Có phải để tự học, cần phải có động lực và kỷ luật cao?
Trong bài viết '4 Yếu tố quyết định khả năng tự học', tôi đã đề cập đến 4 lý do chính gây trở ngại khi tự học, bao gồm:
- Không xác định rõ mục tiêu và động lực
- Thiếu tò mò, thói quen đặt câu hỏi và biết cách đặt câu hỏi đúng
- Thiếu khung đánh giá bản thân
- Không dám chấp nhận sự tổn thương khi học điều mới
Tuy nhiên, ngay cả khi nhận ra những yếu tố trên, vẫn có những hiểu lầm khác khiến tự học trở nên khó khăn. Dưới đây là 5 hiểu lầm phổ biến nhất về tự học.
Hiểu Lầm 1: Tự Học Yêu Cầu Kỷ Luật Cao
Bạn có biết rằng nguồn doanh thu chính của các phòng gym đến từ những khách hàng đăng ký gói tập dài hạn nhưng sau đó bỏ cuộc? Nhiều người, kể cả tôi, có thói quen đó khi đầu tư vào các khóa học, hy vọng tiền đã bỏ ra sẽ là động lực để tiếp tục học.
Tuy nhiên, điều này chỉ hiệu quả nếu số tiền đó thực sự đáng kể đối với chúng ta. Nếu không, nó sẽ không có tác dụng thực sự.
Nếu bạn khám phá được nguồn động lực bên trong, mục tiêu tự nảy sinh như một số động lực mà tôi đã chia sẻ, bạn sẽ không cần phải đợi đến khi bạn trở thành một người có khả năng tự kiểm soát cao mới có thể tự học một cách hiệu quả.
Hiểu sai 2: Đạt được thành công khi tự học mất rất nhiều thời gian.
“10.000 giờ là con số phép màu của sự vĩ đại” - Đây là một ý tưởng nổi tiếng được miêu tả trong cuốn sách bán chạy Những kẻ xuất chúng của tác giả Malcolm Gladwell. Ông cho rằng 10.000 giờ “luyện tập có mục tiêu” là cần thiết để trở thành một bậc thầy hàng đầu trên thế giới trong mọi lĩnh vực.
Thông điệp của Gladwell là để trở nên xuất sắc, chúng ta không cần phải sinh ra là thiên tài. Thành công đòi hỏi nhiều nỗ lực. Quan điểm này không hoàn toàn sai, nhưng không đủ. Có các nghiên cứu tâm lý học đã chứng minh rằng nó không hoàn toàn áp dụng cho mọi lĩnh vực. Về vấn đề này, mình sẽ không đi sâu hơn, bạn có thể tìm hiểu thêm trên internet với từ khóa “hiểu lầm về quy tắc 10.000 giờ”.
Thậm chí chính tác giả cũng đã từng nói rằng “Có rất nhiều sự hiểu lầm về quy tắc 10.000 giờ mà tôi đã đề cập trong cuốn Những kẻ xuất chúng. Nó không áp dụng cho thể thao và việc luyện tập không đảm bảo là điều kiện ĐỦ để thành công. Tôi có thể chơi cờ 100 năm và tôi sẽ không bao giờ trở thành một đại kiện tướng.”
Vì vậy, tôi cho rằng 10 nghìn giờ không phải là con số bắt buộc để bạn có thể tự học và đạt được thành tựu trong một lĩnh vực nào đó. Quan trọng là hãy bắt đầu ngay từ hôm nay, mỗi ngày và duy trì trong thời gian dài, bạn sẽ thấy tự học cũng dễ như việc đánh răng vậy.
Hiểu sai 3: Tự học không bao giờ tiến triển nhanh
Trước khi đi vào chi tiết về hiểu sai này, mình muốn đổi chủ đề một chút, nghe có vẻ không liên quan nhưng bạn sẽ hiểu ngay thôi.
Nếu phải chọn một loài cây để so sánh với quá trình phát triển (đặc biệt là ở giai đoạn tuổi trẻ), mình sẽ chọn cây tre.
Cây tre là một loài đặc biệt. Trong 4 năm đầu tiên, nó chỉ cao khoảng 3cm so với mặt đất. Nhưng từ năm thứ 5, nó sẽ phát triển mạnh mẽ, đôi khi có thể dài hơn 30cm mỗi ngày, và chỉ cần 6 tuần để vươn lên đến 15 mét. Dù có chiều cao như vậy, hiếm có cơn gió nào đủ mạnh để làm đổ chúng.