6 Bài soạn 'Cái kính' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) xuất sắc nhất

I. Giới thiệu tác giả văn bản 'Cái kính'

- Sinh ngày 20 tháng 12 năm 1915 và mất ngày 6 tháng 7 năm 1995, ông đến từ Heybeliada, Istanbul, thành phố lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ.

- Ông nổi tiếng không chỉ với các quan điểm chính trị gây sốc về tín ngưỡng và tôn giáo mà còn với khối lượng tác phẩm đồ sộ của mình.

- Ông đã đạt nhiều thành tựu ở các quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ, Liên Xô, Ý, Bulgaria và tác phẩm của ông được dịch ra hơn 30 ngôn ngữ khác nhau. Nửa đời sau, ông sống hoàn toàn nhờ vào thu nhập từ các sáng tác của mình.

- Ông viết nhiều thể loại khác nhau, đặc biệt là tiểu thuyết và truyện cười.

II. Phân tích tác phẩm 'Cái kính'

Thể loại:

- Truyện cười.

Nguồn gốc và hoàn cảnh:

- Trích từ vở kịch 'Những người thích đùa', dịch bởi THÁI HÀ, NXB Văn học, Hà Nội, 2014.

Phương thức biểu đạt:

- Tự sự.

Bố cục văn bản 'Cái kính'

- Phần 1: Nhân vật “tôi” quyết định đeo kính và khám bệnh với kết quả bị cận thị và viễn thị.

- Phần 2: Lần khám thứ ba chẩn đoán loạn thị.

- Phần 3: Hậu quả từ việc sử dụng chiếc kính thứ ba.

- Phần 4: Hạn chế của chiếc kính thứ tư.

- Phần 5: Kết thúc bất ngờ của câu chuyện.

Giá trị nội dung

- Vở kịch phản ánh câu chuyện về nhân vật “tôi” và sự sĩ diện, phê phán những người thích khoe khoang.

Giá trị nghệ thuật:

- Sử dụng ngôn ngữ chân thực, sinh động, lôi cuốn.

III. Phân tích chi tiết tác phẩm 'Cái kính'

Đặc điểm của truyện cười qua văn bản 'Cái kính'

- Truyện kể về những lần khám và thay kính của nhân vật “tôi” và sự bất ngờ khi kính bị vỡ.

- Nhân vật đại diện cho những người thích khoe khoang, và các bác sĩ trong truyện đều khám sai nhưng lại chê bác sĩ trước đó.

- Các tình huống gây cười được sắp xếp hợp lý, tạo nên sự hài hước và hấp dẫn.

Các nhân vật trong truyện

Nhân vật “tôi” và những lần thay kính mắt

- Lần đầu: bác sĩ chẩn đoán cận thị, nhân vật “tôi” mua kính mới nhưng bị chóng mặt.

- Lần hai: bác sĩ chẩn đoán viễn thị, nhân vật “tôi” lại mua kính khác nhưng bị đỏ mắt.

- Lần ba: Khám ở bệnh viện, bác sĩ nói loạn thị, nhân vật “tôi” lại mua kính mới nhưng bị khó chịu.

- Lần bốn: Bác sĩ tốt nghiệp ở Mỹ chẩn đoán, nhân vật “tôi” thấy mọi thứ gấp đôi.

- Lần năm: Bác sĩ học ở Đức chẩn đoán viễn thị và cận thị, nhân vật “tôi” mua kính mới nhưng không phân biệt được sáng tối.

- Lần sáu: Bác sĩ chẩn đoán quáng gà, nhân vật “tôi” lại bị nhìn gần thành xa.

- Những lần tiếp theo: Mọi thứ đều có màu xanh, bị lẫn lộn. Kết thúc truyện: sau khi ngã và kính rơi ra, nhân vật “tôi” mới thấy rõ mọi thứ và nhận ra kính đã bị rơi từ lâu.

Các bác sĩ khám mắt

- Các bác sĩ trong truyện dù có trình độ học thức, khi khám cho bệnh nhân đều không tận tâm, khám qua loa, gây tốn kém và không giúp đỡ được bệnh nhân.

Ý nghĩa, nội dung của truyện 'Cái kính'

- Truyện châm biếm những người thích sĩ diện, nhấn mạnh sự giả dối và những sai sót của các bác sĩ khi khám bệnh cho nhân vật 'tôi'.

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Tại sao nhân vật 'tôi' lại muốn đeo kính?

Trả lời:

Nhân vật 'tôi' muốn đeo kính để tạo ấn tượng mình là người trí thức và có ngoại hình hấp dẫn hơn.

Câu 2: Sau lần khám đầu tiên, bác sĩ chẩn đoán bệnh gì và hậu quả khi đeo kính là gì?

Trả lời:

Lần đầu khám, bác sĩ cho biết nhân vật 'tôi' bị cận thị, và việc đeo kính đã gây buồn nôn và làm mắt đỏ.

Câu 3: Kính mới khác biệt thế nào so với kính cũ?

Trả lời:

Kính mới giúp nhận diện các vật trở nên sáng rõ hơn so với kính cũ.

Câu 4: Hậu quả của chiếc kính thứ ba là gì?

Trả lời:

Chiếc kính thứ ba làm mọi vật trở nên mờ ảo và khó phân biệt, khiến nhân vật 'tôi' bị ngã cầu.

Câu 5: Hạn chế của chiếc kính thứ tư là gì?

Trả lời:

Chiếc kính thứ tư bị vỡ, làm cho nhân vật 'tôi' không còn nhìn rõ nữa.

Câu 6: Các bác sĩ cuối cùng có xác định đúng bệnh của nhân vật 'tôi' không?

Trả lời:

Các bác sĩ không xác định đúng bệnh, mỗi lần khám đều đưa ra chẩn đoán khác nhau.

Câu 7: Điều gì xảy ra với nhân vật 'tôi'?

Trả lời:

Nhân vật 'tôi' gặp phải sự nhầm lẫn trong chẩn đoán của bác sĩ và gặp nhiều khó khăn khi đeo kính.

Câu 8: Kết thúc truyện có điều gì bất ngờ?

Trả lời:

Kết thúc truyện bất ngờ khi nhân vật 'tôi' phát hiện chiếc kính mình đang đeo đã bị vỡ mà không hề hay biết.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Tóm tắt nội dung truyện 'Cái kính' và mối liên hệ với tập sách 'Những người thích đùa' của Nê-xin.

Trả lời:

• Tóm tắt: Trong 'Cái kính,' nhân vật chính cố gắng tỏ ra trí thức bằng cách đeo kính. Anh trải qua nhiều lần khám và chẩn đoán khác nhau từ các bác sĩ, gây ra nhiều vấn đề như buồn nôn, mắt đỏ, khó khăn trong sinh hoạt. Cuối cùng, anh phát hiện kính đã bị vỡ và có thể nhìn rõ khi không đeo kính.
• Truyện 'Cái kính' trích từ tập sách 'Những người thích đùa' của Nê-xin.

Câu 2: Nêu hậu quả của từng lần thay kính của nhân vật 'tôi'.

Mẫu: Lần 1: Đeo kính vào là 'tôi' thấy mặt mày sa sầm, buồn nôn không chịu được.

Trả lời:

Hậu quả của mỗi lần thay kính của nhân vật 'tôi'.

• Lần 1: Đeo vào là 'tôi' thấy mặt mày sa sầm, buồn nôn không chịu được.
• Lần 2: Đeo kính mới khiến mắt luôn đỏ đẫm.
• Lần 3: Đeo kính làm mọi vật trở nên xa xôi, gây khó khăn trong sinh hoạt.
• Lần 4: Đeo kính mới, mọi thứ trở nên kép.
• Lần 5: Đeo kính mới khiến không phân biệt được sáng tối.
• Lần 6: Những gì ở xa trở nên gần đến mức không tin nổi.

Câu 3: Nhận xét về các bác sĩ và nhân vật 'tôi' trong truyện. Điều gì là sự thật và điều gì bị phóng đại?

Trả lời:

• Nhân vật 'tôi' tự cho mình là trí thức, nhưng thật ra không có vấn đề về mắt. Anh ta chỉ tin vào chẩn đoán sai của bác sĩ.
• Các bác sĩ, dù có học vấn cao, đều khám bệnh một cách giả tạo và không có tâm. Họ chẩn đoán sai, làm bệnh nhân tốn tiền và thời gian.
• Thực tế là mắt nhân vật 'tôi' không có vấn đề, nhưng các bác sĩ đều đưa ra chẩn đoán sai.

Câu 4: Phân tích các đặc điểm của truyện cười trong 'Cái kính'.

Trả lời:

• Nhân vật 'tôi' ban đầu không có bệnh, nhưng tạo ra vấn đề mắt để tỏ ra trí thức. Các bác sĩ đưa ra chẩn đoán sai và cung cấp kính không phù hợp.
• Câu chuyện tạo tình huống hài hước khi các bác sĩ không khám đúng bệnh, mà trách móc nhau, khiến bệnh nhân không mắc bệnh gì.
• Tác giả sử dụng yếu tố gây cười và phóng đại để làm cho câu chuyện hài hước.

Câu 5: Truyện 'Cái kính' phê phán điều gì và ý nghĩa với cuộc sống hôm nay?

Gợi ý:

• Truyện 'Cái kính' phê phán hiện tượng 'bệnh sĩ'.
• Nhân vật 'tôi' giả danh trí thức và đi khám mắt để đeo kính.
• Các bác sĩ, với mong muốn tỏ ra tài giỏi, lại chẩn đoán sai cho bệnh nhân.
• Hiện tượng này vẫn phổ biến trong xã hội, khi các cá nhân và tổ chức thường đưa ra biện pháp không rõ ràng, gây sai sót và ảnh hưởng lớn đến xã hội.

Câu 6: Theo em, nhân vật 'tôi' có mắc bệnh tưởng không? Giải thích.

Gợi ý:

• Nhân vật 'tôi' mắc bệnh tưởng, nghĩ mình bị bệnh mắt nghiêm trọng.
• Ban đầu, anh chỉ muốn đeo kính để giả danh trí thức, nhưng tin vào chẩn đoán sai của bác sĩ.
• Anh tìm kiếm khám bệnh từ nhiều nguồn, luôn tin rằng mình có vấn đề dù bác sĩ chẩn đoán khác nhau.
• Tâm lý của anh luôn nghi ngờ về mắt mình, bất chấp chẩn đoán của bác sĩ.

Phân tích truyện 'Cái kính' - Mẫu 1

A-dít Nê-xin, nhà văn nổi tiếng với lối châm biếm sắc sảo đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, đã viết hơn một trăm cuốn sách. Một tác phẩm đặc sắc của ông là 'Cái kính'.

Truyện kể về một nhân vật 'tôi' vốn thích tỏ ra trí thức và quyết định đi khám mắt để đeo kính. Lần đầu tiên, bác sĩ chẩn đoán anh bị cận thị, nhưng khi đeo kính, anh lại cảm thấy buồn nôn và mắt mờ. Lần thứ hai, bác sĩ kết luận là viễn thị, và anh phải đeo kính mới, nhưng mắt lúc nào cũng đỏ và chảy nước. Lần ba, anh được chẩn đoán loạn thị, đeo kính thấy mọi vật như lùi xa, gây khó khăn trong sinh hoạt. Lần tư, kính mới khiến mọi thứ trở nên đôi. Lần năm, bác sĩ phán một mắt viễn thị, một mắt cận thị, khiến anh không phân biệt được sáng tối. Sau khi kính rơi và vỡ, anh mới nhận ra rằng mình đã nhìn rõ hơn. Về nhà, vợ anh nhắc, anh mới biết kính đã bị vỡ.

Rõ ràng, nhân vật 'tôi' mắc bệnh tưởng và thích giả vờ trí thức. Các bác sĩ trong truyện thì khám bệnh sơ sài và đưa ra chẩn đoán sai lệch. Cuối truyện, khi kính bị vỡ, anh thấy mọi thứ trở lại bình thường, chứng tỏ anh hoàn toàn không mắc bệnh gì cả.

Với nội dung ngắn gọn và cốt truyện đơn giản, truyện 'Cái kính' gây cười qua việc nhân vật không mắc bệnh nhưng liên tục gặp các vấn đề khi khám mắt và đeo kính. Tác giả đã khéo léo dùng phóng đại và tăng tiến để tạo ra tiếng cười và phê phán.

Truyện 'Cái kính' dù ngắn nhưng chứa đựng nhiều bài học sâu sắc cho người đọc.

Phân tích truyện 'Cái kính' - Mẫu 2

Truyện cười 'Cái kính' của A-dít Nê-xin gửi gắm thông điệp giá trị trong cuộc sống.

Câu chuyện xoay quanh nhân vật 'tôi' muốn thể hiện mình là một trí thức thực thụ. Để có kính, anh ta đi khám mắt. Lần đầu, bác sĩ chẩn đoán cận thị và cho đeo kính, nhưng anh lại cảm thấy buồn nôn. Lần hai, bác sĩ kết luận viễn thị, đeo kính mới, mắt chảy nước. Lần ba, bác sĩ chẩn đoán loạn thị, đeo kính, mọi thứ như lùi ra xa. Lần tư, kính mới khiến mọi thứ hóa đôi. Lần năm, bác sĩ nói một mắt viễn thị, một mắt cận thị, đổi kính không phân biệt được sáng tối. Anh tiếp tục khám và uống thuốc nhưng không nhìn rõ. Một ngày, khi kính rơi, anh nhìn thấy rõ mọi vật và phát hiện kính đã vỡ nhờ vợ nhắc nhở.

Rõ ràng, nhân vật 'tôi' mắc bệnh tưởng. 'Bệnh tưởng' là trạng thái lo lắng và ám ảnh về một bệnh tật không có thật. Ban đầu, anh muốn đeo kính để giả danh trí thức, nhưng càng khám mắt, anh càng không nhận ra mình không bị bệnh. Đến cuối truyện, khi kính vỡ, anh mới thấy mọi vật bình thường, nhưng vẫn không nhận ra kính bị hỏng. Nhân vật 'tôi' ám ảnh về bệnh mặc dù hoàn toàn khỏe mạnh.

Qua câu chuyện, tác giả phê phán bệnh tưởng, sự ám ảnh, và sự thiếu trách nhiệm của một số bác sĩ. Đây là thông điệp giá trị cho mỗi người trong cuộc sống.

Truyện 'Cái kính' mang đến tiếng cười hài hước và bài học quý giá trong cuộc sống.

Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 91 SGK Ngữ văn 8 Tập 1):

- Ôn lại định nghĩa về truyện cười từ phần Kiến thức ngữ văn để áp dụng vào việc đọc hiểu văn bản này.

- Khi phân tích truyện cười, các em cần chú ý:

+ Đây là truyện cười dân gian hay hiện đại? Câu chuyện phản ánh sự việc gì? Sự việc đó diễn ra trong bối cảnh nào? Cốt truyện có điểm gì đặc biệt?,…

+ Những đặc trưng của truyện cười được thể hiện ở các yếu tố nào (cốt truyện, nhân vật, hành động, lời thoại, thủ pháp trào phúng, kết thúc bất ngờ,…)?

- Đọc trước truyện “Cái kính” và tìm hiểu thông tin về nhà văn A-dít Nê-xin.

- Tìm kiếm và ghi lại một số quan điểm về mục đích, đặc điểm, vai trò và tác dụng của truyện cười (dân gian hoặc hiện đại).

- Nhớ lại và chuẩn bị kể về một hiện tượng hoặc tình huống hài hước mà em đã trải qua trong đời sống.

Trả lời:

- Văn bản là một truyện cười hiện đại. Truyện “Cái kính” kể về một người bị “bệnh” tưởng, mặc dù mắt anh bình thường nhưng vì ám ảnh nên anh thường xuyên khám bác sĩ. Mỗi bác sĩ chẩn đoán một bệnh khác nhau, cho đến khi anh bị ngã làm vỡ kính, thì anh mới nhìn thấy mọi thứ rõ ràng.

- Các đặc điểm của truyện cười được thể hiện qua:

+ Cốt truyện: Miêu tả quá trình khám bệnh và thay kính của nhân vật “tôi”, và khi mắt anh trở lại bình thường thì kính bị vỡ.

+ Nhân vật: Nhân vật “tôi” và các bác sĩ từ bệnh viện tư đến bệnh viện nhà nước, từ Mỹ đến Đức.

+ Hành động: Các lần khám bệnh và thay kính của nhân vật “tôi”.

+ Lời thoại: Hài hước và vui nhộn.

+ Thủ pháp trào phúng: Những lần khám bệnh và thay kính dẫn đến các triệu chứng lạ lùng, và khi kính bị vỡ, nhân vật mới nhìn thấy rõ mọi thứ. Khi về kể với vợ, anh mới phát hiện kính đã bị vỡ từ lâu.

+ Kết thúc bất ngờ: Kính bị vỡ nhưng nhân vật lại nhìn rõ hơn cả khi đeo kính.

- Thông tin về nhà văn A-dít Nê-xin: Ông là một nhà văn nổi tiếng của Thổ Nhĩ Kỳ.

+ Sinh ngày 20 tháng 12 năm 1915 và mất ngày 6 tháng 7 năm 1995 tại Heybeliada, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ.

+ Ông nổi tiếng với những phát ngôn gây chấn động về tôn giáo và các sáng tác đa dạng.

+ Các tác phẩm của ông được dịch ra hơn 30 thứ tiếng và ông sống bằng nghề viết sách trong nửa đời sau.

+ Sáng tác của ông bao gồm nhiều thể loại, đặc biệt là tiểu thuyết và truyện cười.

- Ý kiến về mục đích, đặc điểm, vai trò và tác dụng của truyện cười:

+ Mục đích: Giải trí chủ yếu, nhưng cũng phê phán nhẹ nhàng những thói hư, lầm lẫn, và tình huống trớ trêu.

+ Đặc điểm: Ngắn gọn, có kết cấu chặt chẽ và kết thúc bất ngờ.

+ Vai trò: Mang lại tiếng cười giải trí và ẩn chứa bài học về cuộc sống.

+ Tác dụng: Giải trí và giáo dục con người.

Đọc hiểu

* Nội dung chính: Truyện “Cái kính” kể về một người mắc bệnh tưởng, mắt bình thường nhưng vì ám ảnh nên liên tục khám bác sĩ. Mỗi bác sĩ chẩn đoán một bệnh khác, cho đến khi anh bị ngã làm vỡ kính, anh mới nhìn thấy rõ ràng.

Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Tại sao nhân vật “tôi” muốn đeo kính?

Trả lời:

- Nhân vật “tôi” muốn đeo kính để tỏ ra là người trí thức.

Câu 2 (trang 92 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Lần khám đầu tiên, bác sĩ chẩn đoán mắt nhân vật “tôi” bị bệnh gì và hậu quả khi đeo kính ra sao?

Trả lời:

- Lần đầu, bác sĩ chẩn đoán nhân vật “tôi” bị cận thị và phải đeo kính, khiến anh ta thấy mặt mày sa sầm và buồn nôn.

Câu 3 (trang 92 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Kính mới khác với kính cũ như thế nào?

Trả lời:

- Kính mới khiến nhân vật “tôi” không còn chóng mặt, buồn nôn, nhưng bị chảy nước mắt và mắt đỏ hoe.

Câu 4 (trang 93 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Chiếc kính thứ ba gây ra hậu quả gì?

Trả lời:

- Hậu quả: Nhìn mọi vật bị sai lệch, không thể sinh hoạt bình thường.

Câu 5 (trang 93 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Chiếc kính thứ tư có hạn chế gì?

Trả lời:

- Hạn chế: Nhìn mọi vật thành hai.

Câu 6 (trang 94 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Cuối cùng, các bác sĩ có xác định được bệnh của nhân vật “tôi” không?

Trả lời:

- Các bác sĩ không xác định được bệnh mắt của nhân vật “tôi”.

Câu 7 (trang 94 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Điều gì xảy ra với nhân vật “tôi”?

Trả lời:

- Nhân vật “tôi” bị ngã, làm văng kính ra xa. Sau khi nhờ người tìm lại kính và đeo vào, mọi thứ trở nên rõ ràng.

Câu 8 (trang 94 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Kết thúc truyện có điều gì bất ngờ?

Trả lời:

- Kính bị vỡ nhưng nhân vật lại nhìn rõ hơn khi đeo kính.

Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 95 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Tóm tắt nội dung truyện Cái kính và mối liên hệ với tên tập sách Những người thích đùa của Nê-xin?

Trả lời:

- Tóm tắt nội dung: Truyện “Cái kính” kể về một người bị bệnh tưởng, mặc dù mắt bình thường nhưng do ám ảnh nên liên tục khám bác sĩ và mỗi bác sĩ chẩn đoán một bệnh khác nhau. Cuối cùng, khi kính bị vỡ, anh mới nhìn thấy rõ.

- Nội dung truyện “Cái kính” như một câu chuyện đùa phê phán nhẹ nhàng những người mắc bệnh tưởng, tự ám ảnh và một số bác sĩ thiếu trách nhiệm. Điều này phù hợp với tên tập sách Những người thích đùa.

Câu 2 (trang 95 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Hậu quả của mỗi lần thay kính của nhân vật “tôi” là gì?

Trả lời:

- Lần thứ nhất: Buồn nôn và chóng mặt.

- Lần thứ hai: Chảy nước mắt và mắt đỏ hoe.

- Lần thứ ba: Nhìn vật gì cũng mờ, không thể sinh hoạt bình thường.

- Lần thứ tư: Nhìn mọi thứ thành hai.

- Lần thứ năm: Không phân biệt sáng tối.

- Lần thứ sáu: Nhìn xa thấy gần.

- Những lần tiếp theo: Mọi thứ ra màu xanh và lẫn lộn.

Câu 3 (trang 95 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Nhận xét về các bác sĩ và nhân vật “tôi” trong truyện cười này? Sự thật và phóng đại?

Trả lời:

- Các bác sĩ thiếu chuyên môn, chẩn đoán sai và mỗi bác sĩ đưa ra một kết luận khác nhau.

- Sự thật: Có người mắc bệnh tưởng và một số bác sĩ chuyên môn kém.

- Phóng đại: Nhân vật “tôi” khám mắt nhiều lần và mỗi lần lại phát hiện ra một bệnh khác, cuối cùng nhận ra mình không bị bệnh gì.

Câu 4 (trang 95 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Phân tích một số đặc điểm của truyện cười trong văn bản “Cái kính”.

Trả lời:

- Truyện ngắn gọn, cốt truyện đơn giản với ít nhân vật. Kể về các lần khám bệnh và thay kính của nhân vật “tôi” và khi kính vỡ thì mắt anh trở lại bình thường.

- Truyện như một câu chuyện đùa, phê phán những người mắc bệnh tưởng và sự thiếu trách nhiệm của một số bác sĩ.

- Truyện gây cười nhờ các chi tiết logic và tình huống bất ngờ kết hợp với biện pháp trào phúng.

Câu 5 (trang 95 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Truyện “Cái kính” phê phán điều gì và ý nghĩa đối với cuộc sống hiện nay?

Trả lời:

- Phê phán bệnh tưởng, tự ám ảnh và sự thiếu trách nhiệm của một số bác sĩ.

- Thông điệp của truyện vẫn còn phù hợp và cần thiết trong cuộc sống hiện đại.

Câu 6 (trang 95 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Theo em, nhân vật “tôi” có mắc bệnh tưởng không? Tại sao?

Trả lời:

- Nhân vật “tôi” mắc bệnh tưởng vì mắt anh bình thường nhưng vẫn tin rằng cần đeo kính để trở nên trí thức. Sau nhiều lần khám và thay kính, anh ta vẫn không từ bỏ niềm tin vào bệnh của mình.

Chuẩn bị 1

Câu 1 (trang 91, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đó là truyện cười dân gian hay truyện cười hiện đại? Truyện kể lại sự việc gì? Sự việc ấy xảy ra trong bối cảnh nào? Cốt truyện có gì đặc biệt?...

Phương pháp giải:

Xem phần Kiến thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

Đó là truyện cười hiện đại.

Truyện kể về nhân vật "tôi" một người thích tỏ ra mình là một tri thức chính hiệu.

Chuẩn bị 2

Câu 2 (trang 91, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đặc điểm của truyện cười được thể hiện trong văn bản ở những phương diện nào (cốt truyện, nhân vật, hành động, lời thoại, thủ pháp trào phúng, kết thúc bất ngờ,…)?

Phương pháp giải:

Xem lại phần Kiến thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

- Xung đột kịch: xung đột giữa sự thật thà và bệnh ảo tưởng.

- Nhân vật: các nhân vật có sự không tương xứng giữa bên trong và bên ngoài

- Hành động: mâu thuẫn với phẩm chất.

Chuẩn bị 3

Câu 3 (trang 91, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đọc trước truyện Cái kính và tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn A-dít Nê-xin.

Phương pháp giải:

Tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn A-dít Nê-xin

Lời giải chi tiết:

A-dít Nê-xin (1915-1995), nhà văn người Thổ Nhĩ Kỳ

Chuẩn bị 4

Câu 4 (trang 91, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy tìm, ghi lại một vài ý kiến về mục đích, đặc điểm, vai trò và tác dụng của truyện cười (dân gian hoặc hiện đại)

Phương pháp giải:

Ghi lại một vài ý kiến về mục đích, đặc điểm, vai trò và tác dụng của truyện cười

Lời giải chi tiết:

Mục đích của truyện cười: Mua vui giải trí (nhằm mục đích giải trí là chủ yếu). Phê phán: phê bình, lên án thói hư tật xấu của con người. Đả kích: vạch trần cái ác, cái xấu có tính bản chất của giai cấp thống trị (thời xưa)

Chuẩn bị 5

Câu 5 (trang 91, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy nhớ lại và chuẩn bị kể cho bạn nghe về một hiện tượng hoặc tình huống hài hước mà em đã gặp trong cuộc sống

Phương pháp giải:

Trả lời theo ý hiểu

Lời giải chi tiết:

Thầy bói xem voi là câu chuyện dân gian Việt Nam thuộc thể loại ngụ ngôn châm biếm ở Việt Nam và trở thành câu thành ngữ tương tự. Nguồn gốc của câu chuyện này từ những câu chuyện ngụ ngôn về Con voi và những kẻ mù (Blind men and an elephant) bắt nguồn từ truyện ngụ ngôn Trung Hoa cổ đại, từ đó nó đã được truyền bá rộng rãi. Đó là câu chuyện về một nhóm người mù chưa từng gặp voi bao giờ và họ đã tìm hiểu và hình dung ra con voi bằng cách chạm vào nó. Mỗi người mù cảm nhận thấy một bộ phận khác nhau của cơ thể voi, nhưng chỉ một bộ phận riêng lẻ. Sau đó, họ mô tả con voi dựa trên kinh nghiệm hạn hẹp của họ và mô tả của họ về con voi khác nhau. Trong một số phiên bản, họ nghi ngờ rằng người kia không trung thực và họ ra tay đánh nhau.

Đọc hiểu 1

Câu 1 (trang 91, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Vì sao nhân vật “tôi” muốn đeo kính?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Nhân vật “tôi” muốn đeo kính vì muốn mình ra dáng một người tri thức. Anh ta muốn ai nhìn vào cũng bảo anh ta là bác học.

Đọc hiểu 2

Câu 2 (trang 92, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Lần đầu khám, bác sĩ nói mắt của nhân vật “tôi” bị bệnh gì và hậu quả của việc đeo kính thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Lần đầu khám, bác sĩ nói mắt của nhân vật "tôi" bị cận thị 1,75 đi-ốp.

Hậu quả là cứ đeo kính là anh ta thấy mặt mày sa sầm, buồn nôn không chịu được, thậm chí là có nhiều lần nôn thật

Đọc hiểu 3

Câu 3 (trang 92, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Kính mới khác kính trước như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Kính trước là kính cận thị 1, 75 đi-ốp thì kính thứ hai là kính viễn thị 2 đi - ốp. Nhân vật "tôi" chuyển từ chóng mặt, buồn nôn sang mắt đỏ hoe như khóc.

Đọc hiểu 4

Câu 4 (trang 93, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Chiếc kính thứ ba gây ra hậu quả gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Cặp kính này khiến nhân vật "tôi" nhìn cái gì cũng như lùi hẳn ra xa, khó bắt tay người quen, nhìn cái gì cũng bé xíu, không ăn uống được.

Đọc hiểu 5

Câu 5 (trang 93, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Chiếc kính thứ tư có hạn chế gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Chiếc kính thứ tư khiến nhân vật nhìn cái gì cũng hóa hai. 

Đọc hiểu 6

Câu 6 (trang 94, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Cuối cùng, các bác sĩ có xác định được bệnh mắt của nhân vật “tôi” không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Cuối cùng, các bác sĩ không xác định đúng được bệnh của nhân vật "tôi", mỗi ông bảo một kiểu.

Đọc hiểu 7

Câu 7 (trang 94, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Điều gì đã xảy ra với nhân vật “tôi”?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Nhân vật "tôi" nhìn cái gì cũng không rõ ràng, khi xa, khi gần khi đen khi đục,... Kết quả là một lần anh ta bước hụt và ngã lăn quay xuống dưới.

Đọc hiểu 8

Câu 8 (trang 94, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Kết thúc truyện có gì bất ngờ?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải chi tiết:

Bất ngờ ở chỗ nhân vật tôi có thể nhìn rõ mọi thứ khi chiếc kính bị vỡ, bởi mắt anh ta vốn chẳng bị gì hết.

CH cuối bài 1

Câu 1 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy tóm tắt nội dung của truyện Cái kính. Nội dung của truyện liên quan như thế nào đến tên tập sách Những người thích đùa của Nê-xin?

Phương pháp giải:

Đọc và tóm tắt văn bản

Lời giải chi tiết:

Truyện Cái kính kể về nhân vật "tôi" một người thích tỏ ra mình là một tri thức chính hiệu. Vì muốn đeo kính, anh ta đi khám mắt. Lần đầu, bác sĩ bị bảo anh ta cận và cho anh ta đeo kính cận, kết quả là khi đeo anh ta luôn cảm thấy buồn nôn. Lần hai đi khám, anh ta bị bảo là mắt bị viễn thị, anh ta đeo kính mới mà mắt lúc nào cũng đỏ hoe. Lần thứ ba đi khám, người ta bảo anh bị loạn thị, anh đeo kính thì nhìn cái gì cũng lùi ra xa khiến anh khó khăn trong giao tiếp và ăn uống. Lần thứ tư đi khám, anh đeo kính mới nhìn cái gì cũng hóa hai. Lần thứ năm đi khám, bác sĩ phán anh một mắt viễn thị, một mắt cận thị. Anh đổi sang kính khác và không phân biệt được sáng, tối nữa. Sau đó anh đi khám ở nhiều nơi khác, lại uống thuốc, lại tiêm... những vẫn không nhìn rõ được. Một lần anh bị ngã, kính rơi ra, người khác giúp anh nhặt lại. Từ lúc đó anh nhìn cái gì cũng rõ hẳn. Đến khi vợ anh nhắc, anh mới biết kính mình bị vỡ.

CH cuối bài 2

Câu 2 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Nêu hậu quả của mỗi lần nhân vật “tôi” thay kính mới.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

- Lần 1: Cứ đeo vào là “tôi” thấy mặt mày sa sầm, buồn nôn không chịu được.

- Lần 2: Anh ta đeo kính mới mà mắt lúc nào cũng đỏ hoe.

- Lần 3: Anh đeo kính thì nhìn cái gì cũng lùi ra xa khiến anh khó khăn khi bắt tay, đi lại và ăn uống.

- Lần 4: Anh đeo kính mới nhìn cái gì cũng hóa hai.

- Lần 5: Anh đổi sang kính khác và không phân biệt được sáng, tối nữa.

- Lần 6: Nhìn cái gì ở xa cũng thấy gần.

CH cuối bài 3

Câu 3 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Em có nhận xét gì về các bác sĩ khám mắt và nhân vật “tôi” trong truyện cười này? Điều gì là sự thật và điều gì đã được phóng đại?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và nhận xét

Lời giải chi tiết:

Các bác sĩ trong truyện là những người không có chuyên môn, hành nghề không có tâm. Nhân vật “tôi” là một người ham sĩ diện.

Mắt của nhân vật "tôi" vốn chẳng bị gì hết là thật nhưng lại bị phóng đại thành có bệnh, rồi bệnh này sang bệnh kia. Các ông bác sĩ chê nhau nhưng chính mình cũng khám không ra.

CH cuối bài 4

Câu 4 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy phân tích một số đặc điểm của truyện cười được thể hiện ở văn bản Cái kính.

Phương pháp giải:

Đọc phần Kiến thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

Truyện mang yếu tố gây cười cho người đọc: Nhân vật "tôi" vốn chẳng bị gì, vì muốn giả tri thức mà đi khám mắt kết quả bị bác sĩ cho đeo kính sai.

Truyện xây dựng, tạo nên những yếu tố gây cười: Các ông bác sĩ dù khám không ra bệnh nhưng người sau mắng người trước và đều khám không ra bệnh. Kết quả bệnh nhân vốn chẳng bị gì.

Truyện áp dụng các phương pháp gây cười một cách linh hoạt, sử dụng nhiều yếu tố bất ngờ và phóng đại. Nhờ đó câu chuyện sẽ càng tăng thêm tính hài hước.

CH cuối bài 5

Câu 5 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Theo em, truyện Cái kính nêu lên và châm biếm, phê phán điều gì? Điều đó có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?

Phương pháp giải:

Trả lời theo ý hiểu

Lời giải chi tiết:

Truyện Cái kính nêu lên và châm biếm, phê phán về "bệnh sĩ". Nhân vật tôi muốn giả danh tri thức mà đi khám mắt để đeo kính. Các bác sĩ vì muốn tỏ ra là mình tài giỏi nên khám sai bệnh cho bệnh nhân.

CH cuối bài 6

Câu 6 (trang 95, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Từ điển tiếng Việt giải nghĩa từ bệnh tưởng là: “trạng thái tinh thần lo lắng do bị ám ảnh là mình đã mắc một bệnh nào đó, kì thật không phải”. Theo em, nhân vật “tôi” trong truyện Cái kính có mắc bệnh tưởng hay không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Viết đoạn văn theo yêu cầu

Lời giải chi tiết:

Từ điển tiếng Việt giải nghĩa từ bệnh tưởng là: “trạng thái tinh thần lo lắng do bị ám ảnh là mình đã mắc một bệnh nào đó, kì thật không phải” từ khái niệm này có thể thấy nhân vật “tôi” trong truyện mắc bệnh ảo tưởng nghiêm trọng. Chỉ vì muốn được trong tri thức mà anh ta bất chấp đánh đổi sức khoẻ để đeo kính. Anh ta thậm chí đã thay đổi kính những bốn lần mặc dù mắt anh ta hoàn toàn bình thường, đây là biểu hiện của sự ảo tưởng và vô trách nhiệm với bản thân. Giá trị của mỗi người là ở chính bản thân họ chứ không phải chỉ nhờ vào cặp kính.

1. Chuẩn bị

- 'Cái kính' là một truyện cười hiện đại, kể về nhân vật 'tôi' có ý định đeo kính để thể hiện mình là trí thức, nhưng lại phải đi khám bác sĩ.

- Đặc điểm của truyện cười thể hiện qua:

• Xung đột kịch: giữa thực tế và ảo tưởng bệnh tật.
• Nhân vật: sự khác biệt giữa vẻ bề ngoài và thực chất bên trong.
• Hành động: mâu thuẫn với phẩm chất thực sự.

- A-dít Nê-xin (1915 - 1995) là nhà văn châm biếm nổi tiếng người Thổ Nhĩ Kỳ, tác giả của nhiều cuốn sách.

- Mục đích của truyện cười:

• Giải trí: mang đến tiếng cười và vui vẻ.
• Phê phán: chỉ trích các thói hư tật xấu.
• Đả kích: vạch trần sự ác độc và lỗi lầm của giai cấp thống trị.

- Tình huống hài hước: Một người bạn đi tất cộc lệch...

2. Đọc hiểu

Câu 1. Tại sao nhân vật 'tôi' muốn đeo kính?

Nhân vật 'tôi' đeo kính để làm màu, thể hiện mình là người trí thức.

Câu 2. Lần đầu khám, bác sĩ chẩn đoán gì về mắt của nhân vật 'tôi' và hậu quả việc đeo kính ra sao?

Bác sĩ chẩn đoán mắt của nhân vật 'tôi' bị cận thị và khi đeo kính, anh ta cảm thấy mặt mày sa sầm, buồn nôn và không chịu được.

Câu 3. Kính mới khác với kính trước như thế nào?

Kính mới dành cho người bị viễn thị 2 đi-ốp.

Câu 4. Chiếc kính thứ ba gây ra hậu quả gì?

Chiếc kính này khiến nhân vật 'tôi' thấy mọi vật như bị đẩy ra xa ba mươi thước, nhìn gì cũng nhỏ như hạt đậu.

Câu 5. Chiếc kính thứ tư có nhược điểm gì?

Nhìn gì cũng bị nhân đôi.

Câu 6. Các bác sĩ có xác định đúng bệnh của nhân vật 'tôi' không?

Các bác sĩ không xác định đúng bệnh của nhân vật 'tôi'.

Câu 7. Điều gì xảy ra với nhân vật 'tôi'?

Nhân vật 'tôi' bị ngã khi đang đi trên cầu, kính bị văng ra và anh không thấy gì nữa.

Câu 8. Kết thúc truyện có điều gì bất ngờ?

Nhân vật 'tôi' thấy mọi thứ rõ ràng khi chiếc kính bị vỡ.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Tóm tắt nội dung truyện 'Cái kính' và mối liên hệ với tên tập sách 'Những người thích đùa' của Nê-xin?

Câu 2. Hậu quả của mỗi lần nhân vật 'tôi' thay kính mới là gì?

• Lần 1: Đeo vào là thấy mặt mày sa sầm, buồn nôn không chịu được.
• Lần 2: Mắt lúc nào cũng đỏ và chảy nước mắt.
• Lần 3: Nhìn gì cũng như bị đẩy ra xa, không sinh hoạt bình thường.
• Lần 4: Nhìn gì cũng bị nhân đôi.
• Lần 5: Không phân biệt được sáng tối.
• Lần 6: Nhìn xa thấy gần.
• Những lần sau: Nhìn gì cũng ra màu xanh, mọi thứ bị lẫn lộn.

Câu 3. Nhận xét về các bác sĩ và nhân vật 'tôi' trong truyện? Sự thật và phóng đại ra sao?

- Các bác sĩ: Khám bệnh sơ sài và đưa ra kết luận không chính xác; nhân vật 'tôi' mắc bệnh tưởng và thích giả danh trí thức.

- Sự thật là mắt của nhân vật 'tôi' hoàn toàn bình thường.

- Phóng đại: Mỗi lần khám lại phát hiện bệnh mới, và khi ngã vỡ kính mới biết mình không bị bệnh gì.

Câu 4. Phân tích đặc điểm của truyện cười trong 'Cái kính'.

- Nội dung ngắn gọn, khoảng hai trang.

- Cốt truyện đơn giản, ít nhân vật.

- Phê phán bệnh tưởng, sự thiếu tin tưởng vào bản thân và trách nhiệm của một số bác sĩ.

- Tình huống gây cười: Mỗi lần khám mắt lại có bệnh khác nhau, đeo kính mới lại phải thay, đến khi ngã vỡ kính mới thấy bình thường.

- Thủ pháp trào phúng: Phóng đại,...

Câu 5. Theo em, truyện 'Cái kính' châm biếm điều gì và ý nghĩa đối với cuộc sống hiện tại?

• Truyện châm biếm những người mắc bệnh tưởng và thích khoe khoang.
• Ý nghĩa trong cuộc sống: Gửi gắm bài học sâu sắc về tự nhận thức và sự khiêm tốn.

Câu 6. Theo định nghĩa từ điển, bệnh tưởng là gì? Nhân vật 'tôi' trong 'Cái kính' có mắc bệnh tưởng không? Giải thích trong đoạn văn (10-12 dòng).

Gợi ý:

Nhân vật 'tôi' mắc bệnh tưởng, khi bắt đầu muốn đeo kính để thể hiện trí thức. Mặc dù bác sĩ chẩn đoán mắt bị cận thị, nhưng cảm giác buồn nôn và sa sầm mặt mày không giảm. Nhân vật 'tôi' đổi kính liên tục và chỉ khi kính vỡ mới thấy bình thường, chứng tỏ anh ta đã bị ám ảnh, nghĩ mình mắc bệnh dù thực tế không có gì.