Hồi còn ngồi trên ghế nhà trường, mình từng rất ghét học vì cảm giác chỉ học vì bị người lớn ép buộc. Khi trưởng thành hơn và phải chọn con đường sự nghiệp để phát triển, mình bắt đầu học nhưng với sự chọn lọc. Chỉ học những gì mang lại giá trị trực tiếp cho công việc để tăng thu nhập hàng tháng.
Qua hai giai đoạn đó, mình nhận ra việc tự học hiệu quả cần có động lực lành mạnh hơn. Nếu chỉ học để kiếm tiền, việc học có thể dừng lại khi mình cảm thấy đã đủ giỏi.
Nhưng khi ngừng học, chúng ta chấp nhận đi lùi với thời đại. Dù biết tự học rất quan trọng, nhưng không phải lúc nào cũng có động lực để học.
Bài viết này mình chia sẻ 3 động lực giúp mình duy trì thói quen tự học.
1. Mình tự học để luôn tự tin
Trong podcast “Tự tin thế nào nếu mình chỉ ‘bình thường’?”, mình có nói về khái niệm tự tin mà theo mình là sự tự tin vừa lành mạnh, vừa bền vững.
Nếu bạn muốn biết chi tiết hơn thì có thể nghe podcast đó. Ở đây, mình chỉ giải thích ngắn gọn rằng đó là sự tự tin từ thái độ của bản thân. Là cách chúng ta tự nói với mình: “Tôi không biết làm việc này, nhưng tôi tin rằng sau khi học xong, tôi sẽ làm được.”
Thái độ này đã giúp mình rất nhiều trong hành trình phát triển sự nghiệp. Công việc đầu tiên của mình là thiết kế web với mức lương 4 triệu đồng.
Mới làm được một tháng, mình thấy tin tuyển dụng cho vị trí “thiết kế web và app” với mức lương khởi điểm 600 đô, khoảng 13 triệu đồng, gấp hơn ba lần lương hiện tại. Thú thật lúc đó mình không chắc mình có hoàn thành tốt công việc hiện tại hay không, chứ đừng nói đến việc đáp ứng yêu cầu cao hơn gấp ba lần.
Dù vậy, mình vẫn tự tin nộp hồ sơ và may mắn được gọi đi phỏng vấn.
Năng lực của mình lúc đó gần như không đáp ứng được yêu cầu nào của công ty. Tuy nhiên, may mắn là sau ba tuần từ buổi phỏng vấn, mình nhận được email đồng ý nhận vào làm. Dù mức lương thấp hơn so với tin tuyển dụng, nhưng mình vẫn được nhận.
Sau này, mình hỏi sếp, người đã trực tiếp phỏng vấn mình, vì sao lại nhận mình vào làm. Anh ấy trả lời: “Tao thấy mày tự tin quá, bảo là sẽ học để làm được, nên cho mày cơ hội”. Đó là anh Khoa, người mình nhắc đến trong podcast “Chọn việc vì tiền, kinh nghiệm hay niềm vui?” và trong cuốn sách đầu tay của mình. Một người mà mình luôn biết ơn.
Chính nhờ niềm tin vào khả năng tự học, mình luôn tự tin có thể làm được nhiều thứ, kể cả những thứ mình chưa từng làm.
2. Mình tự học để tích lũy
Năm ngoái, có một buổi sáng đã khiến mình nhận ra nhiều điều.
Lúc 7 giờ sáng, mình nghe tiếng gõ cửa. Ngay tiếng gõ đầu tiên, mình đã tỉnh giấc nhưng còn ngái ngủ và khó chịu. Đến lần gõ thứ hai, kèm theo giọng nói yếu ớt: “Con ơi, đưa mẹ đi cấp cứu” thì mình liền bật dậy ngay lập tức.
Mình chạy ra và thấy mẹ nằm trên sofa. Lúc đó mình chưa rõ nguyên nhân, sau này mới biết bà bị rối loạn tiền đình, không thể đứng dậy hay di chuyển. Bình thường, cách nhanh nhất là gọi taxi, nhưng mẹ mình không thể đứng lên để ra thang máy và xuống sảnh, nên cách này không khả thi.
Mình buộc phải gọi xe cấp cứu. Dù quanh nhà có tới 3 bệnh viện, nhưng sau khi gọi 115 liên tục cho cả 3 nơi, kết quả là tất cả đều hết xe cấp cứu, phải chờ ít nhất 30 phút.
Sau khi cúp máy, mình ngồi xuống ghế gần cửa, tự nhủ phải bình tĩnh xử lý. Mình nhớ lại từng đọc những mẹo khi có người nhà cần cấp cứu. Mẹo đó là: hãy hỏi tổng đài có dịch vụ gọi cấp cứu riêng nhanh hơn không, vì đôi khi các nguồn lực miễn phí bị quá tải.
Nhớ lại điều này, mình nhanh chóng gọi lại cho người trực tổng đài có giọng quan tâm nhất. Kết quả là 5 phút sau, xe đến, và 15 phút sau mẹ mình đã nằm trên giường cấp cứu tại bệnh viện để các bác sĩ chẩn đoán và điều trị.
Mình không muốn bàn sâu về các vấn đề khác, nhưng chính nhờ tích lũy kiến thức trước đó đã giúp mình xoay xở trong tình huống ngặt nghèo này, và may mắn là mọi chuyện đã ổn thỏa.
Hãy tưởng tượng một ngày nào đó, nếu chẳng may bạn bị rắn cắn, bạn sẽ làm gì? Nếu trước đó, nhờ sự tò mò mà bạn đã tìm hiểu thông tin, bạn sẽ biết cách xử lý. Ngược lại, nếu không biết phải làm gì, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.
Chính nhờ sự tò mò và duy trì việc không ngừng học hỏi những kiến thức mới đã giúp mình tích lũy và sử dụng những kiến thức này khi cần thiết.