Tiêu chí đầu tiên: Độ phổ biến của ngôn ngữ
Theo số liệu từ Ethnologue, tiếng Anh là ngôn ngữ có số lượng người dùng lớn nhất và cũng là ngôn ngữ có nhiều người học nhất trên thế giới. Xếp thứ hai về tổng số người sử dụng là tiếng Trung Quốc, mặc dù tiếng Trung chỉ đứng thứ 4 về số lượng người học như một ngoại ngữ. Các ngôn ngữ khác trong top 5 ngôn ngữ được sử dụng nhiều nhất gồm có tiếng Hindi, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Pháp.
Hai khái niệm “được sử dụng rộng rãi” và “được nhiều người học” hoàn toàn khác nhau. Một ngôn ngữ có nhiều người nói chưa chắc là ngôn ngữ được nhiều người chọn học, hoặc là ngôn ngữ được sử dụng tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.
Ví dụ, trong hơn 1 tỷ người nói tiếng Trung trên toàn thế giới, có hơn 918 triệu người là người bản địa, sống tại các quốc gia mà tiếng Trung là ngôn ngữ chính thức. Nói cách khác, tiếng Trung có số lượng người nói nhiều nhất vì nó được sử dụng rộng rãi bởi dân số đông đảo của Trung Quốc.
Vì vậy, khi chọn ngôn ngữ, đừng chỉ cân nhắc số lượng người sử dụng; hãy xem xét mức độ phổ biến của ngôn ngữ đó tại nhiều quốc gia. Ví dụ, nếu bạn thành thạo tiếng Trung, bạn có thể giao tiếp với khoảng 19% dân số thế giới, nhưng tiếng Trung chỉ là ngôn ngữ chính thức tại 5 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm Trung Quốc, Đài Loan, Macau, Hồng Kông và Singapore.
Trong khi đó, tiếng Pháp lại là ngôn ngữ chính thức tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên khắp 5 châu lục. Ngoài ra, tiếng Pháp đứng thứ 2 về số lượng người học trên ứng dụng Duolingo. Do đó, nếu bạn dự định học tập và làm việc tại một trong 88 quốc gia thuộc Cộng đồng Pháp ngữ, thì câu trả lời cho câu hỏi học tiếng gì để dễ xin việc chính là tiếng Pháp.
Tiêu chí thứ hai: Số lượng người học ngôn ngữ
Tại các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu (EU), tiếng Anh vẫn là ngôn ngữ được học nhiều nhất, sau đó là tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Tây Ban Nha. Theo EuroTrad, thứ tự này cũng ít thay đổi với các ngôn ngữ phổ biến trên thế giới gồm tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Trung, tiếng Ý và tiếng Pháp.
Duolingo, ứng dụng học ngôn ngữ với hơn 500 triệu người dùng, đã thống kê xu hướng học ngôn ngữ toàn cầu năm 2020: Bên cạnh tiếng Anh ở vị trí số 1, tiếng Tây Ban Nha đã vượt qua tiếng Pháp để trở thành ngôn ngữ được học nhiều nhất trên hệ thống. Các ngôn ngữ tiếp theo trong top 5 là tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Ý. Vị trí thứ 6 và 7 thuộc về tiếng Nhật và tiếng Hàn.
Có thể thấy rằng yếu tố “được nhiều người theo học” thay đổi theo xu hướng và thời gian. Tuy nhiên, một ngôn ngữ được nhiều người học sẽ mang lại lợi thế lớn với nguồn tài liệu học tập phong phú và sinh động, giúp bạn học ngoại ngữ mới hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn không thể học những ngôn ngữ hiếm. Mỗi ngôn ngữ đều có lợi thế riêng, có thể là lợi thế cạnh tranh việc làm, thỏa thuận lương, đàm phán hợp đồng hoặc phục vụ các nhu cầu cá nhân khác.
Tiêu chí thứ ba: Sự hữu ích trong công việc
Nếu bạn đang sinh sống, học tập và làm việc ở nước ngoài, việc học ngôn ngữ chính thức của quốc gia đó nên là ưu tiên hàng đầu khi bạn cân nhắc học thêm ngoại ngữ mới. Hãy tự hỏi: học ngoại ngữ nào giúp bổ trợ ngành học của tôi, ngôn ngữ nào dễ xin việc nhất, và ngôn ngữ nào giúp nâng cao cơ hội định cư và thăng tiến trong sự nghiệp.
Mỗi ngành nghề đều có yêu cầu ngôn ngữ riêng. Ví dụ, nếu bạn học ngành luật và phân vân về ngôn ngữ nào nên học thêm, hoặc quan tâm đến quan hệ quốc tế và ngoại giao, hãy tìm hiểu 6 ngôn ngữ chính thức của Liên Hiệp Quốc gồm tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Nga, tiếng Ả Rập và tiếng Trung để thuận tiện cho việc nghiên cứu và phát triển sự nghiệp.
Theo thống kê của Language Next, top 5 ngoại ngữ có ảnh hưởng lớn nhất đối với công việc và sự nghiệp là tiếng Trung, tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Nhật. Vì vậy, nếu bạn còn phân vân chưa biết chọn ngoại ngữ nào, những gợi ý trên sẽ giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp cho sự nghiệp tương lai.
Tiêu chí thứ tư: Độ dễ học và dễ tiếp cận của ngôn ngữ
Không thể phủ nhận rằng học một ngôn ngữ có nhiều điểm tương đồng với tiếng mẹ đẻ sẽ dễ dàng hơn so với việc học một ngôn ngữ có bảng chữ cái hoàn toàn mới.
Ví dụ, nhiều người bản ngữ tiếng Anh chọn học tiếng Pháp làm ngôn ngữ thứ hai vì tiếng Pháp gần gũi với tiếng Anh và có hơn 10.000 từ tiếng Anh có nguồn gốc từ tiếng Pháp. Theo trang Babbel, một số ngôn ngữ khác được coi là tương đối dễ học đối với người nói tiếng Anh gồm tiếng Na Uy, tiếng Thụy Điển, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hà Lan, tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Ý.
Theo trang Busuu, nếu không tính đến tiếng mẹ đẻ của người học, các ngôn ngữ dễ học và dễ tiếp thu về mặt chữ viết, phát âm và ngữ pháp là tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý, tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Bồ Đào Nha. Việc chọn một ngoại ngữ dễ học đối với người Việt chắc chắn sẽ giúp tiết kiệm thời gian và tạo thêm động lực để bạn theo đuổi việc học!
Xem thêm: Top 5 ngôn ngữ dễ học nhất cho người Việt
Ngôn ngữ thứ năm: Liệu bạn thực sự yêu thích nó không?
Quá trình học một ngôn ngữ mới không chỉ là việc ghi nhớ từ vựng và học ngữ pháp cơ bản. Để sử dụng ngôn ngữ trong cuộc sống hàng ngày hoặc ngữ cảnh phù hợp, hiểu biết về văn hóa, con người và địa lý nơi ngôn ngữ ra đời là vô cùng quan trọng. Điều này cho thấy học một ngoại ngữ mới là cơ hội để khám phá những nền văn hóa kết nối chặt chẽ với ngôn ngữ đó.
Vì vậy, khi bạn suy nghĩ về việc học một ngôn ngữ mới, hãy xem xét xem bạn có mối yêu thích với nền văn hóa nào hoặc đất nước nào mà bạn mong muốn đến. Khi bạn thực sự đam mê với một nền văn hóa, bạn sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để bắt đầu và tiếp tục quá trình học ngôn ngữ, thậm chí có thể học tốt cả hai ngôn ngữ cùng một lúc.
Cuối cùng, bạn là người hiểu rõ nhất về bản thân mình và chỉ có bạn mới biết mình muốn gì. Dù đó là một ngôn ngữ ít người học, hãy tự tin theo đuổi lựa chọn của mình. Dù có thể đây là một hành trình khó khăn, nhưng việc biết thêm một ngôn ngữ 'đặc biệt' sẽ giúp bạn nổi bật trong đám đông. Không ai biết, ngôn ngữ bạn đang học có thể trở thành mốt trong tương lai.
Kết luận
Việc học thêm một ngôn ngữ mới luôn quan trọng, đặc biệt trong thời điểm hiện nay. Học thêm một ngôn ngữ có nghĩa là bạn đã có một lợi thế lớn hơn so với những người khác trong công việc và cuộc sống hàng ngày.