Buzz
1. Bài soạn 'Tượng đài vĩ đại nhất' (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều) - mẫu 4
1. Chuẩn bị
Ngày xuất bản bài viết: 27 - 7 - 2012: Ngày Thương binh liệt sĩ Việt Nam, để tri ân các anh hùng đã chiến đấu bảo vệ tổ quốc.
2. Đọc hiểu
Câu 1. Ý chính trong phần (1) là gì?
Con người Việt Nam luôn sẵn sàng hy sinh để bảo vệ đất nước.
Câu 2. Phép lặp ở phần (2) có tác dụng gì?
Nhấn mạnh đối tượng được nhắc đến, tạo ấn tượng sâu sắc với người đọc.
Câu 3. Thời điểm 27-7 ở cuối bài giúp hiểu thêm gì về nội dung?
Bài viết nhằm tưởng nhớ những người đã hy sinh để bảo vệ tổ quốc.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất' nói về vấn đề gì và tại sao vấn đề đó quan trọng?
- Vấn đề: Sự hy sinh của người Việt Nam.
- Nguyên nhân: Đây là vấn đề lịch sử, bất kỳ thời kỳ nào cũng có những người hy sinh để bảo vệ độc lập, tự do cho tổ quốc. Chúng ta cần ghi nhớ công lao của họ để sống trong hòa bình, hạnh phúc.
Câu 2. Mục đích của văn bản là gì? Chỉ ra lý lẽ và dẫn chứng cụ thể trong văn bản.
- Mục đích: Thể hiện lòng biết ơn với những thế hệ đã hy sinh để bảo vệ tổ quốc.
- Lý lẽ và dẫn chứng:
- Lý lẽ 1: Mỗi làng quê Việt Nam đều ghi lại những câu chuyện về sự hy sinh vì cộng đồng; Dẫn chứng 1: Những con người nhỏ bé đã xả thân vì nghĩa lớn.
- Lý lẽ 2: “Trên dải đất hình chữ S, mỗi ngọn núi, dòng sông, tấc đất đều ghi dấu anh hùng liệt sĩ xả thân vì dân tộc…”; Dẫn chứng: “Từ Tây Bắc đến các nẻo đường đều vững bền.”
- Lý lẽ 3: “Cách hy sinh của người Việt luôn ngẩng cao đầu hướng về phía trước”; Dẫn chứng 3: “Những nhà cách mạng không bao giờ chùn bước.”
Câu 3. “Tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả nói đến là gì? Tại sao đó là “tượng đài vĩ đại nhất”?
- “Tượng đài vĩ đại nhất”: Tổ quốc với sự hy sinh, công sức của các anh hùng, liệt sĩ vẫn tồn tại vẹn nguyên.
- Nguyên nhân: Đó là biểu tượng của công lao của nhiều thế hệ người Việt.
Câu 4. Viết đoạn văn (6 - 8 dòng) giải thích tại sao thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn”.
Gợi ý:
“Uống nước nhớ nguồn” là truyền thống quý báu của dân tộc. Những thành quả chúng ta có đều có nguồn gốc từ lao động và hy sinh của cha ông. Đất nước giàu đẹp nhờ công sức của thế hệ trước. Lòng biết ơn giúp chúng ta trân trọng cuộc sống và nỗ lực trở thành người có ích. Như vậy, thế hệ trẻ cần gìn giữ và phát huy truyền thống này.
Mẫu 5 bài soạn cho văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất' (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều)
1. CHUẨN BỊ
Câu 1. Đọc kỹ văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất' và tìm hiểu thông tin về thời điểm bài viết ra đời (được ghi ở cuối bài).
Trả lời: Bài viết 'Tượng đài vĩ đại nhất' ra ngày 27-7-2012 (Ngày Thương binh liệt sĩ) nhằm tri ân công lao của những anh hùng và liệt sĩ đã hy sinh vì bảo vệ Tổ quốc.
Câu 2. So sánh với văn bản 'Tinh thần yêu nước của nhân dân ta' và hiểu biết của em về những tấm gương hy sinh của lớp người trước để hiểu thêm về văn bản này.
Trả lời: Văn bản 'Tinh thần yêu nước của nhân dân ta' nhấn mạnh lòng yêu nước của người Việt Nam, trong khi 'Tượng đài vĩ đại nhất' tập trung vào sự hy sinh của họ để bảo vệ Tổ quốc, cho thấy sự hi sinh chính là biểu hiện của lòng yêu nước mãnh liệt.
2. ĐỌC HIỂU
- Ý chính trong phần (1) là gì?
- Phép lặp trong phần (2) có tác dụng gì?
- Thời điểm 27-7 được nêu ở cuối bài giúp hiểu thêm gì về nội dung bài viết?
Trả lời:
- Ý chính trong phần (1) là con người Việt Nam luôn có sự hy sinh cao cả vì nghĩa lớn và vì cộng đồng dân tộc.
- Phép lặp trong phần (2) làm cho câu văn có nhịp điệu, nhấn mạnh từ ngữ lặp lại, tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc.
- Thời điểm 27-7 ở cuối bài giúp hiểu rằng bài viết được viết để tưởng nhớ các anh hùng và liệt sĩ đã hy sinh bảo vệ Tổ quốc nhân dịp Ngày Thương binh liệt sĩ.
CÂU HỎI
Câu 1. Văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất' viết về vấn đề gì và tại sao vấn đề đó quan trọng?
Trả lời:
- Vấn đề văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất' đề cập là sự hy sinh của người Việt Nam.
- Vấn đề này quan trọng vì sự hy sinh đó là sự đánh đổi cuộc sống, máu xương của con người để xây dựng tương lai tốt đẹp cho các thế hệ sau.
Câu 2. Mục đích của văn bản này là gì? Chỉ ra lý lẽ và bằng chứng cụ thể để làm rõ mục đích đó.
Trả lời: Mục đích của văn bản là làm nổi bật sự hy sinh của người Việt Nam, đặc biệt trong thời kỳ kháng chiến, và giải thích ý nghĩa của 'tượng đài vĩ đại nhất'.
Lý lẽ và bằng chứng cụ thể được nêu để làm rõ mục đích:
- Lý lẽ (1):
- 'Mỗi làng quê Việt Nam đều lưu giữ những câu chuyện về sự hy sinh cao cả vì nghĩa lớn và vì cộng đồng, dân tộc.'
- 'Sự hy sinh, đóng góp công sức và trí tuệ vì đất nước của người Việt Nam là vô bờ bến.'
- Bằng chứng (1):
- 'Trên dải đất hình chữ S, mỗi ngọn núi, dòng sông, tấc đất đều ghi dấu sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ vì dân tộc.'
- 'Mỗi nẻo đường từ Tây Bắc đến miền Trung, Nam Bộ và cả trên không đều có dấu tích của cuộc chiến vệ quốc, mang theo hình hài và sự hi sinh của những người con ưu tú đất Việt.'
- Lý lẽ (2): 'Cách hy sinh của người Việt luôn kiên cường, hướng về phía trước.'
- + Bằng chứng (2):
- 'Nhiều nhà yêu nước, dù phải ra pháp trường, vẫn lạc quan, tin vào chiến thắng.'
- 'Hàng ngàn chiến sĩ cách mạng bị giam giữ, tra tấn nhưng vẫn kiên cường.'
- 'Những chiến sĩ ôm bom, xông lên ngăn xe tăng và những thanh niên xung phong biết rằng mình có thể hy sinh vẫn không chùn bước.'
- + Bằng chứng (2):
Câu 3. “Tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả đề cập là gì? Vì sao đó là “tượng đài vĩ đại nhất”?
Trả lời:
- 'Tượng đài vĩ đại nhất' là hình hài của Tổ quốc.
- Đó là 'tượng đài vĩ đại nhất' vì trong hình hài Tổ quốc chứa đựng máu xương, mồ hôi và trí tuệ của các anh hùng, liệt sĩ qua các thời kỳ, vẫn vẹn nguyên và đầy đủ.
Câu 4. Viết đoạn văn (6 - 8 dòng) giải thích vì sao thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống 'uống nước nhớ nguồn'.
Trả lời: Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, câu 'Ăn quả nhớ kẻ trồng cây' thể hiện việc ghi nhớ công ơn của những người đã tạo ra thành quả cho mình. Đây là truyền thống 'uống nước nhớ nguồn' của người Việt. Thế hệ trẻ ngày nay cần phát huy truyền thống này để hiểu rằng những thành quả hôm nay là nhờ công sức và hy sinh của cha ông. Nhờ sự biết ơn này, họ sẽ trân trọng cuộc sống hơn và nỗ lực trở thành người có ích cho xã hội, đồng thời duy trì giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Mẫu 6 bài soạn văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất' (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều)
I. Tác giả văn bản 'Tượng đài vĩ đại nhất'
II. Phân tích tác phẩm 'Tượng đài vĩ đại nhất'
- Thể loại: Nghị luận xã hội
- Xuất xứ: (Bình luận 6 giờ, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2017)
- Phương thức biểu đạt: Nghị luận
- Tóm tắt: Văn bản khám phá truyền thống vẻ vang của dân tộc Việt Nam, tinh thần yêu nước và sự sẵn sàng hy sinh vì đất nước và độc lập dân tộc.
- Bố cục:
Chia văn bản thành 3 đoạn:
- Đoạn 1: Từ đầu đến “truyền từ đời này sang đời khác”: Những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam
- Đoạn 2: Tiếp theo đến “hàng triệu tâm tư”: Sự hóa thân của các anh hùng vào hình dáng sông núi và đất nước
- Đoạn 3: Còn lại: Những người dân luôn ngẩng cao đầu, oai hùng, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc.
Giá trị nội dung:
- Ca ngợi truyền thống yêu nước quý báu của dân tộc Việt Nam, sẵn sàng hy sinh vì tổ quốc.
- Mỗi con sông, ngọn núi ở quê hương đều mang tên những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam.
Giá trị nghệ thuật:
- Lí lẽ được trình bày với dẫn chứng và hình ảnh so sánh sinh động, dễ hiểu.
- Bố cục chặt chẽ, lập luận mạch lạc.
- Giọng văn chân thành, giàu cảm xúc.
III. Phân tích chi tiết tác phẩm 'Tượng đài vĩ đại nhất'
- Truyền thống tốt đẹp của người dân Việt Nam – sẵn sàng hy sinh vì tổ quốc
- Trên đất nước hình chữ S, mỗi ngọn núi, dòng sông, mỗi tấc đất đều ghi dấu ấn của những anh hùng đã xả thân vì dân tộc.
- Tên tuổi của các anh hùng liệt sĩ trở thành tên sông, tên núi, hòa vào hình sông thế núi.
- Dấu ấn của các anh hùng hiện diện ở mọi nơi trên đất nước.
+ Trên mọi nẻo đường đất nước từ Tây Bắc, Việt Bắc đến miền Trung, Nam Bộ, Tây Nguyên, từ con đường Trường Sơn đến con đường trên biển Đông và cả con đường trên không, đâu đâu cũng có dấu tích của cuộc chiến vệ quốc.
+ Qua hai cuộc kháng chiến, nhiều người đã hy sinh vì đất nước, vì dân tộc.
- Tư thế hy sinh oai hùng
- Những người con đất Việt luôn ngẩng cao đầu, hướng về phía trước.
+ Các nhà yêu nước ra pháp trường vẫn giữ niềm lạc quan vào tương lai tươi sáng dù đầu rơi máu chảy.
+ Hàng nghìn chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tra tấn vẫn kiên trung.
+ Những chiến sĩ ôm bom, lao vào xe tăng địch.
+ Thanh niên xung phong trở thành cọc tiêu, dẫn đường cho đoàn xe ra trận giữa bom đạn.
→ Với người Việt, cái chết trở thành vũ khí vô hình khiến kẻ thù phải sợ hãi.
- Tượng đài vĩ đại nhất
- Cần nhiều tượng đài để tôn vinh công lao của những người con ưu tú vì Tổ quốc.
- Nhưng tượng đài vĩ đại nhất là hình hài Tổ quốc, được tạo nên từ máu xương, mồ hôi, công sức, trí tuệ của lớp lớp anh hùng liệt sĩ.
Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 43 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
- Đọc trước văn bản Tượng đài vĩ đại nhất, tìm hiểu thêm thông tin về thời điểm ra đời của bài viết (ghi ở cuối bài).
- Liên hệ với văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta và hiểu biết của em về những tấm gương hy sinh cao cả của các thế hệ đi trước để hiểu thêm văn bản nghị luận này.
Trả lời:
- Thời điểm viết Tượng đài vĩ đại nhất: ngày 27-7-2012 (kỷ niệm ngày Thương binh liệt sĩ) nhằm tưởng nhớ công lao của các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh bảo vệ Tổ quốc.
- Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất cùng chủ đề và như là sự minh họa tiếp theo cho bài viết Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Vấn đề trong bài cũng có ý nghĩa thời sự: không chỉ nhắc nhở sự biết ơn đối với các thế hệ cha anh đã hy sinh vì Tổ quốc mà còn khẳng định: “Tượng đài vĩ đại nhất là hình hài Tổ quốc, có máu xương, mồ hôi, công sức, trí tuệ của lớp lớp anh hùng, liệt sĩ, qua bao thăng trầm vẫn nguyên vẹn, tròn đầy, là dân tộc với cuộc sống hòa bình, độc lập, tự do, ngày càng ấm no, hạnh phúc!”
Đọc hiểu
* Nội dung chính: Văn bản nêu bật ý nghĩa của những tấm gương hy sinh dũng cảm vì Tổ quốc, nhằm giáo dục lòng biết ơn đối với những người đã có công với Tổ quốc, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 43 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Ý khái quát được nêu phần (1) là gì?
Trả lời:
Ý khái quát phần (1) là câu đầu tiên: “Mỗi làng quê Việt Nam … vì cộng đồng, dân tộc.”
Câu 2 (trang 44 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phép lặp ở phần (2) có tác dụng biểu đạt điều gì?
Trả lời:
Tác dụng nhấn mạnh và khẳng định tinh thần yêu nước truyền từ đời này qua đời khác hiện diện trong mọi ngóc ngách đời sống của nhân dân Việt Nam.
Câu 3 (trang 44 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý các bằng chứng được nêu trong phần (2)
Trả lời:
Các bằng chứng thực tế trong lịch sử của dân tộc, nhắc tên các vùng đất và địa danh như Tây Bắc, Việt Bắc, miền Trung, Nam Bộ, Tây Nguyên…
Câu 4 (trang 44 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý câu mở đầu phần (3)
Trả lời:
Câu mở đầu phần (3): “Cách hy sinh vì nghĩa lớn của người con đất Việt cũng thật đáng tự hào, luôn ngẩng cao đầu, hướng về phía trước.”
→ Câu khẳng định thể hiện luận điểm.
Câu 5 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Thời điểm 27-7 được nêu ở cuối bài giúp em hiểu thêm gì về nội dung bài viết?
Trả lời:
Ngày 27/7 là ngày Thương binh liệt sĩ. Thời điểm này nhắc nhớ về những tấm gương hy sinh vì Tổ quốc, giáo dục lòng biết ơn, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất viết về vấn đề gì? Vì sao có thể cho rằng vấn đề đó rất đáng quan tâm?
Trả lời:
- Văn bản viết nhân ngày Thương binh liệt sĩ 27-07: nêu ý nghĩa của những tấm gương hy sinh dũng cảm vì Tổ quốc, nhằm giáo dục lòng biết ơn đối với những người đã có công với Tổ quốc, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
- Vấn đề này rất đáng quan tâm vì đất nước ta đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh, rất nhiều người đã hy sinh vì Tổ quốc, cần giáo dục thế hệ trẻ sống đúng đắn để xứng đáng với những người đã khuất, biết ơn các thế hệ cha anh đã hy sinh để có cuộc sống hòa bình.
Câu 2 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Mục đích của văn bản này là gì? Hãy chỉ ra những lí lẽ và bằng chứng cụ thể được tác giả nêu trong văn bản để làm sáng tỏ mục đích đó.
Trả lời:
- Mục đích của văn bản là thuyết phục người đọc về ý nghĩa của việc: Để có cuộc sống hòa bình hôm nay, đã có nhiều người đi trước hy sinh vì Tổ quốc. Từ đó, nhắc nhở mọi người cần ghi nhớ công ơn của các thế hệ cha anh và khẳng định “tượng đài vĩ đại nhất là hình hài Tổ quốc nguyên vẹn, tròn đầy; là dân tộc với cuộc sống hòa bình, độc lập, tự do, ngày càng ấm no, hạnh phúc.”
- Để làm rõ mục đích này, tác giả đã trình bày các lí lẽ và bằng chứng cụ thể, từ khái quát như phần (1) và phần (4) đến cụ thể như phần (2) và (3).
Câu 3 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em hiểu “tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả muốn nói tới là gì? Vì sao đó lại là “tượng đài vĩ đại nhất”?
Trả lời:
- Tượng đài vĩ đại nhất là hình hài Tổ quốc, được tạo nên từ máu xương, mồ hôi, công sức, trí tuệ của các anh hùng, liệt sĩ, qua bao thăng trầm vẫn nguyên vẹn, tròn đầy, là dân tộc với cuộc sống hòa bình, độc lập, tự do, ngày càng ấm no, hạnh phúc!
- Đây là “tượng đài vĩ đại nhất” vì không phải là tượng đài vật chất cụ thể mà là hình hài Tổ quốc, là đất nước luôn thống nhất, là dân tộc hòa bình, ấm no, hạnh phúc. Chỉ có tượng đài như vậy mới xứng đáng với sự hy sinh vĩ đại của các thế hệ đi trước và mới thực sự có ý nghĩa.
Câu 4 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) giải thích vì sao thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn”.
Trả lời:
Thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn” vì lịch sử chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã chứng minh nhiều thế hệ cha anh không ngại hi sinh vì độc lập dân tộc. Những anh hùng này là hình mẫu sáng ngời, giúp thế hệ trẻ noi theo và tiếp tục xây dựng đất nước. Họ đã làm nên hình hài của Tổ quốc, với sự cống hiến thầm lặng và quyết tâm bảo vệ hòa bình. Các chiến công của họ sẽ mãi ghi vào sử sách và tô điểm trang sử vàng của đất nước.
4. Bài giảng 'Tượng đài vĩ đại nhất' (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều) - mẫu 1
Nội dung chính
- Tôn vinh truyền thống yêu nước cao đẹp của dân tộc Việt Nam, sẵn sàng hy sinh vì tổ quốc.
- Mỗi dòng sông, ngọn núi trên quê hương đều mang tên những nhân vật vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
Chuẩn bị
(trang 43, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Đọc trước văn bản Tượng đài vĩ đại nhất và tìm hiểu thêm về thời điểm bài viết được ra đời.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và nghiên cứu hoàn cảnh ra đời, chú ý phần kết bài.
Lời giải chi tiết:
Bài viết được công bố vào ngày 27/07/2012, nhân dịp Ngày Thương binh Liệt sĩ Việt Nam.
Câu 1 (trang 43, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Ý khái quát trong phần (1) là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần (1) và xác định nội dung, ý khái quát.
Lời giải chi tiết:
Ý khái quát trong phần (1) là: Trên đất nước Việt Nam, dù ở bất cứ đâu và thời điểm nào, luôn có những anh hùng sẵn sàng hy sinh vì nghĩa lớn và chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc.
Câu 2 (trang 44, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Phép lặp trong phần (2) có ý nghĩa gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Phép lặp trong phần (2) nhằm nhấn mạnh và khẳng định tinh thần yêu nước truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, lan tỏa từ vùng này sang vùng khác và hiện diện trong mọi khía cạnh của đời sống nhân dân Việt Nam.
Câu 3 (trang 45, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Thời điểm 27-7 được nêu ở cuối bài giúp bạn hiểu thêm gì về nội dung bài viết?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Thời điểm 27-7 giúp bạn hiểu rằng bài viết được sáng tác nhằm ca ngợi những anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp lớn, quyết tâm bảo vệ Tổ quốc dù đối mặt với nguy hiểm.
Câu 1 (trang 45, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất nói về vấn đề gì? Tại sao vấn đề đó lại quan trọng?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất đề cập đến những tấm gương anh hùng Việt Nam đã hy sinh vì nghĩa lớn trong suốt thời gian qua. Vấn đề này quan trọng vì nhờ sự cống hiến của các thế hệ trước, chúng ta có được cuộc sống hòa bình và ấm no như hiện tại.
Câu 2 (trang 45, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Mục đích của văn bản là gì? Hãy nêu các lý lẽ và bằng chứng cụ thể mà tác giả đưa ra để làm rõ mục đích đó.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
- Mục đích của văn bản Tượng đài vĩ đại nhất là nhằm nhấn mạnh và thuyết phục người đọc về việc: Để có được cuộc sống hòa bình hiện tại, đã có nhiều thế hệ hy sinh vì Tổ quốc.
- Để làm rõ vấn đề này, tác giả đã nêu các lý lẽ và bằng chứng cụ thể, có sức thuyết phục. Ví dụ, lý lẽ: “Trên dải đất hình chữ S này, mỗi ngọn núi, mỗi dòng sông, mỗi tấc đất đều ghi dấu ấn của những anh hùng liệt sĩ xả thân vì dân tộc…”; bằng chứng: “Nhiều nhà yêu nước đã hy sinh trên pháp trường, với đầu rơi máu chảy nhưng vẫn lạc quan, tin tưởng vào ngày mai chiến thắng. Hàng ngàn chiến sĩ cách mạng bị bắt bớ, tù đày, tra tấn bằng đủ mọi cực hình, vẫn một lòng trung kiên.”.
Câu 3 (trang 45, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
“Tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả muốn đề cập là gì? Tại sao đó lại là “tượng đài vĩ đại nhất”?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
“Tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả muốn nói đến chính là hình ảnh Tổ quốc vẹn toàn, nơi người dân được sống trong độc lập, tự do, ấm no và hạnh phúc. Đó là “tượng đài vĩ đại nhất” vì các anh hùng, những người con ưu tú của đất Việt đã hy sinh xương máu để gìn giữ nền độc lập của đất nước, bảo vệ tổ quốc và xây dựng nền móng cho sự phát triển sau này. Vì vậy, việc học tập và xây dựng đất nước chính là cách thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh các anh hùng đã dũng cảm bảo vệ Tổ quốc.
Câu 4 (trang 45, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) giải thích tại sao thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn'.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Từ xa xưa, lòng biết ơn luôn được coi trọng và gìn giữ như một truyền thống quý giá. Tục ngữ có câu “Uống nước nhớ nguồn”, nghĩa là khi tận hưởng thành quả, dù là vật chất hay tinh thần, chúng ta phải nhớ đến công ơn của những người đã tạo ra chúng. Ăn một bữa cơm ngon phải biết ơn người trồng lúa; mặc chiếc áo đẹp phải nhớ đến người dệt vải. Lòng biết ơn không chỉ là đức tính cao quý mà còn là nguồn gốc của các đức tính tốt đẹp khác. Khi biết ơn quá khứ và trân trọng giá trị nguồn cội, chúng ta làm giàu vốn văn hóa cho bản thân và bảo vệ truyền thống của đất nước. Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, những giá trị truyền thống đang bị lãng quên và một số bạn trẻ sống ích kỷ, chỉ lo cho bản thân. Vì vậy, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” cần được đề cao, bởi không có bài học từ quá khứ thì không có thành công trong hiện tại và tương lai. Do đó, hãy giữ gìn những giá trị từ quá khứ và đồng thời hướng về tương lai một cách tích cực và nhiệt huyết.
5. Bài soạn 'Tượng đài vĩ đại nhất' (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều) - phiên bản 2
Bố cục của 'Tượng đài vĩ đại nhất'
Văn bản được chia thành ba phần:
- Phần 1: Từ đầu đến 'truyền từ đời này sang đời khác' nói về những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
- Phần 2: Từ đoạn tiếp theo đến 'hàng triệu tâm tư' mô tả sự hòa quyện của các anh hùng vào dáng vóc và hình hài của đất nước.
- Phần 3: Phần còn lại thể hiện tinh thần kiên cường, oai hùng của nhân dân, sẵn sàng hi sinh vì Tổ quốc.
B. Nội dung chính của 'Tượng đài vĩ đại nhất'
Văn bản tập trung vào các truyền thống cao đẹp của dân tộc Việt Nam, tinh thần yêu nước và sự sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì sự độc lập và tự do của đất nước.
C. Tóm tắt nội dung 'Tượng đài vĩ đại nhất'
Văn bản nhấn mạnh những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, lòng yêu nước mạnh mẽ và sự sẵn sàng hi sinh vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và độc lập dân tộc.
Chuẩn bị
Hiển thị nội dung
Yêu cầu (trang 43 SGK Ngữ văn 7 Tập 2):
- Đọc kỹ văn bản Tượng đài vĩ đại nhất và tìm hiểu thời điểm ra đời của bài viết (ghi ở cuối bài).
- Liên hệ với văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta và kiến thức về các tấm gương hy sinh cao cả của các thế hệ trước để hiểu rõ hơn về nội dung văn bản này.
Trả lời:
- Thời điểm ra đời của bài viết: Ngày 27/7 là Ngày Thương binh – Liệt sĩ, một ngày lễ tổ chức hàng năm để tưởng niệm các thương binh và liệt sĩ của nước Việt Nam. Ngày lễ này thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa, ăn quả nhớ kẻ trồng cây của dân tộc Việt Nam. Trong ngày này, các cơ quan, đoàn thể tổ chức nhiều hoạt động như thăm và tặng quà cho gia đình thương binh, liệt sĩ và dâng hương tại các nghĩa trang liệt sĩ.
- Những tấm gương hy sinh cao cả của các thế hệ trước: Bà Trưng, Bà Triệu, Ngô Quyền, Lê Lợi, Phan Bội Châu, Hồ Chí Minh, v.v.
Đọc hiểu
* Nội dung chính: Tượng đài vĩ đại nhất chính là hình hài Tổ quốc – được xây dựng từ máu xương, mồ hôi, công sức và trí tuệ của các anh hùng đã hy sinh.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 43 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Ý khái quát của phần 1 là gì?
Trả lời:
- Ý khái quát của phần 1 là: Những câu chuyện về sự hy sinh cao cả vì nghĩa lớn và cộng đồng dân tộc xuất hiện ở mọi nơi.
Câu 2 (trang 44 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Phép lặp ở phần 2 có tác dụng gì?
Trả lời:
- Phép lặp ở phần 2 giúp tạo sự liên kết trong câu và đoạn văn, nhấn mạnh rằng các thành phần của dải đất chữ S đều mang dấu ấn của những người đã hy sinh vì Tổ quốc.
Câu 3 (trang 44 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Các bằng chứng được nêu trong phần 2 là gì?
Trả lời:
- Các bằng chứng trong phần 2 bao gồm những minh chứng cụ thể như Việt Bắc, Tây Nguyên, Trường Sơn và các cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc.
Câu 4 (trang 44 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Câu mở đầu phần 3 là gì?
Trả lời:
- Câu mở đầu phần 3: Những cách hy sinh vì nghĩa lớn của người Việt thật đáng tự hào, luôn ngẩng cao đầu hướng về phía trước. => Câu mở đầu nêu rõ luận điểm một cách trực tiếp và ngắn gọn, không vòng vo.
Câu 5 (trang 45 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Thời điểm 27/7 được nêu ở cuối bài giúp em hiểu thêm gì về nội dung bài viết?
Trả lời:
- Thời điểm 27/7 giúp hiểu rằng bài viết ra đời nhằm tưởng nhớ những chiến sĩ đã anh dũng hy sinh để bảo vệ độc lập dân tộc. Việc viết vào ngày này thể hiện lòng biết ơn của tác giả và nhân dân đối với công lao to lớn của các anh hùng đã hy sinh vì Tổ quốc.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 45 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất viết về vấn đề gì? Vì sao vấn đề đó rất đáng quan tâm?
Trả lời:
- Văn bản viết về sự hy sinh anh dũng của nhân dân vì nghĩa lớn và vì dân tộc.
- Vấn đề này quan trọng vì nó phản ánh sự hy sinh phổ biến và có ý nghĩa sâu rộng với cộng đồng.
Câu 2 (trang 45 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Mục đích của văn bản là gì? Chỉ ra các lí lẽ và bằng chứng cụ thể để làm sáng tỏ mục đích đó.
Trả lời:
- Mục đích của văn bản là nhắc nhở mọi người, đặc biệt là thế hệ sau, về công lao to lớn của các anh hùng đã hy sinh vì Tổ quốc, giúp chúng ta có cuộc sống như ngày hôm nay.
- Các lí lẽ và bằng chứng cụ thể được nêu trong văn bản:
Lí lẽ
Bằng chứng
- Các câu chuyện về sự hy sinh cao cả vì nghĩa lớn và cộng đồng ở khắp nơi trên đất Việt Nam
- Người dân từ vùng quê đến thành phố đều sẵn sàng hy sinh khi Tổ quốc cần
- Những anh hùng liệt sĩ xả thân vì dân tộc ở mọi miền
- Tây Bắc, Việt Bắc đến miền Trung, Nam Bộ, Tây Nguyên… từ Trường Sơn đến biển Đông và trên không
- Những cách hy sinh vì nghĩa lớn đáng tự hào
- Ra pháp trường vẫn giữ vững tinh thần, bị giam cầm, tra tấn vẫn trung kiên; chiến sĩ ôm bom ngăn giặc; chiến sĩ làm cọc tiêu bên bom nổ chậm…
Câu 3 (trang 45 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Em hiểu “tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả muốn nói tới là gì? Vì sao đó lại là “tượng đài vĩ đại nhất”?
Trả lời:
- “Tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả đề cập là hình hài Tổ quốc.
- Đây là “tượng đài vĩ đại nhất” vì nó được tạo nên từ máu xương, mồ hôi, công sức và trí tuệ của các anh hùng, liệt sĩ.
Câu 4 (trang 45 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) giải thích vì sao thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn”.
Trả lời:
Uống nước nhớ nguồn là một truyền thống cao quý của dân tộc Việt Nam. Thế hệ trẻ hôm nay cần phát huy truyền thống này bằng cách thể hiện lòng biết ơn đối với những thành quả mà các thế hệ trước đã để lại. Điều này có thể được thực hiện qua các hành động thiết thực như thăm viếng các nghĩa trang liệt sĩ, tri ân các thương binh vào ngày 27/7, hoặc tôn vinh thầy cô vào ngày 20/11. Những hành động này không phải là điều xa lạ mà là những việc gần gũi trong cuộc sống hàng ngày. Khi thế hệ trẻ thực sự nhận thức và thực hiện truyền thống này, họ sẽ có định hướng sống đúng đắn và biết cống hiến cho quê hương. Trong thời đại hiện đại, khi các giá trị đạo đức có nguy cơ mai một, việc duy trì và phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn” càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
6. Soạn bài 'Tượng đài vĩ đại nhất' (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều) - Mẫu 3
I. Tác giả
- Uông Ngọc Dậu, nhà báo sinh năm 1957
- Quê quán: Thanh Hóa
II. Tác phẩm Tượng đài vĩ đại nhất
- Thể loại: Nghị luận xã hội
- Xuất xứ: (Bình luận 6 giờ, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2017)
- Phương thức biểu đạt: Nghị luận
- Tóm tắt nội dung tác phẩm Tượng đài vĩ đại nhất
Tác phẩm đặc biệt nhấn mạnh tinh thần yêu nước và sẵn sàng hi sinh vì độc lập dân tộc, thể hiện niềm tự hào và lòng tin vững chắc vào đất nước và dân tộc.
Bố cục tác phẩm Tượng đài vĩ đại nhất
Chia văn bản thành 3 đoạn:
- Đoạn 1: Từ đầu đến “truyền từ đời này sang đời khác”: Những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam
- Đoạn 2: Tiếp theo đến “hàng triệu tâm tư”: Sự hòa quyện của những anh hùng vào sông núi, dáng hình đất nước
- Đoạn 3: Còn lại: Những người dân luôn oai hùng, không sợ hãi, sẵn sàng hi sinh vì Tổ quốc.
Giá trị nội dung tác phẩm Tượng đài vĩ đại nhất
- Ca ngợi những truyền thống tốt đẹp của dân tộc
- Mỗi dòng sông, ngọn núi ở quê hương đều mang tên những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam
- Giá trị nghệ thuật tác phẩm Tượng đài vĩ đại nhất
- Lí lẽ được kết hợp với dẫn chứng và diễn đạt qua hình ảnh so sánh sinh động, dễ hiểu.
- Bố cục rõ ràng, lập luận mạch lạc.
- Giọng văn đầy cảm xúc và tha thiết.
Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 43 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
- Đọc văn bản Tượng đài vĩ đại nhất, tìm hiểu thêm thông tin về thời điểm ra đời của bài viết (ghi ở cuối bài).
- Liên hệ với văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta và hiểu biết về những tấm gương hi sinh cao cả của những thế hệ đi trước để hiểu thêm về văn bản nghị luận này.
Trả lời:
Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất được viết vào ngày 27/7/2012.
Đọc hiểu
* Nội dung chính của Tượng đài vĩ đại nhất: Văn bản nêu lên suy nghĩ về sự hi sinh cao cả của các thế hệ đồng bào, đồng chí để có được đất nước hôm nay.
* Trả lời câu hỏi giữa bài
Câu 1 (trang 43 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Ý khái quát trong phần 1 là gì?
Trả lời:
Ý khái quát trong phần 1 là khắp mọi nơi ở Việt Nam đều có những câu chuyện về sự hi sinh cao cả vì cộng đồng, vì dân tộc.
Câu 2 (trang 44 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phép lặp trong phần 2 có tác dụng gì?
Trả lời:
Phép lặp trong phần 2 làm nổi bật sự hi sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ.
Câu 3 (trang 44 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý các bằng chứng trong phần 2.
Trả lời:
Các bằng chứng trong phần 2 nêu rõ sự hi sinh của các chiến sĩ ở khắp nơi trên đất nước, từ Tây Bắc đến Tây Nguyên, từ con đường Trường Sơn đến Biển Đông và không khí, với hàng triệu người đã hi sinh qua hai cuộc kháng chiến.
Câu 4 (trang 44 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý câu mở đầu phần 3.
Trả lời:
Câu mở đầu phần 3 khẳng định rằng sự hi sinh của các con dân đất Việt luôn đáng tự hào.
Câu 5 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Thời điểm 27-7 giúp em hiểu thêm gì về nội dung bài viết?
Trả lời:
Thời điểm 27/7 giúp hiểu thêm về sự hi sinh cao cả của các chiến sĩ để có cuộc sống hôm nay.
* Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất viết về vấn đề gì? Tại sao vấn đề đó rất quan trọng?
Trả lời:
Văn bản Tượng đài vĩ đại nhất viết về sự hi sinh cao cả của các chiến sĩ để có được đất nước hiện tại. Vấn đề này quan trọng vì thế hệ trẻ cần nhận thức rõ sự hi sinh của các anh hùng để sống tích cực, trân trọng cuộc sống và có trách nhiệm bảo vệ tổ quốc.
Câu 2 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Mục đích của văn bản là gì? Hãy nêu lí lẽ và bằng chứng cụ thể được tác giả đưa ra để làm rõ mục đích đó.
Trả lời:
Mục đích của văn bản là để thế hệ trẻ hiểu về sự hi sinh của các anh hùng liệt sĩ. Tác giả nêu lí lẽ và bằng chứng cụ thể như:
Lí lẽ
Bằng chứng
- “Mỗi làng quê ở Việt Nam đều lưu giữ những câu chuyện về sự hi sinh vì cộng đồng, dân tộc.'
- 'Sự hi sinh vì tổ quốc của người Việt là vô bờ bến.'
- 'Mỗi ngọn núi, dòng sông ở đất nước đều ghi dấu hình ảnh các anh hùng liệt sĩ.'
- 'Trên khắp các nẻo đường từ Tây Bắc đến Nam Bộ, từ con đường Trường Sơn đến Biển Đông và trên không, đều có dấu tích của cuộc chiến tranh vệ quốc; nơi nào cũng lưu giữ hình ảnh những người con ưu tú.'
- 'Các chiến sĩ vẫn giữ tinh thần kiên cường, dù gặp nhiều thử thách.'
- 'Những chiến sĩ hi sinh trong các trận chiến không lùi bước, sẵn sàng đương đầu với nguy hiểm.'
Câu 3 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): “Tượng đài vĩ đại nhất” mà tác giả nhắc đến là gì? Tại sao đó lại là “tượng đài vĩ đại nhất”?
Trả lời:
“Tượng đài vĩ đại nhất” là hình hài Tổ quốc, kết tinh từ máu và xương của các chiến sĩ, anh hùng dân tộc. Đây là tượng đài vĩ đại nhất vì nó được hình thành từ những hi sinh to lớn của biết bao chiến sĩ để có được đất nước hôm nay.
Câu 4 (trang 45 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 6--8 dòng) giải thích vì sao thế hệ trẻ cần phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn”.
Trả lời:
Đoạn văn tham khảo
Truyền thống “uống nước nhớ nguồn” là một phần quý báu của văn hóa dân tộc ta. Thế hệ trẻ cần gìn giữ và phát huy tinh thần này vì đây là cách thể hiện lòng biết ơn đối với những thế hệ đi trước, những người đã hy sinh để chúng ta có cuộc sống ngày hôm nay. Những hoạt động như thăm viếng mộ liệt sĩ, tặng quà, và hỗ trợ gia đình liệt sĩ không chỉ là việc làm có ý nghĩa về mặt vật chất mà còn là sự thể hiện lòng tri ân sâu sắc. Đây là truyền thống cần được duy trì và phát huy để mỗi người luôn nhớ đến công lao của những người đã cống hiến cho tổ quốc và giữ gìn giá trị văn hóa dân tộc.
