1. Bài soạn mẫu 4 về 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo)
I. Tác giả của văn bản 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn?'
- Adam Khoo, sinh ngày 08/04/1974
- Quốc tịch: Singapore
- Ông là một trong những nhà truyền động lực hàng đầu châu Á, là doanh nhân và diễn giả nổi tiếng.
- Ông là triệu phú trẻ nhất Singapore với tài sản ròng trên 1.3 tỷ USD, đứng trong top 25 người giàu nhất Singapore dưới 40 tuổi năm 2008.
- Các tác phẩm nổi bật: Tôi tài giỏi, bạn cũng thế; Làm chủ tư duy, thay đổi vận mệnh; Con cái chúng ta đều giỏi; Bí quyết thành công cho tuổi teen;...
II. Phân tích văn bản 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn?'
- Thể loại:
Văn bản thuộc thể loại thông tin
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- Được xuất bản trong sách “Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!”, do Trần Đăng Khoa – Lương Xuân Vy dịch, NXB Phụ nữ, TGM BOOKS, 2012
- Phương thức biểu đạt:
Văn bản sử dụng phương thức nghị luận và biểu cảm
- Tóm tắt nội dung văn bản:
Văn bản hướng dẫn 6 cách để đọc nhanh hơn và hiệu quả hơn: sử dụng cây bút chì làm vật dẫn đường, tìm kiếm ý chính và từ khóa, mở rộng tầm mắt để đọc một cụm 5-7 chữ, nghe nhạc nhịp độ nhanh khi đọc, đọc phần tóm tắt cuối chương trước, và liên tục thử thách khả năng đọc.
- Bố cục văn bản:
Văn bản được chia thành 6 phần:
- Phần 1: Sử dụng cây bút chì làm vật dẫn đường
- Phần 2: Tìm kiếm ý chính và từ khóa
- Phần 3: Đọc cụm 5-7 chữ
- Phần 4: Nghe nhạc nhịp độ nhanh khi đọc
- Phần 5: Đọc tóm tắt cuối chương
- Phần 6: Liên tục thử thách khả năng đọc
- Giá trị nội dung:
Văn bản cung cấp các phương pháp để đọc nhanh hơn
- Giá trị nghệ thuật:
- Bố cục rõ ràng
- Kết hợp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ hiệu quả
- Lập luận logic và thuyết phục
III. Phân tích chi tiết văn bản 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn?'
- Sử dụng cây bút chì làm vật dẫn đường:
- Dùng cây bút chì để dẫn mắt qua từng câu văn khi đọc
- Tác dụng: Tập trung hơn vào việc đọc và điều khiển tốc độ mắt
→ Di chuyển bút chì nhanh hơn tốc độ đọc bình thường để rèn luyện tốc độ đọc
- Tìm kiếm ý chính và từ khóa:
- Tìm từ khóa quan trọng và lướt qua từ không quan trọng
→ Giúp nắm bắt thông tin hiệu quả hơn
- Mở rộng tầm mắt để đọc 5-7 chữ:
- Đọc một cụm 5-7 chữ thay vì từng chữ một
→ Luyện tập thường xuyên để cải thiện tốc độ đọc
- Tập nghe nhạc nhịp độ nhanh:
- Nghe nhạc không lời có nhịp độ nhanh để đọc nhanh hơn
- Giải thích: Đọc sách nhanh hơn để theo kịp nhạc và nhạc làm giảm tiếng ồn gây phân tâm
→ Đọc nhanh hơn mà không cần nhạc sau vài lần luyện tập
- Đọc phần tóm tắt cuối chương:
- Đọc tóm tắt cuối chương trước khi đọc chi tiết
- Lý do: Giúp nắm nội dung chính và não nhận biết thông tin cần tìm
- Liên tục thử thách khả năng đọc:
- Thử thách khả năng đọc như việc vận động viên rèn luyện cơ bắp
- Cần di chuyển bút chì nhanh hơn để cải thiện tốc độ đọc
* Chuẩn bị đọc
Câu 1 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Có cần quy tắc trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép không? Tại sao?
Trả lời:
Có, quy tắc giúp nội dung ghi chép rõ ràng và dễ theo dõi, giúp ghi nhớ tốt hơn và là phương pháp làm việc khoa học.
Câu 2 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Em thường đọc thành tiếng hay đọc thầm? Em đã hài lòng với khả năng đọc hiểu của mình chưa? Chia sẻ với nhóm.
Trả lời:
- Khi đọc văn bản, em có thể đọc thành tiếng hoặc đọc thầm tùy vào tình huống. Em đọc thành tiếng khi luyện tập và đọc thầm khi làm bài tập.
- Em có thể chưa hài lòng với khả năng đọc hiểu vì nội dung chưa nắm vững hoặc có thể hài lòng nếu luyện tập tốt và làm bài tập tốt.
- Em chia sẻ với nhóm.
* Trải nghiệm cùng văn bản
- Theo dõi: Xem hình minh họa 1 và 2: đối chiếu các chi tiết trong hình với lời văn mục 2.
Trả lời:
Hình minh họa khớp với lời văn mục 2.
- Theo dõi: Xem hình minh họa 3: so sánh tầm mắt đọc từng chữ với tầm mắt đọc 5-7 chữ đồng thời.
Trả lời:
- Tầm mắt đọc từng chữ chậm hơn so với đọc 5-7 chữ đồng thời.
* Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính: Chỉ ra phương pháp hỗ trợ đọc nhanh một cách khoa học và hợp lý.
Câu 1 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Các dấu hiệu nào giúp nhận biết văn bản là giới thiệu quy tắc hoạt động?
Trả lời:
- Nội dung rõ ràng, giới thiệu phương pháp.
- Các ý chính được làm nổi bật.
- Ngôn ngữ khoa học, ít yếu tố biểu cảm.
Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Xác định thông tin cơ bản của văn bản và nhận xét mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích viết của văn bản.
Trả lời:
Thông tin cơ bản: Các phương pháp đọc nhanh như sử dụng bút chì, tìm từ khóa, đọc cụm 5-7 chữ, nghe nhạc, đọc tóm tắt cuối chương, và thử thách khả năng đọc.
Các đặc điểm này giúp làm rõ mục đích của văn bản là cải thiện tốc độ đọc.
Câu 3 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Nếu không có hình minh họa, các đoạn 1,2,3 có thể khó hiểu vì sao? Các đoạn 4,5,6 không có hình minh họa có thể hiểu dễ dàng vì sao?
Trả lời:
Đoạn 1,2,3 có thể khó hiểu mà không có hình minh họa vì các phương pháp này liên quan đến thao tác cụ thể. Đoạn 4,5,6 dễ hiểu hơn vì có thể làm rõ qua mô tả.
Câu 4 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chỉ ra cước chú và tài liệu tham khảo. Tài liệu tham khảo gồm bao nhiêu đơn vị, mỗi đơn vị có thông tin gì? Việc trình bày tài liệu tham khảo có tác dụng gì?
Trả lời:
Cước chú và tài liệu tham khảo ở chân trang: Nhan đề do nhóm biên soạn và Phân biệt “đọc bằng mắt” và “đọc thầm.” Đọc thầm là nhìn vào văn bản, miệng vẫn lẩm bẩm; đọc bằng mắt là “đọc bằng não.”
Tài liệu tham khảo gồm 6 đơn vị, mỗi đơn vị có thông tin: tác giả, tên tài liệu, nơi xuất bản, năm xuất bản, nhà xuất bản.
Câu 5 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Sau khi đọc văn bản, em có thể luyện tập để đọc nhanh hơn không?
Trả lời:
Có thể luyện tập theo các phương pháp trong văn bản để đạt tốc độ đọc nhanh hơn.
2. Soạn thảo bài 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 5
Chuẩn bị cho bài học về cách đọc nhanh hơn
Câu 1 (trang 98, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Em nghĩ rằng trong các hoạt động như đọc sách hay ghi chép, việc áp dụng quy tắc và luật lệ có cần thiết không? Tại sao?
Đáp án
Việc đọc sách và ghi chép hiệu quả hơn nếu tuân theo quy tắc và luật lệ. Điều này giúp việc tiếp thu kiến thức nhanh hơn và có tổ chức hơn.
Câu 2 (trang 98, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Em thường đọc to hay đọc thầm khi tiếp cận một văn bản? Em đã hài lòng với khả năng hiểu văn bản của mình chưa? Chia sẻ với nhóm của em.
Đáp án
Khi đọc văn bản, em thường đọc thầm và chưa hoàn toàn hài lòng với khả năng hiểu của mình. Đọc thầm có thể làm giảm tốc độ đọc vì các từ được phát âm trong đầu, khiến việc tiếp thu chậm hơn.
Suy ngẫm và phản hồi về bài học cách đọc nhanh hơn
Câu 1 (trang 101, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Những dấu hiệu nào giúp em nhận diện văn bản là một hướng dẫn về quy tắc trong hoạt động?
Đáp án
- Nội dung rõ ràng, cung cấp một phương pháp cụ thể.
- Các ý chính được nhấn mạnh.
- Ngôn ngữ khoa học, ít yếu tố cảm xúc.
Câu 2 (trang 101, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Xác định thông tin chính của văn bản và nhận xét mối quan hệ giữa các đặc điểm và mục đích viết của văn bản.
Đáp án
- Thông tin chính: Hướng dẫn cách đọc văn bản nhanh hơn và hiệu quả.
- Mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích:
+ Đặc điểm: Trình bày ngắn gọn, lý lẽ rõ ràng, có hình ảnh minh họa.
+ Mục đích: Giúp người đọc đọc nhanh và hiệu quả hơn.
→ Đặc điểm và mục đích liên kết chặt chẽ, nhằm giúp người đọc đạt được hiệu quả tối ưu.
Câu 3 (trang 101, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Các đoạn 1, 2, 3 nếu thiếu hình minh họa sẽ khó hiểu hơn. Tại sao? Các đoạn 4, 5, 6 nếu không có hình minh họa vẫn dễ hiểu. Tại sao?
Đáp án
- Các đoạn 1, 2, 3 cần hình minh họa vì các phương pháp hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu hơn khi có hình ảnh. Nếu không có hình ảnh, học sinh có thể thấy khó hiểu hơn.
- Các đoạn 4, 5, 6 vẫn dễ hiểu vì các phương pháp này có thể được làm rõ qua mô tả chi tiết mà không cần hình ảnh.
Câu 4 (trang 101, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Chỉ ra các chú thích trong văn bản và tài liệu tham khảo. Tài liệu tham khảo ở cuối văn bản bao gồm bao nhiêu đơn vị và mỗi đơn vị cung cấp thông tin gì? Tại sao việc trình bày tài liệu tham khảo quan trọng?
Đáp án
- Chú thích trong văn bản và tài liệu tham khảo:
+ Văn bản: “ ¹ Nhân đề văn bản do nhóm biên soạn”; “ ¹ Phân biệt: ‘đọc bằng mắt’ và ‘đọc thầm’.”
+ Tài liệu tham khảo: “ ¹ Trong sách Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!, mục Tham khảo, trang 276, tác giả A-đam Khu liệt kê 22 tài liệu, biên soạn trích 6 tài liệu.”
- Tài liệu tham khảo ở cuối văn bản gồm 6 đơn vị, mỗi đơn vị có thông tin về tên tác giả, tên văn bản, nơi xuất bản và năm xuất bản.
- Việc trình bày tài liệu tham khảo giúp ghi nhận nguồn thông tin được sử dụng để viết văn bản.
Câu 5 (trang 101, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Sau khi đọc văn bản, em có thấy mình có thể luyện tập để đọc nhanh hơn không?
Đáp án
Sau khi đọc văn bản, em nhận thấy mình có thể luyện tập để cải thiện tốc độ đọc nhờ các phương pháp hữu ích được hướng dẫn trong văn bản, giúp đọc có quy tắc và hiệu quả hơn.
3. Soạn bài 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 6
I. Tác giả
Tên Hán – Việt là Khưu Duyên An) sinh ngày 8 tháng 4, 1974 là một doanh nhân người Singapore, đồng thời là diễn giả và tác giả của 16 quyển sách bán chạy nhất. Anh được đánh giá là một trong những nhà truyền động lực có sức ảnh hưởng lớn nhất châu Á.
Anh là một trong 1% số sinh viên dẫn đầu trường thiều năng được tuyển chọn vào Chương trình phát triển tài năng (Talent Development Programme – TDP) có danh tiếng - một chương trình mở rộng của Chương trình năng khiếu (Gifted Programme). Anh cũng được xếp hạng trong danh sách những sinh viên đứng nhất khoa hàng năm liên tiếp với thành tích học tập xuất sắc.
Tự lập ở tuổi 26, Adam Khoo Yean Ann là một trong những triệu phú trẻ tuổi nhất tại Singapore, sở hữu và quản lý một số doanh nghiệp trong ngành giáo dục, đào tạo, quản lý sự kiện, và quảng cáo, với doanh thu tổng cộng hàng năm vào khoảng S$30,000,000 (ba mươi triệu đô la Singapore).
Hiện tại, Adam Khoo là một diễn giả, nhà doanh nghiệp, tác giả của nhiều quyển sách bán chạy nhất và là nhà đào tạo về cách làm việc hiệu quả. Anh được cấp bằng cử nhân danh dự về ngành Quản trị kinh doanh và là nhà thực hành, đào tạo NLP (lập trình ngôn ngữ tư duy) được Đoàn thể NLP (Mỹ) cấp chứng chỉ. Tự mình vươn lên thành triệu phú năm 26 tuổi, Adam sở hữu và quản lý bốn ngành kinh doanh với tổng thu nhập 20 triệu đô la. Hiện Adam là chủ tịch và chuyên gia đào tạo cao cấp của Tập đoàn giáo dục Adam Khoo Learning Technologies Group (AKLTG), chuyên tổ chức các khoá đào tạo và hội thảo cho các công ty đa quốc gia và cá nhân khắp châu Á, đồng thời là một chuyên gia tư vấn hàng đầu trong lĩnh vực tài chính, tiếp thị, quản trị, lãnh đạo và phát huy tiềm năng con người.
Adam Khoo cũng là tác giả - đồng tác giả của nhiều quyển sách bán chạy nhất tại Singapore và trong khu vực đã được dịch sang tiếng Việt như:
+ I’m gifted, so are you! (Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!)
+ Con cái chúng ta đều giỏi (Nurturing the winner and genious in your child)
+ Làm chủ tư duy, thay đổi vận mệnh (Master your mind, design your destiny)
+ Bí quyết thành công dành cho tuổi teen
+ Bí quyết gây dựng cơ nghiệp bạc tỷ (Secret of building multi - million dollar business)
+ Bí quyết tay trắng thành triệu phú (The Secret of self-made millionaires)
II. Khái quát tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn
Hoàn cảnh sáng tác
- In trong Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!
- Vài nét về tác phẩm Tôi tài giỏi, bạn cũng thế! (I Am Gifted, So Are You!): là quyển sách bán chạy nhất của A-đam Khu viết về những phương pháp học tập tiên tiến. Tác giả chia sẻ những phương pháp và kỹ năng mà anh đã áp dụng từ năm 13 tuổi trên con đường đi đến thành công trong học vấn và cuộc sống.
Thể loại
Văn bản thông tin là văn bản được viết để truyền đạt thông tin, kiến thức. Loại văn bản này rất phổ biến, hữu dụng trong đời sống. Nó bao gồm nhiều thể loại: thông báo, chỉ dẫn, mô tả công việc, hướng dẫn sử dụng sản phẩm, lịch biểu, cơ sở dữ liệu, hợp đồng quảng cáo, các văn bản hành chính, từ điển, bản tin… Loại văn bản này thường trình bày một cách khách quan, trung thực, không có yếu tố hư cấu, tưởng tượng. Qua văn bản thông tin, người đọc, người nghe hiểu chính xác những gì được mô tả, giới thiệu.
Bố cục
- Phần 1: Mục 1 sử dụng một cây bút chì làm vật dẫn đường
- Phần 2: Mục 2 tìm kiếm những ý chính và các từ khóa
- Phần 3: Mục 3 mở rộng tầm mắt để đọc một cụm 5- 7 chữ cùng lúc
- Phần 4: Mục 4 tập nghe nhạc nhịp độ nhanh trong lúc đọc khi bạn có một không gian riêng
- Phần 5: Mục 5 đọc phần tóm tắt cuối chương trước
- Phần 6: Mục 6 liên tục thúc đẩy và thử thách khả năng của bạn
- Phần 7: Còn lại Tài liệu tham khảo
Tóm tắt
Văn bản này là văn bản giới thiệu về một nguyên tắc hoạt động bao gồm có 6 chương chỉ ra các phương pháp để cải thiện việc đọc hiệu quả
Giá trị nội dung
Văn bản giới thiệu những quy tắc, cách thức mới của hoạt động đọc để giúp chúng ta có thể đọc nhanh hơn
Đặc sắc nghệ thuật
- Ngôn từ dễ hiểu
- Cách triển khai ý kiến, luận điểm rõ ràng, chặt chẽ
- Kết hợp phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ giúp người đọc dễ dàng theo dõi
III. Câu hỏi vận dụng kiến thức tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn
Câu hỏi 1: Xác định thông tin cơ bản của văn bản trên. Nhận xét về mối quan hệ giữa đặc điểm với mục đích viết của văn bản
Lời giải:
- Thông tin cơ bản: Hướng dẫn cách đọc văn bản nhanh và nắm thông tin hiệu quả.
- Nhận xét về mối quan hệ giữa đặc điểm với mục đích viết của văn bản:
+ Đặc điểm văn bản: Dễ hiểu, ngắn gọn, nội dung được chia thành nhiều phần với đề mục cụ thể, kèm ảnh minh họa để làm rõ vấn đề.
+ Mục đích viết văn bản: Giúp học sinh đọc được nhanh và hiệu quả hơn.
=> Cách trình bày có sự gần gũi, phối hợp chặt chẽ, gần gũi với nhau để làm rõ mục đích.
Câu hỏi 2: Chỉ ra cước chú trên văn bản và tài liệu tham khảo. Mục tài liệu tham khảo ở cuối văn bản gồm mấy đơn vị tài liệu, mỗi đơn vị tài liệu có những loại thông tin nào? Việc trình bày tài liệu tham khảo cho văn bản có tác dụng gì?
Lời giải:
Cước chú trên văn bản và tài liệu tham khảo ở chân trang: Nhan đề văn bản do nhóm biên soạn đặt và Cần phân biệt “đọc bằng mắt” và “đọc thầm. ” Đọc thầm là nhìn vào văn bản, miệng vẫn lẩm bẩm theo từng chữ; đọc bằng mắt là “đọc bằng giọng đọc bên trong” tức “đọc bằng não. ”
Mục tài liệu tham khảo ở cuối văn bản gồm 6 đơn vị tài liệu. Mỗi đơn vị tài liệu có những thông tin: Tác giả, tên tài liệu, nơi xuất bản, năm xuất bản, nhà xuất bản.
Câu hỏi 3: Với các đoạn 1,2,3 nếu không có hình minh họa thì có thể việc đọc hiểu sẽ gặp khó khăn. Vì sao?
Với các đoạn 4,5,6 nếu không có hình minh họa thì có thể việc đọc hiểu vẫn thuận lợi. Vì sao?
Lời giải:
- Với các đoạn 1,2,3: Phần này hướng dẫn cách đọc văn bản nhanh theo các cách (Sử dụng bút chì làm vật dẫn đường, Tìm kiếm ý chính và từ khóa, Mở rộng tầm mắt để đọc cả cụm 5 - 7 chữ). Đây là những cách đọc nên có hình ảnh minh họa, từ đó học sinh mới dễ dàng và nhanh chóng làm theo. Vì cách đọc này nếu chỉ xem bằng từ ngữ sẽ cảm thấy hơi mơ hồ và khó hiểu, xa lạ với học sinh nên các em sẽ khó khăn nếu không có hình minh họa.
- Với các đoạn 4,5,6: Việc tiếp nhận vẫn thuận lợi dù không có ảnh minh họa. Vì phần này hướng dẫn cách đọc quen thuộc và dễ hình dung đối với học sinh (Tập nghe nhạc nhịp độ nhanh khi đọc, Đọc phần tóm tắt cuối chương trước, Liên tục thúc đẩy và thử thách khả năng của bạn.) Những nội dung trong các phần trên đều quen thuộc, học sinh có thể dễ dàng hình dung mà không cần đến ảnh minh họa.
Câu hỏi 4: Theo em, trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép,...có cần đến quy tắc, luật lệ không? Vì sao?
Lời giải:
Theo em, trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép,...cần phải có quy tắc, luật lệ bởi khi chúng ta đọc sách, việc ghi chép theo trình tự, có quy tắc, luật lệ sẽ giúp việc đọc sách, ghi chép của chúng ta đạt hiệu quả tiếp thu tốt hơn.
Câu hỏi 5: Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản trên là một văn bản giới thiệu về một quy tắc trong hoạt động?
Lời giải:
Những dấu hiệu giúp em nhận biết văn bản trên là một văn bản giới thiệu về một quy tắc trong hoạt động:
- Văn bản có các bước hướng dẫn rõ ràng, có hình ảnh minh họa cụ thể.
- Văn bản trên giới thiệu những mẹo đọc liên quan đến hoạt động học tập.
- Văn bản cung cấp thông tin bổ ích và được trình bày ngắn gọn, dễ hiểu.
Mục đích văn bản: Trình bày và hướng dẫn học sinh làm quen với cách đọc sách nhanh và hiệu quả hơn
Chuẩn bị đọc
Câu 1. Theo em, trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép… có cần đến quy tắc, luật lệ không? Vì sao?
Các hoạt động như đọc sách, ghi chép cần đến quy tắc, luật lệ. Như vậy, việc đọc sách, ghi chép sẽ đạt được hiệu quả cao.
Câu 2. Khi đọc một văn bản, em thường đọc thành tiếng hay đọc thầm và em đã bằng lòng với khả năng đọc hiểu văn bản của mình chưa? Hãy chia sẻ với các bạn cùng nhóm.
Ý kiến: Đọc thầm/đọc thành tiếng; Bằng lòng/Chưa bằng lòng
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản trên là một văn bản giới thiệu về một quy tắc trong hoạt động?
- Văn bản đã nêu ra 6 cách giúp đọc nhanh hơn.
- Những quy tắc được đánh số và in đậm.
- Những thông tin được trình bày cụ thể, rõ ràng và có hình ảnh minh họa.
Câu 2. Xác định thông tin cơ bản của văn bản trên. Nhận xét về mối quan hệ giữa đặc điểm với mục đích viết văn bản.
- Thông tin cơ bản: Hướng dẫn cách đọc nhanh hơn, hiệu quả hơn.
- Đặc điểm với mục đích viết văn bản có mối quan hệ chặt chẽ:
- Đặc điểm: Ngắn gọn, rõ ràng và dễ hiểu
- Mục đích: Cung cấp những phương pháp đọc nhanh.
Câu 3. Với các đoạn 1, 2, 3 nếu không có hình minh họa thì có thể việc đọc hiểu sẽ gặp khó khăn. Vì sao? Với các đoạn 4, 5, 6 nếu không có hình minh họa thì có thể việc đọc hiểu vẫn thuận lợi. Vì sao?
- Các đoạn 1, 2, 3: Các đoạn này hướng dẫn cách đọc nhanh cần phải có hình ảnh minh họa để giúp người đọc dễ hình dung hơn từng thao tác để thực hành dễ dàng hơn.
- Các đoạn 4, 5, 6 không có hình minh họa thì có thể việc đọc hiểu vẫn thuận lợi vì các phương pháp này có thể hiểu được qua lời văn thông thường.
Câu 4. Chỉ ra cước chú trên văn bản và tài liệu tham khảo. Mục Tài liệu tham khảo (trích) ở cuối văn bản gồm mấy đơn vị tài liệu, mỗi đơn vị tài liệu có những loại thông tin nào? Việc trình bày tài liệu tham khảo cho văn bản có tác dụng gì?
- Cước chú: Chân trang
- Trang 98: Nhan đề văn bản do người biên soạn đặt
- Trang 100: Cần phân biệt “đọc bằng mắt” và “đọc thầm”...
- Trang 101: Trong sách tôi…
- Về tài liệu tham khảo: Nằm ở cuối văn bản, có ghi “Tài liệu tham khảo (trích)” được in đậm.
- Tài liệu tham khảo gồm 6 đơn vị. Mỗi đơn vị có các thông tin về: tác giả, tên sách, nơi xuất bản, năm xuất bản.
- Việc trình bày tài liệu tham khảo cho văn bản có tác dụng đảm bảo độ tin cậy cho văn bản, giúp người đọc biết thêm tài liệu để tham khảo.
Câu 5. Sau khi đọc văn bản trên, em thấy bản thân có thể luyện tập để đạt tốc độ đọc nhanh hơn hay không?
Sau khi đọc văn bản trên, em thấy bản thân có thể luyện tập để đạt tốc độ đọc nhanh hơn. Vì các phương pháp đưa ra khá hiệu quả, dễ thực hiện theo.
4. Bài soạn 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo) - mẫu 1
Tìm hiểu chung
- Nguồn gốc
- Được xuất bản trong Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!
- Một số thông tin về tác phẩm Tôi tài giỏi, bạn cũng thế! (I Am Gifted, So Are You!): Đây là cuốn sách bán chạy nhất của Adam Khoo, chia sẻ những phương pháp học tập tiên tiến mà tác giả đã áp dụng từ năm 13 tuổi, giúp đạt thành công trong học tập và cuộc sống.
- Thể loại: văn bản thông tin
- Phương thức thể hiện: thuyết minh
Giá trị nội dung và nghệ thuật
- Giá trị nội dung
Văn bản giới thiệu những quy tắc và phương pháp mới trong việc đọc để nâng cao tốc độ đọc.
- Giá trị nghệ thuật
- Ngôn từ dễ hiểu
- Cách triển khai ý kiến và luận điểm rõ ràng, mạch lạc
- Kết hợp phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ giúp người đọc dễ tiếp nhận thông tin
* Chuẩn bị đọc
Câu 1 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép, việc tuân thủ quy tắc và luật lệ là cần thiết. Bởi vì việc đọc theo quy tắc sẽ giúp tăng hiệu quả đọc và ghi chép, giúp tiếp thu thông tin một cách nhanh chóng và khoa học hơn.
Câu 2 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Khi đọc một văn bản, em thường đọc thầm. Em chưa hài lòng với khả năng hiểu văn bản của mình. Đọc thầm giúp em đọc nhanh hơn, nhưng khả năng cảm nhận lại kém hơn, nên em thường phải đọc lại nhiều lần mới hiểu được ý nghĩa văn bản.
* Trải nghiệm với văn bản
- Theo dõi:Xem hình minh họa 1 và 2: so sánh các chi tiết trong hình với nội dung trong mục 2.
- Theo dõi:Xem hình minh họa 3: so sánh cách đọc từng chữ với cách đọc cụm 5-7 chữ.
* Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính: Hướng dẫn cách làm quen với các phương pháp đọc nhanh và hiệu quả hơn so với các cách thông thường.
Câu 1 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Các dấu hiệu giúp nhận biết văn bản là hướng dẫn quy tắc trong hoạt động bao gồm:
- Các bước hướng dẫn rõ ràng, kèm theo hình minh họa cụ thể.
- Giới thiệu các mẹo đọc liên quan đến hoạt động học tập.
- Cung cấp thông tin hữu ích, trình bày ngắn gọn và dễ hiểu.
Mục đích văn bản: Hướng dẫn cách đọc sách nhanh và hiệu quả hơn so với các phương pháp thông thường.
Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Thông tin cơ bản: Hướng dẫn cách đọc văn bản nhanh và hiệu quả.
- Nhận xét về mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích viết của văn bản:
+ Đặc điểm văn bản: dễ hiểu, ngắn gọn, chia thành nhiều phần với đề mục rõ ràng, kèm theo hình minh họa để làm rõ nội dung.
+ Mục đích viết văn bản: Giúp học sinh đọc nhanh và hiệu quả hơn.
=> Cách trình bày rõ ràng, liên kết chặt chẽ để làm rõ mục đích.
Câu 3 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Đối với các đoạn 1, 2, 3: Phần này hướng dẫn cách đọc văn bản nhanh, cần có hình minh họa để dễ hiểu và thực hành. Nếu chỉ dựa vào từ ngữ, học sinh sẽ cảm thấy khó khăn và mơ hồ.
- Đối với các đoạn 4, 5, 6: Việc tiếp nhận thông tin vẫn thuận lợi mà không cần hình minh họa, vì phần này chủ yếu là thực hành các phương pháp quen thuộc và dễ hình dung.
Câu 4 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Cước chú trên văn bản và tài liệu tham khảo:
+ Trên văn bản: “ ¹ Nhan đề văn bản do nhóm biên soạn đặt”; “ ¹ Cần phân biệt: “đọc bằng mắt” và “đọc thầm”. Đọc thầm là nhìn vào văn bản trong khi miệng vẫn lẩm bẩm; đọc bằng mắt là “đọc bằng giọng đọc bên trong” tức “đọc bằng não”
+ Tài liệu tham khảo: “ ¹ Trong sách Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!, ở mục Tham khảo, trang 276, tác giả Adam Khoo đưa ra danh mục 22 tài liệu tham khảo. Người biên soạn chỉ trích ra 6 trong số 22 tài liệu đó.”
- Mục Tài liệu tham khảo (trích) ở cuối văn bản bao gồm 6 đơn vị tài liệu, mỗi đơn vị cung cấp thông tin về tên tác giả, tên văn bản gốc, nơi xuất bản và năm xuất bản.
- Việc trình bày tài liệu tham khảo giúp ghi nguồn tài liệu để viết văn bản.
Câu 5 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Sau khi đọc văn bản, em thấy có thể luyện tập để cải thiện tốc độ đọc vì đã được hướng dẫn cách thức để nâng cao tốc độ đọc của mình.
5. Bài soạn 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 2
I. Tác giả
- A-đam Khu là một doanh nhân thành công tại Singapore.
- Tác phẩm nổi bật: Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!
II. Tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn
- Thể loại: Văn bản thông tin
- Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác:
- Văn bản trích từ Chương 6. Phương pháp đọc để nắm bắt thông tin, thuộc phần II. Những phương pháp siêu đẳng trong cuốn sách Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!
- Phương thức biểu đạt: Nghị luận
- Tóm tắt tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn:
Văn bản này giới thiệu về một nguyên tắc hoạt động gồm 6 chương, nêu rõ các phương pháp để cải thiện kỹ năng đọc hiệu quả.
- Bố cục tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn:
- Phần 1: Sử dụng cây bút chì làm công cụ hỗ trợ đọc.
- Phần 2: Tìm kiếm các ý chính và từ khóa quan trọng.
- Phần 3: Mở rộng tầm nhìn để đọc nhóm từ 5-7 chữ cùng một lúc.
- Phần 4: Nghe nhạc có nhịp điệu nhanh khi đọc trong không gian riêng.
- Phần 5: Đọc phần tóm tắt cuối chương trước khi bắt đầu chương mới.
- Phần 6: Luôn luôn thách thức và nâng cao khả năng của bạn.
- Phần 7: Tài liệu tham khảo.
- Giá trị nội dung tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn:
- Đề xuất các phương pháp để nâng cao hiệu quả đọc.
- Giá trị nghệ thuật tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn:
- Giải thích rõ ràng, khách quan và dễ hiểu.
- Cấu trúc tác phẩm chặt chẽ.
- Có dẫn chứng minh họa và tài liệu tham khảo.
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Chúng ta có thể đọc nhanh hơn
- Thông tin cơ bản của văn bản:
- Gồm 6 mục:
+ Sử dụng bút chì làm công cụ hỗ trợ đọc.
+ Sử dụng hình ảnh minh họa để giúp người đọc dễ hiểu hơn.
+ Sử dụng bút chì làm công cụ hướng dẫn mắt qua từng câu văn.
+ Lợi ích của việc này giúp tập trung vào việc học.
+ Mắt bạn có thể theo kịp bút và tốc độ đọc sẽ nhanh hơn.
- Mục 2: Tìm kiếm ý chính và từ khóa.
+ Đọc lướt qua các từ không quan trọng và tìm từ khóa chính.
+ Xác định ý chính trong mỗi đoạn văn bản.
- Mục 3: Mở rộng tầm mắt để đọc nhóm từ 5-7 chữ cùng một lúc.
+ Đọc đồng thời nhóm từ 5-7 chữ.
- Mục 4: Nghe nhạc có nhịp độ nhanh khi đọc trong không gian riêng.
+ Nghe nhạc không lời với tốc độ nhanh để rèn luyện não và mắt đọc nhanh hơn.
- Mục 5: Đọc phần tóm tắt của chương trước.
+ Đọc tóm tắt cuối chương trước rồi mới bắt đầu chương mới.
- Mục 6: Luôn luôn thúc đẩy và thử thách khả năng của bạn.
+ Di chuyển bút chì nhanh để tăng tốc độ đọc.
- Tài liệu tham khảo:
- Gồm 6 tài liệu tham khảo liên quan đến chủ đề:
+ Cấu trúc ma thuật II
+ Thời gian cho một thay đổi
+ Sử dụng trí nhớ của bạn
+ Sách bản đồ tư duy
+ Tăng tốc thể kỉ XXI
+ Hình dung sáng tạo.
CHUẨN BỊ ĐỌC
Câu hỏi 1: Theo em, trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép,... có cần có quy tắc, luật lệ không? Vì sao?
Trả lời:
Theo em, trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép cần có quy tắc và luật lệ, vì việc tuân theo quy tắc sẽ giúp cải thiện hiệu quả đọc và ghi chép của chúng ta.
Câu hỏi 2: Khi đọc một văn bản, em thường đọc thành tiếng hay đọc thầm và em đã hài lòng với khả năng đọc hiểu văn bản của mình chưa? Hãy chia sẻ với các bạn trong nhóm.
Trả lời:
Khi đọc một văn bản, em thường đọc thầm và chưa hài lòng với khả năng đọc hiểu của mình vì với các văn bản dài, em thường đọc khá chậm.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
Câu hỏi 1: Những dấu hiệu nào giúp em nhận diện văn bản trên là một văn bản giới thiệu về quy tắc trong hoạt động?
=> Xem hướng dẫn giải
Những dấu hiệu nhận diện văn bản trên là văn bản giới thiệu quy tắc hoạt động gồm cấu trúc rõ ràng, hình minh họa cụ thể, thông tin đầy đủ và trình bày ngắn gọn, dễ hiểu.
Câu hỏi 2: Xác định thông tin cơ bản của văn bản trên. Nhận xét về mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích viết văn bản.
=> Xem hướng dẫn giải
- Thông tin cơ bản của văn bản: cung cấp hướng dẫn cách đọc văn bản hiệu quả cho học sinh.
- Mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích viết văn bản: liên kết chặt chẽ với nhau.
+ Đặc điểm văn bản: ngắn gọn, rõ ràng, dễ đọc, kèm hình minh họa cụ thể.
+ Mục đích viết văn bản: giúp học sinh đọc và học hiệu quả hơn.
Câu hỏi 3: Với các đoạn 1,2,3 nếu không có hình minh họa thì việc đọc hiểu có thể gặp khó khăn. Vì sao? Với các đoạn 4,5,6 nếu không có hình minh họa thì việc đọc hiểu vẫn thuận lợi. Vì sao?
=> Xem hướng dẫn giải
- Với các đoạn 1,2,3 nếu thiếu hình minh họa có thể gây khó khăn trong việc đọc hiểu vì các đoạn này hướng dẫn cách đọc nhanh và cần hình minh họa để người đọc dễ hình dung. Nếu không có hình minh họa, có thể gây khó khăn và làm người đọc cảm thấy mơ hồ.
- Với các đoạn 4,5,6, thiếu hình minh họa vẫn có thể đọc hiểu dễ dàng vì các đoạn này hướng dẫn các phương pháp quen thuộc và dễ hiểu hơn với học sinh.
Câu hỏi 4: Chỉ ra chú thích trên văn bản và tài liệu tham khảo. Mục tài liệu tham khảo (trích) ở cuối văn bản gồm bao nhiêu đơn vị tài liệu, mỗi đơn vị tài liệu chứa thông tin gì? Việc trình bày tài liệu tham khảo có tác dụng gì?
=> Xem hướng dẫn giải
- Chú thích trên văn bản:
+ Nhan đề 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn': nhan đề văn bản do nhóm biên soạn đặt.
+ Phân biệt 'đọc bằng mắt' và 'đọc thầm': Đọc thầm là nhìn vào văn bản và lẩm bẩm; đọc bằng mắt là 'đọc bằng não'.
- Chú thích trên tài liệu tham khảo:
+ Trong sách Tôi tài giỏi, bạn cũng thế!, mục Tham khảo, trang 276, tác giả A-đam Khu đưa ra danh mục 22 tài liệu tham khảo, trong đó trích dẫn 6 tài liệu.
- Mục tài liệu tham khảo gồm 6 đơn vị tài liệu, mỗi đơn vị chứa các thông tin: tên tác giả, tên văn bản gốc, nơi xuất bản và năm xuất bản.
- Việc trình bày tài liệu tham khảo giúp ghi lại nguồn tham khảo khi viết văn bản.
Câu hỏi 5: Sau khi đọc văn bản trên, em có thể luyện tập để đạt tốc độ đọc nhanh hơn không?
=> Xem hướng dẫn giải
Sau khi đọc văn bản trên, em thấy rằng mình có thể luyện tập để đạt tốc độ đọc nhanh hơn nhờ những cách hướng dẫn trong văn bản, giúp em đọc có quy tắc và hiệu quả hơn.
Bài soạn 'Chúng ta có thể đọc nhanh hơn' (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo) - phiên bản 3
Nội dung chính
Văn bản giới thiệu các quy tắc và phương pháp mới trong việc đọc sách để nâng cao tốc độ đọc của chúng ta.
Chuẩn bị đọc 1
Câu 1 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Trình bày quan điểm của bạn về việc đọc sách và ghi chép.
Lời giải chi tiết:
Cần có quy tắc và luật lệ để việc đọc sách và ghi chép trở nên hiệu quả hơn, giúp tiếp thu kiến thức nhanh chóng.
Chuẩn bị đọc 2
Câu 2 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Dựa vào kinh nghiệm đọc sách của bạn.
Lời giải chi tiết:
Thông thường, tôi đọc thầm và chưa hoàn toàn hài lòng với khả năng hiểu văn bản của mình, vì việc đọc thầm làm giảm tốc độ đọc.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 101, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần đầu của văn bản.
Lời giải chi tiết:
Dấu hiệu nhận diện văn bản bao gồm:
- Các bước hướng dẫn rõ ràng, kèm hình ảnh minh họa cụ thể.
- Cung cấp mẹo đọc hữu ích liên quan đến việc học tập.
- Trình bày thông tin bổ ích, ngắn gọn và dễ hiểu.
- Mục đích: hướng dẫn cách đọc sách nhanh và hiệu quả hơn.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 101, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc toàn văn bản, chú ý các phần lớn và xác định thông tin chính để nhận xét mối quan hệ.
Lời giải chi tiết:
- Thông tin cơ bản: hướng dẫn cách đọc nhanh và nắm bắt thông tin hiệu quả.
- Nhận xét:
+ Đặc điểm: rõ ràng, dễ hiểu, ngắn gọn, phân chia thành nhiều đề mục và có hình minh họa.
+ Mục đích: giúp học sinh đọc nhanh và hiệu quả hơn.
=> Mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích rất gần gũi và phối hợp chặt chẽ với nhau.
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 101, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ từng đoạn và chú ý các hình minh họa.
Lời giải chi tiết:
- Với các đoạn 1,2,3: Nếu không có hình minh họa, việc đọc sẽ gặp khó khăn vì các hướng dẫn này có thể gây khó hiểu nếu chỉ đọc từ ngữ.
- Với các đoạn 4,5,6: Nội dung quen thuộc, dễ hiểu mà không cần hình minh họa.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 101, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Chú ý đến phần Tài liệu tham khảo để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Về chú thích:
+ Chú thích 1 trang 100 giải thích sự khác biệt giữa 'đọc bằng mắt' và 'đọc thầm'.
+ Chú thích 1 trang 101 giải thích sự khác nhau giữa số lượng tài liệu tham khảo trong văn bản gốc và văn bản sử dụng trong sách giáo khoa.
- Về tài liệu tham khảo:
TT
Tên tác giả
Tên tài liệu
Nơi xuất bản
Năm xuất bản
1
Ban-lơ (Bandler), R.
Cấu trúc của ma thuật II (The structure of magic II)
California: Meta Publication
1975
2
Ban-lơ (Bandler), R.
Thời gian cho một thay đổi (Time for a change)
California: Meta Publication
1993
3
Bu-gian (Buzan), T.
Sử dụng trí nhớ của bạn (Use your memory)
London: BBC
1989
4
Bu-gian (Buzan), T.
Sách bản đồ tư duy (The mind map book)
London: BBC
1993
5
Rô-sờ (Rose), C., và Nicoll, M.J.
Tăng tốc học hỏi cho thế kỷ XXI (Accelerated learning for the 21st century)
New York: Dell Publishing
1984
6
Sôn (Shone), S.
Hình dung sáng tạo (Creative visualisation)
London: The Aquarian Press
1984
- Tác dụng: đảm bảo quy cách khi viết và tăng độ tin cậy của các thông tin trong văn bản, đồng thời tạo cơ hội cho người đọc tra cứu và tìm hiểu thêm khi cần.
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 101, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Phương pháp giải:
Liên hệ với bản thân.
Lời giải chi tiết:
Tôi thấy rằng mình có thể luyện tập để đạt tốc độ đọc nhanh hơn nhờ các phương pháp và quy tắc trong văn bản, giúp cải thiện hiệu quả đọc sách rất nhiều.