Lâu nay, chúng ta thường nghĩ rằng chỉ những thứ vật chất mới có thể gây ra đau đớn cho người khác. Nhưng thực ra, những từ ngữ cũng có thể gây ra nỗi đau, thậm chí nhiều hơn cả nỗi đau về thể xác. Mỗi ngày, chúng ta chứng kiến nhiều trường hợp bị tấn công bằng từ ngữ, cả trong thực tế và trên mạng xã hội, đặc biệt là trong giới trẻ ngày nay. Mặc dù họ được hưởng lợi từ sự tiến bộ khoa học công nghệ, đặc biệt là mạng xã hội, nhưng cũng đồng thời tự tạo ra một loại ngôn ngữ riêng để thể hiện bản thân, cái tôi của họ. Tuy nhiên, giá phải trả cho sự phát triển này là rất lớn khi ngôn từ trở thành vũ khí tấn công người khác. Để tránh biến từ ngữ thành vũ khí, hãy cùng tìm hiểu về ba lý do quan trọng mà giới trẻ cần kiểm soát ngôn ngữ trên mạng.
Lý do đầu tiên: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt
Tiếng Việt là ngôn ngữ quen thuộc, sâu sắc trong lòng hàng triệu người Việt. Mỗi người Việt điều có dấu ấn của tiếng Việt trong cuộc sống của mình. Mặc dù đơn giản nhưng tiếng Việt mang trong mình lịch sử và là niềm tự hào văn hóa của dân tộc. Đã hàng ngàn năm, tiếng Việt vẫn đẹp như hoa sen nở giữa bầu trời. Khi sử dụng ngôn ngữ vô trách nhiệm trên mạng xã hội, chúng ta đang làm tổn thương tiếng Việt, đặc biệt là khi sử dụng để tổn thương người khác, những người xa lạ hoặc đồng bào cùng dân tộc. Việc này tước đi giá trị của ngôn từ và gây tổn hại đến danh dự và nhân phẩm của người khác. Menander từng nói: “kiếm làm tổn thương thân thể, ngôn từ làm tổn thương tâm hồn”. Đúng như vậy, những từ ngữ thô tục và tiêu cực có thể gây ra sự tổn thương và hủy hoại tâm hồn người khác. Việc sử dụng ngôn từ tích cực và có ý nghĩa trên mạng xã hội là cách bảo vệ và tôn trọng ngôn từ của dân tộc.
Lý do thứ hai: Có trách nhiệm với bản thân
Không nghi ngờ, ngôn ngữ là gương phản chiếu tâm hồn và cái nhìn của con người về thế giới xung quanh. Thông qua giao tiếp ngôn từ, chúng ta có thể nhận biết được tính cách, đặc tính của một người. Sự đánh giá của người khác có ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý và cuộc sống của chúng ta, không thể bỏ qua. Việc chấp nhận và tiếp tục sống sẽ giúp chúng ta trở nên hoàn thiện hơn, và đây chính là chìa khóa mở ra mọi bài toán trong cuộc sống. Việc này sẽ can thiệp vào thế giới tinh thần và văn hóa của chúng ta, giúp chúng ta thay đổi một cách hài hòa và hợp lý. Ngôn ngữ là công cụ giao tiếp quan trọng, tác động sâu sắc đến nhận thức của con người. Việc sử dụng ngôn từ tích cực sẽ tạo ra tính cách đẹp, và một cuộc sống đẹp. Ngược lại, việc tiếp xúc với những từ ngữ tiêu cực có thể làm suy giảm chất lượng cuộc sống của bạn, làm mất lòng tin vào đạo lý và pháp luật. Tương lai của bạn là do bạn quyết định, và việc kiểm soát ngôn ngữ trong cuộc sống hàng ngày cũng như trên mạng xã hội là trách nhiệm lớn của bản thân, đối với sự kỳ vọng của gia đình và xã hội.
Lý do thứ ba: Kiểm soát ngôn ngữ mạng để bảo vệ sức khỏe tinh thần của cộng đồng.
Năm 2019, đại dịch Covid-19 đã đưa đến hàng loạt vấn đề và hậu quả. Trong khi ngành y tế đối mặt với nhiều thách thức trong việc chống dịch, thì kinh tế cũng phải đối mặt với suy thoái và lạm phát. Giáo dục cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Trong thời gian này, các bạn trẻ có thêm thời gian để thăm dò và nuôi dưỡng bản thân. Tuy nhiên, trong những cuộc tranh luận trên mạng, những người bị tổn thương bởi từ ngữ tiêu cực sẽ trải qua cảm giác đau đớn và hoài nghi về bản thân, tạo ra nỗi lo lắng về thế giới xung quanh. Trong khi đó, những người sử dụng từ ngữ thô tục và tiêu cực trở nên thờ ơ và ích kỷ, tạo ra sự cô lập và tinh thần cứng rắn. Cuộc tranh luận với những từ ngữ tiêu cực không chỉ lãng phí thời gian mà còn gây tổn thương tâm lý sâu sắc. Việc kiểm soát ngôn ngữ trên mạng là để bảo vệ sức khỏe tinh thần của cả cộng đồng, và để tạo ra một cuộc sống đầy ý nghĩa và tích cực.
Tổng kết
Chúng ta cần nhận thức về việc kiểm soát ngôn ngữ của mình, đặc biệt là trên mạng. Để tránh việc từ ngữ tiêu cực trở thành vũ khí tấn công tinh thần của người khác, cả xã hội cần cùng nhau hợp tác và chung tay. Mỗi người cần có ý thức và trách nhiệm trong việc sử dụng ngôn từ, để hạn chế tối đa những ảnh hưởng tiêu cực. Dù trong hoàn cảnh nào, trước khi nói, chúng ta cần quan sát và đánh giá vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, không nên phát ngôn một cách vô trách nhiệm. Trong thời đại công nghệ hiện nay, chính sự phát triển của công nghệ cung cấp cơ hội để văn hóa ngôn ngữ tiếp tục tồn tại và phát triển. Do đó, các phương tiện truyền thông, cũng như các thần tượng của giới trẻ, cần ý thức về ảnh hưởng của mình, và sử dụng ngôn từ một cách có trách nhiệm và chính xác. Các nhà giáo dục cần trở thành tấm gương cho thế hệ trẻ, giúp họ hòa nhập nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc.