1. Hang Con Moong
Ẩn chứa nhiều bí ẩn và giá trị văn hóa, lịch sử quan trọng, hang Con Moong tọa lạc tại bản Mọ xưa, hiện nay là thôn Thành Trung, xã Thành Yên, huyện Thạch Thành (Thanh Hóa), là một trong những hang động độc đáo với nhiều điều kỳ thú.
Hang Con Moong (tên gọi trong tiếng Mường nghĩa là hang Con Thú) nằm trong Vườn Quốc gia Cúc Phương, có độ cao tuyệt đối 147m và độ cao tương đối 32m, thuộc hệ tầng đá vôi Đồng Giao, khoảng 240 triệu năm tuổi. Theo người dân địa phương, khu vực này trước đây là nơi tập trung nhiều loài thú. Hang có hình bán nguyệt với hai cửa thông nhau: Một cửa hướng Đông Nam và một cửa hướng Tây Nam. Tên gọi hang Con Thú xuất phát từ hình dạng một tảng đá trước cửa hang hướng Đông Nam, trông giống như con hổ đang rình mò. Hang được phát hiện năm 1974 và khai quật lần đầu năm 1976. Đây là hang động thông hai đầu, dài khoảng 40m, với trần hang cao khoảng 9m. Qua nhiều năm khảo sát, các nhà khoa học kết luận hang Con Moong có niên đại từ 40.000 đến 60.000 năm.
Địa tầng của hang Con Moong có chiều dày 9,5m, là một trong những di chỉ có địa tầng dày và bảo tồn tốt tại Việt Nam và Đông Nam Á. Tại đây, các nhà khảo cổ phát hiện 10 lớp cấu trúc khác nhau, từ lớp 1 đến lớp 6 chứa công cụ lao động, xương động vật và vỏ nhuyễn thể. Các lớp từ 7 đến 10 có công cụ đá quartz, với lớp 10 (độ sâu từ -8,5m đến -9,5m) chứa nhiều di vật nhất. Các nhà khảo cổ học ghi nhận 4 giai đoạn văn hóa tại hang Con Moong, từ tiền Sơn Vi, Sơn Vi, Hòa Bình - Bắc Sơn đến Đa Bút. Đặc biệt, nơi đây còn phát hiện các mộ táng kiểu “nằm co bó gối”, một trong những kiểu táng sớm nhất của con người. Hang Con Moong không chỉ có giá trị khoa học và văn hóa lớn mà còn thu hút du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ và kỳ bí của nó.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Địa chỉ: xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa.


2. Đền Mai An Tiêm
Đền Mai An Tiêm là một di tích lịch sử và văn hóa nổi bật tại Nga Sơn, Thanh Hóa. Công trình này được xây dựng để tôn vinh và tưởng nhớ Mai An Tiêm – người đã khai phá vùng đất này. Đền Mai An Tiêm không chỉ là một điểm đến kiến trúc độc đáo mà còn là biểu tượng văn hóa, tâm linh của cộng đồng địa phương.
Đền Mai An Tiêm tọa lạc tại xã Nga Phú, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Đền cách trung tâm huyện khoảng 5km về phía Đông Bắc, dựa lưng vào dãy núi Đồng Cổ và gần làng Nga An. Đền được xây dựng trên một đồi thấp, phía trước là cánh đồng rộng lớn, phía sau là khu rừng xanh mướt, tạo nên một cảnh quan thiên nhiên thanh bình và trang nghiêm.
Kiến trúc của đền Mai An Tiêm mang đậm phong cách truyền thống Việt Nam, với thiết kế hình chữ Đinh bao gồm 9 gian: 5 gian Tiền Bái và 4 gian Hậu Cung. Cổng Tam Quan ở phía trước có 4 trụ cột lớn làm bằng gỗ lim với hoa văn chạm khắc tinh xảo, mái cổng cong uy nghi, lợp ngói mũi hài màu xanh đậm. Hai bên cổng là tường gạch kiểu chân đế, mái lợp ngói âm dương. Bước qua cổng Tam Quan là sân đền rộng rãi, được lát gạch bông với hệ thống thoát nước hiệu quả. Tiền đường 5 gian có mái lợp ngói mũi hài, nền lát gạch Bát Tràng. Trong Tiền Bái, các cột gỗ lim được chạm khắc hoa văn đẹp mắt, giữa tiền đường là khám thờ chính với tượng Mai An Tiêm bằng đồng cỡ lớn.
Thêm vào đó, Đền Mai An Tiêm còn có một số công trình phụ như nhà khách, nhà bếp và kho chứa đồ, được xây dựng xung quanh khuôn viên đền. Những công trình này có thiết kế đơn giản, mái lợp ngói, hài hòa với kiến trúc chính của đền.
Toàn cảnh kiến trúc Đền Mai An Tiêm thể hiện sự kết hợp hoàn hảo giữa nét cổ kính truyền thống và vẻ đẹp thanh thoát trong từng chi tiết trang trí. Đền toát lên sự trang nghiêm, thiêng liêng nhưng cũng đầy thanh nhã, đặc trưng của nghệ thuật kiến trúc thời Lê – Nguyễn. Bên cạnh giá trị kiến trúc, đền còn lưu giữ nhiều hiện vật và cổ vật quý giá, như tượng thờ, đồ thờ bằng gỗ và đồng, khánh thờ, câu đối, hoành phi, góp phần minh chứng cho các truyền thuyết về Mai An Tiêm.
Địa chỉ: 22WW+HFW, Nga Phú, Nga Sơn, Thanh Hóa


3. Thành Nhà Hồ
Thành Nhà Hồ, tọa lạc tại xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa, cách trung tâm thành phố 45km và Hà Nội 140km, từng là kinh đô của nước Đại Ngu. Hiện tại, di tích Thành Nhà Hồ là một điểm đến nổi bật tại Thanh Hóa, thu hút nhiều du khách và được công nhận là di sản văn hóa thế giới bởi UNESCO vào ngày 27 tháng 6 năm 2011. Di tích này đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích cấp Quốc gia vào năm 1962.
Thành Nhà Hồ, trước đây gọi là thành Tây Đô, được xây dựng vào năm 1397 dưới sự chỉ đạo của vua Trần Nhân Tông và quyền thần Hồ Quý Ly, người sáng lập triều đại nhà Hồ vào năm 1400.
Thành Nhà Hồ được khởi công vào mùa xuân năm Đinh Sửu với mục đích chính là để buộc vua Trần Nhân Tông phải dời đô từ Thăng Long về Thanh Hóa, nhằm thay đổi triều đại. Khi Hồ Quý Ly lên ngôi vào năm 1400, lấy tên quốc hiệu là Đại Ngu, Thành Nhà Hồ trở thành kinh đô của triều đại mới. Thành được xây dựng trong vòng 3 tháng và tiếp tục hoàn thiện đến năm 1402. Với địa thế hiểm trở bao quanh bởi núi và sông, thành không chỉ có giá trị quân sự chiến lược mà còn tận dụng ưu thế giao thông đường thủy.
- Thành nội: Thành nội có hình chữ nhật với chiều dài 870,5m theo hướng Bắc - Nam và chiều rộng 883,5m theo hướng Đông - Tây. Các cổng thành gồm Nam, Bắc, Tây và Đông đều được xây dựng theo kiểu vòm cuốn bằng đá lớn. Kỹ thuật xây vòm đá của Thành Nhà Hồ rất tinh xảo, các phiến đá nặng hàng chục tấn được ghép nối mà không cần chất kết dính và vẫn giữ nguyên sau 600 năm.
- Hào thành: Hào thành rộng hơn 90m với đáy rộng 52m và sâu hơn 6,5m. Để bảo đảm độ vững chắc, người xưa đã sử dụng đá hộc và đá dăm để lót phần dưới.
- La thành: Phía trước Hào thành là La thành, một tòa thành đất cao 6m với bề mặt rộng 9,2m, mặt ngoài dốc đứng và phía trong thoai thoải. Một số vị trí được gia cố bằng sỏi để tăng cường độ bền. La thành dựa theo địa hình tự nhiên, tạo thành bức tường thiên nhiên vững chắc để bảo vệ thành và chống lũ lụt.
- Đàn tế Nam Giao: Đàn tế Nam Giao nằm ở phía Nam thành, trong La thành, với diện tích 155,5 ha. Đàn tế có nhiều tầng, với tầng trung tâm cao 21,7m và chân đàn cao khoảng 10,5m. Khu vực đàn tế trung tâm bao gồm ba vòng tường bao bọc nhau.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Địa chỉ: Vĩnh Tiến, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa
Điện thoại: 02378.929.181
Email: [email protected]
Website: https://thanhnhaho.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/thanhnhaho.vn/


4. Di tích lịch sử Lam Kinh
Khu di tích Lam Kinh nằm cách thành phố Thanh Hóa 50 km về phía Tây, tọa lạc tại xã Xuân Lam, thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Đây là nơi phát tích của triều đại Lê, nơi gắn liền với cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do anh hùng dân tộc Lê Lợi lãnh đạo vào thế kỷ XV, với chiến công lẫy lừng chống giặc Minh và mở ra thời kỳ độc lập cho Đại Việt kéo dài gần 360 năm. Khu di tích không chỉ là chứng tích lịch sử quan trọng mà còn là biểu tượng văn hóa thiêng liêng của cả dân tộc. Sau nhiều biến động lịch sử, các kiến trúc tại Lam Kinh đã bị tàn phá nhiều, đặc biệt là sau khi triều Nguyễn chuyển một phần thờ cúng về thái miếu Bố Vệ năm 1805.
Những điểm nổi bật của khu di tích bao gồm:
- La Thành (Thành Ngoại): Thành ngoài xây bằng đá cuội, có tác dụng phân cách khu vực bên trong và bên ngoài ở phía Nam.
- Sông Ngọc và hồ Tây: Tạo cảnh quan và phong thủy cho toàn bộ di tích.
- Giếng Cổ: Giếng từ thời tổ tiên của Lê Lợi, vẫn được sử dụng phục vụ sinh hoạt.
- Nghi môn, Ngọ môn (cửa phía Nam): Cửa chính của điện Lam Kinh với nền móng và tảng cột thời Lê Trung Hưng còn lại.
- Sân Rồng, Sân Chầu: Khu vực dùng cho các nghi lễ tế lễ khi vua thiết triều.
- Chính điện: Trung tâm lớn nhất của khu di tích, gồm ba tòa nhà lớn.
- Chín toà Thái miếu: Nằm phía sau Chính điện, dùng để thờ các vua Thái hoàng và Thái hậu triều đại Hậu Lê.
- Các khu lăng mộ: An táng 6 vua và 2 hoàng thái hậu, còn lại 6 khu lăng mộ, trong đó có lăng mộ của vua Lê Thái Tổ và một hoàng thái hậu.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Địa chỉ: Thị trấn Lam Sơn - Thọ Xuân - Thanh Hóa
Điện thoại: 0932.355.264
Email: [email protected]
Website: http://www.ditichlamkinh.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/ditichlichsulamkinh/?ref=embed_page


5. Khu di tích Bà Triệu
Được tọa lạc tại xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, Khu Di tích Bà Triệu là nơi tưởng niệm nữ anh hùng Triệu Thị Trinh, người đã đứng lên chống lại quân xâm lược Đông Ngô vào thế kỷ thứ 3. Quần thể di tích này không chỉ là điểm hành hương tâm linh của nhân dân và du khách, mà còn là niềm tự hào của quê hương xứ Thanh, được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt. Đây là nơi lưu giữ nhiều hiện vật quý giá và có giá trị kiến trúc nghệ thuật độc đáo. Khu di tích gồm sáu phần: Đình làng Phú Điền, lăng mộ, khu mộ ba tướng họ Lý, đền thờ, miếu Bàn Thề và nghè Đệ Tứ (nghè Eo). Qua nhiều thời kỳ, khu di tích đã trải qua nhiều lần bị tàn phá và trùng tu, tôn tạo.
Di tích nổi tiếng này được xây dựng theo phong cách kiến trúc truyền thống của đồng bằng Bắc Bộ với nhiều phần như: cổng ngoại, hồ nước, bình phong, cổng trong, tả mạc, và ba khu vực trước tiền đường, trung đường, bái đường và hậu cung. Ngôi chùa mang vẻ đẹp trang nghiêm và thanh thoát, hòa quyện với cảnh quan thiên nhiên xung quanh để tạo nên một không gian linh thiêng và tự nhiên.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Địa chỉ: Thôn Phú Điền, xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam

