1. Bài soạn số 4 về tác phẩm 'Hang Én'
Trước khi đọc
Câu 1. Khi nhắc đến tên Hang Én, em nghĩ tới điều gì?
Gợi ý: Em liên tưởng ngay đến một hang động rộng lớn, nơi trú ngụ của loài chim én. Nơi này chắc hẳn cao vút, có nhiều tổ én với những cánh chim bay lượn đầy tự do.
Câu 2. Hãy tưởng tượng em là một nhà thám hiểm khám phá những vùng đất kỳ bí. Em cảm thấy thế nào?
Gợi ý: Em sẽ vô cùng phấn khích và mong chờ những trải nghiệm mới mẻ: từ việc chiêm ngưỡng những cảnh sắc hùng vĩ cho đến việc gặp gỡ những loài động thực vật độc đáo mà trước đây em chỉ biết qua sách vở hay truyền hình. Em sẽ quay phim, chụp ảnh để lưu giữ kỷ niệm và chia sẻ lại với người thân, bạn bè về những cuộc phiêu lưu tuyệt vời.
Soạn bài Hang Én – Phần sau khi đọc
Câu hỏi:
Câu 1. Nhân vật tôi đã kể về cuộc hành trình khám phá Hang Én theo trình tự nào?
Trả lời: Nhân vật tôi đã kể lại hành trình khám phá Hang Én theo trình tự từ ngoài vào trong: xuyên qua khu rừng nguyên sinh, vượt qua dốc Ba Giàn, qua thung lũng Rào Thương, rồi mới tới Hang Én. Bên trong hang, tác giả miêu tả lần lượt:
- Hang rộng lớn như một món quà khổng lồ mà mẹ Thiên nhiên dành tặng con người.
- Hang có ba cửa lớn.
- Lòng hang là khu vực rộng nhất, là nơi trú ngụ của hàng vạn con én và 'chưa biết sợ con người'.
- Phía sau hang là những dải san hô uốn lượn hàng trăm năm.
Cuộc hành trình còn được miêu tả theo thời gian, từ lúc sáng sớm đến khi bóng đêm bao phủ và tiếp tục đến khi ánh sáng tràn ngập vào lúc 5 giờ sáng.
Câu 2. Hãy tìm những chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến Hang Én. Những chi tiết này mang đến cảm giác gì về rừng nguyên sinh?
Trả lời: Những chi tiết mô tả địa hình, cây cối và động vật trên đường đến Hang Én cho em cảm giác về một khu rừng nguyên sinh rộng lớn, hoang sơ và phong phú:
- Để đến được Hang Én, cần phải vượt qua khu rừng nguyên sinh, đi qua dốc Ba Giàn dài gần 2 km. Đường mòn nhỏ hẹp, trơn trượt, với nhiều đoạn bị cản trở bởi cây đổ hoặc dây leo.
- Cây cổ thụ cao vút, với các loài tầm gửi và hoa phong lan nở rộ.
- Sự hiện diện của sên, vắt, nhiều loài côn trùng và chim chóc.
- Các con suối trong vắt, thảm cỏ xanh mướt, cùng với đàn cá bơi lội và những đàn bướm đủ màu sắc.
Tất cả những chi tiết này đều mang đến cảm giác về một khu rừng nguyên sinh rộng lớn, tràn đầy sự sống và vô cùng kỳ vĩ.
Câu 3. Qua bài ký, em hiểu thế nào về sự 'sống' của đá và cuộc sống của loài én chưa biết 'sợ con người'?
Trả lời: Sự 'sống' của đá và cuộc sống của loài én chưa biết 'sợ con người' là biểu tượng của sự hoang dã và hồn nhiên. Chim én vẫn sống và sinh sôi trong hang động, tạo nên một cộng đồng đông đúc, vô tư trước sự xuất hiện của con người. Những cánh én bay lượn, én bố mẹ mớm mồi cho con, én thiếu niên ngủ nướng và cả những chú én bị thương... Tất cả đều hòa quyện vào bức tranh sống động của thiên nhiên. Các dải đá san hô, qua hàng triệu năm, vẫn tiếp tục 'sống' trong hành trình tạo tác của thiên nhiên.
Câu 4. Hình ảnh nào trong bài thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người đối với tự nhiên?
Trả lời: Hình ảnh thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu đối với tự nhiên là cảnh các du khách chạy chân trần quanh sông, rồi cúi xuống rửa mặt bằng làn nước trong lành, mát lạnh, và hít đầy lồng ngực bầu không khí tinh khiết.
Câu 5. Những chi tiết nào thể hiện tâm trạng của du khách khi sống trong không gian hoang dã, thiếu thốn các tiện nghi thông thường?
Trả lời: Tâm trạng của du khách trong không gian hoang dã được thể hiện qua những khoảnh khắc như ngồi bệt trên cát khi bóng tối bao phủ toàn bộ lòng hang, hay khi họ vươn mình hít thở không khí trong lành vào sáng sớm.
Câu 6. Liệu cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã có khiến người đọc sợ hãi không? Vì sao?
Trả lời: Cách tác giả miêu tả cuộc sống hoang dã không làm người đọc sợ hãi. Thay vào đó, sự miêu tả chân thực, sinh động về vẻ đẹp hoang sơ, huyền bí của thiên nhiên càng khiến người đọc thêm phần khao khát khám phá và chinh phục.
Câu 7. Ngoài tính mạo hiểm, hành trình khám phá Hang Én còn khơi dậy điều gì ở con người?
Trả lời: Bên cạnh yếu tố mạo hiểm, hành trình này còn thức tỉnh ý thức trân trọng, bảo vệ và giữ gìn thiên nhiên, di sản văn hóa của đất nước.
Kết nối với đọc
Hãy viết đoạn văn (5-7 câu) chia sẻ cảm nhận của em về Hang Én.
Bài làm tham khảo: Hang Én, một trong ba hang động lớn nhất thế giới, nằm giữa Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Được khám phá vào năm 1994, hang nhanh chóng trở thành điểm đến nổi tiếng toàn cầu. Đường vào Hang Én đưa du khách qua những tán rừng rậm rạp, dòng sông Rào Thượng uốn lượn, và cảnh những đàn bướm trắng bay rợp trời. Bên trong hang là nơi sinh sống của hàng triệu con én, tạo nên một không gian tự nhiên hùng vĩ và cổ xưa như đưa ta trở về thời tiền sử.
2. Bài viết số 5 về chủ đề 'Hang Én'
Phần I: Trước khi đọc
Câu 1 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Đọc kĩ tiêu đề của bài học.
Đáp án chi tiết:
Tiêu đề Hang Én khiến em hình dung đây là nơi trú ngụ của loài chim én, một cái hang khổng lồ và rộng lớn.
Câu 2 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Hãy tưởng tượng và đưa ra câu trả lời cho câu hỏi này.
Đáp án chi tiết:
Hãy tưởng tượng mình là một nhà thám hiểm, bước vào những khu bảo tồn thiên nhiên hoang sơ. Em sẽ cảm thấy đầy hứng khởi và tò mò muốn khám phá mọi ngóc ngách của thiên nhiên kỳ bí. Em sẽ ghi lại những khoảnh khắc này qua hình ảnh và video để chia sẻ với bạn bè.
Phần II: Đọc văn bản
Câu hỏi (trang 115 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Hãy đọc kỹ đoạn thứ hai của văn bản.
Đáp án chi tiết:
Hành trình đi bộ giúp tác giả hòa mình với thiên nhiên sâu sắc hơn, cảm nhận rõ từng ngọn núi, con dốc, loài cây và sinh vật hoang dã, đưa tác giả trở lại với vẻ đẹp nguyên sơ của đất trời.
Phần III: Sau khi đọc
Câu 1 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Xem lại toàn bộ văn bản để tìm trình tự câu chuyện.
Đáp án chi tiết:
Nhân vật kể lại hành trình khám phá Hang Én theo trật tự:
- Trình tự không gian: từ ngoài hang tiến vào trong.
- Trình tự thời gian: từ buổi sáng đến khi màn đêm bao phủ và kéo dài đến lúc 5 giờ sáng.
Câu 2 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Hãy chú ý đến các chi tiết miêu tả thiên nhiên trong văn bản.
Đáp án chi tiết:
Những chi tiết về địa hình, thảm thực vật và sinh vật trên đường vào Hang Én:
- Con dốc Ba Gian dài gần 2 km, hiểm trở, với cây cối rậm rạp, dây leo chằng chịt.
- Những cây cổ thụ cao vút, phủ đầy tầm gửi, hoa lan nở rộ.
- Các loài động vật như sên, vắt, chim chóc.
- Suối trong vắt, mát lạnh, cá bơi lượn, cùng cảnh bướm bay ngập trời.
=> Những chi tiết này gợi lên hình ảnh một khu rừng nguyên thủy, bao la, với vẻ đẹp tự nhiên phong phú và hùng vĩ.
Câu 3 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Hãy suy nghĩ và đưa ra cảm nhận của em về câu hỏi này.
Đáp án chi tiết:
Cuộc sống của loài én và sự “sống” của đá trong hang là những minh chứng tuyệt vời cho thế giới tự nhiên chưa bị con người tác động:
- Chim én bố mẹ chăm sóc con, én anh chị bay lượn.
- Một số con én ngủ nướng, có con bị thương không thể bay.
- Dải đá san hô hàng triệu năm tuổi vẫn tiếp tục tồn tại trong hành trình tạo hóa.
=> Đó là một thế giới lý tưởng, nguyên sơ của tự nhiên, chưa bị con người can thiệp.
Câu 4 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Tìm trong văn bản những câu thể hiện sự kính trọng của con người với thiên nhiên.
Đáp án chi tiết:
Hình ảnh thể hiện sự tôn kính và lòng biết ơn của con người đối với thiên nhiên: “Ai nấy nhoài ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngay bên bờ cát vục mặt xuống nước để rửa mặt, hít căng lồng ngực không khí trong lành, mát mẻ.”
Câu 5 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Hãy đọc lại văn bản để hiểu cảm nhận của du khách khi khám phá hang Én.
Đáp án chi tiết:
Du khách cảm thấy như thế nào khi trải nghiệm trong không gian Hang Én:
- Khi bóng đêm phủ kín lòng hang, tôi ngồi xuống trên cát.
- Khi trời sáng, ai nấy đều tỉnh dậy, hít thở không khí trong lành, mát mẻ.
=> Tâm trạng phấn khởi, tươi mới của du khách khi hòa mình vào thiên nhiên.
Câu 6 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Nhận xét về cách tác giả mô tả thiên nhiên hoang dã.
Đáp án chi tiết:
Tác giả miêu tả cuộc sống hoang dã bằng cách làm cho người đọc không cảm thấy sợ hãi, mà thay vào đó là vẻ đẹp hùng vĩ, nguyên sơ và đầy bí ẩn của thiên nhiên, tạo nên sự kích thích khám phá.
Câu 7 (trang 118 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách giải quyết:
Trả lời dựa trên nhận xét ở trên.
Đáp án chi tiết:
Hành trình khám phá Hang Én còn khơi dậy trong lòng người sự trân trọng, ý thức bảo vệ và giữ gìn di sản thiên nhiên, văn hóa của đất nước.
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
Viết đoạn văn ngắn (5-7 câu) nêu cảm nhận của em về Hang Én.
Cách giải quyết:
Viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận về Hang Én dựa trên nội dung bài học.
Đáp án chi tiết:
Hang Én là một trong những hang động lớn nhất thế giới, xếp sau Hang Sơn Đoòng của Việt Nam và hang Deer của Malaysia. Nằm trong Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Hang Én là nơi sinh sống của hàng triệu con én. Đường vào hang xuyên qua rừng rậm, với suối chảy róc rách và hàng ngàn con bướm bay lượn. Đây là một chuyến đi đầy thú vị, đưa bạn trở về thời kỳ nguyên thủy, hòa mình vào vẻ đẹp tự nhiên, nguyên sơ của thế giới hoang dã.
3. Soạn bài 'Hang Én' số 6
I. Tác giả
- Tác giả: Hà My
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
- Thể loại: Kí
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Trích từ Trang thông tin điện tử Sở Du lịch Quảng Bình, ngày 14/10/2020
Phương thức biểu đạt:
Người kể chuyện: Ngôi thứ nhất
Tóm tắt:
'Hang Én' là bài kí ghi lại hành trình khám phá hang động tuyệt đẹp này qua lời kể của nhân vật tôi. Qua tác phẩm, độc giả được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của khu rừng Phong Nha - Kẻ Bàng với cảnh sắc thiên nhiên vừa kỳ vĩ vừa thơ mộng. Thiên nhiên hoang dã đã khiến lòng người phải ngỡ ngàng và say đắm, đồng thời khơi gợi khát vọng hòa mình với tự nhiên.
Bố cục:
Bài viết gồm hai phần:
+ Phần 1: Hành trình đến hang Én (Từ đầu đến đoạn '...qua sông để đến lòng hang chính')
+ Phần 2: Vẻ đẹp của hang Én (phần còn lại)
Giá trị nội dung:
Bài kí tái hiện hành trình khám phá hang Én, mang đến thông tin sống động về khung cảnh và vẻ đẹp của địa danh nổi tiếng này.
Giá trị nghệ thuật:
Ngôi kể thứ nhất tạo nên sự chân thật, cách miêu tả sinh động và trình tự dẫn dắt hấp dẫn, khiến bài kí trở nên thú vị và cuốn hút.
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
Hành trình đến với Hang Én:
- Khởi đầu từ dốc Ba Giàn dài gần 2km, với đường đi nhỏ hẹp và khó khăn, đầy vách đá và dây leo chằng chịt. Cảnh vật thiên nhiên phong phú với cây cổ thụ, lan rừng nở hoa, các loài côn trùng và chim muông tạo nên khung cảnh huyền diệu.
- Hết dốc là đến thung lũng Rào Thương bao quanh bởi dòng suối trong vắt, những đàn bướm đủ màu bay lượn như trong giấc mộng.
Vẻ đẹp của Hang Én:
- Hang có ba cửa lớn, không gian bên trong rộng rãi, có thể chứa hàng trăm người. Trần hang cao 120m, tương đương với tòa nhà 40 tầng.
- Trong hang, đàn chim én sống hồn nhiên, không biết sợ người, tạo nên khung cảnh sống động và thân thuộc.
Con người với Hang Én:
- Người A-rem trước đây từng sinh sống trong hang, trứng én là nguồn thực phẩm quan trọng của họ.
- Đoàn du khách hiện tại đã có cơ hội trải nghiệm thiên nhiên hoang dã và cảm nhận sự gắn bó, hòa hợp với môi trường xung quanh.
Trước khi đọc:
Câu 1: Nhan đề 'Hang Én' khiến tôi liên tưởng đến một hang động rộng lớn, nơi chim én cư ngụ đông đúc.
Câu 2: Khi tưởng tượng mình là nhà thám hiểm, tôi cảm thấy vui vẻ và hứng khởi khi chuẩn bị khám phá những kỳ quan thiên nhiên mới lạ.
Đọc văn bản:
Câu 1: Nhân vật tôi kể về hành trình khám phá Hang Én theo trình tự từ ngoài vào trong, từ sáng đến tối, từ cảnh rừng đến lòng hang và sự sống bên trong đó.
Câu 2: Những chi tiết về địa hình gập ghềnh, cây cối phong phú và đàn chim, côn trùng gợi lên cảm giác hùng vĩ, bí ẩn của rừng nguyên sinh.
Câu 3: Đá và đàn chim én vẫn hồn nhiên tồn tại trong không gian tự nhiên, không bị ảnh hưởng bởi sự hiện diện của con người.
Câu 4: Hình ảnh du khách tận hưởng không khí trong lành, nước suối mát lạnh thể hiện tình yêu và sự trân trọng đối với thiên nhiên.
Câu 5: Tâm trạng của du khách khi thiếu tiện nghi được miêu tả qua những chi tiết ngồi trên cát, hít căng lồng ngực không khí trong lành.
Câu 6: Tác giả không khiến người đọc sợ hãi mà khơi dậy niềm say mê khám phá thiên nhiên hoang dã.
Câu 7: Hành trình khám phá hang Én đánh thức ý thức bảo vệ và trân trọng di sản thiên nhiên trong mỗi người.
Viết kết nối với đọc:
Cảm nhận của em về hang Én:
Hang Én là một hang động kỳ vĩ nằm giữa Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Được bao quanh bởi những cánh rừng nguyên sinh, hành trình đến hang đầy khó khăn nhưng vô cùng đáng giá. Bên trong hang, hàng triệu con én sinh sống tạo nên khung cảnh sống động. Thiên nhiên hoang sơ và hùng vĩ của hang Én gợi lên sự kỳ thú và cảm giác nhỏ bé trước vẻ đẹp bất tận của tạo hóa.
4. Bài soạn 'Hang Én' phiên bản 1
I. Trước khi bắt đầu hành trình
- Tựa đề 'Hang Én' khiến em tưởng tượng về một hang động đầy chim én sinh sống.
- Hãy tưởng tượng mình là một nhà thám hiểm khám phá những khu bảo tồn thiên nhiên độc đáo. Cảm giác của em khi tham gia hành trình khám phá là sự hào hứng, phấn khích và tự hào khi được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ thú của thiên nhiên.
II. Khi đọc văn bản
- Hành trình khám phá Hang Én
- Khởi đầu từ con dốc Ba Giàn dài gần 2 km.
- Dốc cao và gập ghềnh.
- Đường đi gian nan: đường mòn hẹp, trơn trượt, thường xuyên bị cản trở bởi cây đổ hoặc dây leo.
- Sự đa dạng sinh vật: cây cổ thụ tán rộng; phong lan nở hoa; các loại sên, vắt, côn trùng, chim chóc…
- Đi hết dốc là đến thung lũng Rào Thương:
- Thung lũng được bao quanh bởi con suối cùng tên.
- Con đường qua thung lũng dọc theo dòng suối.
- Nước suối trong vắt và mát lạnh.
- Dưới suối có những viên đá cuội sáng bóng.
- Có nhiều loài bươm bướm sắc màu.
=> Cảm giác như đang bước vào một giấc mộng đẹp.
- Vẻ đẹp của Hang Én
- Ba cửa hang lớn: cửa trước có hai lớp, dẫn vào một “sảnh chờ” rộng lớn, cửa trong hẹp và thấp, nằm gần dải sông ngầm rộng và sâu.
- Trong lòng hang én:
- Nơi rộng nhất có diện tích 100m², đủ sức chứa hàng trăm người.
- Trần hang cao tương đương tòa nhà 40 tầng (120m).
- Cửa thứ hai mở ra mặt đất như giếng trời, đón ánh sáng và không khí.
- Sông ngầm êm ả trước cửa chính của hang, chảy qua các hang phụ khoảng 4km rồi đổ ra cửa sau.
- Trong hang, bờ sông được phủ cát mịn, nước mát, đáy toàn sỏi và đá đã được bào mòn.
- Bên trong hang:
- Én sống một cách tự nhiên và chưa biết sợ con người.
- Những đàn én dày đặc.
- Én bố mẹ tất bật đi, về, mớm mồi cho con; Én anh chị bay đôi; Én con chấp chới vỗ cánh; Én thiếu niên ngủ nướng.
- Én bị gãy cánh: thoải mái ăn uống trong tay người, đi quanh lều một cách tự nhiên.
- Đàn én cuối cùng trở về hang khi trời đã tối.
- Tiếng chim ríu rít như đang ru nhau và ru cả người,… cả đêm.
- Phía sau hang:
Hàng trăm dải san hô uốn lượn tạo thành các tầng bậc, đầy nước trong.
Trên các dải hóa thạch sò, ốc, san hô...
Nhũ đá, măng đá, ngọc động phủ đầy vách núi và sàn hang…
Bóng tối bao trùm lòng hang Én, nhưng khoảng trời phía trên cửa hang thứ hai vẫn sáng mãi.
- Con người và Hang Én
- Trong lịch sử: Người A-rem trước đây đã sống ở hang Én, trứng chim là nguồn thực phẩm chính của họ. Họ vẫn giữ truyền thống “ăn én”, dấu tích của một thế hệ leo vách đá và trần hang: bàn chân mỏng, ngón chân dẹt.
- Đoàn người hiện tại:
- Đối với nhân vật tôi, đây là một chuyến phiêu lưu thú vị.
- Sự tương tác với động vật: đàn bướm, chim én ngủ nướng, chim én bị gãy cánh…
- Mọi người hân hoan ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngồi bên bờ cát, vục nước rửa mặt, hít thở không khí trong lành.
=> Sự hòa quyện và gắn bó của con người với thiên nhiên.
* Trả lời câu hỏi trong SGK:
- Cách di chuyển vào hang én: chỉ có một cách duy nhất, là đi bộ.
- Việc đi bộ cho phép tác giả quan sát kỹ khung cảnh thiên nhiên và khám phá nhiều vẻ đẹp kỳ thú của thiên nhiên.
III. Sau khi đọc
- Trả lời câu hỏi
Câu 1. Nhân vật tôi đã kể về hành trình khám phá Hang Én theo trình tự nào?
Nhân vật tôi đã kể về hành trình khám phá hang Én theo trình tự:
- Không gian: Từ ngoài vào trong, bắt đầu từ con dốc Ba Giàn, đến thung lũng Rào Thương và cuối cùng là Hang Én.
- Thời gian: từ sáng khi hành trình bắt đầu, đến khi bóng tối bao phủ Hang Én.
Câu 2. Tìm những chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến Hang Én. Những chi tiết này gợi cho em cảm giác gì về rừng nguyên sinh.
- Dốc cao và gập ghềnh. Đường mòn hẹp, trơn trượt, thường xuyên bị chặn bởi cây đổ hoặc dây leo.
- Nhiều cây cổ thụ có tán rộng, thân đầy tầm gửi và phong lan đang nở hoa.
- Con đường qua thung lũng đi dọc theo tiếng suối róc rách, có thảm cỏ và cây cối rậm rạp, với tiếng chim kêu vọng lại.
- Nước trong vắt, mát lạnh, thấy cả đá cuội dưới đáy suối. Nhiều nơi còn nhìn thấy đàn cá bơi giữa dòng nước chảy xiết như những chiếc lá trúc khô.
- Yêu thiên nhiên một cách chân thành.
Câu 3. Qua bài ký, em hiểu được gì về sự “sống” của đá và cuộc sống của loài én chưa biết “sợ con người”.
- Sự “sống” của đá:
- Hàng trăm dải đá san hô uốn lượn thành các tầng bậc.
- Nhũ đá, măng đá, ngọc động phủ đầy vách núi và sàn hang…
- Mỗi phân tử đá đều trải qua hàng triệu năm bào mòn hoặc bồi đắp.
- Cuộc sống của loài én chưa biết sợ con người:
- Én sống một cách hồn nhiên và không biết sợ con người.
- Bốn bề đầy chim én.
- Én bố mẹ đi lại liên tục, mớm mồi cho con; Én anh chị bay đôi; Én con vỗ cánh chấp chới; Én thiếu niên ngủ nướng.
- Én bị gãy cánh: ung dung ăn uống trong tay người, tự do đi quanh lều...
Câu 4. Hình ảnh nào trong bài thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người đối với tự nhiên.
Hình ảnh: Mọi người nhoài ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi bên bờ cát vục nước rửa mặt, hít thở không khí mát lành, tinh khiết.
Câu 5. Tâm trạng của du khách khi sống trong không gian hang Én, thiếu thốn các tiện nghi thông thường được miêu tả qua những chi tiết nào?
Các chi tiết:
- Tôi ngồi bệt trên cát, trước mặt là dòng suối lấp lánh, trên cao là trần hang tối và bầu trời đầy sao.
- Sáng sớm, lòng hang sáng bừng, tưởng như có đèn điện - thực ra là ánh sáng ban mai từ trên cao chiếu xuống.
- Mọi người hân hoan ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi bên bờ cát vục nước rửa mặt, hít thở không khí trong lành.
=> Sự thích thú và say mê.
Câu 6. Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã có làm cho người đọc khiếp sợ không? Vì sao.
- Cách tác giả cảm nhận cuộc sống hoang dã không làm người đọc khiếp sợ.
- Nguyên nhân: Cuộc sống hoang dã được tác giả mô tả vừa bình yên lại thơ mộng.
Câu 7. Có ý kiến cho rằng hành trình khám phá hang Én thích hợp với những người ưa mạo hiểm. Theo em, hành trình này còn đánh thức điều gì ở con người.
Hành trình này còn đánh thức ở con người ý thức về việc bảo vệ môi trường thiên nhiên và các loài thực vật, động vật hoang dã.
- Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) nêu cảm nhận của em về Hang Én.
Gợi ý:
Hang Én nằm trong quần thể vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình. Hành trình đến Hang Én phải xuyên qua cánh rừng nguyên sinh, vượt qua những dốc cao và lội qua sông suối. Vẻ đẹp thiên nhiên nơi đây không làm thất vọng những ai đã đến. Từ con dốc Ba Giàn đến thung lũng Rào Thương, Hang Én hiện ra đầy ấn tượng. Những đàn chim én sống trong hang từ lâu và chưa biết sợ con người. Dải đá san hô uốn lượn cùng với nhũ đá, măng đá, ngọc động phủ đầy vách núi… Vẻ đẹp của Hang Én gợi lên những nét đẹp hoang sơ, thu hút con người.
5. Bài viết 'Hang Én' phần 2
Tóm tắt
Để đến được hang Én, bạn phải vượt qua những con đường rừng nguyên sinh, chinh phục các đoạn dốc hiểm trở và lội qua nhiều con suối. Cuộc hành trình bắt đầu từ con dốc Ba Giàn dài gần 2km, với những đoạn dốc cao và khúc khuỷu. Đến cuối dốc Ba Giàn là thung lũng Rào Thương, nơi con đường chạy dọc theo tiếng suối chảy. Đi qua thung lũng, bạn sẽ đến hang Én với ba cửa lớn: cửa trước có hai lớp, bên ngoài là một sảnh chờ, và cửa trong thì hẹp hơn. Bên trong hang Én rất rộng, có thể chứa hàng trăm người. Trong hang, hàng vạn con én cư trú tự nhiên và chưa biết sợ con người. Vòng ra phía sau hang, bạn sẽ thấy những dải đá san hô uốn lượn. Khi trời tối, khoảng không gian phía trên cửa hang thứ hai vẫn sáng rõ, bạn có thể quan sát từng đàn én bay lượn. Vào năm giờ sáng, cả lòng hang Én sáng bừng với ánh sáng mặt trời hòa quyện với hơi nước, tạo thành làn khói mơ mộng…
Bố cục
Văn bản có thể chia thành hai phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến ...qua sông để đến lòng hang chính): Hành trình đến hang Én
- Phần 2 (Phần còn lại): Vẻ đẹp của hang Én
Nội dung chính
“Hang Én” là một bài viết mô tả cuộc hành trình khám phá hang Én của tác giả. Tác phẩm mang đến cho người đọc cái nhìn về cảnh vật và thảm thực vật hùng vĩ, mơ mộng của địa điểm này. Người đọc cảm nhận được vẻ đẹp nguyên sơ của thiên nhiên trong vùng lõi của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, khiến con người vừa ngạc nhiên, vừa thán phục, đánh thức bản năng hòa hợp với thiên nhiên.
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 114 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Nhan đề “Hang Én” gợi ý về một hang động với nhiều chim én sinh sống bên trong.
Câu 2 (trang 114 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cảm giác: ngạc nhiên, thích thú, mê hoặc,…
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
- Theo dõi: Chú ý cách di chuyển vào hang Én.
- Cách di chuyển: đi bộ vì đường tới hang Én phải qua rừng nguyên sinh, nhiều dốc cao, đường ngoằn ngoèo, lội qua suối và sông.
- Theo dõi: Việc đi bộ mang lại trải nghiệm gì thú vị về thiên nhiên?
- Từ dốc Ba Giàn:
+ Quan sát những cây cổ thụ cao lớn, thân cây phủ đầy các loài tầm gửi, và phong lan rừng nở hoa.
+ Có sên, vắt, nhiều loài côn trùng và chim không rõ tên.
+ Cảm giác như đang trở về thời kỳ nguyên thủy.
- Tới thung lũng Rào Thương:
+ Tiếng suối róc rách, cỏ cây rậm rạp, tiếng chim kêu đa dạng.
+ Lội qua suối nước trong vắt, mát lạnh, nhìn rõ cá bơi,…
+ Những đàn bướm đủ sắc màu,
- Hang Én:
+ Giống như một tổ khổng lồ, an toàn với không gian trú ẩn, nước, không khí, ánh sáng, và hàng vạn con chim én.
- Theo dõi: Chú ý các số liệu về diện tích, độ cao, chiều dài của hang Én.
+ Nơi rộng nhất khoảng 110 m2, có thể chứa hàng trăm người.
+ Nơi cao nhất tương đương tòa nhà 40 tầng (120m).
+ Quãng sông ngầm dài khoảng 4 km.
+ Trần hang cao hàng trăm mét.
- Theo dõi: Chú ý những từ ngữ thể hiện sự hòa mình của du khách với thiên nhiên.
+ Du khách chạy chân trần quanh sông, ngồi bên bờ cát, rửa mặt bằng nước suối, hít thở không khí trong lành,…
* Sau khi đọc
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Theo trình tự không gian và thời gian:
+ Không gian: Xuyên qua rừng nguyên sinh, vượt dốc, suối – Bắt đầu từ con dốc Ba Giàn – thung lũng Rào Thương – Hang Én – lòng hang Én – trong hang Én – phía sau hang Én.
+ Thời gian: Khi trời tối – nửa đêm – năm giờ sáng.
Câu 2 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Những chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến hang Én:
- Từ dốc Ba Giàn:
+ Quan sát cây cổ thụ cao lớn, thân cây đầy tầm gửi và phong lan rừng nở hoa.
+ Có sên, vắt, nhiều loài côn trùng và chim không rõ tên.
+ Cảm giác như trở về thời kỳ nguyên thủy.
- Tới thung lũng Rào Thương:
+ Tiếng suối róc rách, cỏ cây rậm rạp, tiếng chim kêu đa dạng.
+ Lội qua suối nước trong vắt, mát lạnh, nhìn rõ cá bơi,…
+ Những đàn bướm đủ màu sắc,
- Hang Én:
+ Giống như tổ khổng lồ với không gian trú ẩn, nước, không khí, ánh sáng và hàng vạn con chim én.
→ Cảnh vật rừng nguyên sinh không chỉ là tài liệu khoa học mà còn chứa đựng niềm háo hức, sự mê hoặc, bất ngờ của người lần đầu đến đây. Thiên nhiên hoang sơ, đầy thử thách, gần gũi và quyến rũ.
Câu 3 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Én ở đây chưa biết sợ con người vì con người và động vật từ xưa đã sống hòa hợp nhau.
- Những nhũ đá, măng đá, ngọc động tưởng như vô tri nhưng đều mang sự sống, biến hóa qua thời gian địa chất.
→ Trong hang Én, sự sống trở nên rõ nét, tự nhiên trở nên sống động và gần gũi, cho con người cảm nhận chiều sâu của lịch sử và nguồn gốc sự sống trên hành tinh.
Câu 4 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Hình ảnh thể hiện lòng trân trọng và tình yêu thiên nhiên là:
“Hang Én như tổ khổng lồ mà Mẹ Thiên Nhiên ban tặng, với không gian trú ẩn, nước, không khí, ánh sáng,…”
Câu 5 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cuộc sống trong hang Én:
+ Không có tường chắn,
+ Sử dụng ánh sáng tự nhiên, không có điện,
+ Gần gũi với thiên nhiên,
+ Không dùng nước dự trữ mà sử dụng nước sông,…
- Tâm trạng của tác giả:
+ Từ từ ngắm nhìn đá;
+ Hòa mình với chim én;
+ Chiêm ngưỡng vẻ đẹp nước, cát, bầu trời, nắng, hơi nước;
+ Hòa mình với thiên nhiên một cách tự nhiên.
- Du khách yêu thích, cảm phục, ngưỡng vọng, hòa mình với thiên nhiên và cảm thấy bình yên trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”.
Câu 6 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Sự hòa mình với thiên nhiên như sống trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên” mang lại cảm giác bình yên và ấm áp: Giữa rừng sâu tưởng như đầy nguy hiểm, mọi sinh vật lại quấn quýt, thân thiện.
- Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã không khiến người đọc sợ hãi mà trái lại, truyền thêm niềm vui và tình yêu với thiên nhiên.
Câu 7 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Hành trình khám phá hang Én không chỉ dành cho người ưa mạo hiểm mà còn đánh thức nhiều điều ở con người.
- Qua quan sát và cảm nhận của tác giả, văn bản gợi ra thông điệp: Hành trình về với thiên nhiên mở rộng tầm mắt với những trải nghiệm thú vị khi sống cùng thiên nhiên hoang sơ, đồng thời thử thách sức khỏe và kĩ năng sinh tồn trong điều kiện thiếu thốn. Thiên nhiên vừa nuôi dưỡng, vừa dạy dỗ con người, điều này được hành trình khám phá hang Én phản ánh.
* Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận của em về hang Én.
Gợi ý:
- Đoạn văn: 5-7 câu.
- Yêu cầu: cảm nhận về hang Én.
- Một số ý:
+ Suy nghĩ của bản thân về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, thể hiện sự kết nối giữa bài học và vấn đề cuộc sống hiện nay: cần hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ môi trường.
+ Sự kỳ diệu của tạo hóa, ước mơ chinh phục cảnh quan thiên nhiên kỳ thú như hang Én,…
Đoạn văn tham khảo:
Sau khi đọc bài viết “Hang Én” của Hà My, tôi ấn tượng mạnh về địa danh hang Én - một hang động tuyệt đẹp với cảnh thiên nhiên nguyên sơ, tươi mát và tinh khôi. Từ lâu, con người và thiên nhiên đã sống hòa hợp. Đến hang Én, du khách cảm thấy được sống hòa mình với thiên nhiên trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”. Hành trình về với thiên nhiên mở rộng tầm mắt với những trải nghiệm thú vị khi sống cùng thiên nhiên hoang sơ, đồng thời là thử thách đối với sức khỏe và kĩ năng sinh tồn trong điều kiện thiếu thốn. Thiên nhiên là người mẹ vừa nuôi dưỡng, vừa dạy dỗ con người, điều mà hành trình khám phá hang Én mang đến cho chúng ta.
6. Soạn bài 'Hang Én' phiên bản 3
I. Khám phá tác phẩm 'Hang Én' trong sách Kết nối tri thức để soạn bài
- Cấu trúc bài viết về Hang Én
- Phần 1: (từ đầu đến “khám phá thú vị”) Giới thiệu ngắn gọn về hành trình khám phá Hang Én.
- Phần 2: (từ “khám phá thú vị” đến “giấc mộng đẹp”) Miêu tả hành trình vào Hang Én.
- Phần 3: (từ “giấc mộng đẹp” đến hết) Vẻ đẹp của Hang Én.
- Phần 4: (đoạn còn lại) Cảm nhận của tác giả về Hang Én.
II. Hướng dẫn soạn bài 'Hang Én' trong sách Kết nối tri thức
1. Trước khi đọc
Nhân đề 'Hang Én' gợi ý cho em rằng bên trong hang có nhiều chim én cư trú.
Hãy tưởng tượng mình là nhà thám hiểm khám phá các khu bảo tồn thiên nhiên kỳ thú. Cảm xúc của em khi khám phá: thích thú, hào hứng và tự hào khi chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên.
2. Đọc văn bản
- Hành trình đến Hang Én
- Bắt đầu từ con dốc Ba Giàn dài gần 2 km.
+ Dốc cao và gập ghềnh.
+ Đường mòn hẹp, trơn trượt, nhiều chướng ngại vật như cây đổ và dây leo.
+ Hệ sinh thái phong phú: cây cổ thụ, phong lan nở hoa, sên, vắt, côn trùng, chim chóc...
- Khi vượt qua dốc, đến thung lũng Rào Thương:
+ Bao quanh bởi con suối cùng tên.
+ Con đường đi qua thung lũng theo tiếng suối.
+ Nước suối trong vắt, mát lạnh.
+ Dưới suối là đá cuội.
+ Những bươm bướm màu sắc.
=> Cảm giác như bước vào giấc mộng đẹp.
- Vẻ đẹp của Hang Én
- Ba cửa lớn: cửa ngoài có hai lớp, dẫn vào một “sảnh chờ” rộng rãi, cửa trong thấp và hẹp, sát bên dải sông ngầm sâu.
- Lòng hang Én:
+ Nơi rộng nhất 100m2, chứa hàng trăm người.
+ Trần hang cao như tòa nhà 40 tầng (120m).
+ Cửa thứ hai thông lên mặt đất như giếng trời, đón khí và ánh sáng.
+ Sông ngầm êm đềm dài khoảng 4km, chảy qua các hang phụ và đổ ra cửa sau.
+ Bờ sông cát mịn, nước mát, đáy sỏi và đá đã bào nhẵn.
- Trong hang:
+ Én: Sống hồn nhiên, chưa sợ con người.
+ Én ở khắp nơi.
+ Én bố mẹ bay đi về, mớm mồi cho con; Én anh chị bay đôi; Én con vỗ cánh; Én thiếu niên ngủ nướng.
+ Én kiếm ăn, bị gãy cánh: ăn uống trong tay con người, đi quanh lều.
+ Đàn én về hang khi trời đã tối.
+ Tiếng chim ríu rít như ru nhau và người,... cả đêm.
- Phía sau hang:
+ Hàng trăm dải san hô tạo tầng bậc, nước trong.
+ Dải hóa thạch sò, ốc, san hô...
+ Nhũ đá, măng đá, ngọc động phủ đầy vách núi và sàn hang.
+ Trong khi hang tối, trời phía trên cửa hang thứ hai vẫn sáng.
- Con người với Hang Én
- Trong lịch sử: Người A-rem trước đây ở Hang Én, trứng chim là thực phẩm của họ. Họ giữ hội “ăn én” và dấu tích của thế hệ leo vách đá: bàn chân mỏng, ngón dẹt.
- Đoàn người hiện tại:
+ Với nhân vật tôi, là chuyến hành trình thú vị.
+ Tương tác với động vật: bươm bướm, én ngủ nướng, én bị gãy cánh...
+ Ai cũng ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngồi bên bờ cát, rửa mặt, hít không khí trong lành.
=> Sự hòa hợp của con người với thiên nhiên.
3. Sau khi đọc – Trả lời văn bản
Câu 2. Tìm chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến Hang Én. Những chi tiết này gợi cảm giác gì về rừng nguyên sinh?
- Dốc cao, gập ghềnh, đường hẹp, trơn, nhiều chướng ngại vật và dây leo.
- Cây cổ thụ tán cao, tầm gửi, phong lan nở hoa.
- Con đường qua thung lũng theo tiếng suối, cỏ, cây cối rậm rạp, tiếng chim kêu.
- Nước suối trong vắt, mát, có đá cuội, cá bơi giữa dòng nước chảy xiết như lá trúc khô.
- Yêu chân người.
=> Vẻ đẹp hoang sơ, thơ mộng của rừng nguyên sinh.
Câu 3. Qua bài ký, em hiểu gì về sự “sống” của đá và cuộc sống của loài én chưa biết “sợ con người”?
Én ở đây chưa biết sợ con người vì con người và loài vật từ thủa khai thiên lập địa sống hòa hợp.
- Những nhũ đá, măng đá, ngọc động tưởng như vô tri nhưng đều có sự sống, biến hóa qua thời gian.
→ Trong các hang động như Hang Én, sự sống ấy hiện rõ. Tín hiệu tự nhiên qua miêu tả của tác giả trở nên sống động, gần gũi với con người, giúp cảm nhận chiều sâu lịch sử và cội nguồn sự sống trên hành tinh.
Câu 4. Hình ảnh nào trong bài thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người đối với tự nhiên?
Hình ảnh: Ai cũng ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi bên bờ cát rửa mặt, hít không khí mát lành, tinh khiết.
Câu 5. Tâm trạng du khách khi sống trong không gian Hang Én, thiếu tiện nghi thông thường được miêu tả qua chi tiết nào?
Cuộc sống trong Hang Én:
+ Không có tường che chắn,
+ Dùng ánh sáng tự nhiên, không có điện,
+ Không cách biệt với thiên nhiên,
+ Dùng nước sông thay vì nước dự trữ,
- Tâm trạng tác giả:
+ Ngắm nhìn đá và suy tư,
+ Hòa đồng với chim én,
+ Chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nước, cát, bầu trời, nắng, hơi nước,
+ Hòa mình với thiên nhiên một cách hồn nhiên.
- Du khách yêu thích, cảm phục, ngưỡng vọng, kết giao với thiên nhiên, cảm thấy sống an nhiên trong “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”.
Câu 6. Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã có làm người đọc khiếp sợ không? Vì sao?
- Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã không làm người đọc khiếp sợ.
- Nguyên nhân: Cuộc sống hoang dã được miêu tả vừa thanh bình, vừa thơ mộng.
Câu 7. Có ý kiến cho rằng hành trình khám phá Hang Én thích hợp với những người ưa mạo hiểm. Theo em, hành trình này còn đánh thức điều gì ở con người?
Hành trình khám phá Hang Én không chỉ dành cho người ưa mạo hiểm mà còn đánh thức nhiều điều ở con người.
- Quan sát, cảm nhận của tác giả cho thấy thông điệp ngầm: Hành trình về với thiên nhiên mở rộng tầm mắt với trải nghiệm thú vị khi sống cùng thiên nhiên hoang sơ, đồng thời là thử thách cho sức khỏe và kỹ năng sinh tồn trong điều kiện thiếu thốn. Thiên nhiên là mẹ nuôi dưỡng và dạy dỗ con người. Đây là điều hành trình khám phá Hang Én đánh thức ở con người.
III. Tổng kết bài soạn 'Hang Én' trong sách Kết nối tri thức
- Giá trị nội dung bài 'Hang Én'
Hang Én là một bài kí kể lại hành trình khám phá Hang Én của nhân vật tôi. Tác phẩm cung cấp cho người đọc thông tin về cảnh quan và thảm thực vật hùng vĩ, mơ mộng của địa điểm này.
- Đặc sắc nghệ thuật bài 'Hang Én'
Ngôi kể thứ nhất tăng tính chân thực, trình tự miêu tả hấp dẫn, cách miêu tả thú vị và thông tin chính xác.
IV. Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) nêu cảm nhận của em về Hang Én.
Gợi ý:
- Hang Én nằm trong vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Quảng Bình. Để đến Hang Én, phải xuyên qua rừng nguyên sinh, vượt dốc cao và lội qua suối. Nhưng vẻ đẹp thiên nhiên nơi đây không phụ lòng những ai đã đặt chân. Vượt dốc Ba Giàn, đến thung lũng Rào Thương bao quanh bởi suối cùng tên, Hang Én hiện ra trước mắt. Chim én sống lâu trong hang, chưa biết sợ con người. Dải đá san hô uốn lượn, nhũ đá, măng đá, ngọc động phủ đầy vách núi... Vẻ đẹp của Hang Én gợi ra sự hoang sơ hấp dẫn.
- Sau khi đọc văn bản “Hang Én” của Hà My, người đọc ấn tượng với địa danh Hang Én - một hang động đẹp tuyệt vời, nguyên sơ, tươi mát và an toàn cho con người trú ẩn. Từ thủa khai thiên lập địa, con người và thiên nhiên đã là bạn hữu, sống hòa hợp. Đến Hang Én, du khách cảm phục, ngưỡng vọng, hòa mình với thiên nhiên, cảm thấy sống an nhiên trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”. Hành trình về thiên nhiên mở rộng tầm mắt, trải nghiệm thú vị khi sống cùng thiên nhiên hoang sơ, đồng thời thử thách sức khỏe và kỹ năng sinh tồn trong điều kiện thiếu thốn. Thiên nhiên là mẹ nuôi dưỡng và dạy dỗ con người. Đây chính là điều hành trình khám phá Hang Én đánh thức ở con người.