Buzz
'#1: Viết hàng ngày'
Việc viết hàng ngày là chìa khóa quan trọng nhất. Dành thời gian mỗi ngày để theo đuổi câu chuyện của bạn, ngay cả những dòng văn bản ngắn cũng có thể tạo nên sự khác biệt đáng kể. Trong cuốn sách 'The Creative Habit' của Twyla Tharp, có nhiều gợi ý hữu ích giúp bạn phát triển thói quen viết hàng ngày.
'#2: Đọc như một nhà văn'
Trong tác phẩm On Writing, Stephen King đã nhấn mạnh rằng, không dành thời gian để đọc làm mất đi công cụ cần thiết để viết. Điều này thực sự đúng. Hãy luôn mang theo một cuốn sách, thậm chí có thể để trong nhà tắm. Dù bận rộn, hãy đọc từng đoạn ngắn trong ngày khi có thời gian. Đừng để lý do không có thời gian làm bạn bỏ lỡ việc đọc.
Khi đọc, hãy đọc như một nhà văn, chú ý đến những phần xuất sắc và những phần còn chưa hoàn thiện. Nên đọc những tiểu thuyết đã làm được những điều mà bạn muốn làm với tác phẩm của mình. Hãy quan sát xem phong cách viết nào phù hợp, phong cách nào không, và quan trọng nhất là tại sao.
Tôi tin rằng để trở thành một nhà văn, bạn cần phải xem TV. Trên TV luôn có những chương trình với những câu chuyện và cách kể chuyện cực kỳ hấp dẫn. Cũng như đọc sách, hãy xem TV với tư duy của một nhà văn. Chú ý xem điều gì làm bạn thích ở một chương trình, và lý do tại sao bạn dành thời gian để xem nó. Tương tự, hãy để ý xem điều gì có thể khiến bạn tắt TV ngay lập tức và không bao giờ xem lại chương trình đó nữa.
Tôi tin rằng để trở thành một nhà văn, bạn cần phải xem TV. Trên TV luôn có những chương trình với những câu chuyện và cách kể chuyện cực kỳ hấp dẫn. Cũng như đọc sách, hãy xem TV với tư duy của một nhà văn. Chú ý xem điều gì làm bạn thích ở một chương trình, và lý do tại sao bạn dành thời gian để xem nó. Tương tự, hãy để ý xem điều gì có thể khiến bạn tắt TV ngay lập tức và không bao giờ xem lại chương trình đó nữa.
Xem phim như một nhà văn là một gợi ý mà Ray Bradbury đã chia sẻ. Ông khuyên những người muốn trở thành nhà văn nên xem thật nhiều phim, đặc biệt là các bộ phim cổ điển. Cá nhân tôi thường đi xem phim ít nhất một lần mỗi tuần. Một nhà văn cần phải hiểu rõ cách xây dựng câu chuyện, và một bộ phim có thể dạy bạn cách truyền tải một câu chuyện dài trong chỉ hai tiếng đồng hồ. Hãy chú ý đến cấu trúc của bộ phim, tốc độ của nó và những phần bạn thích, và tìm hiểu xem yếu tố nào khiến bạn bị thu hút vào phần đó của bộ phim.
Ray Bradbury khuyên những người muốn trở thành nhà văn nên xem thật nhiều phim, đặc biệt là các bộ phim cổ điển. Cá nhân tôi thường đi xem phim ít nhất một lần mỗi tuần. Một nhà văn cần phải hiểu rõ cách xây dựng câu chuyện, và một bộ phim có thể dạy bạn cách truyền tải một câu chuyện dài trong chỉ hai tiếng đồng hồ. Hãy chú ý đến cấu trúc của bộ phim, tốc độ của nó và những phần bạn thích, và tìm hiểu xem yếu tố nào khiến bạn bị thu hút vào phần đó của bộ phim.
Tạo không gian riêng là một gợi ý quan trọng. Hãy tạo ra một không gian mà khi nhìn thấy nó, não bộ của bạn sẽ tự động nhận ra là đã đến lúc viết. Đối với tôi, đó có thể là một góc nhỏ gần bếp. Dù ước gì có một căn phòng riêng, nhưng không thể. Ngày xưa, tôi sống trong một căn hộ chật hẹp và đông người, nên nơi tôi ngồi viết là một chiếc bàn gấp đặt trên giường, và điều đó hoàn toàn ổn. Không gian riêng của bạn có thể là bất cứ đâu, từ bàn bếp đến Starbucks, thư viện hay văn phòng. Quan trọng nhất, hãy làm cho não bạn chuyển sang chế độ sáng tác ngay khi bạn đặt chân đến đó.
Tạo không gian riêng là một gợi ý quan trọng. Hãy tạo ra một không gian mà khi nhìn thấy nó, não bộ của bạn sẽ tự động nhận ra là đã đến lúc viết. Đối với tôi, đó có thể là một góc nhỏ gần bếp. Dù ước gì có một căn phòng riêng, nhưng không thể. Ngày xưa, tôi sống trong một căn hộ chật hẹp và đông người, nên nơi tôi ngồi viết là một chiếc bàn gấp đặt trên giường, và điều đó hoàn toàn ổn. Không gian riêng của bạn có thể là bất cứ đâu, từ bàn bếp đến Starbucks, thư viện hay văn phòng. Quan trọng nhất, hãy làm cho não bạn chuyển sang chế độ sáng tác ngay khi bạn đặt chân đến đó.
Hãy tìm đồng minh trong cộng đồng viết của bạn. Bạn có thể gặp gỡ họ trên mạng, trong các sự kiện văn học, hoặc thậm chí là các nhóm tự do sáng tác. Sự hiện diện của những người viết khác sẽ là nguồn động viên cho bạn, giúp bạn nhận ra rằng bạn cũng là một nhà văn như họ.
Hãy tìm đồng minh trong cộng đồng viết của bạn. Bạn có thể gặp gỡ họ trên mạng, trong các sự kiện văn học, hoặc thậm chí là các nhóm tự do sáng tác. Sự hiện diện của những người viết khác sẽ là nguồn động viên cho bạn, giúp bạn nhận ra rằng bạn cũng là một nhà văn như họ.
Hãy viết với một đối tượng đọc cụ thể trong tâm trí. Đừng cố viết cho một nhóm lớn mà hãy tập trung vào việc viết cho một người duy nhất. Nếu người đó thích những gì bạn viết, thì đó là thành công của bạn. Mặc dù bạn có thể lắng nghe ý kiến của nhiều người, nhưng hãy lọc bớt những ý kiến trái chiều.
Khi tham gia nhóm sáng tác, hãy chú ý không cố gắng viết cho mọi người trong nhóm. Viết cho một người đọc duy nhất sẽ giúp bạn tập trung và tránh bị phân tâm. Nếu người đó thích những gì bạn viết, đó là thành công của bạn. Bạn có thể lắng nghe ý kiến từ người khác, nhưng chỉ giữ những ý kiến tích cực.
Hãy xác định rõ giới hạn với gia đình và bạn bè trong việc đọc và đánh giá văn bản của bạn. Điều này sẽ giúp bạn tránh những ý kiến quá khích và giữ được sự tập trung trong quá trình sáng tác.
Việc viết của bạn rất quan trọng. Đó là trách nhiệm của bạn, dù bạn chưa thể chứng minh được bạn có thể kiếm tiền từ nó ngay từ đầu. Hãy lên kế hoạch viết, tuân thủ và bảo vệ nó như cách bạn tuân thủ lịch làm việc của mình. Hãy từ chối mọi sự cản trở.
'#9: Viết như thể đó là trách nhiệm của bạn'
Nếu bạn coi việc viết là một trách nhiệm, bạn phải làm một số điều: bạn cần dành thời gian cho nó, bạn cần nỗ lực học hỏi để hoàn thành công việc một cách tốt nhất. Bạn cũng phải hoàn thành những gì bạn đã bắt đầu. Hãy yêu cầu người khác tôn trọng công việc của bạn.
'#10: Viết một cách độc lập'
Tôi đã thấy điều này xảy ra không biết bao nhiêu lần. Người viết có thể xác định được bắt đầu và kết thúc câu chuyện, nhưng phần giữa – gần như là toàn bộ quyển sách – thì lại mờ nhạt. Thế nên họ tìm kiếm ý kiến từ người khác, tham gia nhóm sáng tác và nói những điều như: “Tôi đang bế tắc với phần tiếp theo của câu chuyện. Mọi người nghĩ sao?”
Nhóm sáng tạo của bạn quan trọng đến mức tôi đặt nó vào danh sách 25 điều cần phải làm này, nhưng câu chuyện của bạn chỉ thực sự thuộc về bạn cho đến khi nó đã sẵn sàng để đọc. Chỉ khi đó nó mới thuộc về mọi người. Đừng biến nó thành của tất cả nếu bạn chưa hoàn thành nó.
Hãy tiếp tục viết. Dần dần câu chuyện sẽ tự có sức sống của nó.
'#11: Hãy tự biên tập'
Tự biên tập cũng quan trọng như việc viết. Bạn cần học cách làm điều đó. Nếu bạn nghĩ rằng bạn không cần lo lắng về việc viết chính tả hoặc ngữ pháp hoặc cách sử dụng dấu câu vì điều đó là trách nhiệm của biên tập viên, thì bạn nên thay đổi suy nghĩ ngay lập tức.
Nếu bạn tuân theo cách cổ điển, bạn sẽ không bao giờ tiếp cận được một biên tập viên với một bản thảo cẩu thả. Nếu bạn muốn tự mình tiến triển, bạn phải chi tiền cho ai đó để họ sửa lỗi cho bạn. Bạn sẽ tiết kiệm được tiền và thời gian cũng như tránh được sự xấu hổ nếu bạn gửi một bản thảo gọn gàng đến cho biên tập viên của mình (nhớ rằng bạn đang chi tiền cho họ đấy). Cuốn Self-Editing for Fiction Writers của Renni Browne và Dave King là một cuốn sách khởi đầu rất tốt mà bạn có thể tham khảo.
#12: Nếu bạn là một tác giả tự xuất bản, hãy đầu tư vào việc biên tập và thiết kế bìa sách
Điều này là điều không thể phủ nhận. Nếu bạn cảm thấy việc một công ty xuất bản lớn xuất bản sách của bạn với sự biên tập từ bạn thân và một trang bìa thiết kế một cách non chalant là không chấp nhận được, thì việc bạn tự xuất bản cũng như vậy thôi. Việc tự xuất bản phải thể hiện bạn là một nhà xuất bản chuyên nghiệp. Điều đó nghĩa là bạn phải đầu tư vào việc thuê chuyên gia biên tập và thiết kế bìa sách.
#13: Viết nhiều sách hơn
Rất hiếm khi ai chỉ viết một cuốn sách và đạt được sự thành công to lớn từ đó. Đừng nói đến những tên như Harper Lee hay Margaret Mitchell. Họ là những trường hợp đặc biệt. Có thể bạn cũng là một trong số đó, nhưng khả năng chỉ là 99.99% bạn chỉ là một người bình thường như tôi. Điều đó có nghĩa là bạn cần phải liên tục viết và xuất bản sách của mình.
#14: Hãy viết 10 cuốn sách để xây dựng sự nghiệp của bạn
Đừng chỉ dừng lại sau khi xuất bản một cuốn sách vì nó không trở thành sách bán chạy nhất. Thay vào đó, hãy đặt mục tiêu viết 10 hoặc 20 cuốn sách thật hay, và tiếp tục viết. Một trong những lời khuyên về viết lách mà tôi ấn tượng nhất là từ Hugh Howey: “Những người viết thực sự nghiêm túc sẽ kiếm được tiền. Năm năm sau, họ sẽ có khoảng 10-20 tác phẩm. Chỉ cần bán được 250-500 quyển sách mỗi tháng, họ có thể sống thoải mái. Đó mới là một mục tiêu dài hạn.”
#15: Hãy đọc những cuốn sách này
- On Writing - Stephen King
- The Writer’s Journey - Christopher Vogler
- Self-Editing for Fiction Writers - Renni Browne và Dave King
- Zen in the Art of Writing - Ray Bradbury
- The Kick-Ass Writer - Chuck Wendig
- Bird by Bird - Anne Lamott
- Story Genius - Lisa Cron
Nhấn mạnh vào việc đặt ra những mục tiêu nhỏ hơn, đây là chìa khóa để đạt được thành công lớn.
Tôi không ngừng nhấn mạnh về điều này. Những mục tiêu nhỏ có thể tạo ra sức ảnh hưởng lớn. Hãy tiến dần từng bước, đặt ra những mục tiêu nhỏ - đủ nhỏ để bạn muốn hoàn thành chúng hơn là bỏ rơi. Hãy áp dụng quy tắc 10 phút: dành 10 phút mỗi ngày để viết, 10 phút để đọc,...
Hãy tặng cho bản thân mình một ngôi sao nhỏ.
Điều này thực sự đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả, phù hợp với mọi lứa tuổi từ trẻ con đến người lớn. Mua một tờ lịch, đặt ra những mục tiêu nhỏ. Sau khi hoàn thành, hãy thưởng cho bản thân một ngôi sao trên tờ lịch (hoặc bạn có thể dùng bút Sharpie để đánh dấu một dấu X lớn). Việc này sẽ tạo ra động lực cho bạn mỗi ngày.
Tự nhận mình là một tác giả.
Hãy tin rằng: “Tôi là một tác giả”. Khi được hỏi về nghề nghiệp, hãy tự tin nói “Tôi là tác giả”. Nếu bạn viết mỗi ngày, bạn đã là một tác giả. Bạn có quyền tự gọi mình như vậy. Bất kể công việc chính của bạn là gì, hãy xem mình là một tác giả. Ban đầu có thể khó khăn, nhưng dần bạn sẽ quen với điều này.
Hoàn thiện là chìa khóa.
Điều này rất quan trọng: Bạn không thể trở thành một tác giả nếu bạn không hoàn thiện được một bản thảo. Nếu bạn gặp khó khăn với cuốn sách bạn đang viết, óc bạn sẽ đưa ra những ý tưởng mới. Hãy ghi chú lại những ý tưởng đó nhưng hãy tập trung vào câu chuyện bạn đang viết. Hãy nhớ, câu chuyện bạn đang viết cũng từng là một ý tưởng mới rạng ngời, hãy viết tiếp, viết cho đến khi hoàn thành.
Hãy để công việc chính của bạn hỗ trợ việc viết của bạn.
Hãy coi công việc hàng ngày của bạn như là một cách để hỗ trợ việc viết của bạn. Đó chính là nguồn tài chính để bạn có thể tiếp tục viết, cung cấp tiền để thuê biên tập và thiết kế trang bìa cho sách của bạn.
Xây dựng một danh sách email.
Khi cuốn sách đầu tiên của tôi được xuất bản, tôi ước rằng có người chỉ tôi cách xây dựng đối tượng độc giả. Một danh sách email quan trọng với một tác giả. Bắt đầu xây dựng từ bây giờ, ngay cả khi bạn chưa xuất bản cuốn sách nào. Có thể viết trên Medium hoặc blog của bạn, đăng bài mỗi tuần và thêm một ứng dụng như Upscribe vào cuối bài.
Đặt kế hoạch 5 năm.
Hãy chia nhỏ ra. Viết ra mục tiêu cho sự nghiệp viết của bạn trong 3 tháng, 6 tháng, 1 năm, 3 năm và 5 năm tới. Đặt ra những mục tiêu cụ thể như “Viết ba truyện ngắn và có 50 người trong danh sách email trong ba tháng” sẽ dễ dàng hơn so với những mục tiêu dài hạn.
Tôi đã là một tác giả chuyên nghiệp trong 20 năm. Hai cuốn sách của tôi đã được xuất bản, và một cuốn sắp được ra mắt vào tháng Ba năm 2019. Đây là kế hoạch 5 năm của tôi:
3 tháng: có 20000 người trong danh sách email và ra mắt cuốn Sự Kỳ Diệu Có Thể Chăng
6 tháng: có 25000 người trong danh sách email và hoàn thiện tác phẩm đang dở dang
1 năm: có 30000 người trong danh sách email và tự xuất bản cuốn Giông Bão
3 năm: Xuất bản 10 cuốn sách
Trong 5 năm tới, tôi sẽ có đủ tiền từ việc bán sách để hỗ trợ gia đình của mình
#23: Hãy tạo ra một lịch biên tập
Lịch biên tập là một công cụ đơn giản giúp bạn theo dõi kế hoạch của mình trong 5 năm tới. Khi tôi còn làm phóng viên, tôi thường xuyên sử dụng lịch biên tập. Thậm chí đến bây giờ, tôi vẫn cảm thấy nó cần thiết. Bạn có thể sử dụng lịch trực tuyến nếu muốn. Hãy đặt deadline và theo dõi quá trình viết của bạn.
#24: Hãy làm cho bản thân trở nên thú vị
Rất nhiều nhà văn mới gặp phải lỗi này khi họ mới bắt đầu sự nghiệp, đặc biệt là khi họ kí hợp đồng hoặc bán bản thảo. Họ thường khoe khoang về tác phẩm của mình trên mạng xã hội, nhưng không ai quan tâm nếu bạn không nổi tiếng. Thay vào đó, hãy chia sẻ về bản thân mình. Hãy cho người đọc biết bạn là ai và bạn làm gì ngoài việc viết lách.
Viết về những điều thú vị về bản thân. Bạn là một phi công? Bạn thích lặn biển? Bạn đã từng đi bộ xuyên châu Á? Hãy chia sẻ những trải nghiệm đó. Nếu bạn không biết viết gì, hãy học điều mới và chia sẻ nó với mọi người.
#25: Luyện tập
Hãy bắt đầu mỗi ngày bằng việc viết, và kết thúc mỗi ngày bằng cách đó. Việc luyện tập đều đặn và thường xuyên không thể thay thế. Hãy viết hàng ngày và hoàn thiện bản thảo của bạn, thành công sẽ đến sau đó.
Theo Medium
Lan Anh (translated by)
