Buzz
Chúng ta có thể đang sống trong một thế giới ảo khổng lồ, nơi các định luật vật lý hoặc khoa học được hệ thống cung cấp.
Khi bộ phim 'Ma trận' ra mắt cách đây 20 năm (1999), nhiều người xem không thể tin được rằng đó chỉ là một bộ phim giải trí.
Nhân vật chính của bộ phim, Neo, phát hiện ra rằng thực tế mà anh ta nhận biết không có thật. Thay vào đó, thế giới của Neo là một thế giới ảo rộng lớn, được điều khiển bởi AI tiến hóa để khai thác năng lượng của con người. Trong suốt bộ phim - và hai phần tiếp theo, 'The Matrix Reloaded' và 'The Matrix Revolutions' - Neo chiến đấu với những máy móc này để giành lại tự do cho loài người.
Hãng Warner Bros mới đây đã xác nhận rằng một phần tiếp theo của Ma trận đang được sản xuất, dự kiến bắt đầu vào năm 2020. Trong phần thứ tư này, nhân vật chính vẫn là Neo và diễn biến sẽ xảy ra trong cùng một vũ trụ.
Với người xem bình thường, những pha hành động như né đạn, chống lại trọng lực có thể khiến họ thích thú. Nhưng các ý tưởng được đề cập trong 'Ma trận' vẫn tồn tại đến ngày nay trong cộng đồng khoa học.
Theo một số triết học, ý tưởng rằng chúng ta đang sống trong một thế giới ảo là hoàn toàn hợp lý.
Tỷ lệ chúng ta đang sống trong thực tế là một phần tỷ
Năm 2001, Nick Bostrom, một triết gia tại Đại học Oxford, đã đề xuất rằng một máy tính siêu tiến tiến sẽ có khả năng chạy giả lập ở quy mô nhân loại.
Bostrom ước tính máy tính này có thể thực hiện 10 42 phép tính mỗi giây và có thể mô phỏng toàn bộ lịch sử của loài người.
Theo suy luận này, nhân loại và vũ trụ của chúng ta chỉ là dữ liệu được lưu trữ trong một máy tính siêu lớn.
Khoảng 15 năm sau, Elon Musk lặp lại ý tưởng của Bostrom, nói rằng 'tỷ lệ cược chúng ta sống trong thực tế cơ bản là một phần tỷ'.
Elon Musk dự đoán rằng trong tương lai, con người sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt thế giới thực và thế giới ảo.
Hiện nay, Bostrum vẫn còn suy ngẫm về mối nguy hiểm của mối quan hệ giữa con người và máy tính: Trong một bài diễn thuyết tại TED, ông tiếp tục đề xuất ý tưởng đáng sợ rằng con người có thể tự hủy hoại bằng công nghệ do chúng ta tạo ra.
Ông đề xuất rằng giám sát mọi thứ bằng trí tuệ nhân tạo có thể là cách cứu rỗi con người khỏi chính mình.
Thực tế của chúng ta giống như một trò chơi video nhiều người cùng chơi khổng lồ
Rizwan Virk, một nhà khoa học máy tính và tác giả của cuốn sách 'Thuyết giả lập', nói rằng thực tế có thể là một thế giới giả lập.
'Bạn có thể tưởng tượng đó như một trò chơi video có độ phân giải cao, trong đó chúng ta là những nhân vật', ông chia sẻ.
Virk, người cũng là một nhà thiết kế trò chơi điện tử, mô tả vũ trụ như một trò chơi video mà chúng ta có thể đang sống - một thực tế mà chúng ta không thể phân biệt được liệu nó có phải là thực tế hay không - phức tạp hơn nhiều so với các trò chơi trực tuyến nhiều người chơi như World of Warcraft hay Fortnite.
Tất nhiên, ông thừa nhận không ai có thể tin tưởng 100% rằng chúng ta đang sống trong một thế giới giả lập, nhưng ông nói rằng 'có rất nhiều bằng chứng chỉ ra theo hướng đó'.
World of Warcraft, được phát triển bởi Blizzard Entertainment, là một trò chơi nhập vai trực tuyến nhiều người chơi, trong đó người chơi điều khiển nhân vật để khám phá và hoàn thành các nhiệm vụ được hệ thống đưa ra.
Một số nhà nghiên cứu đang nỗ lực kiểm tra lý thuyết của Bostrum
Từ khi ý tưởng của Bostrum được đưa ra, các nhà nghiên cứu đã cố gắng kiểm tra xem liệu nhân loại có đang sống trong một thế giới giả lập hay không.
Vào năm 2017, một nghiên cứu trên tạp chí Science Advances đã lập luận rằng một loại giả lập hạn chế không thể tồn tại do vấn đề về phần cứng. Cơ bản, các tác giả của nghiên cứu này cho biết máy tính truyền thống không có đủ bộ nhớ để mô phỏng các tình huống cụ thể trong cuộc sống của chúng ta và lưu trữ thông tin.
Một nhóm các nhà vật lý cũng đã cố gắng giải quyết những câu hỏi này bằng cách nghiên cứu các tia vũ trụ. Các nhà vật lý mô phỏng không gian và các hạt nguyên tử trong đó, sử dụng tọa độ trên một lưới. Sau đó, nhà vật lý hạt nhân Silas Beane và một số đồng nghiệp đã đề xuất trong một bài báo năm 2014 rằng có lẽ các mô phỏng hàng loạt mà chúng ta có thể sống trong sẽ sử dụng cùng một hệ tọa độ. Logic của họ là nếu các hạt như các tia vũ trụ năng lượng cao luôn thể hiện mức năng lượng tối đa, thì những hạn chế trong hành vi của chúng có thể là do các lưới bên dưới mô phỏng.
'Luôn có khả năng mô phỏng để khám phá các trình giả lập', các tác giả cho biết.
Nhưng chúng ta có thể không bao giờ biết câu trả lời
Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học lập luận rằng chúng ta sẽ không bao giờ có thể biết liệu chúng ta có đang sống trong một thế giới giả lập hay không.
Marcelo Gleiser, một nhà vật lý và triết gia tại Đại học Dartmouth, nói với New Scienceist rằng cố gắng giải quyết câu hỏi của Bostrum dựa trên kiến thức và khả năng công nghệ hiện tại của chúng ta là điều khá vô vọng. Đó là bởi vì nếu chúng ta thực sự đang sống trong thế giới giả lập, các nhà khoa học sẽ không có ý tưởng nào về các định luật vật lý trong 'thế giới thực' bên ngoài. Họ cũng sẽ không biết những loại tính toán nào có thể xảy ra ngoài giới hạn mô phỏng này, theo Gleiser.
Vì vậy, tất cả mọi thứ mà chúng ta nghĩ rằng chúng ta biết, về những gì có thể của sức mạnh tính toán hoặc các định luật vật lý có thể chỉ là một khía cạnh khác của thế giới giả lập.
'Nếu chúng ta thực sự là một các chương trình mô phỏng, thì đó sẽ là một khả năng hợp lý, rằng những gì chúng ta đo lường không thực sự là quy luật tự nhiên. Chúng là một loại quy luật nào đó mà hệ thống giả lập đưa ra', Silas Beane chia sẻ với tạp chí Discover.
Còn Bostrum vẫn tin chắc rằng chúng ta rất có thể vẫn đang trong một thế giới giả lập.
'Ở cấp độ meta, tôi chưa thực sự thấy bất kỳ sự phản đối có tính thuyết phục hay cố gắng bác bỏ nào', ông nói. 'Vì vậy, sự vắng mặt của điều đó, tôi đoán, đã củng cố niềm tin của tôi rằng lý luận này nghe có vẻ hợp lý'.
Tham khảo Business Insider
