Buzz
1. Bài soạn mẫu số 4
Trả lời câu 1 (trang 8 sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 1):
Hãy chỉ ra những chi tiết trong truyện thể hiện tính chất kì diệu, cao quý về nguồn gốc của Âu Cơ và Lạc Long Quân.
Lời giải chi tiết:
Các chi tiết cho thấy sự kì diệu, cao quý về nguồn gốc và hình dáng của Lạc Long Quân và Âu Cơ bao gồm:
Kì diệu, cao quý về nguồn gốc và hình dáng:
- Lạc Long Quân là thần rồng sống dưới nước, con của thần Long Nữ, còn Âu Cơ thuộc dòng tiên, sống trên núi và là hậu duệ của Thần Nông.
- Lạc Long Quân 'có sức mạnh vô biên và nhiều phép lạ', còn Âu Cơ 'xinh đẹp không ai sánh kịp'.
Công việc mở nước:
Lạc Long Quân 'giúp dân diệt trừ Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh' - những yêu quái gây hại cho nhân dân. Ông còn 'dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi và lối sống'.
Trả lời câu 2 (trang 8 sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 1):
Việc kết hôn của Lạc Long Quân và Âu Cơ cùng sự sinh con của Âu Cơ có điểm gì đặc biệt? Họ chia các con ra sao và mục đích là gì? Theo truyền thuyết, người Việt là con cháu của ai?
Lời giải chi tiết:
-Âu Cơ và Lạc Long Quân gặp gỡ, yêu nhau và trở thành vợ chồng, sống cùng nhau ở cung điện Long Trang trên cạn.
-Âu Cơ sinh con rất kỳ lạ: bà sinh ra một cái bọc chứa trăm trứng; trăm trứng nở thành trăm đứa con đẹp đẽ, khỏe mạnh như thần thánh, không cần bú mớm mà tự lớn lên.
-Âu Cơ và Lạc Long Quân chia con: Năm mươi con theo Lạc Long Quân xuống biển, năm mươi con theo Âu Cơ lên rừng, giúp đỡ lẫn nhau khi cần.
-Theo truyền thuyết, người Việt là con của Rồng, cháu của Tiên.
Trả lời câu 3 (trang 8 sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 1):
Chi tiết tưởng tượng kì ảo là gì? Vai trò của những chi tiết này trong câu chuyện?
Lời giải chi tiết:
-Chi tiết tưởng tượng kì ảo là những yếu tố không có thật, được tạo ra bởi tác giả dân gian với mục đích cụ thể.
-Trong truyền thuyết này, các chi tiết tưởng tượng có vai trò:
+ Nâng cao sự thần thoại, vĩ đại và vẻ đẹp của các nhân vật và sự kiện.
+ Thần thoại hóa, linh thiêng hóa nguồn gốc dân tộc, giúp chúng ta tự hào, yêu mến và tôn kính tổ tiên và dân tộc mình.
+ Tăng sức hấp dẫn của tác phẩm.
Trả lời câu 4 (trang 8 sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 1):
Thảo luận ý nghĩa của truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.
Lời giải chi tiết:
Truyện mang những ý nghĩa sau:
-Giải thích và tôn vinh nguồn gốc thiêng liêng, cao quý của cộng đồng người Việt.
-Đề cao nguồn gốc chung và thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất của nhân dân ta trên toàn quốc. Người Việt, dù ở đâu, đều cùng chung cội nguồn từ mẹ Âu Cơ, vì vậy cần luôn yêu thương, đoàn kết.
LUYỆN TẬP
Trả lời câu 1 (trang 8 sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 1):
Em biết các câu chuyện nào từ các dân tộc khác ở Việt Nam giải thích nguồn gốc dân tộc tương tự như truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên? Sự tương đồng ấy có ý nghĩa gì?
Lời giải:
-Một số dân tộc khác ở Việt Nam cũng có các câu chuyện giải thích nguồn gốc dân tộc tương tự như truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên như: người Mường có truyền thuyết Quả trứng to nở ra con người, người Khơ Mú có truyền thuyết Quả bầu mẹ.
-Sự tương đồng này khẳng định mối liên hệ về nguồn gốc và sự giao lưu văn hóa giữa các dân tộc trong nước.
Trả lời câu 2 (trang 8 sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 1):
Kể diễn cảm câu chuyện Con Rồng cháu Tiên.
Lời giải:
Học sinh kể lại với các yêu cầu:
-Đúng theo cốt truyện và các chi tiết cơ bản.
-Dùng ngôn ngữ cá nhân để kể.
-Kể một cách diễn cảm.
2. Bài tham khảo mẫu số 5
Giải đáp câu 1 (trang 8, SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Những yếu tố kỳ lạ trong truyện:
- Lạc Long Quân:
+ Một vị thần thuộc giống rồng, con trai của thần Long Nữ.
+ Hình dạng rồng, thường sống dưới nước.
+ Sức mạnh vô song, sở hữu nhiều phép thuật kỳ diệu.
- Âu Cơ:
+ Có nguồn gốc từ dòng họ Thần.
+ Sinh sống trên núi cao.
+ Vẻ đẹp vô cùng tuyệt mỹ.
Câu 2
Giải đáp câu 2 (trang 8, SGK Ngữ văn 6, tập 1):
- Hôn nhân giữa Lạc Long Quân và Âu Cơ cùng với sự sinh nở của Âu Cơ đều có nét đặc biệt:
+ Đây là cuộc hôn nhân giữa hai vị thần tài năng và xinh đẹp.
+ Sự sinh nở của Âu Cơ: bà sinh ra một bọc trăm quả trứng, từ đó nở ra một trăm đứa trẻ đẹp đẽ, khỏe mạnh. Chúng phát triển nhanh chóng mà không cần bú mẹ, đều có vẻ ngoài khôi ngô.
- Âu Cơ và Lạc Long Quân phân chia con cái: năm mươi con theo cha ra biển, năm mươi con theo mẹ lên núi.
- Truyện này khẳng định rằng người Việt là con Rồng cháu Tiên => Tôn vinh và ca ngợi nguồn gốc tổ tiên.
Câu 3
Giải đáp câu 3 (trang 8, SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Những yếu tố tưởng tượng kỳ ảo trong truyện:
- Yếu tố tưởng tượng kỳ ảo là những chi tiết không có thật, mang tính chất huyền bí, kỳ lạ.
- Vai trò của các yếu tố này trong truyện:
+ Giải thích nguồn gốc cao quý, đặc biệt và đẹp đẽ của dân tộc ta.
+ Thể hiện niềm tự hào dân tộc, khát vọng đoàn kết và thống nhất cộng đồng người Việt.
Câu 4
Giải đáp câu 4 (trang 8, SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Ý nghĩa của truyện “Con Rồng cháu Tiên”:
- Truyện làm rõ và tôn vinh nguồn gốc dân tộc của người Việt.
- Thể hiện lòng tự hào dân tộc sâu sắc, khơi dậy tình yêu, sự đoàn kết, sẻ chia và hỗ trợ lẫn nhau.
Luyện tập
Giải đáp câu 1 (trang 8 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Một số dân tộc khác ở Việt Nam cũng có những truyện giải thích nguồn gốc dân tộc như: Quả trứng lớn sinh ra con người, Quả bầu mẹ.
- Sự tương đồng này khẳng định sự gần gũi về nguồn gốc và sự giao lưu văn hóa giữa các dân tộc trong nước.
Giải đáp câu 2 (trang 8 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Học sinh cần kể lại với các yêu cầu sau:
- Chính xác nội dung cốt truyện và các chi tiết cơ bản.
- Sử dụng lời văn cá nhân khi kể.
- Kể câu chuyện một cách sinh động và cảm xúc.
3. Bài tham khảo mẫu số 6
Trả lời câu 1 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Những yếu tố kỳ diệu và cao quý về nguồn gốc và hình dáng của Lạc Long Quân và Âu Cơ:
* Kỳ diệu, hoành tráng và xinh đẹp về nguồn gốc và hình dáng:
- Lạc Long Quân và Âu Cơ đều là thần. Lạc Long Quân là thần giống rồng, sống dưới nước, con của thần Long Nữ. Âu Cơ thuộc dòng dõi tiên, sống trên núi, là hậu duệ của Thần Nông.
- Lạc Long Quân có sức mạnh vượt trội và nhiều phép lạ. Âu Cơ sở hữu vẻ đẹp tuyệt mỹ.
* Thành tựu mở nước:
- Lạc Long Quân còn “giúp dân tiêu diệt Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh”.
- Thần còn “dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi và cách sống”.
Trả lời câu 2 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Những điểm đặc biệt trong việc kết duyên giữa Lạc Long Quân và Âu Cơ và sự sinh nở của Âu Cơ là gì? Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con như thế nào và vì sao? Theo truyền thuyết, người Việt là con cháu của ai?
- Cuộc gặp gỡ và kết duyên: Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp nhau, yêu thương và trở thành vợ chồng, sống cùng nhau tại cung điện Long Trang.
- Sự sinh nở của Âu Cơ: bà sinh ra một bọc trăm quả trứng, từ đó nở ra một trăm đứa trẻ đẹp đẽ, khỏe mạnh như thần.
- Âu Cơ và Lạc Long Quân phân chia con cái: năm mươi con theo cha xuống biển, năm mươi con theo mẹ lên núi, giúp đỡ lẫn nhau khi cần thiết. Sự phân chia này giúp các con quản lý các phương khác nhau.
- Theo truyện, người Việt đều là con cháu của Rồng và Tiên.
Trả lời câu 3 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Chi tiết tưởng tượng kỳ ảo là gì? Vai trò của các chi tiết này trong truyện là gì?
- Chi tiết tưởng tượng kỳ ảo là những yếu tố không có thật, mang tính chất huyền bí, lạ lùng.
- Vai trò của các chi tiết tưởng tượng kỳ ảo trong truyện:
+ Giải thích nguồn gốc cao quý, đặc biệt và đẹp đẽ của dân tộc ta.
+ Thể hiện niềm tự hào dân tộc, khát vọng đoàn kết và thống nhất cộng đồng người Việt.
Trả lời câu 4 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Ý nghĩa của câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên” là gì?
- Câu chuyện làm rõ và tôn vinh nguồn gốc thiêng liêng của dân tộc Việt Nam.
- Thể hiện lòng tự hào dân tộc sâu sắc, khơi dậy tinh thần đoàn kết, yêu thương và hỗ trợ lẫn nhau.
Luyện tập
Bài 1 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Bên cạnh câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”, nhiều dân tộc khác cũng có những truyện giải thích nguồn gốc dân tộc của họ:
- Người Mường: truyện “Quả trứng lớn nở ra con người”
- Người Khơ Mú: truyện “Quả bầu mẹ”
Bài 2 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1):
Đọc diễn cảm câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”
4. Bài tham khảo mẫu số 1
Câu 1 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1)
Những yếu tố kỳ lạ và cao quý về nguồn gốc và hình dáng của Lạc Long Quân và Âu Cơ:
- Nguồn gốc:
+ Lạc Long Quân: con trai thần Long Nữ, có hình dạng rồng, sức mạnh vô song, nhiều phép lạ.
+ Âu Cơ: Dòng dõi Thần Nông, sở hữu vẻ đẹp tuyệt trần.
⇒ Lạc Long Quân và Âu Cơ đều thuộc dòng dõi tiên rồng cao quý.
Câu 2 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1)
Những điểm kỳ lạ trong cuộc hôn nhân của Lạc Long Quân và Âu Cơ:
- Đây là mối lương duyên giữa con trai thần Long Nữ sống dưới nước và con gái dòng họ Thần Nông sống trên cạn.
- Âu Cơ sinh ra một bọc trăm quả trứng, từ đó nở ra một trăm đứa con trai, các con không cần bú mẹ và lớn nhanh như gió, khỏe mạnh, khôi ngô.
- Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con cái thành hai nhóm: năm mươi xuống biển với cha, năm mươi lên rừng với mẹ.
- Người Việt là con cháu của vua Hùng, tức con Rồng cháu Tiên.
Câu 3 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1)
- Chi tiết tưởng tượng kỳ ảo được hiểu là những chi tiết không có thật, do dân gian sáng tạo để thể hiện ý tưởng tư tưởng nhất định.
- Những chi tiết kỳ ảo còn được gọi là chi tiết thần kỳ, hoang đường, hư cấu, lạ thường…
- Trong câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”, các chi tiết tưởng tượng kỳ ảo có vai trò:
+ Nhấn mạnh tính kỳ lạ, cao quý của nhân vật và sự kiện.
+ Thần thánh hóa, thiêng liêng hóa nguồn gốc dân tộc để thế hệ sau thêm kính trọng tổ tiên.
+ Tăng cường sự hấp dẫn của tác phẩm.
Câu 4 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1)
Ý nghĩa của câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”:
- Giải thích và tôn vinh nguồn gốc cao quý của dân tộc Việt Nam.
- Khẳng định tinh thần đoàn kết của người Việt dù ở bất kỳ nơi đâu, trong nước hay ngoài nước.
- Người Việt đều là con cháu vua Hùng, cần đoàn kết và yêu thương lẫn nhau.
Luyện tập
Bài 1 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1)
Bên cạnh câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”, nhiều dân tộc khác cũng có những truyện giải thích nguồn gốc dân tộc của họ:
- Người Mường: truyện “Quả trứng lớn sinh ra con người”
- Người Khơ Mú: truyện “Quả bầu mẹ”
Bài 2 (trang 8 SGK Ngữ văn 6, tập 1)
Đọc diễn cảm câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”
5. Bài soạn tham khảo số 2
Tóm tắt
Câu chuyện kể về Lạc Long Quân, một vị thần biển, kết duyên cùng Âu Cơ, một nàng tiên trên núi. Họ sinh ra một bọc trứng, từ đó nở ra trăm người con. 50 người con theo cha xuống biển, 50 người con theo mẹ lên núi để phát triển đất nước. Câu chuyện giải thích nguồn gốc của người Việt.
Soạn bài
Câu 1 (trang 8 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Nguồn gốc: Xuất thân từ thần linh, vì thế có nguồn gốc cao quý.
+ Lạc Long Quân: Thần Long Nữ dưới nước
+ Âu Cơ: Thần Nông trên núi.
- Ngoại hình:
+ Lạc Long Quân: Vạm vỡ, 'khỏe vô địch'
+ Âu Cơ: Xinh đẹp tuyệt trần.
Câu 2 (trang 8 Ngữ Văn 6 Tập 1):
a) Việc kết duyên và sinh nở của Âu Cơ có những điểm kỳ lạ.
- Kết duyên kỳ lạ: Lạc Long Quân từ môi trường nước kết hợp với Âu Cơ từ môi trường trên núi, tạo nên một sự hòa quyện đặc biệt giữa hai thế giới khác nhau.
- Sinh nở kỳ lạ: Âu Cơ sinh ra trăm trứng, từ đó nở ra con người mà không cần bú mớm, tự lớn lên và khỏe mạnh.
b) Việc chia con đầy cảm động và mang ý nghĩa sâu sắc
50 người con theo cha xuống biển, 50 người con theo mẹ lên núi. Các con được chia đều vào hai môi trường nước và cạn.
Ý nghĩa:
- Cho thấy sự hòa hợp và cân bằng giữa hai môi trường nước và cạn.
- Cùng nhau phát triển cộng đồng dân tộc và đất nước.
c) Câu chuyện giải thích nguồn gốc của người Việt:
Người Việt có nguồn gốc cao quý, cùng được sinh ra từ bọc trứng của Âu Cơ và Lạc Long Quân, do đó, người Việt là con Rồng cháu Tiên (Con cháu Vua Hùng).
Câu 3 (trang 8 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Chi tiết tưởng tượng kỳ ảo là những yếu tố không có thật, do tác giả dân gian sáng tạo nhằm phục vụ mục đích riêng.
- Vai trò của chi tiết kỳ ảo trong truyện 'Con Rồng cháu Tiên'
+ Nâng cao tính chất cao quý và kỳ lạ của nhân vật và sự kiện.
+ Tăng cường tính thần kỳ và thiêng liêng của nguồn gốc dân tộc và lòng tự hào tổ tiên.
+ Tạo thêm sức hấp dẫn cho tác phẩm.
Câu 4 (trang 8 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Ý nghĩa của truyện Con Rồng cháu Tiên
+ Giải thích và tôn vinh nguồn gốc cao đẹp của dân tộc Việt.
+ Khẳng định ý chí đoàn kết của người Việt dù ở đồng bằng hay miền núi, trong nước hay ngoài nước. Người Việt đều là con cháu của Vua Hùng, có cùng một nguồn cội, nên phải yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau.
Luyện tập
Bài 1 (trang 8 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Một số truyện của các dân tộc khác giải thích nguồn gốc dân tộc tương tự như truyện Con Rồng cháu Tiên:
+ Truyền thuyết: Kinh và Ba-na là anh em.
+ Sử thi Đẻ đất đẻ nước của dân tộc Mường.
+ Quả trứng thiêng của dân tộc Mường.
- Ý nghĩa của sự giống nhau: Cho thấy sự tương đồng trong cách giải thích nguồn gốc và sự giao thoa văn hóa giữa các dân tộc ở nước ta.
Bài 2 (trang 8 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Kể diễn cảm truyện Con Rồng cháu Tiên.
6. Bài soạn tham khảo số 3
Bố cục:
- Phần 1 (Từ đầu ... Long Trang): Giới thiệu Lạc Long Quân và Âu Cơ.
- Phần 2 (tiếp ... lên đường): Diễn biến việc sinh con và chia con.
- Phần 3 (còn lại): Sự hình thành nước Văn Lang và nguồn gốc dân tộc Việt.
Tóm tắt
Lạc Long Quân, một vị thần rồng, khi lên cạn để diệt trừ yêu quái đã gặp và kết duyên với Âu Cơ, nàng thuộc dòng Thần Nông. Âu Cơ sau đó sinh ra một bọc trăm trứng, từ đó nở ra trăm người con trai. Do Lạc Long Quân quen với cuộc sống dưới nước, nên hai người chia tay. 50 người con theo mẹ lên núi, 50 người theo cha xuống biển để hỗ trợ nhau trong mọi khó khăn. Người con trưởng theo Âu Cơ làm vua, lấy hiệu Hùng Vương và lập nước Văn Lang. Đây là nguồn gốc của dân tộc Việt ngày nay.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 8 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Về nguồn gốc và hình dáng của Lạc Long Quân và Âu Cơ:
- Lạc Long Quân, con trai thần Long Nữ, thuộc nòi rồng, thường sống dưới nước với sức mạnh vượt trội, chuyên diệt yêu ma.
- Âu Cơ, thuộc dòng họ Thần Nông, nổi bật với vẻ đẹp xinh đẹp.
Câu 2 (trang 8 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Việc kết duyên và sinh bọc trứng: Sự kết hợp giữa hai môi trường sống khác biệt; trăm trứng nở ra trăm con mà không cần bú mớm, phát triển nhanh chóng.
- Việc chia con của Lạc Long Quân và Âu Cơ giúp hỗ trợ lẫn nhau trong các công việc, góp phần vào sự phát triển cộng đồng và mở rộng đất nước.
- Theo truyện, người Việt Nam là hậu duệ của vua Hùng, có nguồn gốc từ Rồng và Tiên.
Câu 3 (trang 8 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Chi tiết tưởng tượng kỳ ảo là các yếu tố hư cấu, được tạo ra với mục đích cụ thể. Chúng tạo nên sự hấp dẫn và màu sắc thần thoại, làm nổi bật tính kỳ lạ và cao quý của nhân vật, đồng thời làm rõ nguồn gốc Rồng Tiên của người Việt.
Câu 4 (trang 8 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ý nghĩa câu chuyện: Giải thích và vinh danh nguồn gốc cao quý của dân tộc, đồng thời thể hiện mong muốn đoàn kết giữa các vùng miền trong nước.
Luyện tập
Câu 1* (trang 8 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Một số truyện của các dân tộc khác ở Việt Nam cũng giải thích nguồn gốc dân tộc tương tự như truyện Con Rồng cháu Tiên:
- Quả trứng khổng lồ nở ra con người của dân tộc Mường.
- Quả bầu mẹ của dân tộc Khơ Mú.
Sự tương đồng này phản ánh cách giải thích nguồn gốc chung và sự giao thoa văn hóa giữa các dân tộc trên đất nước.
Câu 2 (trang 8 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Xem lại phần tóm tắt ở trên.
