5 câu lệnh quan trọng cho giáo viên dạy môn Tiếng Việt ở bậc tiểu học

Giáo viên có thể dùng câu lệnh tay để yêu cầu học sinh đọc theo hàng dọc hoặc ngang. Để đạt hiệu quả, lớp học cần có quá trình luyện tập nghiêm túc.

Ví dụ, khi giáo viên đưa tay về phía học sinh là mời đọc, hai tay mở ra là đọc đồng thanh, gõ ngang thước (1 gõ) là lật bảng con, thước đứng để đọc trơn, thước nằm để đọc phân tích...

Giáo viên nói: Học sinh

Học sinh đáp: Im lặng

Trong các giờ học, khi học sinh không tập trung và mất trật tự, câu lệnh 'học sinh - im lặng' sẽ giúp nhanh chóng ổn định lớp học, giúp giáo viên yên tâm giảng bài. Câu lệnh đơn giản này có hiệu quả cao trong việc duy trì sự yên tĩnh. Các câu lệnh khác như: Học sinh - chăm ngoan, học sinh - trật tự cũng có tác dụng tương tự. Đôi khi, chỉ cần hô 'Học sinh' là học sinh tự giác khoanh tay và chú ý hơn.

Ngay từ đầu năm học, giáo viên cần thiết lập các hiệu lệnh với học sinh để các em làm quen và thực hiện đúng. Các hiệu lệnh có thể được thực hiện bằng cách gõ thước:

• Gõ 1 nhịp để yêu cầu học sinh đánh vần
• Gõ 2 nhịp để học sinh đọc trơn
• ...

Trong các giờ học vần, giáo viên cần sử dụng các hiệu lệnh cho từng hoạt động của học sinh, như đánh vần, đọc trơn, phân tích từ hay luyện nói:

• Đánh vần: Giáo viên dùng thước chỉ từng chữ cái, khi đọc trơn, thước chỉ cả từ hoặc câu.
• Phân tích: Thước được đặt nằm ngang dưới từ cần phân tích.
• Thực hành theo nhóm: Giáo viên chỉ cần gọi em đầu tiên, các em còn lại sẽ tiếp tục đọc mà không cần gọi thêm.

Từ những buổi học đầu tiên, giáo viên cần hướng dẫn học sinh làm quen với các câu lệnh và ký hiệu. Các lệnh cần phải rõ ràng, ngắn gọn và dứt khoát, không nên kết hợp cả ký hiệu và lời nói để chỉ dẫn một hoạt động.

Để học sinh dễ tiếp thu và thực hiện tốt, giáo viên cần rèn luyện cho học sinh sử dụng các ký hiệu và lệnh một cách chính xác.

Giáo viên có thể đặt một bảng với các chữ cái in hoa ở góc để học sinh dễ theo dõi, với các ký hiệu như:

• O: Khoanh tay và nhìn lên bảng, không nói chuyện.
• B: Lấy bảng.
• S: Lấy sách.
• V: Lấy vở.

Sử dụng hình tròn hoặc vuông để chỉ định các mức độ nhiệm vụ, học sinh sẽ tự hiểu khi giáo viên chỉ vào từng ô.

Trong các giờ học, tình trạng mất trật tự, ồn ào, và nói chuyện riêng là khá phổ biến. Điều này gây khó khăn cho giáo viên và làm gián đoạn việc giảng dạy. Thay vì la mắng, giáo viên nên giữ bình tĩnh và sử dụng khẩu lệnh quy ước với học sinh như sau:

Khẩu lệnh:

• Giáo viên nói tay - học sinh phản ứng bằng cách khoanh tay và ngồi thẳng lưng.
• Giáo viên hô mắt - học sinh đáp lại bằng cách nhìn lên bảng.