Buzz
1. Phương pháp ôn thi lớp 10 môn Ngữ văn
Phân bổ thời gian học cho các chuyên đề
Để thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào một cách hiệu quả, việc sắp xếp và phân bổ thời gian hợp lý là rất quan trọng. Điều này cũng áp dụng cho việc học tập, vì vậy các em cần lập kế hoạch thời gian học để cân đối với các môn học khác, đặc biệt là dành thời gian hợp lý cho các chuyên đề môn Ngữ văn.
Những chủ đề chính cần ôn tập:
- Các tác phẩm văn học: cần hiểu biết cơ bản về tác giả và tác phẩm (thời điểm và phương thức ra đời của tác phẩm…)
- Ngữ pháp - Tiếng Việt: thường xuất hiện ở các ý 2-3 trong câu hỏi. Nếu nắm vững kiến thức cơ bản về lĩnh vực này, các em sẽ dễ dàng đạt điểm cao mà không lo bị mất điểm oan vì thiếu sót như các bài làm ở những phần khác.
- Làm văn: gồm hai dạng viết văn nghị luận chính: nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Để làm tốt phần này, học sinh cần biết cách phân tích đề, đưa ra luận điểm và rèn luyện kỹ năng viết để câu văn trở nên mạch lạc.
Phát triển kỹ năng làm bài
Sau khi ôn tập các chuyên đề quan trọng, để làm bài thi hiệu quả, các em cần chủ động luyện tập kỹ năng làm bài để trở nên thành thạo trong việc xử lý các dạng đề thi và tránh những lỗi không đáng có.
Cách tốt nhất để rèn luyện kỹ năng làm bài là thực hành làm đề và chữa đề. Vậy thì lấy đề từ đâu để phù hợp với cấu trúc đề thi chính thức và chữa đề một cách hiệu quả?
2. Danh sách 45 đề ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ văn
ĐỀ SỐ 1
Phần I: (6 điểm)
Trong tác phẩm “Làng” của Kim Lân có đoạn:
“Sao lại có tin tức như vậy được nhỉ? Thằng Chánh Bệu chắc chắn là người trong làng rồi. Không có lửa làm sao có khói? Ai lại tốn công bịa đặt những chuyện như thế. Ôi, thật là nhục nhã, cả làng bị dán mác Việt gian! Không biết việc làm ăn, buôn bán sẽ thế nào? Ai còn chịu làm việc với chúng ta? Cả nước Việt Nam này đều căm ghét và thù hằn cái lũ Việt gian bán nước… Bao nhiêu người trong làng, mỗi người một nơi, không biết họ đã hiểu rõ tình hình này chưa?...”
(SGK Ngữ văn 9, tập một, trang 166)
1. Nhân vật nào đang thể hiện tâm trạng trong đoạn trích trên? “Cái cơ sự này” trong đoạn trích đề cập đến vấn đề gì?
2. Việc sử dụng nhiều câu hỏi trong đoạn văn trên có tác dụng gì trong việc diễn đạt cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật?
3. Dựa vào kiến thức về truyện ngắn “Làng”, hãy soạn một đoạn văn nghị luận dài khoảng 12 – 15 câu theo cách lập luận tổng - phân - hợp, phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật khi nhận biết “cái cơ sự này”. Trong đoạn văn cần sử dụng các thành phần tình thái và khởi ngữ (Gạch chân và chú thích rõ).
4. Mặc dù khi xây dựng hình tượng nhân vật chính luôn hướng về làng chợ Dầu, tại sao tác giả lại chọn tên tác phẩm là “Làng” thay vì “Làng chợ Dầu”?
5. Trong chương trình Ngữ văn THCS có một tác phẩm viết về người nông dân, diễn tả nỗi đau sâu sắc qua hành động và vẻ bề ngoài. Tác phẩm đó là gì? Tác giả là ai?
Phần II (4 điểm)
Trong bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy có câu: “Ngửa mặt nhìn lên mặt”
1. Viết tiếp câu thơ để hoàn thiện khổ thứ năm của bài thơ.
2. Từ “mặt” ở vị trí thứ hai trong khổ thơ đã được chuyển nghĩa bằng phương pháp nào? Phân tích nét đặc sắc của việc sử dụng từ nhiều nghĩa trong câu thơ đó?
3. Soạn một đoạn văn quy nạp (khoảng 10 câu) phân tích ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh vầng trăng và chiều sâu triết lý trong khổ thơ kết của bài thơ. Đoạn văn cần chứa một câu phủ định (Gạch chân câu phủ định).
ĐỀ SỐ 2
Phần I: 7 điểm
Khi bắt đầu bài thơ của mình, một nhà thơ đã viết:
Con từ miền Nam đến thăm lăng
Bác đã thấy hàng tre xanh mướt trong màn sương
Ôi! Hàng tre xanh của Việt Nam
Chịu bão táp mưa sa, vẫn đứng vững hàng hàng.
Cuối bài thơ, tác giả bộc lộ mong muốn: “Mong trở thành cây tre trung hiếu ở nơi đây”
Câu 1. Bạn hãy xác định những câu thơ trên thuộc bài thơ nào? Ai là tác giả? Cho biết hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
Câu 2. Trong các câu thơ trên, hình ảnh hàng tre trong câu thơ nào mang nghĩa tả thực, và hình ảnh hàng tre trong câu thơ nào mang nghĩa ẩn dụ? Ý nghĩa của hình ảnh hàng tre trong khổ đầu và trong câu kết của bài thơ có giống nhau không? Tại sao? Ý nghĩa của việc lặp lại hình ảnh hàng tre ở câu kết là gì?
Câu 3. Viết một đoạn văn sử dụng phương pháp lập luận diễn dịch (khoảng 8 - 10 câu) để phân tích khổ cuối của bài thơ. Trong đoạn văn cần có phép thế và một thành phần biệt lập (chú thích rõ).
Câu 4. Cây tre đã trở thành biểu tượng nổi bật trong nhiều tác phẩm văn học Việt Nam. Trong chương trình Ngữ văn THCS, có tác phẩm văn học hiện đại nào bạn đã học cũng có hình ảnh cây tre? Ai là tác giả của tác phẩm đó?
Phần 2: 3 điểm
Hình ảnh mùa xuân của đất nước hiện lên tươi đẹp qua những vần thơ của Thanh Hải:
Mùa xuân người cầm súng,
Đầy ắp lộc trên lưng.
Mùa xuân người ra cánh đồng,
Ruộng đồng xanh mướt trải dài.
Tất cả như vội vàng,
Tất cả như xôn xao… (Mùa xuân nho nhỏ)
Câu 1. Trình bày dòng cảm xúc trong bài thơ.
Câu 2. Từ “lao xao” có thể thay thế “xôn xao” không? Tại sao?
Câu 3. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải thể hiện sự khao khát sống có ý nghĩa và đóng góp cho cuộc đời, tựa như tiếng hót của chim và hương sắc của hoa. Tố Hữu trong “Một khúc ca xuân” cũng chia sẻ quan điểm tương tự: “Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình”.
Viết một đoạn văn dài khoảng 12-15 câu, bày tỏ quan điểm của bạn về quan niệm sống trong câu thơ của Tố Hữu.
ĐỀ SỐ 3
Phần I: (6 điểm) Xem câu thơ: “Ngày xuân con én đưa thoi” (Trích từ “Truyện Kiều”)
Câu 1: Chép chính xác ba câu thơ tiếp theo và xác định đoạn trích trong “Truyện Kiều” cùng tên tác giả.
Câu 2: Theo bạn, hình ảnh “con én đưa thoi” trong đoạn thơ có ý nghĩa như thế nào?
Câu 3: Trong chương trình Ngữ văn lớp 9, có một bài thơ cũng sử dụng hình ảnh “thoi”. Bạn hãy chép câu thơ đó và cho biết tên tác phẩm cùng tác giả. Ý nghĩa chung của hình ảnh “thoi” trong hai câu thơ này là gì?
Câu 4: Viết một đoạn văn khoảng 10 câu theo phương pháp lập luận qui nạp, bày tỏ cảm nhận của bạn về cảnh ngày xuân trong đoạn thơ đã dẫn. Đoạn văn cần có một câu dẫn trực tiếp và một câu ghép. (Gạch chân và chú thích rõ)
Phần II: (4 điểm) Xem đoạn thơ sau:
“Quê hương tôi đất mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo, đất chỉ toàn sỏi đá.
Chúng ta vốn là những người xa lạ
Chẳng hẹn mà từ phương trời khác gặp nhau,
Súng kề súng, đầu sát bên nhau,
Đêm lạnh cùng chung chăn, thành đôi bạn tri kỉ.
“Đồng chí!” (Trích từ bài thơ Đồng chí của Chính Hữu)
Câu 1: Theo cấu trúc ngữ pháp, câu cuối trong đoạn thơ thuộc loại câu gì? Vai trò của kiểu câu này trong ngữ cảnh là gì?
Câu 2: Đoạn thơ thể hiện nền tảng của tình đồng chí giữa các chiến sĩ trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Bạn hãy nêu những yếu tố tạo nên tình đồng chí đó? (Trả lời ngắn gọn)
Câu 3: Dựa trên cảm nhận từ đoạn thơ, bạn hãy nêu suy nghĩ của mình về một tình bạn đẹp. (Viết đoạn văn khoảng 8-10 câu)
ĐỀ SỐ 4
Phần I: (4 điểm) Đọc đoạn trích sau đây:
“Ông Hai không thể chợp mắt, cứ trở mình qua lại, thở dài liên tục. Bỗng dưng, ông im bặt, tay chân như không còn sức lực… Có tiếng nói xì xào từ tầng trên. Đó là tiếng của bà chủ… Bà ta đang nói gì vậy? Sao lại xào xạc thế? Tim ông đập loạn nhịp. Ông căng tai lắng nghe từ bên ngoài…”
Câu 1: Đoạn trích trên thuộc tác phẩm nào và do ai viết?
Câu 2: Xác định các từ láy tượng thanh trong đoạn trích. Những từ này thể hiện tâm trạng của ông Hai như thế nào? Nguyên nhân của tâm trạng đó là gì?
Câu 3: Truyện ngắn “Làng” của Kim Lân là một tác phẩm nổi bật, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc. Hãy viết một đoạn văn khoảng nửa trang giấy để giới thiệu về tác phẩm này.
Phần II: (6 điểm) Nguyễn Du đã vẽ nên bức tranh mùa xuân rực rỡ với những câu thơ sau:
“Ngày xuân, con én bay vù,
Ánh sáng mùa xuân đã ngoài sáu mươi.”
Cỏ xanh trải dài tới chân trời,
Cành lê điểm xuyết vài bông hoa trắng.”
(Trích từ Truyện Kiều)
Câu 1: Trong đoạn trích trên, “thiều quang” có ý nghĩa gì?
Câu 2: Xác định phép đảo ngữ trong đoạn thơ và phân tích cách thức mà phép đảo ngữ đó làm nổi bật vẻ đẹp của mùa xuân trong bài thơ.
Câu 3: Trong chương trình Ngữ văn lớp 9, có một bài thơ khác cũng sử dụng phép đảo ngữ để miêu tả vẻ đẹp mùa xuân. Bạn hãy chép câu thơ đó và cho biết tên bài thơ cùng tác giả. So sánh cách sử dụng phép đảo ngữ trong hai bài thơ.
Câu 4: Viết một đoạn văn dài 10-12 câu theo phương pháp diễn dịch, diễn tả cảm nhận của bạn về bức tranh thiên nhiên mùa xuân trong đoạn thơ. Đoạn văn cần có một câu ghép và một thành phần biệt lập phụ chú. (Gạch chân và chú thích rõ)
3. Một số tài liệu tham khảo để ôn thi Ngữ văn lớp 10
Sách ôn thi Ngữ văn lớp 10 là công cụ hữu ích cho học sinh lớp 9 trong việc chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10. Mytour xin giới thiệu 12 cuốn sách ôn luyện sau đây để các em có thể tham khảo và lựa chọn:
- Chinh phục đề thi Ngữ văn lớp 10 (bộ đề cập nhật mới nhất).
- Luyện thi Ngữ văn lớp 10 (học mãi).
- Chinh phục luyện thi Ngữ văn lớp 10 theo từng chủ đề cụ thể.
- Bộ 45 đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2020
- Tuyển chọn 135 đoạn văn nghị luận xã hội
- Phân tích tư duy Ngữ văn lớp 9 cho học sinh chuẩn bị thi vào lớp 10
- Ôn luyện thi vào lớp 10 môn Ngữ văn - Chuyên đề nghị luận văn học
- Tuyển tập đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn theo cấu trúc mới
- Bộ đề thi Ngữ văn vào lớp 10 công phá 8+
- Đề thi luyện tập để tăng điểm vào lớp 10 môn Ngữ văn
- Ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ văn - Chuyên đề nghị luận xã hội
- Hướng dẫn chinh phục kỳ thi Ngữ văn lớp 10
