจ ATK ด้วยตัวเองจากชุดตรวจโควิดที่ใช้ทั้งน้ำลายและการแยงจมูก

ชุดตรวจ ATK หรือ Antigen Test Kit คือ ชุดตรวจโควิด-19 ที่ใช้ตรวจด้วยตัวเอง ซึ่งต้องได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ก่อนจึงจะสามารถวางจำหน่ายและใช้ในประเทศไทยได้ โดยชุดตรวจ ATK มี 2 ประเภทหลัก คือ 1) ชุดตรวจ ATK แบบแยงจมูก (Nasal Test) และ 2) ชุดตรวจ ATK แบบใช้น้ำลาย (Saliva Test)

การใช้ ชุดตรวจ ATK คือวิธีการตรวจเบื้องต้นหรือ Screening สำหรับการคัดกรองผู้ที่อาจติดเชื้อโควิด-19 โดยผู้ที่มีเชื้อในระยะแรกอาจยังไม่แสดงผลการตรวจเป็น 2 ขีด แต่เมื่อเวลาผ่านไป 1-3 วัน การตรวจอาจเริ่มแสดงผล โดยขีดอาจปรากฏบางๆ ขึ้นอยู่กับคุณภาพของชุดตรวจและการใช้ชุดตรวจของแต่ละบุคคล ดังนั้นจึงควรศึกษาวิธีการใช้งานให้ถูกต้องเพื่อผลลัพธ์ที่แม่นยำ

ชุดตรวจ ATK ที่ได้รับมาตรฐานจะต้องผ่านการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ปัจจุบันมีชุดตรวจที่ได้รับการรับรองให้ใช้สำหรับประชาชนทั่วไป (ชุดตรวจ ATK แบบตรวจด้วยตัวเอง) จำนวนทั้งสิ้น 254 รายการ (ข้อมูล ณ วันที่ 3 มีนาคม 2565) ท่านสามารถตรวจสอบรายชื่อชุดตรวจ ATK ที่ได้รับการรับรองจาก อย. ได้ที่ http://dmsic.moph.go.th/index/detail/8716

ตัวอย่างยี่ห้อของชุดตรวจ ATK ที่สามารถใช้ตรวจด้วยตัวเอง ได้แก่

• Standard Q
• FORA
• HIP
• TESTSEALABS
• SINGCLEAN
• PANBIO

ขั้นตอนการตรวจ ATK ด้วยตัวเองนั้นสามารถทำได้เมื่อสงสัยว่าอาจจะติดเชื้อแต่ยังไม่มีอาการ โดยสามารถทำการตรวจซ้ำในวันถัดไป หรือหากเคยสัมผัสกับผู้ติดเชื้อยืนยัน เมื่อผลตรวจขึ้น 2 ขีด ควรติดต่อสถานพยาบาลเพื่อเข้ารับการยืนยันผลโดยการตรวจ RT-PCR อีกครั้ง

คลิกเพื่อดูราคาของชุดตรวจโควิดที่ได้มาตรฐานที่นี่

สิ่งที่ต้องทำก่อนใช้ชุดตรวจ ATK ด้วยตัวเอง

- ควรเลือกชุดตรวจ ATK ที่ได้รับการรับรองมาตรฐานจาก อย. หากซื้อชุดตรวจจากช่องทางที่ไม่ใช่ร้านขายยาหรือแหล่งที่น่าเชื่อถือ อาจเสี่ยงได้ของปลอม

- อ่านคู่มือการใช้ที่แนบมากับชุดตรวจ ATK เพราะขั้นตอนการใช้ในแต่ละยี่ห้ออาจมีความแตกต่างกัน

ขั้นตอนการตรวจ ATK ด้วยตัวเอง

- ทำความสะอาดพื้นที่ที่จะวางชุดตรวจและล้างมือให้สะอาดก่อนการใช้งาน

- เตรียมสารละลายบัฟเฟอร์และแถบตรวจ โดยนำอุปกรณ์เหล่านี้ออกมาจากกล่องให้พร้อมใช้งาน

- หากใช้ชุดตรวจแบบแยงจมูก (Nasal Swab) ให้แหย่ไม้สวอปเข้าไปในจมูกแล้วหมุน 5-10 ครั้งในระดับความลึกที่กำหนด ทั้งสองข้าง สำหรับกรณีที่ใช้ตัวอย่างจากน้ำลาย ให้ทำตามขั้นตอนที่ระบุในชุดตรวจนั้นๆ

- นำตัวอย่างจากไม้สวอปหรือน้ำลาย ใส่ลงในน้ำยาบัฟเฟอร์ แล้วเขย่า 5 ครั้ง หรือเขย่าตามจำนวนครั้งที่ระบุในวิธีการใช้ชุดตรวจ ATK นั้นๆ

- หยดสารละลายลงในแถบตรวจ 3 หยด

วิธีอ่านผลจากชุดตรวจ ATK ด้วยตัวเอง

- รอประมาณ 30 นาที เพื่อตรวจสอบผล หากเห็นเพียง 1 ขีด หมายความว่า ยังไม่ติดเชื้อ (Negative) แต่หากปรากฏ 2 ขีด ทั้งเส้น C และ T แสดงว่าผลเป็นบวก (Positive)

สปสช.มีบริการแจกชุดตรวจ ATK (สามารถเช็กสถานที่แจกได้ ที่นี่) และประชาชนยังสามารถหาซื้อได้จากร้านขายยาและร้านค้าที่เชื่อถือได้ใกล้บ้าน

เมื่อทราบว่าตนเองติดเชื้อ ให้รีบติดต่อโรงพยาบาลหรือหน่วยงานที่สามารถพาไปหามาตรการรักษาเบื้องต้น หากติดโควิดควรได้รับการดูแลจากระบบสาธารณสุข โดยสามารถโทรแจ้งได้ที่หมายเลขดังต่อไปนี้

• โทรสายด่วน สปสช. 1330
• โทรสายด่วนประกันสังคม 1506
• กรมควบคุมโรค 1422
• สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ 1669
• กรมการแพทย์ 1668

ในต่างจังหวัดสามารถแจ้งโรงพยาบาลหรือรพ.สต.ใกล้บ้านเพื่อเข้าสู่ระบบ Home Isolation (ข้อมูล ณ วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2565)

หากมีข้อสงสัย สามารถโทรไปที่ 0-2590-4111 เพื่อรับคำปรึกษาจากกรมอนามัยสำหรับผู้ป่วยที่รักษาที่บ้าน

บทความที่เกี่ยวข้อง

• รวมเบอร์ "สายด่วนโควิด" สำหรับหาข้อมูลเตียงผู้ป่วย ควรโทรหาเบอร์ไหน?