Buzz
1. Bài soạn tham khảo số 4
Bố cục
- Phần đầu: từ đầu ... sự chủ quan, kiêu ngạo của ếch do môi trường sống hạn chế.
- Phần hai: phần còn lại: hệ quả của sự chủ quan và kiêu ngạo.
Giá trị nội dung
Câu chuyện về cái nhìn hạn hẹp của con ếch qua miệng giếng nhỏ phản ánh sự phê phán những người tự mãn, kêu ngạo với hiểu biết hạn hẹp, đồng thời khuyến khích mở rộng tầm hiểu biết và tránh sự kiêu ngạo.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/101):
- Ếch nghĩ bầu trời chỉ bằng chiếc vung vì:
+ Sống trong một không gian chật hẹp
+ Xung quanh chỉ có một số ít loài nhỏ, luôn bị tiếng kêu của ếch làm phiền
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/101):
- Ếch bị trâu giẫm bẹp vì không nhận thức được sự thay đổi của môi trường, vẫn giữ thói quen cũ và coi thường mọi thứ
Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/101):
- Bài học:
+ Bài học về tinh thần học hỏi: nỗ lực tìm hiểu và mở rộng kiến thức
+ Bài học về thái độ: không được chủ quan và kiêu ngạo
- Ý nghĩa bài học:
+ Bài học có giá trị thực tiễn và phù hợp với thời đại
Luyện tập (SGK Ngữ văn 6 tập 1/101)
Bài 1:
- HS gạch chân hai câu văn thể hiện nội dung và ý nghĩa:
+ Ếch tưởng rằng bầu trời chỉ nhỏ bằng chiếc vung và tự coi mình như một vị chúa tể.
+ Nó vô ý và nhãng chệch, nhìn lên bầu trời mà không chú ý xung quanh, kết quả là bị trâu dẫm bẹp.
Bài 2:
- HS đưa ra một số hiện tượng:
+ Có những học sinh giỏi trong lớp, trường, huyện, tỉnh lại tưởng rằng mình đã đạt đỉnh cao, không còn ý thức phấn đấu thêm trong học tập.
2. Bài soạn tham khảo số 5
Giải đáp câu 1 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Đọc truyện Ếch ngồi đáy giếng và giải thích lý do vì sao ếch lại nghĩ bầu trời chỉ nhỏ bằng cái vung và tự cho mình là chúa tể?
Giải thích chi tiết:
Ếch nghĩ bầu trời chỉ nhỏ bằng cái vung và tự cho mình là chúa tể vì:
- Ếch sống lâu trong giếng hẹp.
- Xung quanh chỉ có một số loài vật nhỏ.
- Tiếng kêu 'Ồm ộp' của ếch khiến các loài vật khác sợ hãi.
⟹ Sống trong môi trường nhỏ hẹp và không tiếp xúc với thế giới bên ngoài khiến ếch trở nên ngạo mạn và chủ quan.
Giải đáp câu 2 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Tại sao ếch lại bị trâu dẫm bẹp?
Giải thích chi tiết:
Ếch bị trâu dẫm bẹp vì:
- Ếch vẫn giữ quan điểm cũ rằng mình là chúa tể và bầu trời chỉ nhỏ như cái vung
- Nó không quan sát xung quanh và không mở rộng tầm nhìn
- Thái độ kiêu ngạo, tự phụ khiến nó trở nên chủ quan
⟹ Ếch bị chết do thiếu hiểu biết, không quan sát và học hỏi.
Giải đáp câu 3 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Truyện ngụ ngôn 'Ếch ngồi đáy giếng' mang lại bài học gì? Ý nghĩa của bài học là gì?
Giải thích chi tiết:
*Những bài học từ truyện:
- Dù trong hoàn cảnh sống hạn chế, cần cố gắng mở rộng kiến thức qua nhiều hình thức khác nhau. Phải nhận thức được hạn chế của mình và không ngừng mở rộng tầm nhìn.
- Không được chủ quan, kiêu ngạo, coi thường người khác. Sự chủ quan, kiêu ngạo có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
*Ý nghĩa của bài học: Các bài học trên nhấn mạnh sự cần thiết phải khiêm tốn và cầu thị trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.
LUYỆN TẬP
Tìm và gạch chân hai câu văn quan trọng nhất trong văn bản về nội dung và ý nghĩa của truyện.
Giải đáp:
Hai câu văn quan trọng nhất là:
- 'Ếch nghĩ bầu trời chỉ nhỏ bằng cái vung và tự coi mình như một vị chúa tể'.
- 'Nó không chú ý xung quanh và vô ý, dẫn đến việc bị trâu dẫm bẹp”.
Giải đáp câu 2 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Cho ví dụ về các hiện tượng tương ứng với thành ngữ 'Ếch ngồi đáy giếng' trong đời sống.
Giải đáp:
- Một học sinh giỏi trong lớp luôn tự mãn, không còn cố gắng học tập và kết quả là thi cử không đạt kết quả như mong đợi.
- Cha ông đã có câu: 'Ở nhà nhất mẹ, nhì con. Ra đường gặp người giỏi hơn mình.' để nhắc nhở về sự khiêm tốn.
3. Bài soạn tham khảo số 6
Giải đáp câu 1 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Tại sao ếch lại nghĩ bầu trời chỉ nhỏ như cái vung và cảm thấy mình như một vị chúa tể?
- Ếch sống quá lâu trong giếng, chưa bao giờ nhìn thấy thế giới bên ngoài.
- Xung quanh ếch chỉ có vài loài động vật nhỏ bé;
- Mỗi khi ếch kêu 'ồm ộp', tiếng kêu vang vọng khắp giếng, khiến các loài vật khác sợ hãi.
Giải đáp câu 2 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Vì sao ếch lại bị trâu dẫm bẹp?
- Do ếch đã rời khỏi môi trường sống quen thuộc nhưng vẫn không cẩn thận, chủ quan, và không quan tâm đến xung quanh. Ếch vẫn “coi trời như vung”.
- Lối sống kiêu căng, tự phụ mà thực ra là thiếu hiểu biết và ngớ ngẩn.
Giải đáp câu 3 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Truyện “Ếch ngồi đáy giếng” truyền tải bài học gì? Ý nghĩa của bài học đó là gì?
* Bài học rút ra:
- Dù trong hoàn cảnh sống hạn chế, chúng ta vẫn cần phải mở rộng kiến thức bằng nhiều cách khác nhau. Phải nhận thức được giới hạn của mình và luôn cố gắng nhìn xa hơn.
- Không nên chủ quan, kiêu ngạo, coi thường người khác. Kiêu ngạo và chủ quan có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
* Ý nghĩa của bài học: Các bài học trên nhấn mạnh sự cần thiết phải khiêm tốn và cởi mở trong cuộc sống, không nên coi thường người khác và luôn lắng nghe ý kiến góp ý.
Luyện tập
Giải đáp câu 1 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Tìm và gạch chân hai câu quan trọng nhất trong văn bản về nội dung và ý nghĩa của truyện:
- “Ếch nghĩ bầu trời chỉ nhỏ bằng chiếc vung và tự cho mình là chúa tể”.
- “Nó không để ý đến xung quanh và bị một con trâu đi qua dẫm bẹp”.
Giải đáp câu 2 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Cho ví dụ về các hiện tượng trong cuộc sống tương ứng với “Ếch ngồi đáy giếng”:
- Tính chủ quan trong các kỳ thi quan trọng.
- Câu thành ngữ “Ở nhà nhất mẹ, nhì con, ra đường gặp nhiều người giỏi hơn mình”
4. Bài soạn tham khảo số 1
Bố cục:
- Đoạn 1 (từ đầu ... như một vị chúa tể): mô tả ếch trong giếng.
- Đoạn 2 (còn lại): mô tả ếch ra ngoài giếng.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Ếch nghĩ bầu trời nhỏ như cái vung và tự coi mình như chúa tể vì:
- Ếch đã sống quá lâu trong giếng, chỉ thấy bầu trời qua miệng giếng nên cho rằng bầu trời nhỏ bằng chiếc vung.
- Xung quanh chỉ có các loài động vật nhỏ bé hơn.
- Tiếng kêu của ếch làm cho các vật trong giếng sợ hãi.
⇒ Sống trong môi trường nhỏ hẹp và thiếu tiếp xúc với thế giới bên ngoài đã khiến ếch trở nên ngạo mạn và chủ quan.
Câu 2 (Trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Ếch bị trâu dẫm bẹp vì:
- Ếch vẫn giữ quan điểm cũ về việc mình là chúa tể và bầu trời chỉ nhỏ bằng vung
- Không quan sát xung quanh và không mở rộng tầm nhìn
- Thái độ kiêu ngạo và tự phụ đã khiến ếch trở nên chủ quan
→ Ếch bị chết vì thiếu hiểu biết và không quan sát, học hỏi.
Câu 3 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Bài học từ truyện:
- Môi trường sống nhỏ hẹp có thể làm hạn chế sự hiểu biết về thế giới. Cần phải mở rộng tầm nhìn và nhận thức để không bị hạn chế bởi môi trường.
- Sống lâu trong môi trường nhỏ hẹp có thể khiến con người trở nên nông cạn và chủ quan.
- Kiến thức hạn hẹp dễ dẫn đến kiêu ngạo và phải trả giá đắt.
Luyện tập
Bài 1 (Trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Truyện ngụ ngôn chia thành hai phần:
- Phần một: Hoàn cảnh sống hạn hẹp tạo nên sự chủ quan, kiêu ngạo: “Ếch cứ tưởng...”
- Phần hai: Sự trả giá cho lối sống tự phụ và nông cạn.
Bài 2 (trang 101 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Ví dụ về hiện tượng “Ếch ngồi đáy giếng” trong cuộc sống:
- Một số học sinh khá giỏi nhưng tự mãn, khi tham gia thi đấu với các bạn khác thì lại thất bại.
- Người thường khiêm tốn và nhận ra hạn chế của mình qua câu thành ngữ “Ếch ngồi đáy giếng”
5. Bài soạn tham khảo số 2
Tìm hiểu tổng quan
Khái niệm truyện ngụ ngôn:
- Là thể loại truyện có thể viết bằng văn xuôi hoặc văn vần.
- Sử dụng loài vật và đồ vật để ẩn dụ, truyền đạt thông điệp về con người một cách gián tiếp.
Bố cục
- Phần 1: Từ đầu → như một vị chúa tể: Mô tả ếch trong giếng.
- Phần 2: Phần còn lại: Mô tả ếch sau khi rời khỏi giếng.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 101 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ếch nghĩ bầu trời nhỏ như cái vung vì:
+ Sống lâu trong giếng, chưa bao giờ ra ngoài.
+ Nhìn thế giới bên ngoài qua miệng giếng, thấy bầu trời nhỏ bé.
+ Xung quanh chỉ có những loài vật nhỏ, tiếng kêu của ếch vang lớn nhất.
⇒ Cảm giác như mình là chúa tể.
Câu 2 (trang 101 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ếch bị trâu dẫm bẹp do tính kiêu ngạo, không để ý xung quanh vì vẫn nghĩ mình là chúa tể của bầu trời.
Câu 3 (trang 101 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Bài học: Chỉ trích những người hiểu biết hạn hẹp mà lại tự mãn.
- Ý nghĩa bài học:
+ Khuyên nhủ mọi người cần mở rộng kiến thức của mình.
+ Không nên tự mãn, kiêu ngạo.
Luyện tập
Bài 1 (trang 101 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Các câu văn quan trọng nhất thể hiện nội dung và ý nghĩa của câu chuyện:
- “Ếch nghĩ bầu trời nhỏ như chiếc vung và tự cho mình là chúa tể.”
- “Nó không để ý xung quanh và bị một con trâu đi qua dẫm bẹp.”
Bài 2 (trang 101 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Các hiện tượng trong cuộc sống tương tự thành ngữ “Ếch ngồi đáy giếng”:
- Kiến thức hạn hẹp nhưng lại kiêu ngạo.
- Tự khiêm tốn về khả năng của bản thân.
6. Bài soạn tham khảo số 3
Bố cục:
- Phần 1 (từ đầu ... như một vị chúa tể): Ếch trong giếng.
- Phần 2 (còn lại): Ếch ra ngoài giếng.
Tóm tắt
Ếch sống lâu trong giếng và nghĩ mình là chúa tể, bầu trời chỉ là chiếc vung. Khi mưa lớn, nước tràn ra ngoài, ếch bị một con trâu dẫm bẹp do thói kiêu ngạo.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 101 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ếch nghĩ bầu trời nhỏ như cái vung vì nó sống lâu trong giếng, chỉ nhìn ra ngoài qua miệng giếng hẹp. Tiếng kêu của nó làm cho các con vật nhỏ trong giếng sợ hãi.
Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Ếch bị trâu dẫm bẹp do sự kiêu ngạo, không biết thế giới rộng lớn bên ngoài giếng.
Câu 3 (trang 101 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Bài học:
- Môi trường hạn hẹp sẽ hạn chế kiến thức và tầm nhìn.
- Sống lâu trong môi trường nhỏ hẹp khiến hiểu biết trở nên nông cạn.
- Kiêu ngạo và chủ quan có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
- Cần mở rộng hiểu biết và thận trọng khi thay đổi môi trường sống.
→ Ý nghĩa: Phê phán sự kiêu ngạo và khuyên nhủ mọi người mở rộng tầm hiểu biết.
Luyện tập
Câu 1 (trang 101 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Hai câu quan trọng nhất thể hiện nội dung và ý nghĩa câu chuyện:
- Ếch nghĩ bầu trời bé bằng cái vung và tự coi mình như chúa tể.
- Vì không để ý xung quanh, nó bị trâu dẫm bẹp.
Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Một số hiện tượng tương tự thành ngữ “Ếch ngồi đáy giếng”:
- Người thiếu cập nhật thông tin thường bị cười chê.
- Học sinh giỏi trong lớp, khi thi toàn trường lại thường thất bại vì quá tự mãn.
