Buzz
1. Bài soạn mẫu 4 cho 'Thực hành tiếng Việt trang 81 tập 2' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)
Nhận diện đặc điểm và loại văn bản
- Dựa vào sự hiện diện của các phương tiện phi ngôn ngữ để phân loại văn bản: văn bản thông thường hoặc văn bản đa phương thức.
- Các nhu cầu giao tiếp đa dạng dẫn đến sự hình thành nhiều loại văn bản như văn bản thông tin, văn bản nghị luận, và văn bản văn học. Phân loại dựa vào chức năng chính của văn bản như thông tin, thuyết phục, hay thẩm mỹ.
Xác định chức năng của đoạn văn trong văn bản
Mỗi đoạn văn có thể thực hiện một trong những chức năng: mở đầu văn bản, trình bày một khía cạnh cụ thể của nội dung chính, kết thúc văn bản hoặc mở rộng và liên kết các vấn đề. Cần dựa vào vị trí và nội dung của đoạn văn để xác định chức năng chính của nó trong văn bản.
Văn bản và đoạn văn
Câu 1. Đưa ra bằng chứng để chứng minh rằng 'Trái Đất - cái nôi của sự sống' là một văn bản?
- Như đề mục nêu rõ nội dung chính: 'Trái Đất - cái nôi của sự sống'.
- Gồm nhiều đoạn văn, mỗi đoạn phát triển theo cách khác nhau.
- Kết cấu bao gồm ba phần: mở, thân, và kết.
Câu 2. Liệt kê các phần cấu thành của văn bản “Trái Đất - cái nôi của sự sống”.
Các phần của văn bản “Trái Đất - cái nôi của sự sống” gồm: Đề mục, tiêu đề, các đoạn văn, và hình minh họa.
Câu 3. Tóm tắt thông tin và thông điệp từ văn bản “Trái Đất - cái nôi của sự sống”.
- Thông tin chính từ văn bản:
- Trái Đất thuộc hệ Mặt Trời.
- Nước là yếu tố thiết yếu cho sự sống trên Trái Đất.
- Trái Đất là nơi sinh sống của các loài.
- Sự hiện diện của con người trên Trái Đất.
- Tình trạng hiện tại của Trái Đất.
- Thông điệp: Trái Đất đang chịu ảnh hưởng tiêu cực từ con người và cần có các biện pháp bảo vệ.
Câu 4. Chọn một đoạn văn từ văn bản 'Trái Đất - cái nôi của sự sống' và hoàn thành thông tin vào bảng mẫu sau (viết vào vở):
- Đoạn văn chọn: “Đỉnh cao kì diệu… Trái Đất”.
- Thông tin cần điền:
Thứ tự đoạn trong văn bản
Điểm mở đầu và kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Phần 4 - Con người trên Trái Đất.
- Điểm mở đầu: Đỉnh cao của sự sống trên Trái Đất là con người.
- Điểm kết thúc: Đáng tiếc thay… Trái Đất.
Mối quan hệ giữa con người và Trái Đất.
Trình bày một khía cạnh của nội dung chính của văn bản.
2. Mẫu 5 bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 81 tập 2' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)
Văn bản và đoạn văn
- Đưa ra bằng chứng cho thấy 'Trái Đất - cái nôi của sự sống' là một văn bản?
- Liệt kê các thành phần cấu thành văn bản 'Trái Đất - cái nôi của sự sống'.
- Tranh ảnh trong văn bản này có thể bị loại bỏ không? Tại sao?
Bài làm:
Câu 1: Bằng chứng chứng minh 'Trái Đất - cái nôi của sự sống' là một văn bản:
- Văn bản có đầy đủ các yếu tố: Nhân đề, đề mục các phần (5 phần), 5 đoạn văn, và 2 hình minh họa nội dung.
- Kết cấu của văn bản theo dạng nguyên nhân - kết quả.
Câu 2: Các bộ phận của văn bản 'Trái Đất - cái nôi của sự sống':
- Nhân đề
- Đề mục
- Các đoạn văn
- Hình minh họa
Câu 3: Các tranh ảnh không thể bỏ đi vì:
- Chúng là phần thiết yếu trong văn bản, giúp minh họa và làm nổi bật nội dung.
- Hình ảnh tạo điều kiện cho người đọc hình dung và cảm nhận tốt hơn về nội dung bài viết.
Câu 4: Tóm tắt các thông tin và thông điệp từ văn bản 'Trái Đất - cái nôi của sự sống'.
Câu 5: Chọn một đoạn văn trong văn bản 'Trái Đất - cái nôi của sự sống' và điền thông tin vào bảng mẫu sau (viết vào vở):
Bài làm:
Câu 4: Tóm tắt thông tin và thông điệp từ văn bản 'Trái Đất - cái nôi của sự sống':
- Thông tin chính:
+ Trái Đất là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt Trời có sự sống.
+ Nước bao phủ 2/3 bề mặt Trái Đất, duy trì sự sống.
+ Trái Đất là nơi sinh sống của nhiều loài động vật từ thấp đến cao.
+ Con người đang khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách bừa bãi.
+ Trái Đất đang bị tổn thương nghiêm trọng.
- Thông điệp: Con người cần hành động bảo vệ hành tinh để duy trì sự sống.
Câu 5: Chọn đoạn văn trong 'Trái Đất - cái nôi của sự sống' và điền thông tin vào bảng mẫu:
Thứ tự đoạn văn
Điểm mở đầu và kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Đoạn 3 (Trái Đất - nơi cư ngụ của các loài)
Điểm mở đầu: Sự tồn tại của các loài trên Trái Đất; Điểm kết thúc: Các quy luật sinh học bí ẩn của sự sống trên Trái Đất.
Sự phong phú và đa dạng của sự sống trên Trái Đất.
Nhấn mạnh khía cạnh Trái Đất là cái nôi của sự sống đối với mọi loài.
3. Mẫu 6 bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 81 tập 2' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)
Kiến thức ngữ văn
- Văn bản là đơn vị giao tiếp đầy đủ về nội dung và hình thức, có thể là viết hoặc nói. Văn bản dùng để truyền đạt thông tin, thể hiện suy nghĩ và cảm xúc.
- Đoạn văn là phần quan trọng của văn bản, gồm các câu liên kết với nhau về một chủ đề. Trong văn bản viết, đoạn văn thường bắt đầu bằng lùi đầu dòng và kết thúc bằng dấu ngắt xuống dòng.
- Mỗi đoạn văn có thể thực hiện các chức năng như: mở đầu, trình bày một phần nội dung chính, kết thúc, hoặc mở rộng và kết nối các vấn đề.
Hướng dẫn học tập
Trả lời câu hỏi trang 81, 82 - Ngữ văn 6, tập 2 - Kết nối tri thức
Câu 1. Đưa ra bằng chứng cho thấy Trái Đất – cái nôi của sự sống là một văn bản?
Gợi ý:
Trái Đất - cái nôi của sự sống là văn bản vì:
- Hình thức:
+ Có tiêu đề, phần giới thiệu, các phần và đề mục rõ ràng, với nội dung quan trọng được in đậm và có hình minh họa;
+ Gồm nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ.
- Nội dung: Văn bản thể hiện rõ chủ đề chính là Trái Đất là cái nôi của sự sống và thông điệp bảo vệ môi trường.
Câu 2. Liệt kê các thành phần cấu thành của văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống.
Gợi ý:
Thành phần của văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống:
- Tiêu đề Trái Đất - cái nôi của sự sống.
- Các đề mục và đoạn văn theo đề mục:
+ Trái Đất trong hệ Mặt Trời.
+ Nước - yếu tố sống còn trên Trái Đất.
+ Trái Đất là nơi cư ngụ của các loài.
+ Con người trên Trái Đất.
+ Tình trạng hiện tại của Trái Đất.
- Hình minh họa.
Câu 3. Tóm tắt thông tin và thông điệp từ văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống.
Gợi ý:
– Thông tin từ văn bản:
1. Trái Đất nằm trong hệ Mặt Trời.
2. Nước là yếu tố chính duy trì sự sống.
3. Trái Đất là nơi sinh sống của đa dạng động thực vật.
4. Con người là sinh vật bậc cao trên Trái Đất.
5. Tình trạng hiện tại của Trái Đất.
– Thông điệp: Trái Đất đang bị tổn thương do con người; cần hành động bảo vệ môi trường để duy trì sự sống.
Câu 4. Chọn một đoạn văn từ văn bản 'Trái Đất – cái nôi của sự sống' và hoàn thành thông tin vào bảng mẫu (viết vào vở):
Gợi ý:
- Đoạn Tình trạng Trái Đất hiện nay?
- Điền thông tin:
4. Mẫu 1 bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 81 tập 2' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)
* Văn bản và đoạn văn
Câu 1 (trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 2 mới)
Bằng chứng chứng minh Trái Đất - cái nôi của sự sống là một văn bản:
- Trái Đất - cái nôi của sự sống bao gồm các yếu tố: Tiêu đề, các phần nội dung (5 phần), 5 đoạn văn và 2 hình ảnh minh họa.
- Văn bản được xây dựng theo mối quan hệ nguyên nhân - kết quả.
Câu 2 (trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 2 mới)
Các bộ phận cấu thành của văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống:
- Tiêu đề.
- Phần giới thiệu.
- Các đề mục.
- Các đoạn văn.
- Hình minh họa.
Câu 3 (trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Thông tin từ văn bản:
+ Trái Đất là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt Trời có sự sống.
+ Nước, chiếm 3/4 bề mặt Trái Đất, là yếu tố chính duy trì sự sống.
+ Trái Đất là nơi cư trú của hàng triệu loài động vật từ đơn giản đến phức tạp.
+ Con người khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách bừa bãi.
+ Trái Đất đang bị tổn thương nghiêm trọng hàng ngày.
- Thông điệp từ văn bản: Con người cần hành động quyết liệt để bảo vệ hành tinh xanh, đây là việc làm cấp bách.
Câu 4 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2 mới)
Thứ tự đoạn văn trong văn bản
Điểm bắt đầu và điểm kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Đoạn 3 (Trái Đất - nơi cư ngụ của muôn loài).
Điểm bắt đầu: Sự tồn tại của muôn loài trên Trái Đất; Điểm kết thúc: Sự sống trên Trái Đất phát triển theo những quy luật sinh học độc đáo.
Sự phong phú của sự sống trên Trái Đất.
Giải thích rõ hơn nội dung của văn bản: Trái Đất là nơi cung cấp sự sống cho tất cả các loài.
5. Mẫu 2 bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 81 tập 2' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)
SOẠN THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT TRANG 81 TẬP 2 NGỮ VĂN 6 - KẾT NỐI TRI THỨC
Tài liệu này giúp các em soạn bài thực hành tiếng Việt trong sách Ngữ văn 6, tập 2, trang 81 với các vấn đề liên quan đến văn bản và đoạn văn.
Xác định đặc điểm và loại văn bản
Để phân loại văn bản, ta dựa vào sự hiện diện hoặc vắng mặt của các yếu tố phi ngôn ngữ, từ đó phân biệt văn bản thông thường với văn bản đa phương thức.
Những nhu cầu giao tiếp khác nhau đã dẫn đến sự xuất hiện của các loại văn bản như văn bản thông tin, nghị luận, và văn học. Chức năng chính của văn bản như cung cấp thông tin, thuyết phục, hoặc thẩm mỹ giúp xác định loại văn bản đó.
Xác định chức năng của đoạn văn trong văn bản
Mỗi đoạn văn có thể thực hiện một trong các chức năng sau: mở đầu văn bản, trình bày một khía cạnh cụ thể của nội dung chính, kết thúc văn bản, hoặc mở rộng và liên kết các vấn đề. Để xác định chức năng của đoạn văn, cần dựa vào vị trí và nội dung của nó trong văn bản.
Câu 1. Đưa ra bằng chứng rõ ràng để chứng minh rằng Trái Đất - cái nôi của sự sống là một văn bản.
TRẢ LỜI CÂU 1 TRANG 81 TẬP 2 NGỮ VĂN 6 KẾT NỐI TRI THỨC
Bằng chứng cho thấy Trái Đất - cái nôi của sự sống là một văn bản bao gồm:
- Văn bản này có các yếu tố cơ bản như: Nhan đề, đề mục phân chia thành 5 phần, 5 đoạn văn và 2 hình minh họa hỗ trợ nội dung.
- Nội dung được trình bày theo mô hình nguyên nhân - kết quả.
Câu 2. Liệt kê các bộ phận cấu thành của văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống.
TRẢ LỜI CÂU 2 TRANG 81 TẬP 2 NGỮ VĂN 6 KẾT NỐI TRI THỨC
Các bộ phận cấu thành văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống gồm:
- Nhan đề.
- Phần giới thiệu (sa-pô).
- Đề mục của các phần.
- Các đoạn văn.
- Hình ảnh minh họa.
Câu 3. Tóm tắt các thông tin và thông điệp chính từ văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống.
TRẢ LỜI CÂU 3 TRANG 81 TẬP 2 NGỮ VĂN 6 KẾT NỐI TRI THỨC
- Thông tin từ văn bản:
+ Trái Đất là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt trời có sự sống.
+ Nước bao phủ 3/4 diện tích Trái Đất, và là yếu tố cần thiết cho sự duy trì và phát triển sự sống.
+ Trái Đất là nơi sinh sống của hàng triệu loài động vật và thực vật, từ thấp đến cao.
+ Con người khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách không kiểm soát.
+ Trái Đất đang phải đối mặt với nhiều tổn thương nghiêm trọng.
- Thông điệp của văn bản: Con người cần hành động ngay lập tức và tích cực để bảo vệ hành tinh xanh, điều này là vô cùng cấp thiết.
Câu 4. Chọn một đoạn văn trong văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống và hoàn thiện bảng theo mẫu (viết vào vở):
Thứ tự đoạn văn trong văn bản
Điểm mở đầu và điểm kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
TRẢ LỜI CÂU 4 TRANG 82 TẬP 2 NGỮ VĂN 6 KẾT NỐI TRI THỨC
Thứ tự đoạn văn trong văn bản
Điểm mở đầu và điểm kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Đoạn 3 (Trái Đất - nơi cư trú của hàng triệu loài).
Điểm mở đầu: Sự hiện diện của các loài trên Trái Đất; Điểm kết thúc: Mọi dạng sống trên Trái Đất đều phát triển theo các quy luật sinh học đặc biệt.
Sự sống trên Trái Đất rất phong phú và đa dạng.
Chức năng của đoạn: Làm rõ nội dung văn bản, khẳng định Trái Đất là cái nôi của sự sống đối với muôn loài.
6. Mẫu 3 bài soạn 'Thực hành tiếng Việt trang 81 tập 2' (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức)
Văn bản và đoạn văn
Câu 1 (trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Đưa ra các bằng chứng cụ thể để chứng minh rằng Trái Đất - cái nôi của sự sống là một văn bản.
Phương pháp giải:
Xem lại văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống và nhận diện các đặc điểm giúp xác định nó là văn bản.
Lời giải chi tiết:
Các bằng chứng cho thấy Trái Đất - cái nôi của sự sống là một văn bản bao gồm:
- Bố cục rõ ràng và có hệ thống.
- Cung cấp thông tin về Trái Đất cho người đọc.
- Nội dung bao gồm: vị trí Trái Đất, sự sống trên Trái Đất, các loài sống trên Trái Đất, ảnh hưởng của con người, tình trạng hiện tại và lời kêu gọi bảo vệ Trái Đất.
Câu 2 (trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Liệt kê các phần cấu thành của văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống.
Phương pháp giải:
Kiểm tra cấu trúc của văn bản để xác định các thành phần cấu tạo.
Lời giải chi tiết:
Các phần của văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống bao gồm:
- Nhan đề.
- Phần giới thiệu (sa-pô).
- Đề mục các phần.
- Các đoạn văn.
- Hình minh họa.
Câu 3 (trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Nhắc lại các thông tin và thông điệp chính từ văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để hiểu thông tin và thông điệp tác giả muốn truyền tải.
Lời giải chi tiết:
Thông tin và thông điệp từ văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống:
- Trái Đất là hành tinh duy nhất có sự sống trong hệ Mặt trời.
- Nguồn nước trên Trái Đất là yếu tố quan trọng cho sự sống.
- Sinh vật và con người cùng tồn tại và phát triển trên Trái Đất.
- Trái Đất đang phải đối mặt với các vấn đề nghiêm trọng do hoạt động của con người, đe dọa sự phát triển bền vững của hành tinh.
Câu 4 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Chọn một đoạn trong văn bản Trái Đất - cái nôi của sự sống và hoàn thiện bảng thông tin theo mẫu sau (viết vào vở):
Thứ tự đoạn văn trong văn bản
Điểm mở đầu và điểm kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Phương pháp giải:
Chọn một đoạn văn bất kỳ và điền thông tin theo bảng mẫu.
Lời giải chi tiết:
Thứ tự đoạn văn trong văn bản
Điểm mở đầu và điểm kết thúc của đoạn văn
Ý chính của đoạn văn
Chức năng của đoạn văn trong văn bản
Đoạn 3 (Trái Đất – nơi sinh sống của muôn loài).
- Điểm mở đầu: Sự hiện diện của các loài trên Trái Đất.
- Điểm kết thúc: Tất cả sự sống trên Trái Đất đều phát triển theo các quy luật sinh học đặc biệt.
Sự sống trên Trái Đất rất đa dạng và phong phú.
Chức năng của đoạn: Làm rõ nội dung của văn bản, chứng minh Trái Đất là cái nôi của sự sống.
