1. Đặc điểm sinh học của thảo dược chìa vôi
Chìa vôi là loài cây mọc nhiều ở các vùng có khí hậu ẩm ướt, đặc biệt là ở miền núi và các tỉnh trung du phía Bắc. Loài cây này còn được gọi là bạch liễm, bạch phấn đằng với đặc điểm lá dài khoảng 2 - 4cm, thân cây leo, bên ngoài thân có màu trắng, lá mọc ở nách cuống cây có tua cuốn, lá nhẵn và hình dạng giống trái tim.
Cây chìa vôi là loài cây leo có hoa nhỏ màu vàng
Chìa vôi hoa từ tháng 4 đến tháng 6, có hoa nhỏ màu vàng; quả chín từ tháng 5 đến tháng 10, khi chín quả chuyển sang màu đen. Rễ của cây khi già sẽ biến thành củ, bám vào gốc cây.
Dựa vào màu sắc của thân cây, chìa vôi được phân thành 2 loài: loài có thân màu tím và loài có thân màu trắng. Trên các nghiên cứu, cây chìa vôi được chia thành 3 loài: chìa vôi 4 cạnh, chìa vôi Java và chìa vôi bò.
2. Ba cách sử dụng cây chìa vôi để chữa bệnh thoát vị đĩa đệm tại nhà
2.1. Các tác dụng điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm của cây chìa vôi
Đông y cho rằng cây chìa vôi có vị đắng, tính mát, có khả năng giải độc, thanh nhiệt, tiêu thũng, thông kinh và kháng khuẩn khá tốt. Tất cả các phần của cây chìa vôi đều có tác dụng chữa bệnh thoát vị đĩa đệm đặc biệt và các bệnh liên quan đến xương khớp nói chung.
Các nghiên cứu y học hiện đại cũng đã phát hiện ra rằng trong thân cây chìa vôi chứa nhiều hợp chất như acid amin, acid hữu cơ, saponin, phenolic,... Còn lá non và ngọn cây chìa vôi cũng chứa vitamin C, glucid, nước, caroten,... Tất cả những thành phần này cho thấy khả năng chữa bệnh thoát vị đĩa đệm của cây chìa vôi.
2.2. Công thức thuốc dùng cây chìa vôi như dược liệu chữa thoát vị đĩa đệm
- Bài thuốc nước sắc uống
Để chuẩn bị dược liệu, lấy mỗi loại: 40g lá lốt, dền gai, chìa vôi; 20g tầm gửi, sau đó rửa sạch và sắc với 1 lít nước đến khi còn 500ml thì chắt lấy nước thuốc để chia thành 3 lần uống mỗi ngày, duy trì trong suốt 1 tháng.
Mặc dù cây chìa vôi có vị hơi chua và cay nhưng lại có tính mát và khi sắc thuốc rất dễ uống. Liều lượng sử dụng bài thuốc từ cây chìa vôi chữa bệnh thoát vị đĩa đệm này khi dùng đều đặn sẽ giảm đau, tăng khả năng vận động và cải thiện sức khỏe cho hệ xương khớp.
Sắc thuốc từ chìa vôi phối hợp với các dược liệu khác để uống giúp giảm đau do thoát vị đĩa đệm
- Bài thuốc đắp
Lấy một nắm lá chìa vôi tươi đã rửa sạch cho vào chảo rang cùng với 1 thìa cà phê muối hạt cho đến khi thơm và khô, sau đó đổ vào một chiếc khăn sạch, buộc chặt và chườm lên cột sống khoảng 15 phút.
Khi dùng dược liệu lạnh có thể đem sấy nóng lại để chườm thêm lần nữa. Thực hiện bài thuốc này hàng ngày không chỉ giúp giảm viêm, giảm đau cho vùng cột sống đau do thoát vị mà còn cải thiện khả năng vận động.
- Bài thuốc từ rượu ngâm
Rửa sạch các dược liệu như: ngưu tất 40g, xuyên khung 10g, dây chìa vôi tươi 50g, đương quy và cùng cẩu tích mỗi loại 20g. Tiếp theo, cho dược liệu vào bình thủy tinh cùng với 1 lít rượu trắng, đậy nắp kín trong 10 ngày.
Mỗi ngày lấy khoảng 10ml rượu dược liệu đã ngâm để uống thành 2 lần sau bữa ăn. Đây là bài thuốc kết hợp các dược liệu khác và cây chìa vôi chữa bệnh thoát vị đĩa đệm mang lại hiệu quả cải thiện đau nhức rất tốt.
2.3. Những điều cần lưu ý khi sử dụng dược liệu chìa vôi chữa thoát vị
- So với các loại thuốc Tây, hàm lượng dược chất trong cây chìa vôi không cao bằng nên khi sử dụng để chữa thoát vị đĩa đệm cần kiên trì ít nhất 2 tuần mới thấy hiệu quả. Nếu sau thời gian này triệu chứng bệnh không cải thiện, nên dừng lại để thăm khám bác sĩ chuyên khoa và tìm phương pháp trị bệnh tốt hơn.
- Người đang cho con bú hoặc đang mang thai tuyệt đối không nên sử dụng cây chìa vôi để chữa thoát vị đĩa đệm vì trong thành phần của dược liệu này vẫn có một lượng nhỏ độc tính.
Sau 2 tuần sử dụng cây chìa vôi để chữa bệnh thoát vị đĩa đệm nếu không thấy cải thiện thì nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa
- Về liều lượng dược liệu chìa vôi trong các bài thuốc, nếu dùng để đắp thì không cần hạn chế, nhưng nếu dùng để uống thì tối đa không nên vượt quá 20g/ngày.
- Để bảo quản dược liệu chìa vôi để sử dụng lâu dài, nên cắt ngắn các bộ phận của cây sau khi phơi khô và đóng gói kín.
- Có thể thu hái cây chìa vôi quanh năm nhưng để đảm bảo dược tính tốt nhất, nên chọn thời điểm thu hoạch vào mùa đông.
- Nếu sử dụng chìa vôi để chữa thoát vị đĩa đệm không đúng cách có thể gây ngộ độc, bỏng da,...
- Trong quá trình sử dụng cây chìa vôi để chữa bệnh thoát vị đĩa đệm, cần bổ sung chất dinh dưỡng cho xương khớp và thay đổi chế độ sinh hoạt, thực hiện các bài tập vận động thích hợp. Điều này giúp tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Các bài thuốc sử dụng cây chìa vôi chữa thoát vị đĩa đệm có tác dụng chủ yếu đối với các trường hợp bệnh nhẹ, giúp cải thiện triệu chứng đau nhức. Tuy nhiên, đây vẫn là những bài thuốc dân gian chưa được khoa học chứng minh. Vì vậy, để đạt hiệu quả tốt nhất trong điều trị bệnh, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.