Buzz
Internet Explorer sẽ chính thức kết thúc vào cuối năm nay, đánh dấu sự chấm dứt của 25 năm phục vụ mục đích ban đầu của nó là kết nối với thế giới Internet. Từ một trình duyệt tiên phong, nay nó chỉ còn là công cụ để tải xuống các trình duyệt khác. Bạn đã biết chưa?
IE từng là một trong những trình duyệt web đồ họa đầu tiên của loài người?
Năm 1990, Tim Berners-Lee, giám đốc của W3C (Tổ chức World Wide Web), sáng tạo trình duyệt đầu tiên có tên WorldWideWeb (viết liền), sau đó đổi tên thành Nexus. Đây là công cụ độc đáo giúp người dùng truy cập Internet trong thời kỳ đầu của web.
Năm 1992, xuất hiện trình duyệt Lynx - một trình duyệt chỉ hiển thị văn bản, được phát triển bởi viện máy tính của đại học Kansas. Trình duyệt này vẫn được phát triển và sử dụng đến ngày nay. Năm 1993, Mosaic ra đời - trình duyệt đầu tiên kết hợp hiển thị hình ảnh và văn bản (đồ họa), nhanh chóng trở thành trình duyệt phổ biến nhất, đặc biệt khi Mosaic trở thành Netscape Navigator.
IE được phát triển với một đội ngũ rất nhỏ
Ban đầu, nhóm phát triển IE chỉ gồm có 5 hoặc 6 thành viên. Thomas Reardon bắt đầu dự án IE vào mùa hè năm 1994. Đội ngũ phát triển IE sau đó tăng lên gần 100 người vào năm 1996 và đến năm 1999 có hơn 1000 người tham gia.
IE 1 được gọi là O'Hare
Internet Explorer 1.0
Microsoft thường đặt tên mã cho các sản phẩm đang phát triển. O'Hare là tên mã của phiên bản 1.0 của Internet Explorer, lấy cảm hứng từ sân bay quốc tế O'Hare - sân bay lớn nhất ở bang Illinois, Chicago. Tên O'Hare cũng mang ý nghĩa 'điểm khởi hành đến những nơi xa xôi từ Chicago (Windows 95).'
IE 2 được thiết kế giống Netscape Navigator
Netscape Navigator từng là trình duyệt phổ biến nhất vào thập niên 90, Microsoft đã học hỏi từ nó. IE 2 mang những tính năng và thiết kế của Netscape Navigator để tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn. Microsoft phải cập nhật IE để tương thích với các trang web chỉ hiển thị trên Netscape Navigator, bao gồm cả các tính năng HTML và giao diện. IE 2 cũng là phiên bản đầu tiên của Microsoft xuất hiện trên hệ điều hành Mac OS.
IE 3: Bước Đột Phá của Microsoft
IE 3 đánh dấu một bước tiến lớn của Microsoft trong lĩnh vực trình duyệt web. Với việc miễn phí tích hợp trên Windows, IE 3 đã thách thức Netscape Navigator một cách mạnh mẽ. Phiên bản này cũng đem đến bộ JavaScript mới gọi là Jscript for IE và giảm bớt mã nguồn của Spyglass so với các phiên bản trước. Spyglass cũng là nguồn gốc của Mosaic - tiền thân của Netscape Navigator.
Microsoft Gặp Khó Khăn với Spyglass khi Tích Hợp IE trên Windows 95
Năm 1994, khi Thomas Reardon khởi đầu dự án phát triển IE, ông đã lấy mã nguồn từ Spyglass, Inc. Mosaic. Dưới thỏa thuận, Microsoft phải trả phí là một phần doanh thu của Internet Explorer hàng quý cho Spyglass. Tuy nhiên, do IE được tích hợp và phát hành miễn phí trên Windows, Microsoft không thu được doanh thu từ IE, và Spyglass cũng không nhận được bất kỳ khoản thanh toán nào. Vào năm 1997, Microsoft và Spyglass, Inc. đã dẫn nhau ra tòa về mâu thuẫn về bản quyền này, và sau đó Microsoft đã chi 8 triệu đô la để mua lại bản quyền công nghệ.IE: Lực Lượng Trong 'Cuộc Chiến Trình Duyệt Lần 1'
Cuộc chiến trình duyệt lần 1 bắt đầu với hai lực lượng thống trị thị trường vào cuối thập niên 90: IE và Netscape Navigator. IE 4 được coi là phát súng khởi đầu, và chính cuộc chiến này đã thúc đẩy sự phát triển của các trình duyệt web từ mã nguồn đến thiết kế, tạo ra những cơ sở cho những gì chúng ta có ngày hôm nay để đọc bài viết này.
Trong cuộc đua giành thị phần với IE, NN đối mặt với thách thức lớn khi Microsoft quyết định tích hợp IE vào mọi bản sao của Windows. Điều này làm cho IE trở thành trình duyệt mặc định trên Windows và ít người quan tâm đến việc sử dụng trình duyệt khác.
IE Leo Lên Vị Thế Thống Trị Trên Thị Trường Trình Duyệt
95% thị phần là mốc mà IE đạt được trong giai đoạn cao điểm từ 2002 đến 2003, và đó cũng là một mốc mà không một trình duyệt nào, kể cả Chrome, có thể vượt qua.
IE Gần Như Không Thể Gỡ Bỏ
Trước kia, việc sử dụng trình duyệt web không phải là điều dễ dàng. Người dùng phải trả tiền cho các gói phần mềm hoặc bản quyền độc lập. Chẳng hạn, IE chỉ có trong gói Microsoft Plus! cho Windows 95 với giá 49,99 USD, trong khi Netscape Navigator chỉ được cung cấp miễn phí cho người dùng phi thương mại.
Việc IE tích hợp sẵn trên Windows và là công cụ mặc định để tải các trình duyệt khác đã thúc đẩy các nhà phát triển trình duyệt phát triển và phát hành các trình duyệt miễn phí để cạnh tranh với IE. Hãy tưởng tượng bạn mở Windows mà không có trình duyệt, làm thế nào để tải Chrome hoặc Firefox?
Microsoft bị kiện về vấn đề độc quyền
Vào tháng 5 năm 1998, chính phủ Hoa Kỳ đã kiện Microsoft vì vi phạm luật độc quyền trong thị trường máy tính, đặc biệt là với IE. Thẩm phán Thomas Jackson đã kết án Microsoft vào năm 2000 và ra lệnh chia tách công ty thành hai phần: một phần dành cho hệ điều hành và một phần dành cho các phần mềm khác. Tuy nhiên, lệnh này không được thực thi.
IE 4 vẫn giữ nguyên sức ảnh hưởng sau 11 năm ra mắt
Vào năm 2008, IE 4 vẫn chiếm thị phần 0,01% mặc dù đã được phát hành từ năm 1997. Điều này đồng nghĩa với việc khoảng 150 nghìn người vẫn đang sử dụng IE 4.
IE ẩn một 'trứng phục sinh'
Trên IE 4, nếu nhập 'about:mozilla' vào thanh địa chỉ, một màn hình xanh giống như màn hình BOSD của Windows sẽ xuất hiện trên trình duyệt.
Nhân viên Microsoft đặt logo IE tại trụ sở của Netscape
Với sự thành công của IE 4, các nhân viên của nhóm phát triển IE đã tổ chức một buổi ăn mừng độc đáo. Họ đã khiến đối thủ của mình, Netscape Navigator, bất ngờ khi một sáng thức dậy, họ phát hiện một biểu tượng IE khổng lồ đã được đặt trước tòa nhà của Netscape.
Microsoft đầu tư lớn vào IE
Việc phát triển một trình duyệt web đặc biệt cho Windows như IE đã tiêu tốn rất nhiều tài nguyên của Microsoft, đặc biệt là trong thời kỳ đỉnh điểm của cuộc chiến trình duyệt lần thứ nhất. Vào cuối những năm 90, ước tính Microsoft đã chi hơn 100 triệu đô la mỗi năm cho việc phát triển IE.
Đối thủ thứ hai của IE và cuộc đua trình duyệt lần thứ hai
Trong thời kỳ hoàng kim, IE gần như không có đối thủ đáng kể ngoài Netscape Navigator. Tuy nhiên, khi Netscape quyết định chuyển mã nguồn của Navigator thành mã nguồn mở, một nhóm phi lợi nhuận đã tiếp quản và phát triển một trình duyệt mới mang tên Phoenix. Nhóm này được gọi là 'cộng đồng Mozilla' và dự án Phoenix sau này đã trở thành Firebird trước khi bị phản đối về bản quyền. Cuối cùng, Firebird đã được đổi tên thành Firefox và Mozilla Firefox được ra mắt lần đầu vào năm 2004. Trình duyệt Firefox ngay lập tức thu hút 60 triệu lượt tải chỉ trong vòng 9 tháng.
IE góp phần làm nên sự phổ biến của favicon
Favicon - biểu tượng yêu thích là biểu tượng của một trang web, khi bạn lưu trang web đó vào danh sách bookmark, ví dụ, tên trang web cùng với favicon sẽ hiển thị giúp bạn dễ nhận ra nó hơn. Favicon cũng xuất hiện trên tab để giúp phân biệt tab nào đang mở trang web nào. Sự xuất hiện của favicon bắt đầu từ IE 5 - phiên bản đầu tiên hỗ trợ favicon, được phát hành vào năm 1999 cùng với Windows 98 SE.
IE từng là một trong những trình duyệt web di động pionner
Khi điện thoại thông minh mới chỉ bắt đầu có khả năng kết nối Internet, IE đã xuất hiện trên các hệ điều hành di động của Microsoft như Windows CE 1.0, được giới thiệu vào năm 1996 dưới tên gọi Pocket Internet Explorer (PIE). PIE 4, phát hành năm 2002 trên Pocket PC 2002, hỗ trợ nhiều tính năng tương tự như IE trên máy tính như ActiveX, CSS, VBScript, HTTPS, HTML. Sau đó, PIE đã được đổi tên thành Internet Explorer Mobile và được Microsoft phát hành và cập nhật qua các phiên bản của Windows Mobile - một hệ điều hành rất phổ biến trên PDA/PPC vào đầu những năm 2000 và từng là một trong ba hệ điều hành di động hàng đầu thế giới bên cạnh Symbian và Palm OS. Tiếp theo là Windows Phone, IE tiếp tục là trình duyệt mặc định trên nền tảng này.
Luật tại Hàn Quốc yêu cầu sử dụng IE cho các giao dịch thương mại điện tử
Trong lĩnh vực công nghệ, Hàn Quốc luôn tiên phong, nhưng việc mua sắm và giao dịch ngân hàng trực tuyến ở đất nước này chỉ có thể thực hiện qua IE. Điều này là do luật yêu cầu các dịch vụ thương mại điện tử phải sử dụng ActiveX - một plug-in chỉ có trên IE để tăng cường bảo mật với chứng chỉ kỹ thuật số. Luật này được Hàn Quốc ban hành vào cuối thập kỷ 90 và cho đến nay, IE vẫn giữ thị phần lớn tại đây, lên đến 14,08% theo thống kê năm 2020.
IE tồn tại nhiều vấn đề liên quan đến bảo mật
Microsoft tung ra IE 6 vào năm 2001 và tối ưu hóa trình duyệt này cho Windows XP và Windows Server 2003. IE được tích hợp sâu vào hệ điều hành, điều này thu hút sự chú ý của các chuyên gia về bảo mật. Mở một trang web không tin cậy bằng IE có thể dẫn đến máy tính bị nhiễm malware và malware có thể đánh cắp dữ liệu người dùng. Trang PCWorld từng gọi IE là 'phần mềm kém an toàn nhất trên hành tinh'.
Microsoft mất 5 năm để phát triển và phát hành IE 7
IE 6 ra đời vào năm 2001 và trở nên phổ biến nhờ tích hợp trên Windows XP - hệ điều hành rất thành công của Microsoft trên thị trường máy tính cá nhân. Tuy nhiên, Microsoft đã phải dành tới 5 năm để phát hành IE 7 vào năm 2006 với nhiều cải tiến về bảo mật, hỗ trợ Windows RSS và tối ưu cho Windows Vista - hệ điều hành ngược lại với XP về mức độ thành công. IE 7 cũng là phiên bản đầu tiên hỗ trợ duyệt theo tab và bộ lọc trang web lừa đảo.
Dù vậy, người dùng IE 6 vẫn e ngại cập nhật lên IE 7 mặc dù nó tiên tiến hơn. Điều này đã khiến cho IE 7, dù có nhiều cải tiến hơn, vẫn không thể cạnh tranh với IE 6 và từ đó tạo ra khoảng trống cho sự bứt phá của các đối thủ.
IE 8 đối mặt với nhiều thách thức trên thị trường
Vào năm 2009, Microsoft tung ra IE 8 cùng với Windows 7, nhưng không được đánh giá cao khi thị trường đã xuất hiện Mozilla Firefox, Google Chrome và Opera. IE 8 được cải thiện về hiệu suất duyệt web, hỗ trợ tốt hơn cho các trang web thế hệ mới và nhiều tính năng như tăng tốc, khôi phục trang tự động sau khi crash, bộ lọc SmartScreen được nâng cấp từ Phishing Filter của IE 7, gợi ý trang, chế độ InPrivate - duyệt web ẩn danh... Tuy nhiên, IE 8 không vượt qua được bài kiểm tra Acid3 - một tiêu chuẩn về hiệu suất của Web Standards Project với chỉ số 24/100, cho thấy các trình duyệt khác dễ dàng vượt qua IE 8.
Một trang web bán lẻ ở Úc áp đặt 'thuế IE 7'
Kogan - một trang web bán lẻ ở Úc đã áp dụng mức thuế 6,8% cho những người sử dụng trình duyệt IE 7 khi mua hàng trên trang của họ. Kogan sử dụng khoản thuế này để bù đắp cho thời gian và công sức mà đội ngũ IT của họ đã phải bỏ ra để đảm bảo trang web của mình hoạt động tốt trên một trình duyệt đã cũ.
Microsoft và chiến dịch 'Trình duyệt mà bạn từng ghét'
Năm 2012, Microsoft đã phát hành một video hài với nội dung là một người đàn ông đóng vai một bệnh nhân tâm thần do anh ta liên tục xóa IE khỏi máy tính của người khác, từ máy của mẹ đến máy của đồng nghiệp. Đây là một chiến dịch quảng cáo cho IE 9.
IE 9: Sự cải thiện đáng giá
Ra mắt vào năm 2011, IE 9 đã mang lại niềm tin mới cho công chúng sau những vấn đề về hiệu suất và bảo mật của các phiên bản trước. Trong chiến dịch tiếp thị, Microsoft đã cố gắng khôi phục niềm tin từ người dùng bằng cách phát hành IE 9 dưới dạng ứng dụng độc lập, không phụ thuộc vào hệ điều hành như trước. Giao diện của IE 9 được cải thiện, bổ sung nhiều công cụ bảo mật và giải quyết các vấn đề về hiệu suất. IE 9 đã đạt được điểm cao trong bài kiểm tra Acid3 và được các trang công nghệ đánh giá cao bằng các trình duyệt hàng đầu khác.
Google Chrome vượt mặt IE vào năm 2012
IE cuối cùng đã chịu thua dưới tay Google Chrome sau nhiều năm thống trị. Mặc dù Chrome chỉ ra mắt vào năm 2008, nhưng đến tháng 3 năm 2012, nó đã chiếm 29,15% thị phần, vượt qua cả IE với 28,87% theo thống kê của StatCounter.
IE 11: Sức mạnh đối đầu với Google Chrome
Microsoft không ngừng cải thiện IE, và phiên bản IE 11 ra đời vào năm 2013 cùng với Windows 8 mang lại hiệu năng vượt trội, thậm chí còn vượt qua cả Chrome và Firefox trong các bài test như SunSpider và WebGL. Một ưu điểm khác của IE 11 là mở nhiều tab mà không tốn nhiều RAM như Chrome hay Firefox. Đây cũng là phiên bản cuối cùng của Internet Explorer, vẫn tồn tại trên Windows 10 ngày nay nhưng sẽ sớm bị gỡ bỏ vĩnh viễn.
Dù trước đây đã thử sử dụng IE 11 trên Windows 8 và thấy nó khá nhanh, nhưng không thể tiếp tục vì sự rắc rối của giao diện kép trên Windows 8.
Nhân vật biểu tượng của IE
Tại sự kiện Anime Festival Asia 2013, Microsoft Singapore đã ra mắt nhân vật biểu tượng của Internet Explorer, một cô gái anime được đặt tên là Inori Aizawa. Nhân vật này được thiết kế bởi Collateral Damage Studios và cô ấy còn có một trang Facebook cá nhân.
Microsoft sử dụng Inori Aizawa để thu hút cộng đồng yêu thích anime sử dụng IE, tuy nhiên nhân vật này chỉ được sử dụng làm biểu tượng của IE ở khu vực châu Á.
IE sẽ ngừng hoạt động từ ngày nào?
Microsoft vừa công bố từ ngày 15 tháng 6 năm 2022, IE 11 sẽ bị loại bỏ khỏi hầu hết các máy tính chạy Windows 10. Microsoft 365 và các dịch vụ khác của Microsoft cũng sẽ không còn hỗ trợ trên IE từ ngày 17 tháng 8. Mặc dù vậy, Microsoft sẽ tiếp tục hỗ trợ IE cho đến năm 2029 để các tổ chức có thời gian chuyển đổi sang trình duyệt khác.
