6 Bài soạn 'Viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử' (Ngữ văn 7- SGK Cánh diều) xuất sắc nhất

Hướng dẫn

(trang 31, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

• Sự việc có thật là những sự kiện đã diễn ra trong thực tế, không hư cấu, tưởng tượng; được nhiều người biết đến hoặc chứng kiến, có sử sách ghi lại,...

- Nhân vật hoặc sự kiện không chỉ nằm trong lịch sử đấu tranh bảo vệ đất nước mà còn là những cá nhân hoặc sự kiện trong các lĩnh vực lao động, văn hóa, khoa học

- Các câu chuyện liên quan đến sự kiện hoặc nhân vật lịch sử thường được kể lại bởi người chứng kiến hoặc được sưu tầm, nghiên cứu và thể hiện qua sách, báo, phim ảnh…

• Để viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử, các em cần lưu ý:

- Xác định sự việc sẽ kể là sự việc gì. Sự việc đó liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử nào? Sự việc do em nghe kể lại hay đọc được từ sách, báo…?

- Xác định ngôi kể, nhân vật và sự việc chính

- Lập dàn ý

- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả khi kể

Thực hành

(trang 34, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chọn một trong hai đề sau:

Đề 1: Các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích

Đề 2: Dựa vào văn bản ở mục “Hướng dẫn”, em hãy đóng vai nhạc sĩ Văn Cao, viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca”

Phương pháp giải:

Gợi ý:

- Sự việc đó là gì? Liên quan đến nhân vật lịch sử nào?

- Sử dụng ngôi kể thứ ba

- Kể lại diễn biến sự việc

Lời giải chi tiết:

Khi Trần Quốc Tuấn còn nhỏ, cha ông và vua Trần Thái Tông, vốn là anh em, đã trở nên bất hòa. Năm 1251, trước khi qua đời, Trần Liễu dặn con trai: “Con hãy vì cha mà lấy thiên hạ. Nếu không, nơi chín suối, cha không thể nhắm mắt!” Trần Quốc Tuấn tuy gật đầu, nhưng ông không coi đó là điều phải mà luôn tìm cách xóa bỏ mọi hiềm khích trong hoàng tộc.

Cuối năm 1284, khi quân Nguyên - Mông sắp tấn công nước ta, Trần Quốc Tuấn được vua Trần Nhân Tông cử làm Tiết chế thống lĩnh. Từ Vạn Kiếp, ông kéo quân về Thăng Long để cùng triều đình bàn kế chống giặc.

Một hôm, Trần Quốc Tuấn mời Thái sư Trần Quang Khải xuống chiếc thuyền tại Đông Bộ Đầu để trò chuyện. Ông đã dùng nước thơm tắm cho Trần Quang Khải. Vừa dội nước thơm lên người Thái sư, Trần Quốc Tuấn nói:

Thật vinh dự, tôi được tắm cho Thái sư.

Thật hạnh phúc, tôi được Quốc công tắm cho.

Từ đó, mối hiềm khích giữa hai người hoàn toàn được xóa bỏ.

Thế giặc lúc đó rất mạnh, chúng ta nên “đánh” hay nên “hòa”? Trần Quốc Tuấn đã xin Thái Thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông mời các bô lão cao tuổi nhất, danh vọng nhất về Thăng Long để bàn kế giữ nước. Tại điện Diên Hồng, tiếng hô “Quyết chiến! Quyết chiến!” của các bô lão vang dội Kinh thành.

Trần Quốc Tuấn viết “Hịch tướng sĩ” và “Binh thư yếu lược”. Tướng sĩ hăng hái luyện tập cung tên, giáo mác, chiến mã. Hàng vạn binh sĩ hô vang hai chữ “Sát Thát”. Mùa hè năm 1285, 50 vạn quân xâm lược Nguyên - Mông bị đánh bại. Toa Đô bị quân ta chém đầu. Thoát Hoan phải chui vào ống đồng tránh mũi tên tẩm thuốc độc mới thoát chết!

Định hướng

a) 

- Sự việc có thật là sự việc đã xảy ra trong đời thực, không hư cấu, tưởng tượng, được nhiều người biết hoặc chứng kiến, có sử sách ghi lại, ... 

- Nhân vật hoặc sự kiện không chỉ có trong lịch sử đấu tranh giữ nước mà còn là những con người hoặc sự kiện trong các lĩnh vực lao động, văn hoá, khoa học như các nhà bác học, các nhà phát minh sáng chế, những nhà văn, hoạ sĩ, nhạc sĩ, các vận động viên nổi tiếng, ... 

- Các câu chuyện liên quan đến sự kiện hoặc nhân vật lịch sử thường được kể lại bởi người chứng kiến hoặc được sưu tầm, nghiên cứu và thể hiện lại qua sách, báo, phim ảnh, ...

- Vì thế, muốn viết bài văn theo yêu cầu trên, các em cần đọc sách, báo,..., sưu tầm một số câu chuyện lịch sử về:

+ Những anh hùng dân tộc từ xưa đến nay.

+ Những tấm gương về lòng yêu nước, lòng dũng cảm trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm.

+ Chuyện về cuộc đời hoạt động cách mạng và sinh hoạt đời thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các chiến sĩ cách mạng hoặc các nhà hoạt động xã hội nổi tiếng.

+ Những hoạt động khoa học, sáng tạo trong nhiều lĩnh vực cuộc sống. 

* Tìm hiểu bài mẫu: Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác Tiến quân ca.

Câu hỏi (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

- Văn bản kể lại sự việc gì? Ai là người kể chuyện? 

- Sự việc ấy liên quan đến nhân vật hay sự kiện lịch sử nào? 

- Những câu văn nào thể hiện sự kết hợp các yếu tố miêu tả với yếu tố tự sự? 

Trả lời:

- Văn bản Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác Tiến quân ca kể lại sự việc bài hát Tiến quân ca ra đời như thế nào do tác giả Ngọc An tổng hợp lại.

- Sự việc Tiến quân ca ra đời liên quan đến nhạc sĩ Văn Cao và liên quan đến sự kiện lịch sử là đất nước sắp bước sang một thời kì mới, thời kì kháng chiến chống Nhật năm 1945.

- Những câu văn kết hợp yếu tố tự sự với yếu tố miêu tả là:

+ “Tôi chưa được cầm một khẩu súng, chưa được gia nhập đội vũ trang nào, tôi chỉ biết đang làm một bài hát. Tôi chưa được biết chiến khu, chỉ biết những con đường ga, đường Hàng Bông, đường Bờ Hồ theo thói quen.”

+ Nhưng với tất cả lòng nhiệt huyết của chàng trai trẻ yêu nước, trên căn gác nhỏ… Văn Cao thấy mình như đang sống ở một khu rừng nào đó trên kia.

+ Bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn.

+ Bài Tiến quân ca đã nổ ra như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh tôi, hàng ngàn giọng hát cất vang lên theo những đoạn sôi nổi

+ Ở cánh tay áo mọi người, những băng cờ đỏ sao vàng đã thay băng vàng…Anh là người đã buông cờ đỏ sao trên kia và xuống cướp loa phóng thanh hát.

b) Để viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử, các em cần chú ý:

- Xác định sự việc sẽ kể là sự việc gì. Sự việc ấy có liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử nào? Sự việc do em nghe kể lại hay đọc được từ sách, báo, ...?

- Xác định ngồi kề, nhân vật và sự việc chính, ... 

- Lập dàn ý cho bài viết. 

- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả trong khi kể.

Thực hành

Bài tập (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chọn một trong hai đề sau:

Đề 1: Các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích.

Đề 2: Dựa vào văn bản ở mục “Định hướng”, em hãy đóng vai nhạc sĩ Văn Cao, viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca”.

a) Chuẩn bị (Với đề 2)

- Xem lại cách viết bài văn kể chuyện với các yếu tố thời gian, địa điểm, nhân vật, sự việc, tình tiết, cốt truyện và ngôi kể, ...

- Đọc lại văn bản Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác “Tiến quân ca”.

- Xác định ngôi kể, trình tự kể, ghi chép lại các chi tiết, sự việc, lời nói của các nhân vật cần chú ý từ văn bản đã đọc.

b) Tìm ý và lập dàn ý 

- Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:

+ Ai là người kể chuyện? 

→ Nhạc sĩ Văn Cao, ngôi thứ nhất, xưng tôi.

+ Câu chuyện xảy ra ở đâu, khi nào?

→ Câu chuyện xảy ra tại căn gác nhỏ ở phố Nguyễn Thượng Hiền- Hà Nội khi đất nước sắp bước sang thời kì mới: khóa quân chính kháng chiến chống Nhật.

+ Trong câu chuyện, có những nhân vật nào?

→ Câu chuyện, có những nhân vật: Anh Ph.D, Vũ Quý, Nam Cao

+ Những sự kiện nào liên quan đến sự và đời của bài hát Tiến quân ca? 

→ Trước khi sáng tác bài hát Tiến quân ca tôi (Nam Cao) không còn khát vọng, ước mơ của tuổi thanh niên, cuộc sống buồn chán và thất vọng. Đúng lúc đó gặp được Vũ Quý thông qua người bạn Ph.D, Vũ Quý giao cho Nam Cao sang tác nghệ thuật.

→ Khi viết bài hát Tiến quân ca: tôi chưa cầm súng, chưa ra chiến khu, chưa gặp chiến sĩ nhưng tại căn gác nhỏ tại phố Nguyễn Thượng hiền, tôi đã viết lên những lời ca Tiến quân ca.

→ Sau khi bài hát Tiến quân ca ra đời, được công bố, chào đón: lần đầu trong ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội; Lần thứ hai, trong cuộc mít tinh vào ngày 19-8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca.

+ Người kể có suy nghĩ gì về sự kiện bài hát Tiến quan ca ra đời? 

→ Bài hát được chọn làm Quốc ca Việt Nam cho đến ngày nay. 

→ Bài hát là niềm tự hào không phải của riêng tôi mà là của cả dân tộc. 

- Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:

Mở bài

Nêu lí do kể chuyện. Ví dụ: Ngày nay, bài hát Tiến quân ca đã quá quen thuộc và gần gũi với tất cả mọi người dân Việt Nam vì đó là Quốc ca. Những bài hát đó đã ra đời như thế nào thì không phải ai cũng rõ. Tôi xin kể lại câu chuyện về sự kiện lịch sử ấy.

Thân bài

Dựa vào câu chuyện Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác Tiến quân ca, lần lượt kể lại quá trình sáng tác bài hát đó theo một trình tự nhất định. + Tôi trước khi sáng tác bài hát Tiến quân ca ...

+ Tôi khi viết bài hát Tiến quân ca ...

+ Tôi sau khi bài hát Tiến quân ca ra đời, được công bố, chào đón,...

• Bài hát được hát lần đầu trong ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội. Bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hoà nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn. Những kỉ niệm của buổi hôm đó …
• Lần thứ hai, trong cuộc mít tinh vào ngày 19-8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca. Những kỉ niệm của lần thứ hai ...

Kết bài

Phát biểu suy nghĩ của người kể lại câu chuyện.

+ Bài hát Tiến quân ca đã ra đời như thế. Sau đó, bài hát được chọn làm Quốc ca Việt Nam cho đến ngày nay.

+ Bài hát là niềm tự hào không phải của riêng tôi mà là của cả dân tộc.

c) Viết

* Bài viết mẫu tham khảo: 

Ngày nay, bài hát Tiến quân ca đã quá quen thuộc và gần gũi với tất cả mọi người dân Việt Nam vì đó là Quốc ca. Những bài hát đó đã ra đời như thế nào thì không phải ai cũng rõ. Tôi xin kể lại câu chuyện về sự kiện lịch sử.

Tuổi thanh niên là tuổi của ước mơ, của hoài bão khát vọng. Ấy vậy mà tôi lúc ấy không còn khát vọng, ước mơ của tuổi thanh niên, buồn chán và thất vọng bủa vây cuộc đời tôi. Đúng lúc tuyệt vọng nhất tôi gặp được Vũ Quý thông qua người bạn thân Ph.D. Khi gặp Vũ Quý tôi mong muốn được tham gia chiến khu cùng các anh em cầm súng giết giặc. Nhưng có lẽ Vũ Quý theo dõi sự nghiệp sáng tác nghệ thuật của tôi nên giao cho tôi sáng tác nghệ thuật để cổ vũ tinh thần cho quân đội cách mạng.

Khi bắt tay viết bài hát Tiến quân ca, tôi chưa được cầm một khẩu súng, chưa được gia nhập đội vũ trang nào; tôi chưa được ra chiến khu, và cũng chưa từng gặp chiến sĩ cách mạng trong khóa quân chính ấy. Nhưng tại căn gác nhỏ ở phố Nguyễn Thượng Hiền, tôi lại hình dung đó là chiến khu, là khu rừng nào đó trên Việt Bắc, và cứ thế lời ca ra đời, con chữ tự nhiên hiện ra dưới ngòi bút. Tại căn gác nhỏ đó Ph.D đã chứng kiến sự ra đời của Tiến quân ca, và Vũ Quý là người đầu tiên biết đến bài hát này.

Bài hát Tiến quân ca ra đời được chào đón rất nồng nhiệt. Bài hát được công bố lần đầu trong ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội. Tại đây bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hoà nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn. Tại buổi hôm đó bài hát đã nổ ra như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh tôi hang ngàn giọng hát cất vang theo những đoạn sôi nổi. Trong một lúc những tờ truyền đơn in Tiến quân ca được phát cho từng người trong hàng ngũ các công chức dự mít tinh. Lúc này anh bạn Ph.D của tôi đã buông lá cờ đỏ sao vàng trên kia xuống và cướp loa phóng thanh hát vang Tiến quân ca. Con người trầm lặng ấy đã có sức hát hấp dẫn hang vạn quần chúng ngày hôm đó, cũng là người hát trước quần chúng lần đầu tiên và cũng là một lần duy nhất. Lần thứ hai bài hát Tiến quân ca của tôi xuất hiện là trong cuộc mít tinh vào ngày 19-8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng cất lời ca, thét lên tiếng căm thù vào mặt bọn đế quốc với sự hào hùng chiến thắng của cách mạng.

 Bài hát Tiến quân ca của tôi đã ra đời như thế đấy. Sau đó, bài hát được chọn làm Quốc ca Việt Nam cho đến ngày nay. Bài hát là niềm tự hào không phải của riêng tôi mà là của cả dân tộc Việt Nam. 

d) Kiểm tra và chỉnh sửa 

- Đọc lại bài viết, kiểm tra các ý đã đầy đủ và đúng trình tự được nêu ở dàn ý chưa. 

- Tự phát hiện và biết cách sửa các lỗi về viết như: 

+ Lỗi về ý: thiếu ý, ý lộn xộn, lạc ý, ý tản mạn, …

+ Lỗi về diễn đạt (dùng tử, viết câu), chính tả,...

Định hướng

a) 

- Sự việc có thật là sự việc đã xảy ra trong đời thực, không hư cấu, tưởng tượng, được nhiều người biết hoặc chứng kiến, có sử sách ghi lại, ... 

- Nhân vật hoặc sự kiện không chỉ có trong lịch sử đấu tranh giữ nước mà còn là những con người hoặc sự kiện trong các lĩnh vực lao động, văn hoá, khoa học như các nhà bác học, các nhà phát minh sáng chế, những nhà văn, hoạ sĩ, nhạc sĩ, các vận động viên nổi tiếng, ... 

- Các câu chuyện liên quan đến sự kiện hoặc nhân vật lịch sử thường được kể lại bởi người chứng kiến hoặc được sưu tầm, nghiên cứu và thể hiện lại qua sách, báo, phim ảnh, ...

- Vì thế, muốn viết bài văn theo yêu cầu trên, các em cần đọc sách, báo,..., sưu tầm một số câu chuyện lịch sử về:

+ Những anh hùng dân tộc từ xưa đến nay.

+ Những tấm gương về lòng yêu nước, lòng dũng cảm trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm.

+ Chuyện về cuộc đời hoạt động cách mạng và sinh hoạt đời thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các chiến sĩ cách mạng hoặc các nhà hoạt động xã hội nổi tiếng.

+ Những hoạt động khoa học, sáng tạo trong nhiều lĩnh vực cuộc sống. 

* Tìm hiểu bài mẫu: Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác Tiến quân ca.

Câu hỏi (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1)

- Văn bản kể lại sự việc gì? Ai là người kể chuyện? 

- Sự việc ấy liên quan đến nhân vật hay sự kiện lịch sử nào? 

- Những câu văn nào thể hiện sự kết hợp các yếu tố miêu tả với yếu tố tự sự? 

Trả lời:

- Văn bản trên kể về sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca”, Người kể chuyện dấu mình ( ngôi thứ 3).

- Sự việc ấy liên quan đến sự kiện lịch sử:

+ 17.8.1945 , khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội, bài hát Tiến quân ca đã được hàng ngàn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn.

+ lần thứ hai là trong cuộc mít tinh vào ngày 19.8.1945.

+ Những câu văn thể hiện sự kết hợp giữa yếu tố miêu tả và yếu tố tự sự:

“Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh tôi hang ngàn giọng hát cất vang lên theo đoạn những đoạn sôi nổi. Ở cánh tay áo mọi người, những bang cờ đỏ sao vàng đã thay bang của chính phủ Trần Trọng Kim…”

“ Hàng chục ngàn giọng hát cất lên, thét lên tiếng căm thù vào mặt bọn đế quốc với sự hào hùng chiến thắng của cách mạng..”

Anh là người đã buông lá cờ đỏ sao vàng trên kia và xuống cướp loa phóng thanh hát.

b) Để viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử, các em cần chú ý:

- Xác định sự việc sẽ kể là sự việc gì. Sự việc ấy có liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử nào? Sự việc do em nghe kể lại hay đọc được từ sách, báo, ...?

- Xác định ngồi kề, nhân vật và sự việc chính, ...

- Lập dàn ý cho bài viết.

- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả trong khi kể.

Thực hành

Bài tập (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chọn một trong hai đề sau:

Đề 1: Các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích.

Đề 2: Dựa vào văn bản ở mục “Định hướng”, em hãy đóng vai nhạc sĩ Văn Cao, viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca”.

a) Chuẩn bị (Với đề 2)

- Xem lại cách viết bài văn kể chuyện với các yếu tố thời gian, địa điểm, nhân vật, sự việc, tình tiết, cốt truyện và ngôi kể, ...

- Đọc lại văn bản Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác “Tiến quân ca”.

- Xác định ngôi kể, trình tự kể, ghi chép lại các chi tiết, sự việc, lời nói của các nhân vật cần chú ý từ văn bản đã đọc.

b) Tìm ý và lập dàn ý 

- Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:

+ Ai là người kể chuyện? 

→ Nhạc sĩ Văn Cao, ngôi thứ nhất, xưng tôi.

+ Câu chuyện xảy ra ở đâu, khi nào?

→ Câu chuyện diễn ra ở nhà riêng, khi nhân vật tôi nhớ lại những kỉ niệm lúc viết bài Tiến quân ca.

+ Trong câu chuyện, có những nhân vật nào?

→ Trong câu chuyện có “tôi”, anh P.D, Vũ Quý….

+ Những sự kiện nào liên quan đến sự và đời của bài hát Tiến quân ca? 

→

+ Trước khi sáng tác bài Tiến quân ca muốn được cầm súng, nhưng được giao nhiệm vụ là sáng tác nghệ thuật.

+ Khi được giao nhiệm vụ đã hết mình và khi ca khúc được xướng âm lần đầu tiên mọi người vô cùng xúc động

+ bài hát được hát lần đầu tiên vào ngày 17.8.1945

+ lần thứ hai là ngày 19.8.1945

+ Người kể có suy nghĩ gì về sự kiện bài hát Tiến quan ca ra đời? 

→ Xúc động, tự hào

- Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:

Mở bài

Nêu lí do kể chuyện. Ví dụ: Ngày nay, bài hát Tiến quân ca đã quá quen thuộc và gần gũi với tất cả mọi người dân Việt Nam vì đó là Quốc ca. Những bài hát đó đã ra đời như thế nào thì không phải ai cũng rõ. Tôi xin kể lại câu chuyện về sự kiện lịch sử ấy.

Thân bài

Dựa vào câu chuyện Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác Tiến quân ca, lần lượt kể lại quá trình sáng tác bài hát đó theo một trình tự nhất định. + Tôi trước khi sáng tác bài hát Tiến quân ca ...

+ Tôi khi viết bài hát Tiến quân ca ...

+ Tôi sau khi bài hát Tiến quân ca ra đời, được công bố, chào đón,...

• Bài hát được hát lần đầu trong ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội. Bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hoà nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn. Những kỉ niệm của buổi hôm đó …
• Lần thứ hai, trong cuộc mít tinh vào ngày 19-8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca. Những kỉ niệm của lần thứ hai ...

Kết bài

Phát biểu suy nghĩ của người kể lại câu chuyện.

+ Bài hát Tiến quân ca đã ra đời như thế. Sau đó, bài hát được chọn làm Quốc ca Việt Nam cho đến ngày nay.

+ Bài hát là niềm tự hào không phải của riêng tôi mà là của cả dân tộc.

c) Viết

Bài viết mẫu tham khảo

Bài hát “ Tiến quân ca” hay được mọi người biết đến với tên gọi là “Quốc ca” đã quá quen thuộc và gần gũi với mỗi người dân Việt Nam. Nhưng chắc hẳn, mọi người chưa nắm rõ bài hát ấy đã ra đời như thế nào. Nhân ngày kier niệm Cách mạng tháng Tám thành công tôi xin kể lại với bạn đọc về sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca” nhé!

Phải nói rằng bài hát Tiến quân ca được ra đời trong một bối cảnh lịch sử hết sức đặc biệt, khi đất nước sắp bước sàn một thời kì mới. Bài hát Tiến quân ca cũng đánh dấu một bước ngoặt lớn trong cuộc đời tôi – tôi đã tìm thấy lí tưởng sống.

Đã có lúc tôi tưởng rằng mình không còn ước mơ, khát vọng của tuổi trẻ. Cuộc sống chìm rong buồn chấn và thất vọng. Và giữa lúc tôi muốn từ bỏ tất cả: thơ ca, hội họa, âm nhạc thì anh Ph.D - một người bạn thân của tôi xuất hiện. Anh ấy đã giúp cuộc đời tôi sang ngã rẽ khác.

Anh Ph.D đã giới thiệu tôi với Vũ Qúy, một người anh từ lâu luôn dõi theo con đường nghệ thuật của tôi. Sau buổi nói chuyện hôm ấy với anh Vũ Quý, tôi đã tìm thấy con đường mới cho mình, con đường cách mạng. Lúc đó, thật sự tôi rất muốn, rất háo hức nhận một khẩu súng và được tham gia vào đội vũ trang. Thế nhưng anh Vũ Quý lại giao cho tôi nhiệm vụ là sáng tác nghệ thuật.

Khóa quân chính kháng Nhật sắp mở, lúc này cần một bài hát cổ vũ tinh thần cho đội quân cách mạng. Thú thật, trước đây tôi cũng có những sáng tác viết về lòng yêu nước chắc các bạn cũng nghe qua như Đống Đa, Thăng Long hành ca khúc,… nhưng viết về cách mạng thì tôi chưa viết bao giờ.

Tôi chưa từng được cầm súng, cũng chưa từng được gặp các chiến sĩ cách mạng trong khóa chính quân để xem họ hát như thế nào. Nhưng với tất cả lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ, của một chàng trai yêu nước, trên căn gác nhỏ ở phố Nguyễn Thượng Hiền - Hà Nội, tôi thấy mình như được sống ở một khu rừng nào đó trên kia Việt Bắc. Anh Ph.D - người chứng kiến sự ra đời của Tiến quân ca, anh Vũ Quý - người đầu tiên được biết đến bài hát và anh NGuyễn Đình Thi - người đầu tiên xướng âm ca khúc, đã vô cùng xúc động. Các anh bảo các anh như được tiếp thêm lòng tin, ý chí.

Lúc đó, tôi không ngờ rằng chỉ một thời gian ngắn sau, lần đầu tiên vào ngày 17.8.1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội, bài hát Tiến quân ca đã được hàng ngàn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn. Hôm đó, bài hát Tiến quân ca đã nổ như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh tôi, hàng ngàn giọng hát cất vang lên theo những đoạn sôi nổi. Ở cánh tay áo mọi người, những băng cờ đỏ sao vàng thay cho những băng vàng của chính phủ Trần Trọng Kim. Trong một lúc những tờ truyền đơn in bài Tiến quân ca được phát cho từng người trong hàng ngũ công chức dự mít tinh. Tôi đứng lẫn vào đám đông quần chúng trước Nhà hát Lớn. Tôi đã nghe giọng hát quen thuộc của anh Ph.D qua loa phóng thanh. Anh là người đã buông lá cờ đỏ sao vàng trên kia xuống cướp loa phóng thanh để hát.

Lần thứ hai, trong cuộc mít tinh ngày 19.8 hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca. Hàng chục ngàn giọng hát cất lên, thét lên như hét vào mặt bọn đế quốc với sự hào hùng chiến thắng của cách mạng.

Bài hát Tiến quân ca đã ra đời như thế đấy. Bài hát ra đời trong thời đại đánh dấu một “buổi bình minh mới” của dân tộc. Bài hát không chỉ là niềm tự hào của riêng tôi mà còn là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam. Mỗi khi nhắc lại kỉ niệm này tôi lại bồi hồi…

d) Kiểm tra và chỉnh sửa 

- Đọc lại bài viết, kiểm tra các ý đã đầy đủ và đúng trình tự được nêu ở dàn ý chưa. 

- Tự phát hiện và biết cách sửa các lỗi về viết như: 

+ Lỗi về ý: thiếu ý, ý lộn xộn, lạc ý, ý tản mạn, …

+ Lỗi về diễn đạt (dùng tử, viết câu), chính tả,...

Định hướng

Đọc văn bản trên và suy nghĩ để trao đổi:

- Văn bản kể lại sự việc gì? Ai là người kể chuyện?

- Sự việc ấy liên quan đến nhân vật hay sự kiện lịch sử nào?

- Những câu văn nào thể hiện sự kết hợp yếu tố miêu tả với tự sự?

Trả lời:

- Văn bản kể lại sự việc nhạc sĩ Văn Cao sáng tác bài hát Tiến quân ca và được cộng đồng đón nhận.

- Người kể chuyện: người kể chuyện ngôi thứ ba - tác giả bài viết: Ngọc An.

- Sự việc ấy liên quan đến:

+ Nhân vật: nhạc sĩ Văn Cao.
+ Sự kiện lịch sử: kháng Nhật, cuộc mít tinh của công chức Hà Nội, cuộc mít tinh vào ngày 19-8.

- Những câu văn nào thể hiện sự kết hợp yếu tố miêu tả với tự sự:

+ Lúc đó, ông rất háo hức muốn được nhận "một khẩu súng và được tham gia vào đội vũ trang", nhưng nhiệm vụ mà ông được giao là sáng tác nghệ thuật.
+ Nhưng với tất cả lòng nhiệt huyết của chàng trai trẻ yêu nước, trên căn gác nhỏ ở phố Nguyễn Thượng Hiền - Hà Nội, Văn Cao thấy mình như đang "sống ở một khu rừng nào đó trên kia, trên Việt Bắc", ông đã viết nên những giai điệu và ca từ của Tiến quân ca.
+ Có lẽ lúc đó, Văn Cao không ngờ rằng chỉ một thời gian ngắn sau, lần đầu tiên, vào ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội, bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn.
+ Bài hát Tiến quân ca đã nổ như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh tôi, hàng ngàn giọng hát cất vang lên theo những đoạn sôi nổi.
+ Anh là người đã buông lá cờ đỏ sao vàng trên kia và xuống cướp loa phóng thanh hát. Con người trầm lặng ấy đã có sức hát hấp dẫn hàng vạn quần chúng ngày hôm đó, cũng là người hát trước quần chúng lần đầu tiên, và cũng là một lần duy nhất.
+ Hàng chục ngàn giọng hát cất lên, thét lên tiếng căm thù vào mặt bọn đế quốc với sự hào hùng chiến thắng của cách mạng.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Thực hành

Bài tập: Chọn một trong hai đề sau:

Đề 1: Các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích.

=> Xem hướng dẫn giải

Vào năm 1946, anh trai của Bác Hồ là cụ Nguyễn Sinh Khiêm đã từ Nghệ An ra Hà Nội để thăm Bác. Ban đầu, cụ Nguyễn Sinh Khiêm đibộ từ Nam Đàn ra ga Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu quãng đường chừng 70 cây số. Lúc cụ lấy vé, ai cũng tưởng cụ là Bác Hồ cải trang để vi hành. Lúc đó các cán bộ ở huyện Quỳnh Lưu cũng tưởng như vậy và cảm thấy xúc động.

Ra đến ga Hàng Cỏ, vừa bước qua khỏi cổng ga thì đồng bào ở đây lại nhanh chóng vây kín lấy cụ, khẳng định đây là Cụ Hồ cải trang để vi hành. Cụ Nguyễn Sinh Khiêm đã đính chính: "Thưa bà con, tôi là một người dân xứ Nghệ, ra thăm Thủ đô, không phải Cụ Hồ". Nhưng đồng bào không tin, mỗi lúc kéo đến một đông. Lúc này, một chiến sĩ công an phát hiện thấy tình hình lạ đã gọi điện báo cáo lãnh đạo Nha Công an Trung ương. Nội dung báo cáo nêu rõ: "Có một cụ già nói giọng Nghệ Tĩnh, có râu, khuôn mặt rất giống Bác Hồ, nhân dân tin là Bác Hồ nên vây kín chưa đi được. Nhiều khả năng đây là người anh ruột của Bác'.

Lúc ấy, đồng chí Lê Giản - Tổng Giám đốc Nha Công an Trung ương nghe báo cáo liền cử người và xe ra ga Hàng Cỏ để đón người khách. Có lẽ vì muốn tránh đám đông nên cụ Nguyễn Sinh Khiêm đã đồng ý lên xe. Khi đồng chí Lê Giản mạnh dạn thưa chuyện: "Thưa bác, bác ra thăm Hồ Chủ tịch mà không thông báo trước để chúng cháu cho xe đón đỡ vất vả", cụ Nguyễn Sinh Khiêm trả lời ngay: "Ông làm chức trách Nhà nước mà ăn nói buồn cười. Lẽ đời thì em thăm anh, chứ anh nào thấy em làm to lại ra thăm. Tôi ra đây là thăm Thủ đô nước Việt Nam mới xem thế nào, chứ không phải thăm em làm Chủ tịch nước.".

Khi biết người anh Nguyễn Sinh Khiêm ra Hà Nội, Bác Hồ lặng đi, xúc động. Vì hoàn cảnh lúc đó Bác Hồ chưa thể gặp anh mình ngày, đã nhờ người tiếp anh trai và mua rượu. Đến đêm, trời mưa, Bác Hồ hóa trang mặc áo the, đội ô đi cùng hai đồng chí đến phòng làm việc của đồng chí Lê Giản ở phố Trần Hưng Đạo có cửa ra vào phía phố Dã Tượng, bác Hồ cởi áo thera, vào gặp anh trai. Vừa thấy anh trai, Bác Hồ chạy đến ôm lấy anh khẽ kêu lên: "Anh Cả!". Cụ Nguyễn Sinh Khiêm cũng ôm lấy Bác Hồ rồi nghẹn ngào thốt lên: "Chú râu đã dài thế này à?". Rồi hai anh em ôm nhau khóc. Người thư kí nhẹ nhàng khép cửa lại rồi nhè nhẹ lui ra...

Đề 2: Dựa vào văn bản ở mục "Định hướng", em hãy đóng vai nhạc sĩ Văn Cao, viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát "Tiến quân ca".

=> Xem hướng dẫn giải

Ngày nay, bài hát Tiến quân ca đã quá quen thuộc và gần gũi với tất cả người dân Việt Nam vì đó là Quốc ca. Nhưng bài hát đó đã ra đời như thế nào thì không phải ai cũng rõ. Tôi xin kể lại câu chuyện về sự kiện lịch sử ấy.

Trước khi sáng tác bài hát Tiến quân ca, đã có lúc tôi tưởng mình không còn những ước mơ và khát vọng của tuổi thanh niên. Tôi thực sự đã rất buồn chán và thất vọng. Bạn bè tôi đều cho rằng tôi là người tài hoa, hiểu biết cả hội họa, thơ ca và âm nhạc. Nhưng sự thất vọng khiến tôi muốn từ bỏ tất cả. Thật may lúc đó tôi đã gặp lại người anh Ph. D. Nhờ Ph. D mà tôi được gặp lại anh Vũ Qúy, một người anh từ lâu đã luôn dõi theo con đường nghệ thuật của tôi. Sau buổi nói chuyện với anh Vũ Qúy, tôi đã tìm thấy một con đường đi mới, tìm được lí tưởng sống, đó là con đường cách mạng.

Tôi đã rất háo hức muốn được nhận một khẩu súng và được tham gia vào đội vũ trang. Nhưng nhiệm vụ mà tôi nhận được là sáng tác nghệ thuật. Khi ấy khóa quân chính kháng Nhật sắp mở, cần một bài hát cổ vũ tinh thần cho quân đội cách mạng. Trước đây, tôi đã sáng tác nhiều bài hát thể hiện lòng yêu nước như Đống Đa, Thăng Long hành khúc ca, Tiếng rừng,... nhưng tôi chưa từng viết một bài ca cách mạng.

Tôi chưa được cầm một khẩu súng, chưa được gia nhập đội vũ trang nào, tôi chỉ biết đang làm một bài hát. Tôi chưa được biết chiến khu, chỉ biết những con đường ga, đường Hàng Bông, đường Bờ Hồ theo thói quen tôi đi. Tôi chưa gặp các chiến sĩ cách mạng của chúng ta trong khóa quân chính đầu tiên ấy để biết họ hát như thế nào. Vậy là, bằng tất cả lòng nhiệt huyết yêu nước, trên căn gác nhỏ ở phố Nguyễn Thượng Hiền, tôi đã cảm tưởng như mình sống ở một khu rừng nào đó trên kia, trên Việt Bắc. Ở căn gác nhỏ của sự tưởng tượng ấy, tôi đã viết nên giai điệu và ca từ của Tiến quân ca. Anh Ph. D - người chứng kiến sự ra đời của Tiến quân ca, anh Vũ Qúy - người đầu tiên được biết đến bài hát và Nguyễn Đình Thi - người đầu tiên xướng âm ca khúc, đã vô cùng xúc động. Họ như được tiếp thêm lòng tin và ý chí.

Tôi cũng không ngờ rằng chỉ một thời gian ngắn sau, lần đầu tiên, vào ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công chức Hà Nội, bài hát của tôi đã được hàng ngàn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quang trường Nhà hát Lớn. Bài Tiến quân ca đã nổ như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh tôi, hàng ngàn giọng hát cất vang lên theo những đoạn sôi nổi. Ở cánh tay áo mọi người, những băng cờ đỏ sao vàng đã thay băng vàng của chính phủ Trần Trọng Kim. Trong một lúc, những tờ truyền đơn in Tiến quân ca được phát cho từng người trong hàng ngũ các công chức dự mít tinh. Tôi đã đứng lẫn vào đám đông quần chúng trước cửa Nhà hát Lớn. Tôi đã nghe giọng hát quen thuộc của bạn tôi, anh Ph. D, qua loa phóng thanh. Anh là người đã buông lá cờ đỏ sao vàng trên kia và xuống cướp loa phóng thanh hát. Con người trầm lặng ấy đã có sức hát hấp dẫn hàng vạn quần chúng ngày hôm đó, cũng là người hát trước quần chúng lần đầu tiên, và cũng là một lần duy nhất.

Lần thứ hai bài hát của tôi được vang lên là trong cuộc mít tinh vào ngày 19-8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca. Hàng chục ngàn giọng hát cất lên, thét lên tiếng căm thù vào mặt bọn đế quốc với sự hào hùng chiến thắng của cách mạng. Bài hát Tiến quân ca đã ra đời như thế. Sau đó, bài hát được chọn làm Quốc ca Việt Nam cho đến ngày nay. Bài hát là niềm tự hào không phải của riêng tôi mà là của cả dân tộc.

Câu hỏi trang 34 sách giáo khoa Ngữ văn 7 Cánh Diều

- Văn bản kể về sự việc gì? Ai là người kể chuyện?

- Sự việc đó liên quan đến nhân vật hay sự kiện lịch sử nào?

- Những câu văn nào kết hợp yếu tố miêu tả với yếu tố tự sự?

Trả lời:

- Văn bản Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác bài hát Tiến quân ca kể về quá trình ra đời của bài hát Tiến quân ca do tác giả Ngọc An tổng hợp lại.

- Sự việc Tiến quân ca ra đời liên quan đến nhạc sĩ Văn Cao và sự kiện lịch sử đất nước đang bước vào một thời kỳ mới, thời kỳ kháng chiến chống Nhật năm 1945.

- Những câu văn kết hợp yếu tố tự sự với yếu tố miêu tả là:

• “Tôi chưa từng cầm súng, chưa gia nhập đội vũ trang nào, chỉ biết mình đang sáng tác một bài hát. Tôi chưa thấy chiến khu, chỉ quen thuộc với các con đường như ga, Hàng Bông, Bờ Hồ.”
• Nhưng với tất cả lòng nhiệt huyết của chàng trai yêu nước, trên căn gác nhỏ… Văn Cao cảm thấy mình như đang sống trong một khu rừng nào đó ở trên cao.
• Bài hát Tiến quân ca được hàng nghìn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn.
• Bài Tiến quân ca bùng nổ như một trái bom. Nước mắt tôi trào ra. Xung quanh, hàng nghìn giọng hát vang lên theo những đoạn sôi nổi.
• Trên cánh tay mọi người, những băng cờ đỏ sao vàng thay thế cho băng vàng… Anh là người đã buông cờ đỏ sao trên đó và xuống cướp loa phóng thanh để hát.

b) Để viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử, các em cần chú ý:

- Xác định sự việc cần kể là gì. Sự việc đó liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử nào? Sự việc do em nghe kể lại hay đọc được từ sách báo, ...?

- Xác định nhân vật và sự việc chính, ...

- Lập dàn ý cho bài viết.

- Kết hợp các yếu tố miêu tả khi kể.

Bài tập trang 34 sách giáo khoa Ngữ văn 7 Cánh Diều

Đề bài: Chọn một trong hai đề sau:

Đề 1. Các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích.

Đề 2. Dựa vào văn bản ở mục “Định hướng”, em hãy vào vai nhạc sĩ Văn Cao, viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca”.

Viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích

Chủ tịch Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam. Cuộc đời của Người là tấm gương sáng cho mỗi người dân Việt Nam noi theo. Những câu chuyện về Người cũng luôn để lại bài học quý giá cho chúng ta.

Có câu chuyện rằng trong những năm tháng sống ở Việt Bắc, mỗi khi đi công tác, Bác luôn có hai đồng chí đi cùng. Lo lắng Bác mệt, hai đồng chí đã đề nghị mang ba lô giúp Bác, nhưng Bác không đồng ý. Bác nói:

- Đi đường rừng, leo núi ai cũng mệt, nếu đồ vật chỉ tập trung cho một người mang thì người đó càng nhanh mệt. Hãy phân đều cho cả ba người.

Hai đồng chí đành làm theo lời Bác, chia vật dụng vào ba chiếc ba lô. Bác hỏi lại:

- Các chú đã chia đều rồi chứ?

Hai đồng chí đáp:

- Thưa Bác, rồi ạ!

Sau đó, cả ba cùng lên đường. Qua một quãng đường, khi nghỉ, Bác đến chỗ các đồng chí và xách chiếc ba lô của mình lên. Bác hỏi:

- Tại sao ba lô của các chú nặng mà ba lô của Bác lại nhẹ?

Bác mở ra xem, thấy bên trong ba lô của mình chỉ có chăn màn.

Bác không hài lòng, nói:

- Chỉ có lao động thật sự mới mang lại hạnh phúc cho con người.

Sau đó, Bác yêu cầu hai đồng chí chia lại vật dụng vào ba chiếc ba lô mới đồng ý tiếp tục lên đường.

Câu chuyện nhỏ nhưng bài học lớn. Bác là người yêu lao động, suốt đời làm việc từ những việc lớn như cứu nước đến việc nhỏ như trồng cây. Việc gì có thể tự làm, Bác đều tự mình hoàn thành. Cách sống của Bác giúp mỗi người nhận ra giá trị của lao động và có ý thức tự giác học tập, làm việc hơn.

Những câu chuyện về Chủ tịch Hồ Chí Minh thật ý nghĩa. Chúng ta luôn nhận ra nhiều bài học bổ ích cho bản thân từ đó.

Viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát Tiến quân ca

Tôi là nhạc sĩ Văn Cao - người sáng tác bài hát “Tiến quân ca”. Bài hát này ra đời trong một bối cảnh lịch sử đặc biệt. Đối với tôi, bài hát đánh dấu một bước ngoặt lớn trong cuộc đời và sự tìm ra lý tưởng sống của mình.

Tôi đã từng mất đi khát vọng và ước mơ của tuổi trẻ. Cuộc sống chỉ chìm trong chán nản và tuyệt vọng. Giữa lúc tôi muốn từ bỏ tất cả, sự xuất hiện của anh Ph.D. - người bạn rất thân thiết đã thay đổi cuộc đời tôi.

Qua sự giới thiệu của anh Ph.D., tôi đã gặp Vũ Quý - người theo dõi con đường nghệ thuật của tôi từ lâu. Tôi có một buổi trò chuyện với anh và tìm ra một con đường mới cho mình, đi theo cách mạng.

Lúc đó, khóa quân chính kháng Nhật sắp mở, cần một bài hát để khích lệ tinh thần quân đội cách mạng. Tôi đã sáng tác nhiều bài hát yêu nước như Đống Đa, Thăng Long hành khúc ca, Tiếng rừng… nhưng chưa viết về cách mạng. Với lòng nhiệt huyết, tôi đã viết nên ca từ bài “Tiến quân ca”.

Anh Ph.D. chứng kiến toàn bộ quá trình sáng tác bài hát, anh Vũ Quý là người đầu tiên biết đến bài hát và Nguyễn Đình Thi là người đầu tiên xướng âm ca khúc. Họ rất xúc động.

Không ngờ, chỉ sau một thời gian ngắn, vào ngày 17 tháng 8 năm 1945, bài Tiến quân ca được hàng nghìn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước Quảng trường Nhà hát Lớn. Cảm xúc của tôi thật khó diễn tả. Bài Tiến quân ca bùng nổ như một trái bom. Trong một lúc, những tờ truyền đơn in Tiến quân ca được phát cho từng người trong hàng ngũ công chức dự mít tinh. Tôi đứng lẫn vào đám đông trước cửa Nhà hát Lớn và nghe thấy giọng hát quen thuộc của anh Ph.D. qua loa phóng thanh. Ngày 19 tháng 8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca.

Và bài hát “Tiến quân ca” ra đời như vậy, trong thời đại lịch sử đất nước đánh dấu “một buổi bình minh mới” của dân tộc. Điều đó khiến tôi tự hào khi nhớ về.

Hướng dẫn

Câu hỏi (trang 34, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

• Sự việc có thật là những sự việc đã xảy ra trong thực tế, không phải hư cấu hay tưởng tượng; được nhiều người biết đến hoặc chứng kiến, có sử sách ghi lại,...

- Nhân vật hoặc sự kiện không chỉ xuất hiện trong lịch sử đấu tranh giữ nước mà còn là những cá nhân hoặc sự kiện trong các lĩnh vực lao động, văn hóa, khoa học

- Các câu chuyện liên quan đến sự kiện hoặc nhân vật lịch sử thường được kể lại bởi người chứng kiến hoặc được sưu tầm, nghiên cứu và thể hiện qua sách, báo, phim ảnh…

• Để viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử, các em cần lưu ý:

- Xác định sự việc sẽ kể là sự việc gì. Sự việc đó liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử nào? Sự việc do em nghe kể lại hay đọc được từ sách, báo…?

- Xác định ngôi kể, nhân vật và sự việc chính

- Lập dàn ý

- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả khi kể

Thực hành

Câu hỏi (trang 34, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chọn một trong hai đề sau:

Đề 1: Các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích

Đề 2: Dựa vào văn bản ở mục “Hướng dẫn”, em hãy hóa thân thành nhạc sĩ Văn Cao, viết bài văn kể lại sự ra đời của bài hát “Tiến quân ca”

Lời giải

Dàn ý

- Mở bài

+ Nêu lý do kể chuyện.

- Thân bài

+ Dựa vào câu chuyện lần lượt kể lại theo một trình tự nhất định.

- Kết bài

+ Phát biểu suy nghĩ của người kể lại câu chuyện.

Bài tham khảo: 

Đề 1:

Khi Trần Quốc Tuấn còn nhỏ, thân phụ ông với vua Trần Thái Tông, vốn là hai anh em trở nên bất hòa. Năm 1251, trước khi qua đời, Trần Liễu trăng trối với con trai rằng: 'Con hãy vì cha mà lấy thiên hạ. Nếu không, nơi chín suối, cha không thể nhắm mắt!'. Trần Quốc Tuấn tuy gật đầu, nhưng ông không cho đó là điều phải mà luôn tìm mọi cách xóa bỏ mọi hiềm khích trong hoàng tộc.

Cuối năm 1284, giặc Nguyên - Mông sắp kéo đại binh sang xâm lược nước ta, Trần Quốc Tuấn được vua Trần Nhân Tông cử làm Tiết chế thống lĩnh. Từ Vạn Kiếp, Vương kéo quân mã về Thăng Long để cùng Triều đình bàn kế chống giặc. Một hôm, Trần Quốc Tuấn mời Thái sư Thượng tướng quân Trần Quang Khải xuống chiếc thuyền đóng tại Đông Bộ Đầu để đàm đạo. Trần Quốc Tuấn đã dùng nước thơm tắm cho Trần Quang Khải. Vừa dội nước thơm lên người Thái sư, vị Tiết chế Quốc công nói:

Thật hạnh ngộ, tôi được tắm hầu Thái sư.

Diễm phúc biết bao, tôi được Quốc công tắm cho.

Từ đó, mối tị hiềm giữa hai người được xóa bỏ hẳn.

Lúc bấy giờ thế giặc mạnh lắm, ta nên 'đánh' hay nên 'hòa'? Trần Quốc Tuấn đã xin Thái Thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông mời các bô lão cao tuổi nhất, danh vọng nhất về Thăng Long để bàn kế giữ nước. Tại điện Diên Hồng tiếng hô 'Quyết chiến! Quyết chiến!' của các bô lão rung chuyển Kinh thành.

Trần Quốc Tuấn viết 'Hịch tướng sĩ' và 'Binh thư yếu lược'. Tướng sĩ hăm hở luyện tập cung tên, giáo mác, chiến mã. Hàng vạn hùng binh thích vào cánh tay hai chữ 'Sát Thát'.. Mùa hè năm 1285, 50 vạn quân xâm lược Nguyên - Mông bị đánh tơi tả. Toa Đô bị quân ta chém đầu. Thoát Hoan phải chui vào ống đồng tránh mũi tên tẩm thuốc độc mới thoát chết!

Đề 2: 

Tôi là nhạc sĩ Văn Cao - người đã sáng tác ra bài hát “Tiến quân ca”. Bài hát này được ra đời trong một bối cảnh lịch sử đặc biệt. Còn với tôi, bài hát đã đánh dấu một bước ngoặt lớn của cuộc đời, đánh dấu sự kiện tôi tìm ra lí tưởng sống. Tôi đã từng mất đi những khát vọng và ước mơ của tuổi trẻ. Cuộc sống chỉ chìm trong chán nản và tuyệt vọng. Giữa lúc tôi muốn từ bỏ tất cả, sự xuất hiện của anh Ph. D. - một người bạn rất thân thiết đã khiến cuộc đời của tôi thay đổi.

Qua lời giới thiệu của anh Ph.D. tôi đã gặp được Vũ Quý - một người anh đã theo dõi con đường hoạt động nghệ thuật của tôi từ lâu. Tôi đã có một buổi trò chuyện với anh. Và sau đó, tôi tìm ra được một con đường mới cho mình, đi theo cách mạng.

Lúc đó, khóa quân chính kháng Nhật sắp mở, cần một bài hát để khích lệ tinh thần cho quân đội cách mạng. Nghĩ lại, tôi đã từng sáng tác rất nhiều bài hát về tinh thần yêu nước như: Đống Đa, Thăng Long hành khúc ca, Tiếng rừng… nhưng lại chưa từng viết về cách mạng. Nhưng với lòng nhiệt huyết của mình, tôi đã viết nên những ca từ của bài “Tiến quân ca”.

Anh Ph.D. là người đã chứng kiến toàn bộ quá trình sáng tác bài hát, anh Vũ Quý là người đầu tiên được biết đến bài hát và Nguyễn Đình Thi chính là người đầu tiên xướng âm ca khúc. Họ đã tỏ ra vô cùng xúc động.

Lúc đó, tôi cũng không ngờ rằng, chỉ sau một thời gian rất ngắn, vào ngày 17 tháng 8 năm 1945, Tiến quân ca được hàng nghìn người hòa nhịp cất cao tiếng hát trước quảng trường Nhà hát Lớn. Cảm xúc của tôi khi đó thật khó diễn tả. Bài Tiến quân ca nổ ra như một trái bom. Trong một lúc, những tờ truyền đơn in Tiến quân ca được phát cho từng người trong hàng ngũ công chức dự mít tinh. Khi ấy, tôi đứng lẫn vào trong đám đông quần chúng trước cửa Nhà hát Lớn. Tôi đã nghe thấy giọng hát quen thuộc của anh bạn tôi - Ph. D. qua loa phóng thanh. Lần thứ hai là ngày 19 tháng 8, hàng ngàn người và các em thiếu nhi cùng hát Tiến quân ca.