Buzz
Hơn nửa thế kỷ trước, 'Bài hát của cá voi lưng gù' đã trở thành hiện tượng toàn cầu, đánh dấu sự khởi đầu của cuộc chiến chống săn bắn trên quy mô lớn.
Trong tháng 9, Downtown Records sẽ tung ra một album vinyl lớn với 242 bản nhạc được truyền cảm hứng từ tiếng hót của chim.
Trong thời đại dịch bệnh, con người sống chậm lại và hy vọng được gửi đến vũ trụ bao la...
Trước đó, một bảo tàng trực tuyến đã bắt đầu ghi lại âm thanh của công nghệ quá khứ: từ máy đánh chữ, máy cạo râu, máy ghi âm cassette, đến máy ảnh và Nintendo cổ điển.
Vào tháng 8 cách đây 52 năm, một album về tiếng kêu của cá voi đã trở thành hiện tượng toàn cầu, mở đầu cho việc cấm săn bắn cá voi cho đến ngày nay.
Dự án Tiếng Hót Chim - Nơi lưu giữ thanh âm của các loài chim đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng
Một hộp đĩa than khổng lồ chứa 242 bản nhạc và một tập thơ 60 trang sẽ ra mắt vào tháng 9/2022.
Các ca khúc lấy cảm hứng từ tiếng hót của chim đã được phát hành trên các nền tảng nghe nhạc trực tuyến từ đầu năm 2022.
'Các loài chim tạo ra âm nhạc vì cùng những lý do như chúng ta. Đó là cách chúng giao tiếp'.
Randall Poster, người sáng lập dự án 'Dự án Tiếng Hót Chim', là một nhạc sĩ trong lĩnh vực điện ảnh, từng hợp tác với các đạo diễn như Wes Anderson, Martin Scorsese và Todd Haynes.
Một trong những điều tích cực từ tình trạng dịch bệnh đóng cửa là nhiều cư dân thành phố bắt đầu nhận thức được mối liên hệ với thế giới tự nhiên, và Randall là một trong số đó.
Trong suốt 60 năm sống ở The Bronx, ông chưa bao giờ để ý đến những chú chim. Cho đến mùa đông năm 2020, khi dịch bệnh lan rộng trên toàn cầu và mọi thứ trở nên im lặng, ông bắt đầu trót yêu thích âm thanh của tiếng chim hót trong thành phố. Và từ đó, ông quyết định hành động để cải thiện môi trường sống của loài chim đang dần biến mất.
Ngôi nhà chim được tạo ra bởi họa sĩ Olalekan Jeyifous, với cái tên là 'Birdega'.
Bộ tranh 'Đứng Yên Như Một Chim Hồng Hạc' của nghệ sĩ Aaron Rose, lấy cảm hứng từ màu sắc của lông chim ruồi.
Cùng với Rebecca Reagan, Randall đã phát động một chương trình đa ngành mang tên 'Dành Cho Chim' và mời gọi các ngôi sao như Mark Ronson, Nick Cave, Beck, Sean Penn và Tilda Swinton tham gia.
Nếu bạn ghé thăm Vườn thực vật Brooklyn từ bây giờ đến tháng 10/2022, bạn sẽ thấy nhiều ngôi nhà chim được thiết kế bởi 33 nghệ sĩ. Randall chia sẻ: “Chúng tôi muốn du khách cảm nhận được niềm vui từ sự sáng tạo và cảm hứng từ tiếng chim hót”.
Các nhà thơ từ khắp nơi trên thế giới đã sáng tác những bài thơ về loài chim.
Trái: Công trình nhà chim 'Swiss' của Tom Sachs. Phải: Dự án nhà chim 'Cho Tôi Một Người Hàng Xóm' của Joyce Hwang.
Ở Mỹ, mèo nhà giết chết 1,3 - 4 tỷ con chim mỗi năm và là nguyên nhân của 365 - 988 triệu con chim va chạm vào cửa kính. Tại Canada, số lượng chim chết lên đến 16 - 42 triệu con. Chưa kể đến số liệu trên quy mô toàn cầu, chỉ từ hai quốc gia này đã có hàng tỷ con chim mất mạng hàng năm.
Khi thảo luận về âm thanh của chim và các dự án hiện đang triển khai, Randall đã tham khảo thông tin và số liệu từ một người bạn làm việc trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Từ đó, ông đã nảy ra một ý tưởng: Sử dụng mối liên kết giữa các lĩnh vực để huy động vốn cho việc bảo vệ loài chim.
Sau đó, Randall liên lạc với Hiệp hội Bảo tồn Chim Quốc gia và quyết định quyên góp toàn bộ số tiền thu được từ album cho tổ chức này. Ông cho biết dự án có tiềm năng lan rộng thông điệp cao bởi vì dường như mọi người đều có tình yêu đặc biệt cho loài chim.
Randall chia sẻ: 'Trong thời đại đại dịch, mọi người đã học cách dành nhiều thời gian hơn để nhìn ra khỏi cửa sổ. Nhìn thấy những chú chim ngoài kia là một điều may mắn. Chúng ta được thiên nhiên làm dịu những vết thương trong tâm hồn'.
Randall không thể dự đoán được liệu dự án 'Dành Cho Chim' có thu về được bao nhiêu tiền hay sức mạnh của những ngôi sao có giúp nó trở nên nổi tiếng trên các bảng xếp hạng âm nhạc hay không. Nhưng ông rất mong đợi cho chuỗi sự kiện của dự án, bao gồm triển lãm tổ chim tại Vườn thực vật Brooklyn từ tháng 6 đến tháng 10 và “bữa tiệc âm nhạc” ở Miami, London…
'Chúng tôi cũng sẽ tạo điều kiện để nhiều người gần gũi hơn với loài chim, đồng thời nuôi dưỡng sự quan tâm của thế hệ trẻ đối với thế giới của chúng ta'.
Robin Perkins (2015)
Một nhà tài trợ khác của dự án, Robin Perkins, người đã đồng hành cùng Tổ chức Hòa bình Xanh trong 10 năm, đã gom quỹ hơn 50.000 USD và kêu gọi hàng chục nhạc sĩ tham gia sáng tác, biểu diễn những bài hát được lấy cảm hứng từ các loài chim có nguy cơ tuyệt chủng ở quê hương của họ.
Dự án Nhân Loại Trái Đất - Những âm thanh của loài người gửi lên vũ trụ
Trong dãy núi Cascade ở phía bắc California, 42 kính viễn vọng vô tuyến đưa ra không gian để tìm kiếm dấu vết của sự sống.
Viện Nghiên cứu Thông minh Ngoài Trái Đất (SETI) đã ghi nhận và thu thập một loạt tín hiệu từ nơi này kể từ khi thành lập vào năm 1984.
Jill Tarter, một trong những người sáng lập dự án, là một nhà thiên văn học nổi tiếng và là nguồn cảm hứng cho nhân vật của Jodie Foster trong bộ phim 'Tiếp Xúc' (Contact) năm 1997. Dự án này không chỉ nhằm mục đích “kết nối” với các nền văn minh xa xôi, mà còn nhấn mạnh rằng chúng ta chỉ là sự tồn tại nhỏ bé và mong manh trong vũ trụ rộng lớn.
Vào năm 2021, dự án bắt đầu ghi lại những âm thanh trên trái đất.
Dự án mang tên Earthling Project, được sáng lập bởi nhạc sĩ và nhà soạn nhạc người Mexico, Felipe Pérez Santiago. Ông cũng là một nghệ sĩ tại SETI.
Felipe tin rằng âm nhạc không chỉ dành cho con người. Ông kêu gọi mọi người trên khắp thế giới cùng đóng góp một bài hát, và những giai điệu này sẽ được hòa vào một bản nhạc hợp âm của cả nhân loại. Cùng với Wikipedia và Dự án Rosetta, một bộ sưu tập gồm 1.500 mẫu ngôn ngữ của con người đã được ghi lại trên một đĩa không phân hủy, và đã được gửi lên vũ trụ vào mùa hè năm 2021.
Hàng trăm họa sĩ đã tìm thấy nguồn cảm hứng từ dự án này để tạo ra những bức tranh độc đáo.
Felipe nhấn mạnh rằng bản nhạc này không chỉ là một thông điệp gửi lên vũ trụ, mà còn là một tấm gương phản chiếu: 'Liệu chúng ta có thể sử dụng 30 giây ca hát để đoàn kết nhân loại không?'
Felipe kinh ngạc nói: 'Đại dịch đã khiến loài người gần gũi hơn nhau. Trong những tháng ngày tăm tối này, mọi người từ khắp nơi trên thế giới đã hợp tác để đóng góp cho dự án, truyền đạt thông điệp của sự đoàn kết và sự liên kết. Sứ mệnh của chúng ta đã được hoàn thành'.
Nhóm thực hiện dự án cũng đang lên kế hoạch gửi thông điệp này đến sao Hỏa trong tương lai.
Conserve the Sound - Bảo tàng trực tuyến lưu giữ 'Nước mắt của Thời đại'
Âm thanh của máy điện thoại cổ, tiếng bíp của máy chơi game Nintendo cũ, tiếng tua máy ghi âm...
Với sự tiến bộ của công nghệ, những âm thanh từ những thiết bị cũ sẽ biến mất. Tuy nhiên, một bảo tàng trực tuyến đã lưu giữ được những âm thanh này.
Dự án mang tên Conserve the Sound là một sự kết hợp giữa thị giác và thính giác. Mỗi vật phẩm được chụp trên nền trắng tinh khiết. Máy ảnh phim cầm tay, máy đánh chữ, tay nắm cửa xe hơi, máy cạo râu, loa, đồng hồ bấm giờ...
Trên trang web conservethesound.de, phần 'Âm thanh' cho phép người dùng trải nghiệm âm thanh của các thiết bị công nghệ từ những thập kỷ 1910 đến những năm 2000.
Nếu xem kỹ thông tin sản phẩm, có thể thấy nhiều sản phẩm này đến từ châu Âu, ví dụ như đầu robot của Kassettenrekorder Weltron Model 2004, có thể làm người tiêu dùng ở các quốc gia và khu vực khác cảm thấy thú vị.
Conserve the Sound chủ yếu giới thiệu các sản phẩm được sản xuất tại châu Âu.
Với hàng chục âm thanh độc đáo được kèm theo hình ảnh, tất cả đều mang sự đơn giản như là trọng tâm.
Những âm thanh này sẽ đưa bạn trở lại quá khứ, giúp bạn hiểu rõ hơn về cuộc sống ngày xưa.
Ngân hàng âm nhạc từ đại dương - Tiếng thanh chữa lành từ biển sâu
Hơn nửa thế kỷ trước, một album hiếm về tiếng kêu của cá voi lưng gù trở thành một hiện tượng toàn cầu, đánh dấu bước đầu cho việc cấm săn bắn trên quy mô lớn.
Trong suốt 52 năm, Roger Payne đã chia sẻ âm thanh của cá voi lưng gù với hàng ngàn người, và công việc này vẫn tiếp tục. Từ trường học đến nhà thờ, từ chương trình trò chuyện trên truyền hình... Mọi người, từ ca sĩ, nhạc sĩ, chính trị gia đến nhà khoa học, đều đã được nghe.
30 giây đầu tiên khi nhạc phát, có người tò mò lắng nghe, có người cười sảng khoái.
Nhưng sau 1 phút, 5 phút, thậm chí là nửa giờ, Payne nhận ra điều kỳ diệu. 'Khi âm nhạc vang lên, khán giả sẽ im lặng hoàn toàn, chìm đắm trong âm thanh cho đến phút cuối cùng'.
Vào năm 1970, Payne phát hành một album gồm 5 ca khúc, tổng thời lượng 34 phút, mang tựa đề 'Bài hát của cá voi lưng gù'.
Ngạc nhiên thay, Payne không phải là một nhạc sĩ, mà là một chuyên gia về âm học, người nghiên cứu về việc định vị bằng tiếng vang của dơi và cú. Ông tình cờ chú ý đến tiếng kêu của cá voi.
Vào năm 1960, khi Roger nghe tin một con cá heo chết dạt vào bãi biển Revere (gần Đại học Tufts nơi ông làm việc), ông đã lái xe đến đó. Sau đó, ông mới biết ngư dân đã cắt vây lưng, ghi tên lên phần đầu và lỗ thở của cá heo rồi nhét vào một điếu xì gà.
Sau đó, ông nói: 'Tôi đè điếu thuốc và đứng đó một thời gian dài với tâm trạng không thể diễn tả. Mỗi người đều có một hoặc vài trải nghiệm đáng nhớ trong đời, và với tôi, đó chính là đêm hôm đó'.
Vào những năm 1960, hàng chục nghìn con cá voi bị giết mỗi năm, chủ yếu để lấy mỡ làm xà phòng, dầu và thức ăn cho vật nuôi. Số lượng cá voi lưng gù từng lên đến khoảng 100.000 con vào năm 1900, nhưng sau đó giảm xuống còn 7.000 con. Cá voi xanh từng lên tới 250.000 con vào những năm đầu thập kỷ 2000, nhưng chỉ còn lại 500 con vào những năm 1980.
Payne nói: 'Chúng gần như bị tuyệt chủng, nhưng dường như thế giới không mấy quan tâm'.
Theo báo cáo năm 2018 của Financial Times, Nhật Bản đã tái khởi động hoạt động đánh bắt cá voi và rút khỏi Ủy ban Quốc tế về Đánh bắt Cá voi.
Sau khi chứng kiến cảnh tàn sát của cá voi, Payne quyết định hành động.
Nguồn cảm hứng này còn bắt nguồn từ đoạn ghi âm tiếng rên rỉ của cá voi mà kỹ sư hải quân Frank Watlington thu được khi đang ở trong tàu ngầm Nga ngoài khơi bờ biển Bermuda.
Payne cảm nhận âm thanh này như một bản hát thực sự vì nó có giai điệu và lặp lại.
Đáng chú ý, trong khi nhiều loài cá voi sử dụng âm thanh để giao tiếp, cá voi lưng gù lại sử dụng để 'hát'. Bài hát của chúng thay đổi mỗi năm một cách tinh tế và không bao giờ lặp lại.
Khi nghe đoạn ghi âm này, Payne đã rơi nước mắt và nhận ra đây có thể là chìa khóa để ngăn chặn việc săn bắt cá voi.
“Bài hát của cá voi lưng gù” đã bán được hơn 125.000 bản, trở thành bản ghi âm thiên nhiên phổ biến nhất mọi thời đại. Bài hát của cá voi đã trở thành một phần của văn hóa đại chúng và là nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm sáng tạo hiện đại.
Vào năm 1977, khi NASA phóng một bản thu âm 12 inch mạ vàng lên tàu du hành Voyager, bao gồm cả bài hát của cá voi lưng gù ở Bermuda do Payne thực hiện, cùng với những tác phẩm của Johann Sebastian Bach, Mozart và Lewis.
Năm 1986, Ủy ban Quốc tế về Săn bắt cá voi đã ban hành lệnh cấm tất cả các hoạt động săn bắt cá voi thương mại (mặc dù Na Uy và Nhật Bản vẫn tiếp tục cấp phép đánh bắt cá voi thương mại, và Iceland đã công bố kế hoạch ngừng đánh bắt cá voi thương mại vào năm 2024).
'Nếu cá voi trở thành một phần của văn hóa nhân loại, chúng ta có thể cứu vãn chúng, và tôi tin điều đó đã và đang xảy ra', Payne chia sẻ.
Nguồn: Thepaper
