Buzz
Khi trẻ chuyển sang giai đoạn ăn dặm, nhiều bậc cha mẹ đều lo lắng về thời điểm, thực đơn và cách thức cho bé ăn dặm một cách đúng đắn và phù hợp, để tránh các vấn đề về sức khỏe cho bé. Cùng Mytour khám phá bài viết dưới đây để biết thêm về thời gian và những điều cần chú ý khi cho bé ăn dặm nhé!
Chọn thời điểm phù hợp
Các bậc cha mẹ nên tìm hiểu và chọn lựa thời điểm thích hợp cho bé bắt đầu ăn dặm phù hợp với tình trạng sức khỏe của bé. Thông thường, có hai lựa chọn về thời gian bắt đầu cho bé ăn dặm, đó là từ 4 - 6 tháng tuổi hoặc từ 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, ở giai đoạn từ 4 - 6 tháng đầu đời, trẻ em cần phải được tiếp tục bú mẹ hoàn toàn để đảm bảo sự phát triển toàn diện và tăng trưởng của bé.
Khi bé đạt 6 tháng tuổi, các bậc cha mẹ cần theo dõi các dấu hiệu của bé để xác định bé đã sẵn sàng để ăn dặm hay chưa. Bé có thể bắt đầu ăn dặm khi bé đạt cân nặng đủ (từ 6 kg trở lên) hoặc khi bé đã có khả năng giữ cổ và ngồi thẳng để ăn với sự hỗ trợ từ ghế ăn dặm.
Hơn nữa, khi bé được đưa thức ăn vào miệng, bé có thể tự động mở miệng, lòi lưỡi ra, dùng lưỡi để nhận thức ăn từ miệng vào cổ họng và nuốt. Thậm chí, bé có thể tỏ ra tò mò và thích thú với thức ăn khi cha mẹ đang ăn, bằng cách vung tay ra để yêu cầu thức ăn.
Chọn lựa thời điểm thích hợp
Tránh cho bé ăn dặm quá sớm hoặc quá muộn
Cha mẹ cần theo dõi kỹ lưỡng để bé bắt đầu ăn dặm đúng thời điểm, tránh cho bé ăn dặm quá muộn hoặc quá sớm vì điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Nếu bé bắt đầu ăn dặm khi bé chưa đủ 4 tháng tuổi, điều này có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng đối với hệ tiêu hóa của bé. Vì vậy, bé có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa, từ đó dẫn đến tình trạng biếng ăn, tăng cân chậm và dễ mắc các vấn đề về dinh dưỡng.
Nếu bé đã qua 6 tháng tuổi mà chưa được bắt đầu ăn dặm hoặc thử bất kỳ thức ăn nào khác ngoài sữa thì bé cũng có thể phát triển chậm về cân nặng. Bé chỉ uống sữa không đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng ngày càng tăng của bé, vì vậy cần phải bổ sung cho bé 1 - 2 bữa ăn dặm trong ngày.
Không nên cho bé bắt đầu ăn dặm quá sớm hoặc quá muộn
Ăn dặm không thể thay thế hoàn toàn sữa mẹ
Trong 6 tháng đầu đời, sữa mẹ là thực phẩm tốt nhất, phù hợp nhất cho bé vì có đầy đủ chất dinh dưỡng, nhiều kháng thể và giúp bé chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, dễ tiêu hóa. Từ 6 - 12 tháng tuổi, sữa mẹ cung cấp hơn một nửa nhu cầu dinh dưỡng cho bé và chiếm một phần ba khi bé từ 1 - 2 tuổi.
Cha mẹ chỉ nên cho bé thử ăn dặm 1 - 2 bữa mỗi ngày để làm quen với thức ăn ngoài sữa. Việc cho con bú sữa mẹ không chỉ tốt cho sự phát triển của bé mà còn giữ cho mối quan hệ giữa mẹ và con thêm gắn kết.
Ăn dặm không thể thay thế hoàn toàn sữa mẹ
Bắt đầu thử ăn dặm bằng các loại ngũ cốc
Cha mẹ nên cho bé bắt đầu thử ăn dặm với các loại ngũ cốc như yến mạch dành cho bé. Gạo là một trong những loại ngũ cốc tốt cho bé trong quá trình ăn dặm đầu tiên. Loại này giàu chất sắt, dễ tiêu hóa và giảm nguy cơ dị ứng so với các loại ngũ cốc khác. Mẹ có thể trộn với sữa bột hoặc sữa mẹ cho bé dần thích nghi với thức ăn mới này.
Sản phẩm sữa bột Vinamilk Optimum Gold số 2 dung tích 800g (dành cho bé từ 6 - 12 tháng tuổi)
Tạo thời gian cho bé làm quen với việc ăn dặm
Việc ăn thức ăn rắn là một trải nghiệm mới mẻ với bé. Trong những lần đầu tiên, bé chỉ có thể ăn từ 1 - 2 muỗng vì chưa quen. Hãy để bé trải nghiệm và làm quen với việc ăn dặm. Khi bé đã quen và thích thú hơn với thức ăn, ba mẹ có thể tăng số lần ăn dặm và lượng thức ăn cho bé.
Tạo cho bé thời gian làm quen với việc ăn dặm
Bắt đầu thử ăn dặm với cả trái cây và rau quả
Trong chế độ ăn dặm của bé, nên bao gồm cả trái cây, rau quả, ngũ cốc và thịt xay nhuyễn. Ban đầu, bạn có thể cho bé thử cùng lúc các loại trái cây và rau quả, quan sát phản ứng của bé xem bé có muốn ăn không. Nếu bé không muốn ăn, bạn có thể thử lại ở lần sau.
Hãy đặt một lượng thức ăn vừa đủ trên thìa ăn dặm để giúp bé ăn và nuốt dễ dàng hơn. Thức ăn cho bé ăn dặm nên mềm hoặc đã được làm mềm bằng cách đun nấu hoặc xay nhuyễn. Bạn có thể làm nước ép hoa quả từ các loại trái cây như bơ, dưa lưới,... để bổ sung dinh dưỡng cho bé.
Bắt đầu thử ăn dặm với cả trái cây và rau quả
Tiến hành ăn bột ngọt trước rồi đến bột mặn
Để bắt đầu cho bé ăn dặm, cha mẹ có thể cho bé thử ăn bột ngọt khoảng 2 - 4 tuần đầu tiên. Nếu thấy bé thích nghi và tiêu hóa tốt, bạn có thể chuyển sang bột mặn.
Đối với bột ngọt, có thể pha với sữa mẹ hoặc sữa công thức mà không cần thêm bất kỳ thực phẩm nào khác. Với bột mặn, bạn có thể thêm thịt, cá, rau cải,... để cung cấp đầy đủ chất bột, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất cho bé.
Sản phẩm bột ăn dặm Nestlé Cerelac rau xanh, bí đỏ hộp 200g (dành cho bé từ 6 tháng)
Tránh sử dụng sữa và mật ong
Đối với trẻ dưới một tuổi, mẹ không nên pha mật ong vào sữa cho bé, vì điều này có thể gây ngộ độc do hệ miễn dịch của bé vẫn đang phát triển. Ngoài ra, hệ tiêu hóa của trẻ dưới một tuổi còn non nớt, nên khi uống sữa có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa. Vì vậy, ba mẹ nên chờ đến khi bé đủ một tuổi mới cho bé thử sữa bò hoặc sữa tươi.
Sản phẩm mật ong ruồi nguyên chất Xuân Nguyên dung tích 160 ml
Không nên bắt buộc trẻ ăn
Các dấu hiệu cho thấy trẻ không muốn ăn có thể bao gồm nhè nhẹ thức ăn vào muỗng, quay đầu đi nơi khác, bặm môi chặt hoặc khóc. Khi gặp tình huống này, mẹ không nên ép trẻ ăn mà nên tạm dừng và chờ đến khi trẻ đói và muốn ăn. Trong lần đầu tiên thử ăn dặm, trẻ có thể không thích vì chưa quen với loại thức ăn đó. Mẹ hãy kiên nhẫn và thử lại lần sau.
Không nên ép buộc trẻ ăn
Điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với cân nặng của bé
Khi bắt đầu cho bé ăn dặm, ba mẹ nên bắt đầu từ lượng ít, sau đó tăng dần lên, cụ thể là từ vài muỗng bột/ngày, sau đó tăng dần lên nửa chén và cuối cùng là 1 chén/ngày. Từ việc cho bé ăn một lần bột/ngày khi bé 4 - 5 tháng tuổi, mẹ nên tăng lên 2 lần bột/ngày khi bé 6 - 7 tháng tuổi.
Nên cho bé ăn từ thức ăn lỏng như nước cơm, sau đó dần dần chuyển sang thức ăn đặc hơn. Đồng thời, mẹ nên cho bé thử từ những loại thức ăn đơn giản đến phức tạp. Ban đầu, có thể pha bột gạo với nước rau, sau đó từ từ thêm nước thịt, và dần dần thêm dầu ăn. Cuối cùng, bé có thể ăn luôn cả xác rau và thịt.
Điều chỉnh liều lượng và thức ăn sao cho phù hợp với cân nặng của bé
Thúc đẩy bé làm quen với việc ăn dặm
Khi bé tự học cách ăn, hãy chuẩn bị cho bé một yếm và đặt chén ăn dặm hoặc khay nhựa trên ghế cao để bé dễ dàng ngồi ăn. Dưới ghế có thể đặt một tấm thảm để hứng thức ăn rơi và cho bé mặc đồ phù hợp. Ba mẹ cần kiên nhẫn và đồng hành cùng bé trong giai đoạn này.
Yếm ăn cho bé Marcus & Marcus - Lola - MNMBB01-GF - Màu vàng (từ 6 tháng)
Khi bé sẵn sàng, hãy cho bé tự ăn bằng tay
Khi bé đạt 9 tháng tuổi, bé đã có thể tự ăn bằng tay và chọn những miếng thức ăn nhỏ mềm để ăn. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu, bạn vẫn nên dùng muỗng để múc thức ăn cho bé và cho bé uống sữa bột hoặc sữa mẹ.
Có một số thực phẩm bé có thể tự ăn bằng tay như chuối chín, cà rốt, phô mai, mì nấu chín, ngũ cốc khô và trứng. Tuy nhiên, bạn không nên cho bé ăn thực phẩm cứng và khó nuốt như kẹo cứng, khoai tây chiên, rau sống, nho hoặc nho khô, pho mát cứng và cả xúc xích để tránh tình trạng bé bị nghẹt thở.
Phô mai Con Bò Cười Le Cube vị sữa gói 15 viên 78g (từ 1 tuổi)
Quan trọng phải theo dõi sức khỏe của bé trong lần đầu ăn dặm
Lần đầu bé ăn dặm rất quan trọng, ba mẹ cần lựa chọn thời điểm thích hợp và theo dõi các dấu hiệu khi bé bắt đầu ăn dặm như vấn đề về tiêu hóa, sức khỏe của bé. Cụ thể là dấu hiệu dị ứng với thức ăn, bé bị nổi ban đỏ trên mặt hoặc hậu môn, nôn, trớ thức ăn ra ngoài, đầy hơi, chướng bụng.
Hơn nữa, một số trẻ có thể gặp vấn đề về hệ tiêu hóa như đi phân lỏng, nhiều nước, nhầy hoặc mùi khó chịu. Nếu nhận thấy các dấu hiệu này, ba mẹ cần thay đổi loại thức ăn dặm có chứa vitamin và khoáng chất tốt cho tiêu hóa của bé.
Không ngậm thìa của bé khi cho bé ăn
Khi cho bé ăn, tốt nhất là bạn không nên cho thìa của bé vào miệng mình, trừ khi thức ăn yêu cầu bạn phải nếm trước. Nếu làm như vậy, bạn có thể truyền bệnh sâu răng cho bé, điều này cũng là một sai lầm phổ biến khi cho bé ăn của cha mẹ Việt Nam.
Sử dụng thìa của bé khi cho bé ăn
Không cho bé ăn thêm gia vị
Một số bố mẹ nghĩ rằng việc thêm gia vị vào thức ăn sẽ làm cho bé ăn ngon hơn, nhưng thực tế lại không tốt. Vì vào giai đoạn này, thận của bé chưa hoàn thiện và tương đối yếu, nếu cho bé ăn thức ăn mặn sẽ tăng nguy cơ bệnh tật cho bé.
Hoff lốc 6 hũ dinh dưỡng ăn dặm cháo sữa vị phô mai, yến mạch 55g (từ 6 tháng)
Không nên nấu cháo với xương và thịt hầm
Nhiều bà mẹ thường nghĩ rằng ăn cháo hầm với xương, thịt sẽ làm cho bé cứng xương. Nhưng thực tế không phải vậy, bởi nước xương và thịt hầm chứa nhiều dưỡng chất, đặc biệt là nitơ và protid.
Nitơ làm cho nước có mùi thơm ngon, còn protid, chất cần thiết cho trẻ, vẫn còn trong xác thịt. Cả hai chất này đều khó hòa tan trong nước, mẹ nên cho bé ăn cả nước lẫn xác thịt.
Không nên nấu cháo với xương và thịt hầm
Không nên cho bé ăn quá nhiều chất bổ dưỡng
Mỗi ngày, trẻ cần khoảng 4 - 4,5g đạm/kg cân nặng (với trẻ 1 tuổi, tối đa chỉ nên ăn 1 lạng thịt), và lượng dầu mỡ cũng tương tự. Trong đó, 50% nên là mỡ thực vật và lượng bột cần tăng gấp 4 lần.
Hệ tiêu hóa của trẻ ở giai đoạn này còn non yếu, nếu không bổ sung dinh dưỡng đúng cách có thể gây tiêu chảy, suy dinh dưỡng và còi xương. Vì vậy, mẹ bỉm nên tránh cho bé ăn quá nhiều dưỡng chất và chỉ nên cho trẻ ăn dặm đúng mức cần thiết.
Cho bé ăn với liều lượng phù hợp
Không nên cho bé ăn cơm quá sớm
Khi bé bắt đầu ăn dặm, bé chỉ có vài cái răng cửa (chỉ dùng để cắn chứ không phải để nhai). Cho bé ăn cơm sớm ở thời điểm này khiến bé chỉ nuốt thức ăn mà không nhai, làm cho việc tiêu hóa và hấp thu thức ăn trở nên khó khăn, gây chậm tăng cân. Thay vào đó, mẹ có thể chọn các thức ăn mềm như cháo, phở, bún,...
Cháo tươi SG Food Baby vị cá hồi, cải bó xôi gói 240g (từ 10 tháng)
Đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho con
Đối với các bé nhỏ, đặc biệt là những bé chậm tăng cân, mẹ cần chú ý đảm bảo cung cấp dinh dưỡng cho trẻ bằng cách cho trẻ dùng sữa mẹ, sữa công thức, thịt, cá, trứng,... Điều này giúp trẻ phát triển toàn diện và vượt trội nhất có thể.
Hơn nữa, mẹ có thể thêm vào thực đơn ăn dặm của trẻ các thực phẩm giàu dưỡng chất như rau củ quả, hải sản,... Tuy nhiên, cần chú ý chế biến kỹ lưỡng, phù hợp với khả năng tiêu hóa của trẻ, có thể xay nhuyễn, nấu súp,...
Đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho con
Chọn thực phẩm sạch và vệ sinh đồ dùng trước khi nấu cho con
Tiêu chí hàng đầu khi lựa chọn thực phẩm ăn dặm cho trẻ là phải đảm bảo sạch và có nguồn gốc an toàn. Ngoài ra, mẹ cần đảm bảo đồ dùng nấu ăn cho bé được vệ sinh kỹ lưỡng trước và sau khi sử dụng.
Đảm bảo vệ sinh các dụng cụ nấu ăn
Bổ sung thêm thực phẩm chức năng cho con
Để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và toàn diện nhất, ngoài việc cung cấp thực đơn ăn dặm đầy đủ dưỡng chất, mẹ cần bổ sung thêm một số sản phẩm chức năng cho con. Mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ chứa lysine, các vi khoáng chất quan trọng như kẽm, crom, vitamin B,... để đảm bảo đủ nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ.
Đồng thời, những dưỡng chất cần thiết này cũng giúp hỗ trợ cho sự phát triển của hệ tiêu hóa của bé, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất. Điều này giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, đồng thời khuyến khích trẻ ăn ngon miệng.
Dung dịch BioAmicus Complete hỗ trợ cải thiện vi sinh đường ruột 10 ml (từ 0 tháng)
Câu hỏi thường gặp khi cho bé ăn dặm
22.1. Bắt đầu với món gì khi bé ăn dặm?
Trong bữa ăn dặm đầu tiên, mẹ nên cho bé làm quen với bột ngọt, bột rau củ, hoa quả vì vị của chúng gần giống sữa mẹ. Sau đó, mẹ có thể cho bé thử bột thịt, hải sản.
22.2. Bé có nên được bú sau khi ăn dặm?
Sau khi hệ tiêu hóa của bé đã ổn định, mẹ có thể cho bé bú sữa sau khi ăn dặm để đảm bảo cung cấp đủ lượng sữa mà không ảnh hưởng đến bữa ăn. Điều này cũng giúp kích thích sự thèm ăn và phản xạ ăn uống theo nhu cầu của bé.
Bột ăn dặm Vinamilk RiDielac Gold heo, cà rốt hộp 200g (7 - 24 tháng)
