1. Bài soạn mẫu 4 về 'Đừng gây tổn thương' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều)
I. Giới thiệu về tác giả của văn bản 'Đừng gây tổn thương'
- Ca-ren Ca-xây, sinh năm 1947
- Phong cách nghệ thuật: Nhà văn Mỹ chuyên viết về tâm lý và nghệ thuật sống
II. Phân tích tác phẩm 'Đừng gây tổn thương'
Thể loại: nghị luận xã hội
Xuất xứ và bối cảnh sáng tác:
“Đừng gây tổn thương” là một phần trích từ tác phẩm “Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay”.
Phương thức biểu đạt: nghị luận
Bố cục:
Phần 1: Đưa ra vấn đề nghị luận
Phần 2: Nguyên tắc không gây tổn thương bằng lời nói
Phần 3: Cam kết thực hiện mỗi ngày
Tóm tắt:
Văn bản là một bài nghị luận xã hội, nhấn mạnh văn hóa cư xử trong cuộc sống, đặc biệt là việc tránh làm tổn thương người khác qua hành động hay lời nói. Cuối văn bản, phương pháp giải quyết được đề xuất là thực hiện cam kết mỗi ngày để đạt hiệu quả tích cực.
Giá trị nội dung:
- Bài học quan trọng về cách cư xử, đối nhân xử thế trong xã hội.
Giá trị nghệ thuật:
- Sử dụng lý lẽ sắc bén, ngôn từ thuyết phục
- Lập luận chặt chẽ
- Luận điểm rõ ràng
III. Phân tích chi tiết tác phẩm 'Đừng gây tổn thương'
- Vấn đề nghị luận
- “Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương”
- Các hành động gây tổn thương cho người khác:
+ Bỏ qua người nói chuyện trong cuộc thảo luận
+ Không trả lời
+ Không giao tiếp bằng mắt
=> Sự tổn thương có thể ẩn giấu dưới nhiều hình thức khác nhau
- Không gây tổn thương bằng lời nói
- Nhận thức về ảnh hưởng của lời phê bình đối với người khác
- Để thay đổi các mối quan hệ, cần nhận thức rõ tác động của những gì mình nói
- Quan sát biểu hiện trên gương mặt người đối diện => không thể che giấu hoàn toàn cảm xúc
- Phương pháp giải quyết là tập trung trí óc
- Cam kết mỗi ngày
- Sống mỗi ngày sao cho xứng đáng
- Đơn giản hóa cuộc sống và quyết định trong nhiều lĩnh vực
- Tránh phán xét vội vàng và quy tội cho người khác khi chưa có chứng cứ xác thực
- Hiệu quả của việc không làm tổn thương người khác:
+ Cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản cả về vật chất lẫn tinh thần
+ Đem lại cảm giác bình yên và hạnh phúc mỗi ngày
+ Cuộc sống trở nên đơn giản hơn rất nhiều
+ Đạt được nhiều điều tốt đẹp
+ Tránh được tổn thương cho chính bản thân
Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Thông tin về cuốn sách “Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay”
“Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay” đưa ra luận điểm rằng chúng ta chỉ có hai lựa chọn: Một là rơi vào thất vọng và để nỗi sợ chi phối. Hai là mở rộng trái tim với thế giới, hàn gắn bản thân và người khác bằng cách thay đổi thói quen trong các mối quan hệ. Chúng ta không thể thay đổi người khác hay hoàn cảnh, nhưng có thể thay đổi cách ứng xử của chính mình, suy nghĩ trước khi hành động, và hành động bằng trái tim yêu thương thay vì tức giận hay tổn thương. Khi ngừng tập trung vào khó khăn, giải pháp sẽ xuất hiện.
Đọc hiểu
* Nội dung chính:
Văn bản “Đừng gây tổn thương” nhấn mạnh sự cần thiết của sự thấu hiểu và đồng cảm trong cuộc sống, tránh làm tổn thương người khác vì bất kỳ lý do gì.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Mở đầu bằng câu phủ định “Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương” để tạo liên kết với người đọc và dẫn dắt vào nội dung văn bản
Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
Các câu hỏi tập trung vào vấn đề gây tổn thương cho người khác qua hành động hoặc lời nói
Câu 3 (trang 102 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
Cặp mắt trừng trừng, ánh nhìn lơ đi nơi khác, nhếch mép hoặc môi trễ xuống
Câu 4 (trang 102 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Lý lẽ: Phương pháp giải quyết là tập trung trí óc
- Bằng chứng: Câu chuyện về người phóng viên vẫn mua báo từ một người bán báo vô văn hóa.
Câu 5 (trang 102 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Bất cứ điều gì không thể hiện sự chú tâm đều đồng nghĩa với sự thô lỗ.
Câu 6 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Sự thô lỗ thường là dấu hiệu của cảm giác bất an do xao nhãng và mơ màng.
Câu 7 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Sống mỗi ngày sao cho xứng đáng
- Đừng gây tổn thương cho ai
Câu 8 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản cả về thể chất và tinh thần
- Không còn phải lo lắng về tác động của hành động đối với người khác
- Mỗi ngày mới mang đến cảm giác hạnh phúc và bình yên
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Nhắc nhở không gây tổn thương cho người khác
Câu 2 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
Phần mở đầu nêu vấn đề về khó khăn trong việc nhận ra tổn thương gây ra cho người khác, các phần sau hướng dẫn cách nhận diện và hiệu quả của việc không làm tổn thương người khác.
Câu 3 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Làm rõ ý kiến của tác giả về “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”:
+ Khi phát ngôn, bạn không chắc đã nhận thức được ảnh hưởng lời phê bình của mình
+ Có thể đáp trả lại lời chỉ trích bằng nhận xét ác ý
→ Gây tổn thương bằng lời nói
+ Cặp mắt trừng trừng, ánh nhìn lơ đi, nhếch mép, đôi môi trễ xuống…
→ Gây tổn thương bằng cử chỉ, thái độ
Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
- Tác hại của việc làm tổn thương người khác:
+ Không chỉ người khác bị ảnh hưởng mà chính bản thân cũng bị tổn thương về trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần.
- Những hệ quả tích cực từ cam kết “Không làm tổn thương người khác”:
+ Cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản về cả thể chất lẫn tinh thần
+ Không phải đoán trước tác động của hành động đối với người khác
+ Mỗi ngày mang đến cảm giác hạnh phúc và bình yên
Câu 5 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):
Việc thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau là rất quan trọng trong cuộc sống hiện nay. Lời nói, hành động xúc phạm có thể làm tổn thương tâm hồn con người. Để gắn kết cá nhân với cộng đồng và phát triển xã hội, mỗi chúng ta cần học cách thấu hiểu và chia sẻ, tránh gây tổn thương.
2. Mẫu bài soạn 'Đừng gây tổn thương' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều) - phiên bản 5
I. Tác giả
- Tác giả Ca-ren Ca-xây sinh năm 1947, là tác giả Mỹ nổi tiếng chuyên về tâm lí và nghệ thuật sống.
II. Tác phẩm Đừng gây tổn thương (Ca -ren Ca – xây)
- Thể loại: Văn bản nghị luận
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Văn bản Đừng gây tổn thương trích trong tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay.
- Phương thức biểu đạt: Thuyết minh + Nghị luận
- Tóm tắt tác phẩm Đừng gây tổn thương (Ca -ren Ca – xây): Văn bản “Đừng gây tổn thương” là văn bản nghị luận bàn về vấn đề đừng gây tổn thương cho người khác dưới bất cứ hình thức nào.
- Bố cục tác phẩm Đừng gây tổn thương (Ca -ren Ca – xây): Chia văn bản làm 3 phần:
- Đoạn 1: Từ đầu đến “cảm giác tổn thương vẫn tồn tại”: Dẫn vào vấn đề bàn luận
- Đoạn 2: Tiếp theo đến “nếu có quyết tâm”: Không nên gây tổn thương cho người khác.
- Đoạn 3: Còn lại: Những cam kết để không làm tổn thương tới người khác
Giá trị nội dung tác phẩm Đừng gây tổn thương (Ca -ren Ca – xây)
- Đừng bao giờ gây tổn thương tới người khác dưới bất kì hình thức nào.
- Chúng ta hãy sống yêu thương lẫn nhau vì con người
- Nếu chúng ta sống không gây tổn thương tới người khác thì không chỉ họ mà cả tâm hồn và thể chất chúng ta cũng được nhẹ nhõm, thanh thản.
Giá trị nghệ thuật tác phẩm Đừng gây tổn thương (Ca -ren Ca – xây)
- Lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, dẫn chứng thuyết phục
- Các biện pháp tu từ được sử dụng linh hoạt sáng tạo
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Đừng gây tổn thương (Ca -ren Ca – xây)
Biểu hiện của việc làm tổn thương người khác
- “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”:
+ Trong lúc bạn phát ngôn, bạn không chắc đã ý thức được lời phê bình của mình ảnh hưởng đến người khác
+ Bạn có thể đã đáp trả lại lời chỉ trích của người khác bằng nhận xét đầy ác ý
=> Gây tổn thương cho người khác bằng lời nói
+ Cặp mắt trừng trừng, ánh nhìn lơ đi, cái nhếch mép, đôi môi trễ xuống…
=> Gây tổn thương cho người khác bằng cử chỉ, thái độ
Tác hại của việc làm tổn thương người khác, những điều tích cực nếu không làm tổn thương người khác
- Tác hại của việc làm tổn thương người khác:
+ Không chỉ người khác bị chúng ta đối xử tệ mà bản thân chúng ta cũng bị ảnh hưởng về mặt trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần.
- Những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”
+ Chúng ta cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản về cả thể chất và tinh thần
+ Chúng ta không phải đoán già đoán non liệu những hành động của mình sẽ gây ra tác động hay hậu quả thế nào đối với người khác
+ Mỗi ngày đem đến một dòng chảy mới đem cảm giác hạnh phúc và bình yên cho chúng ta
- Ý nghĩa nhân văn sâu sắc
- Đừng bao giờ gây tổn thương tới người khác dưới bất kì hình thức nào. Chúng ta hãy sống yêu thương lẫn nhau vì con người đã quá mệt mỏi trong guồng quay công việc bộn bề của xã hội hiện đại rồi. Nếu chúng ta sống không gây tổn thương tới người khác thì không chỉ họ mà cả tâm hồn và thể chất chúng ta cũng được nhẹ nhõm, thanh thản.
- Một số những lời khuyên hoặc câu danh ngôn về lối sống xuất hiện trong văn bản Đừng gây tổn thương là:
+ Đừng nói với người khác những điều mà bạn không muốn nghe
+ Nói đơn giản hơn là bạn chẳng được lợi gì khi đối xử với người khác không tử tế
+ Chúng ta không cần đáp trả bằng thái độ tương tự khi ai đó đối xử tệ với mình
+ Chọn cách ứng xử cùng với yêu thương không quá khó so với chọn cách đáp trả tàn nhẫn
+ “Chúng ta chỉ được giao phó một nhiệm vụ duy nhất, đó là yêu thương lẫn nhau. Nếu không thể làm được như vậy thì ít nhất hãy cố gắng kiềm chế để không xúc phạm nhau”
Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
- Đừng gây tổn thương là văn bản trích từ tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay của Ca-ren Ca-xây (Karen Casey).
- Đọc trước văn bản Đừng gây tổn thương và tìm hiểu thêm về tác giả, tác phẩm; lựa chọn những thông tin liên quan để giúp em hiểu thêm văn bản nghị luận này.
Trả lời:
- Tìm hiểu thêm về tác giả Ca-ren Ca-xây (Karen Casey) và tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay:
+ Tác giả Ca-ren Ca-xây sinh năm 1947, là tác giả Mỹ nổi tiếng chuyên về tâm lí và nghệ thuật sống.
+ Văn bản Đừng gây tổn thương trích trong tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay. Bài viết nghiêng nhiều về lí lẽ và lập luận, còn bằng chứng chủ yếu được khơi gợi từ những tình huống thực tế, phổ biến mà bất cứ ai cũng có thể đã trải qua.
+ Tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay đã truyền đạt đến người đọc một điều nhận định về cuộc sống này chưa hẳn là điều mới mẻ nhưng có lẽ bạn đôi lúc đã quên mất điều đó mà thôi. Ở tác phẩm này tác giả đã nêu lên cho bản thân độc giả 2 sự lựa chọn mà bản thân chúng ta cần lựa chọn. Lựa chọn thứ nhất là rơi vào thất vọng, tê liệt mặc cho sự sợ hãi lấn lướt bạn hay mặt khác bạn chọn cho mình một trái tim rộng mở hàn gắn bản thân với người khác bằng cách thay đổi thói quen trong mối quan hệ. Chúng ta không thể nào thay đổi một ai đó cũng chẳng thể thay đổi hoàn cảnh sống nhưng chúng ta có thể thay đổi chính bản thân mình, thay đổi từ cách ứng xử, suy nghĩ trước khi hành động, học được một trái tim yêu thương thay vì phản ứng bằng thái độ tổn thương một ai đó.
Đọc hiểu
* Nội dung chính:
- Văn bản “Đừng gây tổn thương” thể hiện rõ ràng quan điểm, cách lập luận của tác giả về một vấn đề thực tế mà bất cứ ai cũng có thể gặp phải: vô tình hoặc cố ý gây tổn thương tinh thần cho những người xung quanh, trong đó có cả người thân, bạn bè. Từ đó thuyết phục mọi người cần có ý thức về lời nói và hành động, học tập và rèn luyện những thói quen tốt, nhất là thói quen giao tiếp, ứng xử tích cực, tiến bộ.
* Trả lời câu hỏi giữa bài
Câu 1 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chú ý cách nên vấn đề của tác giả
Trả lời:
- Tác giả nêu vấn đề bằng cách đặt câu hỏi “Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương “ ư ? rồi phân tích, dẫn dắt người đọc vào vấn đề cần bàn luận.
Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Các câu hỏi mở đầu phần 2 hướng vào vấn đề gì?
Trả lời:
- Các câu hỏi mở đầu phần 2 hướng vào vấn đề không nên gây tổn thương cho người khác bằng lời nói.
Câu 3 (trang 102 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chú ý cách nhận ra việc mình đã làm tổn thương người khác.
Trả lời:
- Cách nhận ra việc mình đã làm tổn thương người khác: Cặp mắt trừng trừng, ánh nhìn lơ đi, cái nhếch mép hay đôi môi trễ xuống… bộc lộ cảm xúc thật.
Câu 4 (trang 102 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nhận biết các lí lẽ và bằng chứng của người viết.
Trả lời:
- Nhận biết lí lẽ và bằng chứng của người viết.
+ Lí lẽ: Phương pháp giải quyết vấn đề này là tập trung trí óc, bạn cần rèn luyện và đừng nói với người khác điều mà bạn không muốn nghe.
+ Bằng chứng: Câu chuyện người phóng viên đã chọn cách cư xử tử tế với kẻ bán báo vô văn hóa, chứ không chọn cách “ăn miếng trả miếng”.
Câu 5 (trang 102 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Theo tác giả, thế nào là “thô lỗ”?
Trả lời:
- Bất cứ điều gì không thể hiện sự chú tâm của chúng ta đều đồng nghĩa với thô lỗ. Thô lỗ gây tổn hại tinh thần cho những người liên quan trong mối tương tác.
Câu 6 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chú ý cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ”?
Trả lời:
- Cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ”?
+ Vì chúng ta bị xao nhãng, đầu óc ta đang mải mơ màng những việc khác
+ Nhưng sự thô lỗ thường là dấu hiệu của cảm giác bất an
Câu 7 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nội dung “cam kết” ở phần này là gì?
Trả lời:
- Nội dung “cam kết” ở phần này là:
+ Mỗi ngày chúng ta phải sống sao cho xứng đáng
+ Mỗi ngày đừng gây tổn thương cho ai là một phương pháp thực hiện nguyên tắc quan trọng trên.
Câu 8 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Không làm tổn thương người khác mang lại hiệu quả gì?
Trả lời:
- Không làm tổn thương người khác mang lại hiệu quả:
+ Chúng ta sẽ cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản về cả thể chất lẫn tinh thần
+ Chúng ta sẽ không phải đoán già đoán non liệu hành động của mình gây ra tác động hay hậu quả thế nào với người khác
+ Mỗi ngày có một dòng chảy mới hứa hẹn đem đến hạnh phúc và bình yên cho chúng ta.
* Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em hiểu như thế nào về nhan đề Đừng gây tổn thương?
Trả lời:
- Nhan đề vừa nêu ra một vấn đề xã hội: việc gây tổn thương cho người khác và cho chính mình, vừa giống như một lời khuyên, lời đề nghị, kêu gọi: đừng làm tổn thương ai đó.
- Từ nội dung bài viết có thể thấy nhan đề đã đề cập đến vấn đề tổn thương tinh thần của con người do cách ứng xử, giao tiếp gây ra. Vấn đề này khá phổ biến và tưởng như không có gì quá nghiêm trọng nhưng kì thực lại ảnh hưởng tới sức khỏe và chất lượng sống của mỗi người rất nhiều. Đó là lí do tác giả muốn thuyết phục mọi người hạn chế, tiến tới xóa bỏ những hành vi gây tổn thương cho người khác.
Câu 2 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chỉ ra mối quan hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau trong văn bản.
Trả lời:
Câu 3 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Dựa vào văn bản, hãy làm sáng tỏ ý kiến của tác giả nêu ở phần đầu văn bản Đừng gây tổn thương: “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”.
Trả lời:
- Theo tác giả, “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”, chẳng hạn:
+ “Không giao tiếp bằng mắt với người bạn nói chuyện hay đang được giới thiệu”,
+ “không đáp lại khi ai đó cần bạn trả lời một câu hỏi”,
+ “không đếm xỉa đến người đang nói trong cuộc thảo luận”,
+ “coi nhẹ lời gợi ý của bạn thân về công việc quan trọng cả hai đang tham gia thực hiện”,
+ “không lắng nghe khi người khác đang cố nói điều gì đó với bạn”;...
- Tác hại của chúng là không hề nhỏ.
Ví dụ: khi chúng ta không thể hiện sự chú tâm với người đang giao tiếp hay phớt lờ người khác ra mặt đều khiến cả người bị chúng ta đối xử tệ và bản thân chúng ta bị ảnh hưởng về mặt trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần. Nó khiến mọi người xa rời nhau thay vì đoàn kết vì một mục đích chung. Chúng ta không bao giờ tìm thấy sự bình yên nếu cứ khăng khăng bảo vệ cái ốc đảo cô đơn của mình.
Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phân tích tác hại của việc làm tổn thương người khác và những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”.
Trả lời:
- Việc làm tổn thương người khác có thể đưa đến nhiều tác hại. Chẳng hạn:
+ “coi nhẹ lời gợi ý của bạn thân về công việc quan trọng mà cả hai đang tham gia thực hiện có thể gây bất lợi cho mối quan hệ cũng như lòng nhiệt tình của người ấy”,
+ “không lắng nghe khi người khác đang cố nói điều gì đó với bạn” khiến họ cảm thấy đau đớn không kém gì bị xâm phạm thân thể;
+ “thái độ thô lỗ” (“giả vờ lắng nghe một cách tế nhị hay phớt lờ người khác ra mặt”) gây tổn hại tinh thần cho bất kì ai liên quan đến chúng ta trong mối tương tác,
+ “không chỉ người bị chúng ta đối xử tệ mà bản thân chúng ta cũng bị ảnh hưởng về mặt trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần”,
+ “khiến mọi người xa rời nhau thay vì đoàn kết vì một mục đích chung”;
+ “không bao giờ tìm thấy sự bình yên nếu cứ khăng khăng bảo vệ cái ốc đảo cô đơn của mình”;
+ “dùng lời nói sỉ nhục người khác gây ra những vết thương không đáng có trong tâm hồn”.
- Những hệ quả tích cực từ lời cam kết “Không làm tổn thương người khác”:
+ “cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản cả về thể chất lẫn tinh thần”,
+ “không còn phải phỏng đoán về hậu quả của những hành động của mình, cảm giác hạnh phúc và bình yên trong cuộc sống”.
Câu 5 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Theo em, vấn đề đặt ra trong văn bản “Đừng gây tổn thương” có ý nghĩa gì với cuộc sống ngày nay?
Trả lời:
Vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa quan trọng và thiết thực với mọi người trong cuộc sống ngày nay vì nó giúp mỗi người nhận thức được những hành vi và tác hại của việc gây tổn thương cho người khác, đồng thời tự làm tổn thương sức khoẻ và thể chất của chính mình. Từ nhận thức này, con người phải thay đổi suy nghĩ và hành động, có thể thực hiện giải pháp như bài viết gợi ý để trở nên khoan dung, độ lượng, yêu thương hơn và cuộc sống cũng nhờ đó mà hạnh phúc và bình yên hơn.
3. Soạn bài 'Đừng làm tổn thương' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều) - mẫu 6
ĐỌC HIỂU
Câu 1: Chú ý đến cách mà tác giả nêu lên vấn đề
Trả lời:
Tác giả mở đầu bằng một câu hỏi đầy thách thức: 'Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương' ư?'
Câu 2: Phần đầu tiên của phần 2 đang dẫn dắt đến vấn đề gì?
Trả lời:
Các câu hỏi mở đầu phần 2 tập trung vào vấn đề: tổn thương do lời nói gây ra.
Câu 3: Hãy chú ý đến cách nhận ra khi bạn đã làm tổn thương người khác.
Trả lời:
Cách nhận ra việc mình đã làm tổn thương người khác là phải đối diện trực tiếp, và xem xét một cách khách quan.
Câu 4: Phân tích lý lẽ và bằng chứng của tác giả.
Trả lời:
Lý lẽ: Giải quyết vấn đề này cần tập trung trí óc.
Bằng chứng: Đừng nói điều gì bạn không muốn nghe từ người khác. Hãy nhớ lại câu chuyện về người phóng viên vẫn mua báo từ cậu bé bán báo không văn minh...
Câu 5: Theo tác giả, thế nào là 'thô lỗ'?
Trả lời:
Tác giả cho rằng trong giao tiếp, ta có thể chọn lắng nghe chân thành, giả vờ lắng nghe, hoặc thờ ơ. Bất cứ điều gì thể hiện sự thiếu chú tâm đều được coi là thô lỗ.
Câu 6: Hãy chú ý đến cách lý giải: 'Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ?'.
Trả lời:
Lý giải về việc 'Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ' rất thuyết phục, với lý lẽ và bằng chứng rõ ràng.
Câu 7: Nội dung 'cam kết' trong phần này là gì?
Trả lời:
Nội dung 'cam kết' là cách chúng ta cư xử trong cuộc sống, hướng tới 'sống xứng đáng' và 'không làm tổn thương người khác'.
Câu 8: Không làm tổn thương người khác sẽ mang lại hiệu quả gì?
Trả lời:
Không gây tổn thương cho người khác mang lại cảm giác nhẹ nhõm và bình yên về tinh thần, không lo lắng về hậu quả của hành động, giúp chúng ta hạnh phúc và thanh thản.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu 1: Em hiểu như thế nào về nhan đề Đừng gây tổn thương?
=> Xem hướng dẫn giải
Nhan đề Đừng gây tổn thương có thể hiểu như là lời khuyên dành cho chúng ta về cách ứng xử trong cuộc sống.
Câu 2: Hãy chỉ ra mối quan hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau trong văn bản.
=> Xem hướng dẫn giải
Phần mở đầu nêu vấn đề chính 'Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương', phần thứ hai làm rõ hơn quan điểm này bằng cách nhấn mạnh không gây tổn thương bằng lời nói.
Câu 3: Dựa vào văn bản, hãy phân tích ý kiến của tác giả trong phần đầu văn bản 'Đừng gây tổn thương': 'Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau.'.
=> Xem hướng dẫn giải
Ý kiến 'Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau' của tác giả cho thấy tổn thương có thể biểu hiện qua việc không lắng nghe, không quan tâm, hay thậm chí qua ánh mắt hay thái độ thờ ơ.
Câu 4: Phân tích tác hại của việc làm tổn thương người khác và lợi ích của việc cam kết: 'Không làm tổn thương người khác.'.
=> Xem hướng dẫn giải
Tác hại của việc làm tổn thương người khác:
- Lời nói và hành động thiếu suy nghĩ có thể dễ dàng biến thành thái độ khinh thường.
- Gây ra sự tổn thương cho người khác và cho chính bản thân mình.
- Làm cho chúng ta sống trong sợ hãi và tạo ra vòng xoáy của sự tổn thương.
Lợi ích từ việc cam kết: 'Không làm tổn thương người khác.': Giúp chúng ta cảm thấy bình yên và hạnh phúc, mỗi ngày sẽ trở thành một dòng chảy mới, đầy hy vọng.
Câu 5: Theo em, vấn đề trong văn bản Đừng gây tổn thương có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hiện đại?
=> Xem hướng dẫn giải
Vấn đề trong văn bản Đừng gây tổn thương rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi giới trẻ thường thờ ơ với cảm xúc của người khác. Văn bản này nhắc nhở chúng ta cần chú ý hơn đến cách hành xử của mình để tránh làm tổn thương người khác.
4. Soạn văn 'Đừng gây tổn thương' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều) - bản 1
A. Bố cục tác phẩm Đừng gây tổn thương
- Đoạn 1: Từ đầu đến 'cảm giác tổn thương vẫn tồn tại': Giới thiệu chủ đề cần thảo luận.
- Đoạn 2: Tiếp theo đến 'nếu có quyết tâm': Khuyến khích không gây tổn thương người khác.
- Đoạn 3: Phần còn lại: Cam kết để tránh làm tổn thương người khác.
B. Nội dung chính Đừng gây tổn thương
Văn bản 'Đừng gây tổn thương' là một bài luận về việc không nên gây tổn thương cho người khác, dù dưới bất kỳ hình thức nào.
C. Tóm tắt Đừng gây tổn thương
Tóm tắt Đừng gây tổn thương (bản 1)
Văn bản là bài nghị luận xã hội, đề cập đến việc không gây tổn thương cho người khác qua hành động hay lời nói. Kết thúc văn bản là những giải pháp bằng cách cam kết hằng ngày để mang lại hiệu quả tích cực.
Chuẩn bị
l Ca-ren Ca-xây, sinh năm 1947, là tác giả người Mỹ nổi tiếng với các tác phẩm về tâm lý và nghệ thuật sống.
l Văn bản Đừng gây tổn thương trích từ sách Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay.
Đọc hiểu
Câu 1. Câu hỏi mở đầu phần 2 hướng dẫn vấn đề gì?
Sự tổn thương từ lời nói.
Câu 2. Nhận diện lý lẽ và bằng chứng của tác giả.
l Lý lẽ: Giải pháp là tập trung tư duy.
l Bằng chứng: Nhớ lại một trải nghiệm ôn hòa.
Câu 3. Theo tác giả, điều gì được coi là 'thô lỗ'?
Bất cứ điều gì không thể hiện sự chú tâm đều bị coi là thô lỗ.
Câu 4. Nội dung cam kết trong phần này là gì?
Mỗi ngày, chúng ta phải sống sao cho xứng đáng.
Câu 6. Không làm tổn thương người khác mang lại lợi ích gì?
l Cảm giác nhẹ nhõm và an yên về cả thể chất lẫn tinh thần.
l Không cần lo lắng về hậu quả từ hành động của mình đối với người khác.
l Mỗi ngày là một cơ hội mới, mang đến hạnh phúc và bình yên.
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Em hiểu thế nào về nhan đề Đừng gây tổn thương?
Nhan đề 'Đừng gây tổn thương' như một lời nhắc nhở chúng ta về việc không nên làm tổn thương người khác.
Câu 2. Nêu mối liên hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau của văn bản.
Phần mở đầu: Giới thiệu vấn đề cần bàn luận.
Hai phần sau: Chỉ ra cách nhận ra tổn thương và nêu ra hiệu quả của việc không gây tổn thương.
Câu 3. Dựa vào văn bản, làm sáng tỏ ý kiến của tác giả: 'Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau.'
Tổn thương có thể đến từ lời nói, cử chỉ, thái độ…
Câu 4. Phân tích tác hại của việc làm tổn thương người khác và lợi ích từ lời cam kết: 'Không làm tổn thương người khác.'
- Tác hại: Không chỉ gây tổn thương cho người khác mà còn ảnh hưởng đến trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần của chính chúng ta.
- Lợi ích: Cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản, không phải lo lắng về hậu quả từ hành động của mình, và tận hưởng mỗi ngày mới với niềm hạnh phúc và bình yên.
Câu 5. Theo em, vấn đề trong văn bản Đừng gây tổn thương có ý nghĩa gì trong cuộc sống ngày nay?
Vấn đề này giúp người đọc biết cách ứng xử đúng mực trong cuộc sống, tránh làm tổn thương người khác.
5. Soạn văn 'Đừng gây tổn thương' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều) - bản 2
Chuẩn bị
Hiển thị nội dung
Yêu cầu (trang 100 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
- Đừng gây tổn thương là văn bản được trích từ tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay của Ca-ren Ca-xây (Karen Casey).
- Đọc trước văn bản Đừng gây tổn thương và nghiên cứu thêm về tác giả, tác phẩm, lựa chọn những thông tin liên quan để hiểu sâu hơn về bài nghị luận này.
Trả lời:
- Tìm hiểu thêm về tác giả Ca-ren Ca-xây và tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay:
+ Tác giả Ca-ren Ca-xây, sinh năm 1947, là một tác giả Mỹ nổi tiếng về tâm lý học và nghệ thuật sống.
+ Văn bản Đừng gây tổn thương là một phần của tác phẩm Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay.
+ Tác phẩm này nhấn mạnh một nhận định quen thuộc nhưng thường bị lãng quên về cuộc sống: chúng ta không thể thay đổi người khác hay hoàn cảnh, nhưng có thể thay đổi bản thân qua cách suy nghĩ và hành xử, mang lại sự hài hòa trong các mối quan hệ. Với một trái tim rộng mở, chúng ta sẽ tránh được việc gây tổn thương người khác và tìm thấy sự bình yên nội tâm.
Đọc hiểu
* Nội dung chính:
- Văn bản “Đừng gây tổn thương” là một bài nghị luận, bàn về việc không nên gây tổn thương cho người khác dưới bất kỳ hình thức nào.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 101 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tác giả đã dẫn dắt vấn đề như thế nào?
Trả lời:
- Tác giả mở đầu bằng câu hỏi “Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương?” và từ đó phân tích, dẫn dắt người đọc vào vấn đề cần thảo luận.
Câu 2 (trang 101 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Những câu hỏi ở phần 2 hướng tới vấn đề gì?
Trả lời:
- Những câu hỏi này nhấn mạnh việc không nên làm tổn thương người khác bằng lời nói.
Câu 3 (trang 102 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nhận biết dấu hiệu khi mình đã làm tổn thương người khác?
Trả lời:
- Dấu hiệu nhận biết gồm ánh mắt giận dữ, cái nhìn lạnh lùng, cái nhếch mép hoặc nét mặt buồn bã… tất cả đều thể hiện cảm xúc thật.
Câu 4 (trang 102 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nhận biết lý lẽ và dẫn chứng của người viết?
Trả lời:
- Lý lẽ: Phương pháp giải quyết vấn đề là tập trung vào việc không nói điều mình không muốn nghe.
- Dẫn chứng: Câu chuyện về phóng viên chọn cư xử tử tế với người bán báo vô văn hóa, thay vì đáp trả tương tự.
Câu 5 (trang 102 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Thế nào là “thô lỗ” theo tác giả?
Trả lời:
- Mọi điều thiếu sự chú tâm đều được coi là thô lỗ, và nó có thể gây tổn hại tinh thần cho những người liên quan.
Câu 6 (trang 103 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ?
Trả lời:
- Nguyên nhân là do xao nhãng hoặc cảm giác bất an.
Câu 7 (trang 103 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nội dung “cam kết” trong phần này là gì?
Trả lời:
- Cam kết rằng mỗi ngày sống sao cho xứng đáng và không gây tổn thương cho ai.
Câu 8 (trang 104 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Không làm tổn thương người khác có lợi gì?
Trả lời:
- Giúp ta cảm thấy nhẹ nhõm, không phải lo lắng về hậu quả của hành động, và mỗi ngày đều mang đến niềm hạnh phúc mới.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 104 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em hiểu thế nào về nhan đề Đừng gây tổn thương?
- Nhan đề bàn về việc chúng ta không nên gây tổn thương cho người khác.
Câu 2 (trang 104 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Mối liên hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau?
Trả lời:
- Phần mở đầu đưa ra vấn đề khó nhận biết việc gây tổn thương, hai phần sau hướng dẫn cách nhận biết và nêu hiệu quả của việc không gây tổn thương.
Câu 3 (trang 104 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Làm sáng tỏ ý kiến “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”?
Trả lời:
- Lời nói phê bình hoặc chỉ trích ác ý, ánh mắt lạnh lùng, cử chỉ thô lỗ đều có thể gây tổn thương.
Câu 4 (trang 104 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tác hại của việc gây tổn thương và lợi ích của cam kết “Không làm tổn thương người khác”?
Trả lời:
- Tác hại: Không chỉ gây tổn thương người khác, mà bản thân cũng bị ảnh hưởng.
- Lợi ích: Mang lại sự nhẹ nhõm, thanh thản và niềm vui mỗi ngày.
Câu 5 (trang 104 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Vấn đề đặt ra trong văn bản “Đừng gây tổn thương” có ý nghĩa gì với cuộc sống ngày nay?
Trả lời:
- Những lời khuyên từ văn bản này như “Đừng nói điều mà bạn không muốn nghe” hay “Chọn cách ứng xử với yêu thương” rất quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Chúng ta nên sống sao cho không gây tổn thương, giúp tâm hồn và thể chất nhẹ nhõm hơn trong xã hội bộn bề.
6. Soạn bài 'Đừng làm tổn thương' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh Diều) - mẫu 3
Nội dung chính
Văn bản đề xuất các phương pháp giúp người đọc tránh gây tổn thương cho người khác, đồng thời truyền đạt thông điệp rằng: Chỉ cần nỗ lực, chúng ta đều có thể làm được điều đó và không ai phải chịu đựng tổn thương.
Tóm tắt
Việc nhận biết khi nào chúng ta vô tình làm tổn thương người khác là rất khó khăn, đặc biệt khi tổn thương đó không biểu hiện rõ ràng trên cơ thể. Tổn thương có thể được che giấu dưới nhiều hình thức khác nhau và chắc chắn rằng không ai cảm thấy hạnh phúc khi phải chịu đựng điều đó. Đừng làm tổn thương người khác bằng lời nói. Cách để tránh điều này là tập trung trí óc và tuân theo quy tắc ứng xử cơ bản: Đừng nói với người khác những điều mà bạn không muốn nghe. Cam kết không làm tổn thương ai mỗi ngày là phương pháp quan trọng để duy trì nguyên tắc này với bản thân. Chỉ cần cố gắng, chúng ta có thể làm được và không ai sẽ phải chịu đựng tổn thương.
Chuẩn bị
Đọc trước văn bản Đừng gây tổn thương và tìm hiểu thêm về tác giả, tác phẩm, chọn lọc các thông tin liên quan để hiểu rõ hơn về văn bản nghị luận này.
Trong khi đọc
Câu 1 (trang 71, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Chú ý cách tác giả nêu vấn đề.
Phương pháp giải:
Đọc đoạn văn trong phần 1.
Lời giải chi tiết:
Tác giả bắt đầu vấn đề bằng cách đặt câu hỏi “Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương”, sau đó phân tích và dẫn dắt người đọc vào vấn đề chính.
Câu 2 (trang 71, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Các câu hỏi mở đầu phần 2 hướng đến vấn đề gì?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ phần 2.
- Chú ý các câu hỏi mở đầu.
Lời giải chi tiết:
- Ở phần 2, tác giả đưa ra các câu hỏi như: “Bạn có nhận thức được tác động của lời phê bình của bạn đến người khác không?”; “Bạn có phản ứng bằng những nhận xét cay nghiệt sau khi bị chỉ trích không?” Các câu hỏi này hướng đến việc không nên làm tổn thương người khác bằng lời nói.
Câu 3 (trang 71, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Chú ý cách nhận biết việc mình đã làm tổn thương người khác.
Phương pháp giải:
- Đọc phần 2.
- Đánh dấu cách nhận biết việc mình đã làm tổn thương người khác.
Lời giải chi tiết:
Cách nhận biết khi bạn đã làm tổn thương người khác: Ánh mắt trừng trừng, cái nhìn lạnh lùng, nụ cười nhếch mép hay đôi môi mím chặt… đều thể hiện cảm xúc thật sự.
Câu 4 (trang 72, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Nhận biết các lí lẽ và dẫn chứng của tác giả.
Phương pháp giải:
- Đọc phần 2.
- Đánh dấu các lí lẽ và dẫn chứng của tác giả.
Lời giải chi tiết:
- Lí lẽ: Phương pháp để giải quyết vấn đề là tập trung trí óc, luyện tập và đừng nói với người khác điều mà bạn không muốn nghe.
- Dẫn chứng: Câu chuyện về phóng viên chọn cách đối xử tử tế với người bán báo thô lỗ, thay vì phản ứng lại một cách thô lỗ.
Câu 5 (trang 72, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Theo tác giả, thế nào là “thô lỗ”?
Phương pháp giải:
- Đọc phần 2.
- Chú ý cách tác giả giải thích từ “thô lỗ”.
Lời giải chi tiết:
Theo tác giả: “Bất cứ điều gì không thể hiện sự chú tâm của chúng ta đều được coi là thô lỗ. Thô lỗ gây tổn hại tinh thần cho những người liên quan trong cuộc tương tác.”
Câu 6 (trang 72, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Chú ý cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ?”
Phương pháp giải:
- Đọc phần 2.
- Chú ý cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ”.
Lời giải chi tiết:
Cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ?”
- Bởi vì chúng ta bị xao nhãng, đầu óc đang mải mơ màng với những việc khác.
- Sự thô lỗ thường là dấu hiệu của cảm giác bất an.
Câu 7 (trang 73, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Nội dung “cam kết” ở phần này là gì?
Phương pháp giải:
- Đọc phần 3.
- Chú ý nội dung “cam kết” được thể hiện trong đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
Nội dung “cam kết” ở phần này bao gồm:
- Mỗi ngày chúng ta phải sống sao cho xứng đáng.
- Mỗi ngày không làm tổn thương ai là phương pháp thực hiện nguyên tắc quan trọng này.
Câu 8 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Không làm tổn thương người khác mang lại hiệu quả gì?
Phương pháp giải:
- Đọc các đoạn văn cuối phần 3.
- Đánh dấu những hiệu quả của việc không làm tổn thương người khác.
Lời giải chi tiết:
Những hiệu quả của việc không làm tổn thương người khác:
- Chúng ta sẽ cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản về cả thể chất lẫn tinh thần.
- Chúng ta sẽ không phải đoán mò liệu hành động của mình gây ra tác động hay hậu quả thế nào đối với người khác.
- Mỗi ngày sẽ mang đến một dòng chảy mới, hứa hẹn đem lại hạnh phúc và bình yên cho chúng ta.
Trả lời câu hỏi
Câu 1 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Em hiểu nhan đề Đừng gây tổn thương như thế nào?
Phương pháp giải:
Nêu cách hiểu của bản thân về nhan đề.
Lời giải chi tiết:
Theo em, nhan đề này bàn về việc chúng ta không nên gây tổn thương cho người khác.
Câu 2 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Chỉ ra mối quan hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau trong văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần mở đầu và hai phần sau của văn bản.
Lời giải chi tiết:
Mối quan hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau trong văn bản:
Phần mở đầu nêu vấn đề rằng chúng ta khó nhận ra khi mình đã làm tổn thương người khác, còn các phần sau hướng dẫn cách nhận biết tổn thương mình đã gây ra và nêu rõ hiệu quả của việc không làm tổn thương người khác.
Câu 3 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Dựa vào văn bản, làm sáng tỏ ý kiến của tác giả ở phần đầu văn bản: “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản.
- Chú ý các chi tiết làm sáng rõ luận điểm “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”.
Lời giải chi tiết:
“Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”:
- Trong khi bạn phát ngôn, có thể bạn không nhận ra lời phê bình của mình ảnh hưởng đến người khác như thế nào.
- Bạn có thể đã phản ứng lại lời chỉ trích của người khác bằng những nhận xét đầy ác ý → Gây tổn thương cho người khác bằng lời nói.
- Ánh mắt trừng trừng, cái nhìn lơ đãng, nụ cười nhếch mép, môi mím chặt… → Gây tổn thương cho người khác bằng cử chỉ, thái độ.
Câu 4 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Phân tích tác hại của việc làm tổn thương người khác và những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”.
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản.
- Đánh dấu tác hại của việc làm tổn thương người khác và những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”.
Lời giải chi tiết:
- Tác hại của việc làm tổn thương người khác:
+ Người khác không chỉ bị ảnh hưởng tiêu cực mà chính chúng ta cũng bị tác động về mặt trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần.
+ Cả người gây tổn thương và người bị tổn thương đều không cảm thấy hạnh phúc.
+ Nạn nhân có thể cảm thấy bị xúc phạm mà không hiểu lý do và cảm giác tổn thương vẫn còn mãi.
- Những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”:
+ Chúng ta cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản cả về thể chất lẫn tinh thần.
+ Chúng ta không phải lo lắng về tác động hay hậu quả của hành động của mình đối với người khác.
+ Mỗi ngày mới mang đến cảm giác hạnh phúc và bình yên cho chúng ta.
Câu 5 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Trong văn bản Đừng gây tổn thương, có rất nhiều câu văn, đoạn văn như những lời khuyên hoặc câu danh ngôn về lối sống. Em hãy dẫn ra một số câu như vậy. Theo em, vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa gì với cuộc sống hiện nay?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản.
- Tìm các câu văn, đoạn văn như lời khuyên hoặc câu danh ngôn về lối sống trong văn bản Đừng gây tổn thương.
- Nêu quan điểm của bản thân về vấn đề được đặt ra trong văn bản với cuộc sống hiện nay.
Lời giải chi tiết:
- Các câu văn, đoạn văn như lời khuyên hoặc câu danh ngôn về lối sống trong văn bản Đừng gây tổn thương:
+ Đừng nói với người khác những điều mà bạn không muốn nghe.
+ Nói cách khác, bạn chẳng được lợi gì khi cư xử không tử tế với người khác.
+ Chọn cách ứng xử đầy yêu thương không khó hơn nhiều so với chọn cách đáp trả tàn nhẫn.
+ Chúng ta chỉ có một nhiệm vụ duy nhất là yêu thương lẫn nhau. Nếu không thể làm được điều đó, ít nhất hãy cố gắng kiềm chế để không xúc phạm nhau.
- Theo em, vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa rất lớn với cuộc sống hiện nay. Đó là thông điệp quan trọng mà mọi người cần chú ý: Đừng bao giờ gây tổn thương cho người khác dưới bất kỳ hình thức nào. Chúng ta hãy sống yêu thương nhau vì con người đã quá mệt mỏi trong cuộc sống bộn bề của xã hội hiện đại.