1. Nguyên nhân và triệu chứng của ho khan
Ho khan là khác với ho có đờm vì không có sự tiết ra đờm hoặc dịch nhầy. Tình trạng này có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, từ trẻ em đến người lớn. Ho khan kéo dài và không được điều trị dứt điểm có thể do những nguyên nhân bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, trước khi tìm hiểu cách trị ho khan, bạn cần hiểu nguyên nhân cũng như triệu chứng thường gặp để nhận biết tình trạng sớm.
Nguyên nhân gây ho khan
Ho khan có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, một số phổ biến là:
- Do vi khuẩn, virus gây bệnh như phế cầu khuẩn, ho gà, Haemophilus influenzae,... Đặc biệt, vi khuẩn lao có thể gây ra các triệu chứng ho khan dai dẳng kéo dài, thậm chí ho ra máu.
- Do môi trường sống: Ô nhiễm môi trường, khói bụi, nấm mốc, phấn hoa và các hạt hóa học (sulfur dioxide hoặc nitric oxide).
- Thay đổi thời tiết: Thời tiết hanh khô hoặc quá lạnh có thể kích ứng đường hô hấp gây ho khan.
- Nói nhiều, nói to quá mức: Công việc như giáo viên, ca sĩ,... dễ dẫn đến khàn tiếng và ho khan liên tục nếu không chăm sóc đúng cách.
- Hậu Covid-19: Ho khan là triệu chứng ban đầu và hậu của Covid-19. Khoảng 70% bệnh nhân sau khi mắc Covid-19 xuất hiện ho khan, sốt, khó thở.
- Hút thuốc lá: Chất độc của thuốc lá làm tổn thương nhung mao, giảm chức năng bảo vệ và gây bệnh đường hô hấp dẫn đến ho khan.
Triệu chứng
Người bị ho khan thường trải qua những dấu hiệu sau:
- Ho khan kéo dài liên tục trong khoảng 7 - 10 ngày kèm theo hơi thở kém, hụt hơi.
- Đau rát và ngứa họng do kích thích.
- Có thể cảm thấy chua trong họng, đặc biệt là với những người bị trào ngược dạ dày.
- Ho nhiều vào ban đêm.
- Cảm thấy mệt mỏi, không ngon miệng, đau tai, sốt phát ban, và khàn tiếng.
Khi ho khan kéo dài và nặng hơn, người bệnh có thể thấy máu hoặc chất nhầy màu xanh lá cây, thở khò khè, khó thở, sốt trên 38 độ, khó nuốt, và tăng huyết áp. Trong trường hợp này, cần điều trị kịp thời tại cơ sở y tế.
Ho khan có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh lý
2. 5 phương pháp đơn giản chữa ho khan tại nhà
Mặc dù không gây ra nguy hiểm lớn nhưng ho khan có thể làm cho người bệnh cảm thấy ngứa, khó chịu, kích thích cổ họng và gây ra tình trạng khàn tiếng. Để giảm bớt cảm giác khó chịu, bạn có thể tham khảo 5 phương pháp chữa ho khan bằng các nguyên liệu tự nhiên dưới đây.
Chữa ho khan bằng mật ong
Mật ong được xem là một loại liệu pháp hữu ích để làm dịu cổ họng, giảm các kích thích dẫn đến tình trạng ho khan. Đối với những trường hợp ho kèm đờm, bạn cũng có thể sử dụng mật ong để điều trị vì nó có tác dụng long đờm hiệu quả.
Để khắc phục tình trạng ho khan, bạn chỉ cần pha một muỗng mật ong vào trong trà hoặc nước ấm để uống mỗi ngày. Nếu vắt thêm nửa quả chanh thì hiệu quả chữa trị sẽ được tăng lên đồng thời cơ thể cũng sẽ được bổ sung thêm Vitamin C, hỗ trợ chức năng miễn dịch.
Sử dụng thảo dược
Với khả năng chống viêm, giảm sưng phù, các loại thảo dược như xạ hương, bạc hà, rễ cam thảo, nghệ, tỏi,… được sử dụng như một cách chữa ho khan hiệu quả ngay tại nhà. Bạn có thể thêm các loại thảo dược này vào khi nêm nếm, chế biến thức ăn hoặc pha với trà ấm để uống mỗi ngày.
Rễ cam thảo là một trong những thành phần được sử dụng để điều trị ho khan
Ăn dứa
Một trong những phương pháp chữa ho khan đơn giản mà không nhiều người biết đó là ăn dứa hoặc uống nước ép dứa. Trong dứa có chứa thành phần Bromelain có tác dụng chống viêm và làm dịu các phản ứng kích thích đồng thời pha loãng chất nhầy trong cổ họng, từ đó giảm ho hiệu quả. Tuy nhiên, lưu ý không nên ăn dứa lấy trực tiếp từ tủ lạnh hoặc thêm đường, đá khi uống nước ép.
Chữa ho khan bằng gừng
Gừng là một trong những loại thảo dược thường được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý, trong đó có ho khan. Để khắc phục tình trạng ho khan, bạn có thể rửa sạch gừng tươi và cắt thành vài lát cho vào nước nóng để ngâm vài phút rồi uống. Cũng có thể pha trà gừng kết hợp mật ong và chanh để có hiệu quả tốt hơn và tăng hương vị.
Lá húng chanh chữa ho khan
Lá húng chanh hoặc lá tần cũng được sử dụng để chữa ho khan tại nhà. Sau khi rửa sạch, bạn cắt nhỏ lá húng chanh, cho vào chén, thêm một ít đường phèn rồi đặt trong chén đựng nước ấm để ngâm. Nếu bạn không ăn được lá húng chanh, bạn có thể vắt lấy nước để uống. Với cách này, triệu chứng ho khan sẽ giảm rõ rệt sau 3 - 5 ngày.
Dưới đây là những biện pháp trị ho khan đơn giản, dễ thực hiện mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà. Tuy nhiên, các biện pháp này chỉ phù hợp với những trường hợp ho nhẹ, ngắn ngày hoặc hỗ trợ điều trị ho khan. Trong trường hợp tình trạng trở nên nghiêm trọng và kéo dài hơn 7 ngày, bạn cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán bệnh, từ đó đề xuất phương pháp điều trị phù hợp nhất. Không nên tự mua thuốc uống khi chưa có sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
Tìm kiếm và điều trị chuyên môn nếu tình trạng ho khan kéo dài và trở nên nghiêm trọng