Buzz
Ổn định hình ảnh quang học, còn được biết đến với các tên gọi như OIS, Optical SteadyShot, SR, VC, VR, MEGA O.I.S tùy từng hãng sản xuất, là một công nghệ giúp chúng ta chụp ảnh trong điều kiện thiếu sáng một cách rõ ràng hơn, giảm hiện tượng nhòe ảnh và giúp hạn chế rung khi quay phim. Trong bài viết này, mình sẽ giải thích về 2 loại công nghệ OIS phổ biến hiện nay.
Tại sao cần phải chống rung quang học?
Tại sao cần OIS khi chụp ảnh, quay phim? Khi bạn chụp hoặc quay, tay bạn luôn rung. Khi chụp ảnh trong điều kiện đủ sáng, thời gian phơi sáng ngắn, chỉ từ 1/100 giây, 1/200 giây, nên rung không ảnh hưởng nhiều.
Nhưng trong điều kiện thiếu sáng, thời gian phơi sáng kéo dài, có thể đến 1/8 giây, 1/10 giây, thậm chí 1 giây, 2 giây. Trong thời gian này, rung tay dù nhẹ cũng có thể làm mờ hình ảnh (tức là ánh sáng không đến cảm biến theo đúng đường đi ban đầu, tạo ra hình ảnh mờ, nhỏ).
Khi quay phim, máy ghi lại liên tục các khung hình. Nếu có rung tay, hình ảnh giữa các khung hình sẽ không đồng nhất, tạo ra cảm giác rung và giật khi xem.
Lý do tại sao chúng ta cần sử dụng chân máy (tripod, hoặc monopod) là để giữ máy ảnh chắc chắn, loại bỏ hoàn toàn hiện tượng rung tay và tạo ra những bức ảnh rõ ràng hơn. Tuy nhiên, việc mang theo chân máy không phải lúc nào cũng tiện lợi vì chúng to và nặng, cồng kềnh.
Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất máy ảnh đã áp dụng công nghệ chống rung quang học (OIS), sau này cũng được tích hợp vào smartphone và máy quay phim.
Đối với những người mới bắt đầu chụp ảnh, nhiều người nhầm lẫn OIS với khả năng chụp bắt dính chuyển động của máy ảnh. Tuy nhiên, OIS là một tính năng hoàn toàn khác biệt, không liên quan đến chống rung quang học.Giảm rung với công nghệ ống kính
Trong cấu trúc của ống kính máy ảnh, thực ra là một chuỗi các thấu kính được sắp xếp theo một trình tự cụ thể. Ánh sáng sẽ đi qua tất cả các thấu kính này trước khi đến cảm biến để tạo ra hình ảnh và được cảm biến ghi lại, sau đó chuyển đổi thành tấm ảnh mà bạn có thể xem được. Trong công nghệ giảm rung bằng ống kính, có một hoặc nhiều thấu kính có khả năng di chuyển so với trục chính của chúng. Như bạn có thể thấy trong hình dưới đây, khi máy ảnh phát hiện rung, nó sẽ tự động tính toán khoảng cách lệch so với vị trí ban đầu và di chuyển thấu kính để điều chỉnh lại tia sáng để phù hợp với vị trí ban đầu, như vậy hình ảnh sẽ không bị mờ đi. Đây là một biện pháp để 'bù' lại chuyển động của bạn.
Trên nhiều ống kính của máy ảnh, bạn sẽ thấy tính năng giảm rung này. Khi được tích hợp vào điện thoại di động, việc áp dụng giảm rung bằng ống kính sẽ phức tạp hơn do không gian nhỏ hẹp, nhưng không phải là không thể.
Một điểm yếu của giảm rung bằng ống kính là ống kính có OIS sẽ có giá cao hơn so với ống kính thông thường.Giảm rung bằng cảm biến
Cách hoạt động của hệ thống giảm rung quang học bằng cách di chuyển cảm biến cũng tương tự như trên, nhưng thay vì di chuyển thấu kính, máy sẽ di chuyển cảm biến lên xuống (và ở một số dòng là di chuyển cả trái phải) để điều chỉnh hướng ánh sáng. Như hình bên dưới, cảm biến có thể di chuyển theo chiều ngang, dọc và cả quay (pitch).
Tác dụng của nó tương tự như giảm rung bằng ống kính, và hiện nay giảm rung cảm biến đang được ứng dụng phổ biến trên cả máy ảnh và điện thoại thông minh vì không cần không gian lớn, có thể thu nhỏ hệ thống giảm rung một cách dễ dàng.
Để phát hiện được hướng rung của bạn, smartphone và máy ảnh thường sử dụng cảm biến gia tốc và cảm biến quay hồi chuyển. Nhờ đó, chúng có thể biết được hướng và mức độ rung, sau đó điều chỉnh lại cảm biến hoặc ống kính.
So với việc giảm rung trong ống kính, việc giảm rung bằng cảm biến có thể không hiệu quả bằng khi chụp ở tiêu cự dài. Tuy nhiên, đối với smartphone thì điều này không quá quan trọng. Đối với máy ảnh, sự khác biệt sẽ rõ ràng hơn, nhưng hầu hết các ống kính tiêu cự dài hiện nay đều có OIS nên cũng không cần phải lo lắng.
Hệ thống OIS trên iPhone 12 Pro có khả năng điều chỉnh tới 5000 lần mỗi giây, gấp năm lần so với iPhone 11 Pro, điều này giúp nó có thể bù lại chuyển động rung rất nhanh chóng. Ít nhà sản xuất cung cấp thông tin này nên chúng ta không thể so sánh được.
