1. Mẫu bài soạn 'Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI' - phiên bản 4
Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 41, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bạn quan tâm điều gì về tương lai? Bạn đã trau dồi những kĩ năng gì để chuẩn bị cho tương lai của chính mình?
Phương pháp giải:
Liên hệ từ bản thân, đưa ra điều bản thân quan tâm về tương lai. Đứng trước điều quan tâm ấy, bản thân đã tự trau dồi được những kĩ năng gì để chuẩn bị cho tương lai chính mình.
Lời giải chi tiết:
Trong tương lai, em quan tâm bản thân mình có công việc, định hướng tốt, phù hợp với thời đại không.
Để chuẩn bị cho tương lai chính mình, bản thân em đã tự học thêm nhiều kĩ năng sống, học cách giao tiếp đúng mực, không ngừng bổ sung, trau dồi nhiều kiến thức hơn để có hành trang đầy đủ nhất bước vào đời.
Trong khi đọc 1
Câu 1 (trang 41, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Vì sao chúng ta cần nắm vững kiến thức cốt lõi của ngành, kiến thức của các ngành gần, ngành liên quan?
Phương pháp giải:
Đọc và tham khảo nội dung văn bản để đưa ra câu trả lời cho câu hỏi vì sao chúng ta cần nắm vững kiến thức cốt lõi của ngành, kiến thức của các ngành gần, ngành liên quan?
Lời giải chi tiết:
Chúng ta cần nắm vững kiến thức cốt lõi của ngành, kiến thức của các ngành gần, ngành liên quan vì:
- Thế giới hiện đại không thể chia tách các ngành, các lĩnh vực, mà chúng tồn tại ràng buộc, lệ thuộc, tương tác với nhau.
- Thêm nữa, các vấn đề xã hội hiện đại đòi hỏi các giải pháp liên ngành, do vậy kiến thức liên ngành ngày càng trở nên quan trọng.
Vì vậy, chúng ta không chỉ nắm vững kiến thức cốt lõi của ngành mà còn hiểu biết về kiến thức của các ngành gần, ngành liên quan.
Trong khi đọc 2
Câu 2 (trang 43, SGK Ngữ Văn, tập một):
Chỉ ra yếu tố thuyết minh sử dụng trong đoạn văn
Phương pháp giải:
Vận dụng khái niệm về yếu tố thuyết minh, đọc lại đoạn văn và chỉ ra yếu tố thuyết minh sử dụng trong đó.
Lời giải chi tiết:
Yếu tố thuyết minh sử dụng trong đoạn văn:
- “Khối các môn học cốt lõi mà sinh viên trong thế kỉ XXI cần có là tiếng mẹ đẻ, ngôn ngữ toàn cầu (tiếng Anh), Nhân văn, Toán, Kinh tế, Khoa học, Địa lí, Lịch sử và Quản lí nhà nước - Trách nhiệm dân sự”
- “Khối kiến thức chung liên ngành bao gồm: Hiểu viết về các vấn đề toàn cầu (đa dạng văn hóa, tôn giáo, biến đổi khí hậu…), Hiểu biết về tài chính, kinh tế, kinh doanh (vai trò của nền kinh tế, tài chính cá nhân…), Hiểu biết về vai trò và trách nhiệm dân sự (quyền công dân, nhân quyền, quan hệ nhà nước - công dân,....), Hiểu biết về y tế và sức khỏe (các biện pháp bảo vệ sức khỏe tâm thần và thể chất như giảm căng thẳng, tránh rủi ro y tế, dinh dưỡng,....theo dõi, giám sát sức khỏe cá nhân, các vấn đề an toàn và y tế cộng đồng…), Hiểu biết về môi trường (môi trường thiên nhiên - hệ sinh thái, nguồn nước, năng lượng, khí hậu, tác động của con người tới môi trường tự nhiên - tăng trưởng dân số, tiêu thụ tài nguyên, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, phá rừng,..)
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Xác định luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản và mối liên hệ giữa các yếu tố ấy.
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản, xác định các luận đề chính, từ các luận đề ấy tìm và chỉ ra các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng trong văn bản và mối liên hệ giữa các yếu tố ấy.
Lời giải chi tiết:
Luận đề 1: Người trẻ cần chuẩn bị cho bản thân mình những hành trang kiến thức phù hợp với thế kỉ XXI đầy những bất định.
- Luận điểm 1: Người trẻ cần trau dồi không chỉ kiến thức cốt lõi của ngành mà còn cần nắm bắt kiến thức của các ngành gần, các ngành liền quan vì xã hội hiện đại đòi hỏi các giải pháp liên ngành.
- Luận điểm 2: Bên cạnh việc trau dồi kiến thức, người trẻ còn cần trau dồi kĩ năng vì tình trang thiếu kĩ năng làm việc ở người trẻ khi tham gia thị trường lao động sau tốt nghiệp đại học là vấn đề của nhiều quốc gia.
- Luận điểm 3: Bên cạnh việc trau dồi kiến thức và kĩ năng, người trẻ cần có thái độ đúng mực.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Các luận điểm trong bài viết đã làm sáng tỏ luận đề như thế nào? Theo bạn, lí lẽ, bằng chứng nào là tiêu biểu?
Phương pháp giải:
Xác định và chỉ ra các luận điểm, lí lẽ và bằng chứng chứng minh luận điểm. Đưa ra lí lẽ, dẫn chứng tiêu biểu.
Lời giải chi tiết:
- Luận điểm 1: Người trẻ cần trau dồi không chỉ kiến thức cốt lõi của ngành mà còn cần nắm bắt kiến thức của các ngành gần, các ngành liền quan.
Lí lẽ: Thế giới hiện đại cho thấy không thể chia tách các ngành, các lĩnh vực mà chúng tồn tại ràng buộc, lệ thuộc, tương tác với nhau.
Lí lẽ: Các vấn đề xã hội hiện đại đòi hỏi các giải pháp liên ngành, do vậy kiến thức liên ngành ngày càng trở nên quan trọng.
Dẫn chứng: Giải pháp liên ngành đã trở nên hiển hiện nhất trong đại dịch Covid-19. Trong lúc nước sôi lửa bỏng, chống dịch cấp quốc gia và trên toàn cầu là bài toán không thể giải chỉ bằng các mô hình dịch tễ hay các giải pháp y tế, mà còn đòi hỏi các tính toán về công bằng, an sinh xã hội, về tâm lí xã hội và cách tiếp cận cộng đồng.
- Luận điểm 2: Bên cạnh việc trau dồi kiến thức, người trẻ còn cần trau dồi kĩ năng vì tình trang thiếu kĩ năng làm việc ở người trẻ khi tham gia thị trường lao động sau tốt nghiệp đại học là vấn đề của nhiều quốc gia.
Lí lẽ: Thiếu kĩ năng làm việc ở người trẻ khi tham gia thị trường lao động sau tốt nghiệp đại học là vấn đề của nhiều quốc gia.
Dẫn chứng: “Khung kĩ năng của thế kỉ XXI” là chỉ dẫn giúp thu hẹp khoảng cách giữa việc đào tạo ở đại học với nhu cầu của doanh nghiệp.
Lí lẽ: Ba khối kĩ năng trọng yếu cho sinh viên ở thế kỉ XXI: Kĩ năng học tập và sáng tạọ, Kĩ năng công nghệ, truyền thông và thông tin, Kĩ năng sống và nghề nghiệp.
- Luận điểm 3: Bên cạnh việc trau dồi kiến thức và kĩ năng, người trẻ cần có thái độ đúng mực.
Lí lẽ: Có thể thấy trong khung kĩ năng của công dân thế kỉ XXI đã ẩn chứa một phần thái độ mà những người trẻ cần có.
- Dẫn chứng tiêu biểu là: Giải pháp liên ngành đã trở nên hiển hiện nhất trong đại dịch Covid-19. Trong lúc nước sôi lửa bỏng, chống dịch cấp quốc gia và trên toàn cầu là bài toán không thể giải chỉ bằng các mô hình dịch tễ hay các giải pháp y tế, mà còn đòi hỏi các tính toán về công bằng, an sinh xã hội, về tâm lí xã hội và cách tiếp cận cộng đồng. Bởi đây là một dẫn chứng vô cùng cụ thể, đã được xác thực. Dẫn chứng này giúp cho văn bản trở nên có tính chính xác, độ tin cậy cao.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Nêu tác dụng của các yếu tố thuyết minh trong văn bản
Phương pháp giải:
Vận dụng hiểu biết về khái niệm và tác dụng của yếu tố thuyết minh trong văn bản viết, đưa ra các tác dụng của yếu tố thuyết minh đối với văn bản trên.
Lời giải chi tiết:
Các yếu tố thuyết minh trong văn bản đóng vai trò bổ sung, diễn đạt rõ ràng hơn luận điểm mà tác giả đưa ra. Yếu tố thuyết minh xuất hiện giúp cho nội dung văn bản trở nên có tính xác thực, độ tin cậy và thu hút người đọc hơn.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bạn hãy chỉ ra mục đích và thái độ của người viết được thể hiện trong văn bản.
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung chính của văn bản và các luận đề, luận điểm, lí lẽ, dẫn chứng của văn bản để tìm ra mục đích và thái độ của người viết thể hiện trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
Mục đích của người viết: Người viết muốn gửi gắm thông điệp tới bộ phận người trẻ hãy không ngừng trau dồi cho mình kiến thức, kĩ năng; không ngừng rèn luyện thái độ của bản thân để một hành trang tốt bước vào thế kỉ XXI - 1 thế kỉ đầy biến động.
Thái độ của người viết: Người viết bày tỏ thái độ lo lắng, vội vàng, khẩn trương, thôi thúc các bạn trẻ hãy hành động ngay từ bây giờ vì xã hội đang không ngừng biến chuyển, thay đổi mỗi ngày. Nếu người trẻ chậm bước sẽ bị bỏ lại phía sau.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bạn có đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” được trình bày ở đoạn cuối của văn bản không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đưa ra ý kiến của mình, có đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” được trình bày ở đoạn cuối văn bản không và giải thích.
Lời giải chi tiết:
Em hoàn toàn đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” được trình bày cuối văn bản. Vì: giữa thế kỉ XXI - thế kỉ của sự bất định thì mỗi con người chúng ta cần phải có những thay đổi, những thái độ sao cho phù hợp với sự chuyển biến của xã hội. Con người của xã hội mới đòi hỏi cần có những sự linh hoạt, dễ dàng thích nghi, luôn sẵn sàng trước những chuyển biến của thời thế sao cho không bị bỏ lại với thời đại, với xã hội.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Trong “Khung kĩ năng thế kỉ XXI”, những kĩ năng nào bạn thấy bản thân cần trau dồi thêm? Bạn sẽ làm gì để hình thành, phát triển các kỹ năng ấy?
Phương pháp giải:
Dựa vào “Khung kĩ năng thế kỉ XXI” được nhắc trong văn bản, liên hệ với bản thân và đưa ra những kĩ năng bạn thấy bản thân cần trau dồi. Sau đó đưa ra những cách để hình thành, phát triển các kỹ năng ấy.
Lời giải chi tiết:
Trong “Khung kĩ năng thế kỉ XXI” được nhắc trong văn bản, bản thân cần trau dồi thêm kĩ năng: Kĩ năng học tập và sáng tạo, Kĩ năng công nghệ, truyền thông và thông tin, Kĩ năng sống và nghề nghiệp.
Để hình thành, phát triển các kĩ năng ấy, bản thân em cần không ngừng học tập và thực hành thêm để trau dồi thêm kinh nghiệm cho các kĩ năng trên. Thêm vào đó, cần học cách lắng nghe, đóng góp ý kiến từ mọi người xung quanh để kĩ năng học tập và sáng tạo trở nên tốt hơn. Đồng thời, với kĩ năng sống và nghề nghiệp, bản thân em nhận thức được mình cần phải gặp gỡ, giao lưu với nhiều người hơn, học hỏi thêm từ những người đi trước….
2. Đề tài 'Người trẻ và những chuẩn bị cho thế kỉ XXI' - mẫu 5
* Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn quan tâm điều gì về tương lai? Bạn đã tích lũy những kỹ năng nào để chuẩn bị cho tương lai của bản thân?
Trả lời:
- Tôi quan tâm đến tương lai: thế giới sẽ thay đổi ra sao.
- Để chuẩn bị cho tương lai, tôi đã rèn luyện các kỹ năng:
+ Kỹ năng sinh tồn.
+ Tư duy phản biện.
* Đọc văn bản
Trả lời câu hỏi trong khi đọc:
Suy luận: Tại sao chúng ta cần nắm vững kiến thức cơ bản của ngành cũng như các ngành liên quan?
Chúng ta cần hiểu rõ kiến thức cơ bản của ngành và các ngành liên quan vì chúng bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau, giúp chúng ta thực hiện công việc và giải quyết tình huống một cách hiệu quả hơn.
Theo dõi: Chỉ ra yếu tố thuyết minh được sử dụng trong đoạn văn.
Yếu tố thuyết minh trong đoạn văn bao gồm:
- Giới thiệu và trình bày các nhóm môn học cơ bản và kiến thức chung:
+ “Các môn học cơ bản mà sinh viên thế kỉ XXI cần có gồm tiếng mẹ đẻ, ngôn ngữ toàn cầu (tiếng Anh), Nhân văn, Toán, Kinh tế… Trách nhiệm công dân”.
+ “Nhóm kiến thức chung liên ngành… bảo vệ môi trường…)”
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Văn bản đề cập đến những hành trang cần thiết mà người trẻ phải chuẩn bị cho thế kỉ XXI.
Trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Xác định luận đề, luận điểm, lý lẽ và bằng chứng trong văn bản và mối liên hệ giữa các yếu tố đó.
Trả lời:
* Luận đề: Người trẻ cần chuẩn bị những hành trang gì để bước vào thế kỉ XXI
* Luận điểm:
- Luận điểm 1: Chuẩn bị hành trang tri thức
+ “Dù là ngành nào, kiến thức cơ bản của ngành là điều cần thiết… tương tác lẫn nhau”.
+ “Ngoài kiến thức chuyên ngành, người trẻ cần có kiến thức chung cơ bản mà mọi người… cũng cần phải trang bị”.
+ “Các môn học cơ bản mà sinh viên thế kỉ XXI cần có là tiếng mẹ đẻ, ngôn ngữ toàn cầu (tiếng Anh), Nhân văn, Toán, Kinh tế… Trách nhiệm công dân”.
+ “Nhóm kiến thức chung liên ngành… bảo vệ môi trường…)”
- Luận điểm 2: Chuẩn bị hành trang kỹ năng.
+ “Thiếu kỹ năng làm việc khi tham gia thị trường… ở nhiều quốc gia”.
+ “P21 đưa ra ba nhóm kỹ năng quan trọng để… thích nghi với sự bất định”.
- Luận điểm 3: Hành trang thái độ
+ “Chúng ta có thể dự đoán sự bất định đến từ đâu… thích ứng với sự bất định”.
→ Các luận điểm và lý lẽ, bằng chứng có vai trò quan trọng trong việc làm rõ và chứng minh luận đề chính.
Câu 2 (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Các luận điểm trong bài viết đã làm rõ luận đề như thế nào? Theo bạn, lý lẽ và bằng chứng nào là tiêu biểu?
Trả lời:
- Các luận điểm trong bài viết làm cho luận đề trở nên rõ ràng và thuyết phục người đọc đồng tình với quan điểm được đưa ra.
- Theo tôi, lý lẽ và bằng chứng tiêu biểu nhất là: “Các môn học cơ bản mà sinh viên thế kỉ XXI cần có là tiếng mẹ đẻ, ngôn ngữ toàn cầu (tiếng Anh), Nhân văn, Toán, Kinh tế… Trách nhiệm công dân”.
Câu 3 (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Nêu tác dụng của các yếu tố thuyết minh trong văn bản.
Trả lời:
Tác dụng của các yếu tố thuyết minh trong văn bản là: làm cho văn bản cụ thể, hấp dẫn và thuyết phục hơn với người đọc, người nghe.
Câu 4 (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn hãy chỉ ra mục đích và thái độ của người viết trong văn bản.
Trả lời:
- Mục đích của người viết là: Khẳng định sự bất định của tương lai và nhấn mạnh việc người trẻ cần chuẩn bị hành trang (tri thức, kỹ năng, thái độ) cho thế kỉ mới.
- Thái độ của người viết thể hiện trong văn bản là: kiên quyết, mạnh mẽ và dứt khoát.
Câu 5 (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn có đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” được nêu ở đoạn cuối văn bản không? Vì sao?
Trả lời:
Tôi đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” được nêu ở đoạn cuối văn bản vì: khi chuẩn bị kỹ lưỡng, chúng ta sẽ thích nghi với môi trường và thế giới thay đổi, dễ dàng hòa nhập và phát triển bản thân trong thế giới mới.
Câu 6 (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 11 Tập 1): Trong “Khung kỹ năng thế kỉ XXI”, những kỹ năng nào bạn cần cải thiện thêm? Bạn sẽ làm gì để phát triển những kỹ năng đó?
Trả lời:
- Trong “Khung kỹ năng thế kỉ XXI”, những kỹ năng tôi cần cải thiện là:
+ Kỹ năng sống và làm việc.
+ Kỹ năng ICT (công nghệ, truyền thông, thông tin).
- Để phát triển các kỹ năng này, tôi đã:
+ Luôn tìm kiếm và học hỏi các kiến thức và kỹ năng liên quan đến công nghệ thông tin.
+ Học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp và người đi trước.
3. Bài soạn 'Người trẻ và hành trang vào thế kỉ XXI' - Mẫu 6
Câu 1. Xác định luận đề, luận điểm, lý lẽ và bằng chứng trong văn bản, và mối liên hệ giữa các yếu tố này.
Trả lời:
* Luận đề: Người trẻ và hành trang vào thế kỉ XXI
* Luận điểm:
- Người trẻ cần chuẩn bị hành trang tri thức: Kiến thức là điều cần thiết và rất quan trọng.
- Người trẻ cần trang bị kĩ năng: Có kiến thức mà không biết áp dụng thì cũng không có ích.
- Cuối cùng, hành trang không thể thiếu là thái độ.
→ Các luận điểm được đưa ra nhằm chứng minh luận đề. Các luận điểm cần được liên kết và logic, không lặp lại. Lý lẽ và bằng chứng được đưa ra để minh chứng cho các luận điểm.
Câu 2. Các luận điểm trong bài viết làm sáng tỏ luận đề như thế nào? Theo bạn, lý lẽ và bằng chứng nào nổi bật nhất?
Trả lời:
Luận đề được làm sáng tỏ qua việc trình bày từng luận điểm để chứng minh, làm rõ vấn đề rồi kết luận. Theo em, lý lẽ và bằng chứng cho luận điểm “Người trẻ cần chuẩn bị hành trang tri thức” là nổi bật nhất. Hai luận điểm còn lại bổ sung cho luận điểm này. Đối với người trẻ, hành trang quan trọng nhất để bước vào thời đại mới là kiến thức. Kiến thức là cơ sở để phát triển mọi lĩnh vực.
Câu 3. Tác dụng của các yếu tố thuyết minh trong văn bản là gì?
Trả lời:
Các yếu tố thuyết minh trong văn bản làm rõ nguồn gốc, cấu tạo, vai trò và ý nghĩa của việc chuẩn bị hành trang khi bước vào thế kỉ XXI.
Câu 4. Mục đích và thái độ của người viết trong văn bản là gì?
Trả lời:
Mục đích và thái độ của người viết thể hiện sự nghiêm túc, chân thành trong việc đưa ra những nhắc nhở và khuyến nghị cho thế hệ trẻ Việt Nam. Những thế hệ tương lai cần trang bị hành trang tốt nhất để phát triển bản thân và đất nước trong thời đại mới.
Câu 5. Bạn có đồng ý với quan điểm “thái độ phù hợp với sự bất định” ở đoạn cuối văn bản không? Vì sao?
Trả lời:
Tùy từng trường hợp mà thái độ và cách ứng xử cần phải linh hoạt, không thể luôn tuân theo một nguyên tắc cứng nhắc. Vì vậy, em hoàn toàn đồng ý với quan điểm “thái độ phù hợp với sự bất định” được trình bày ở đoạn cuối văn bản.
Câu 6. Trong “Khung kỹ năng thế kỉ XXI”, những kỹ năng nào bạn cảm thấy cần trau dồi thêm? Bạn sẽ làm gì để phát triển các kỹ năng đó?
Trả lời:
Trong “Khung kỹ năng thế kỉ XXI”, những kỹ năng em cần cải thiện là kỹ năng công nghệ, kỹ năng sống và nghề nghiệp. Trong thời đại 4.0 hiện đại, công nghệ thay đổi nhanh chóng, không hiểu biết về công nghệ sẽ khiến ta lạc hậu. Kỹ năng sống và nghề nghiệp cũng quan trọng không kém để bước vào đời. Để phát triển các kỹ năng này, em cần học tập chăm chỉ, cập nhật kiến thức và theo kịp các vấn đề của thời đại.
4. Bài soạn 'Người trẻ và hành trang cho thế kỉ XXI' - Mẫu 1
Người trẻ và hành trang cho thế kỉ XXI
(Đỗ Thị Ngọc Quyên, Nguyễn Đức Dũng)
I. Trước khi đọc.
Câu hỏi: Bạn quan tâm điều gì về tương lai? Bạn đã chuẩn bị những kĩ năng gì để sẵn sàng cho tương lai của mình?
Trả lời:
– Em quan tâm đến việc có một công việc ổn định và định hướng rõ ràng cho bản thân trong tương lai.
– Để chuẩn bị cho tương lai, em đã tích cực học hỏi các kĩ năng sống, cải thiện kỹ năng giao tiếp, và liên tục cập nhật kiến thức để có thể bước vào cuộc sống với đầy đủ trang bị.
II. Trong khi đọc.
Câu 1. Tại sao chúng ta cần hiểu biết vững về kiến thức ngành và các lĩnh vực liên quan?
Trả lời:
Chúng ta cần hiểu biết vững về kiến thức ngành và các lĩnh vực liên quan vì:
– Trong thế giới hiện đại, các ngành nghề không tách biệt mà liên kết chặt chẽ và tương tác với nhau.
– Các vấn đề xã hội hiện đại yêu cầu giải pháp liên ngành, do đó, hiểu biết về nhiều lĩnh vực là rất quan trọng.
→ Do đó, việc nắm vững kiến thức ngành và các lĩnh vực liên quan là cần thiết.
Câu 2. Xác định các yếu tố thuyết minh trong đoạn văn.
Trả lời:
Các yếu tố thuyết minh trong đoạn văn bao gồm:
– “Các môn học cốt lõi cần có là tiếng mẹ đẻ, ngôn ngữ toàn cầu (tiếng Anh), Nhân văn, Toán, Kinh tế, Khoa học, Địa lí, Lịch sử và Quản lí nhà nước – Trách nhiệm dân sự”
– “Các kiến thức chung liên ngành bao gồm: Hiểu biết về vấn đề toàn cầu (đa dạng văn hóa, tôn giáo, biến đổi khí hậu…), hiểu biết về tài chính và kinh tế (vai trò của nền kinh tế, tài chính cá nhân…), hiểu biết về trách nhiệm dân sự (quyền công dân, nhân quyền, quan hệ nhà nước – công dân…), hiểu biết về y tế và sức khỏe (biện pháp bảo vệ sức khỏe tâm thần và thể chất như giảm căng thẳng, dinh dưỡng, theo dõi sức khỏe cá nhân, an toàn cộng đồng…), hiểu biết về môi trường (hệ sinh thái, nguồn nước, năng lượng, khí hậu, tác động của con người tới môi trường tự nhiên như ô nhiễm không khí, nguồn nước, phá rừng…)
Câu 1. Xác định luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản và mối liên hệ giữa các yếu tố ấy.
Trả lời:
Luận đề 1: Người trẻ cần chuẩn bị cho bản thân những kiến thức phù hợp với thế kỉ XXI đầy biến động.
– Luận điểm 1: Người trẻ cần không chỉ nắm vững kiến thức ngành mà còn hiểu biết các lĩnh vực liên quan vì xã hội hiện đại yêu cầu giải pháp liên ngành.
– Luận điểm 2: Bên cạnh kiến thức, người trẻ cũng cần phát triển kĩ năng vì thiếu kĩ năng là vấn đề lớn của nhiều quốc gia đối với người mới ra trường.
– Luận điểm 3: Ngoài kiến thức và kĩ năng, người trẻ cần có thái độ đúng đắn.
Câu 2. Các luận điểm trong bài viết đã làm rõ luận đề như thế nào? Theo bạn, lí lẽ và bằng chứng nào là tiêu biểu?
Trả lời:
– Luận điểm 1: Người trẻ cần có kiến thức đa dạng và liên ngành.
+ Lí lẽ: Thế giới hiện đại yêu cầu sự kết nối và tương tác giữa các lĩnh vực.
+ Lí lẽ: Các vấn đề xã hội hiện đại đòi hỏi giải pháp liên ngành.
+ Dẫn chứng: Đại dịch Covid-19 cho thấy giải pháp cần phải bao gồm nhiều yếu tố từ công bằng xã hội đến tâm lý cộng đồng.
– Luận điểm 2: Thiếu kĩ năng làm việc là vấn đề của nhiều quốc gia.
+ Lí lẽ: Thiếu kĩ năng làm việc là vấn đề lớn với người mới tốt nghiệp.
+ Dẫn chứng: “Khung kĩ năng thế kỉ XXI” giúp điều chỉnh giữa đào tạo và nhu cầu doanh nghiệp.
+ Lí lẽ: Ba khối kĩ năng chính: học tập và sáng tạo, công nghệ, và kỹ năng sống và nghề nghiệp.
– Luận điểm 3: Người trẻ cần thái độ phù hợp.
+ Lí lẽ: Khung kĩ năng công dân thế kỉ XXI bao gồm cả thái độ cần thiết.
+ Dẫn chứng tiêu biểu: Đại dịch Covid-19 minh chứng cho sự cần thiết của thái độ linh hoạt và thích nghi.
Câu 3. Tác dụng của các yếu tố thuyết minh trong văn bản là gì?
Trả lời:
– Các yếu tố thuyết minh giúp làm rõ và củng cố luận điểm, làm cho nội dung văn bản trở nên xác thực và thu hút người đọc hơn.
Câu 4. Mục đích và thái độ của người viết trong văn bản là gì?
Trả lời:
– Mục đích của người viết là khuyến khích người trẻ không ngừng học hỏi và cải thiện bản thân để chuẩn bị cho thế kỉ XXI đầy thay đổi.
– Thái độ của người viết là sự khẩn trương và thúc giục người trẻ hành động ngay để không bị tụt lại phía sau trong xã hội đang thay đổi nhanh chóng.
Câu 5. Bạn có đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” không? Tại sao?
Trả lời:
Em đồng ý với quan điểm “thái độ phù hợp với sự bất định” vì trong thế kỉ XXI, mỗi cá nhân cần linh hoạt và thích ứng với những thay đổi của xã hội để không bị lạc hậu.
Câu 6. Trong “Khung kĩ năng thế kỉ XXI”, bạn cần trau dồi thêm kĩ năng gì? Bạn sẽ làm gì để phát triển các kĩ năng đó?
Trả lời:
Trong “Khung kĩ năng thế kỉ XXI”, em cần nâng cao kĩ năng học tập, sáng tạo, công nghệ, truyền thông và kỹ năng sống nghề nghiệp. Để phát triển, em sẽ học tập chăm chỉ, thực hành nhiều hơn, và giao lưu với người đi trước để học hỏi kinh nghiệm.
5. Bài soạn 'Người trẻ và hành trang vào thế kỉ XXI' - mẫu 2
Trước khi đọc
Bạn có những mối quan tâm gì về tương lai? Bạn đã chuẩn bị những kĩ năng nào cho tương lai của mình?
Gợi ý:
- Mối quan tâm trong tương lai: Chọn trường Đại học nào? Công việc là gì? Đạt được thành tựu gì trong nghề nghiệp?
- Những kĩ năng đã chuẩn bị cho tương lai: Kĩ năng thuyết trình, Kĩ năng làm việc nhóm, Kĩ năng giao tiếp…
Đọc văn bản
Câu 1. Tại sao chúng ta cần hiểu biết cốt lõi của ngành, kiến thức các ngành liên quan?
Vấn đề xã hội hiện đại đòi hỏi giải pháp liên ngành.
Câu 2. Xác định yếu tố thuyết minh trong đoạn văn.
Giới thiệu về khối kiến thức chung.
Sau khi đọc
Câu 1. Xác định luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản và mối liên hệ giữa các yếu tố.
Luận đề: Những hành trang cần thiết cho thế kỉ XXI.
- Luận điểm 1: Hành trang tri thức
Lí lẽ và bằng chứng: Kiến thức cốt lõi của ngành là cần thiết; Cần nắm bắt kiến thức các ngành liên quan; Trang bị kiến thức chung cần thiết cho công dân thế kỉ XXI.
- Luận điểm 2: Hành trang kĩ năng
Lí lẽ và bằng chứng: Thiếu kĩ năng làm việc là vấn đề nhiều quốc gia đối mặt; P21 đưa ra ba nhóm kĩ năng quan trọng cho sinh viên gồm kĩ năng học tập và sáng tạo, kĩ năng công nghệ thông tin và truyền thông, kĩ năng sống và nghề nghiệp.
- Luận điểm 3: Hành trang thái độ
Lí lẽ và bằng chứng: Thái độ cần có là sự sẵn sàng, chủ động, và chuẩn bị tốt.
=> Các luận điểm liên kết chặt chẽ, chứng minh luận đề. Lí lẽ và bằng chứng rõ ràng chứng minh luận điểm.
Câu 2. Các luận điểm trong bài viết làm rõ luận đề như thế nào? Theo bạn, lí lẽ, bằng chứng nào là nổi bật?
- Các luận điểm được trình bày cụ thể, rõ ràng theo thứ tự ưu tiên (thứ nhất, thứ hai, thứ ba).
- Lí lẽ, bằng chứng nổi bật: Trang bị kiến thức chung cần thiết cho công dân thế kỉ XXI (Các môn học cốt lõi cho sinh viên thế kỉ XXI…)
Câu 3. Tác dụng của các yếu tố thuyết minh trong văn bản là gì?
Yếu tố thuyết minh cung cấp thông tin chính xác, làm văn bản thuyết phục hơn.
Câu 4. Xác định mục đích và thái độ của người viết trong văn bản.
- Mục đích của người viết: Khẳng định sự bất định của tương lai và nhắc nhở người trẻ chuẩn bị hành trang (tri thức, kĩ năng, thái độ) cho thế kỉ mới.
- Thái độ của người viết: Kiên quyết, mạnh mẽ và dứt khoát.
Câu 5. Bạn có đồng ý với “thái độ phù hợp với sự bất định” ở đoạn cuối văn bản không? Vì sao?
- Ý kiến: Đồng ý
- Nguyên nhân: Điều này giúp con người chuẩn bị tốt hơn và dễ dàng thích nghi với thay đổi.
Câu 6. Trong “Khung kĩ năng thế kỉ XXI”, những kĩ năng nào bạn cần trau dồi thêm? Bạn sẽ làm gì để phát triển các kĩ năng đó?
- Kĩ năng cần trau dồi thêm: Kĩ năng sống và nghề nghiệp.
- Các bước thực hiện:
- Tham gia tích cực các hoạt động xã hội.
- Đọc thêm sách về kĩ năng, hướng nghiệp.
- Tham gia câu lạc bộ tại trường để rèn luyện kĩ năng.
- Học hỏi từ các thế hệ trước…
6. Bài soạn 'Người trẻ và hành trang cho thế kỉ XXI' - mẫu 3
I. Tác giả của văn bản “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”
- Đỗ Thị Ngọc Quyên
- Nguyễn Đức Dũng
II. Phân tích tác phẩm “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”
Thể loại: Văn bản thông tin
Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
- “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI” được trích từ trang web của Bộ Khoa học và Công nghệ, ngày 9/9/2021, https://www.most.gov.vn/vn/tin-tuc/20614/cong-nghe-ai-cua-hien-tai-và-tuong-lai.aspx
Phương thức biểu đạt
Văn bản sử dụng phương thức nghị luận
Tóm tắt văn bản “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”
Thế kỉ XXI là thời đại của toàn cầu hóa sâu rộng, nơi mà thế giới đã trở nên “phẳng” và “ảo” nhờ vào mạng Internet và các công nghệ truyền thông. Để chuẩn bị cho thời đại này, chúng ta cần nắm vững không chỉ kiến thức chuyên ngành mà còn kiến thức liên ngành vì sự kết nối và phụ thuộc giữa các lĩnh vực ngày càng gia tăng. Điều này làm cho việc hiểu biết về các ngành liên quan trở nên cực kỳ quan trọng.
Bố cục bài “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”
- Bố cục: 3 phần
+ Phần 1: Từ đầu đến “kỉ nguyên bất định ở thế kỉ XXI” – Giới thiệu bối cảnh và hành trang tri thức cần chuẩn bị cho người trẻ.
+ Phần 2: Từ “để ứng phó với bất định” - Đề cập đến việc chuẩn bị hành trang về kĩ năng.
+ Phần 3: Từ phần tiếp theo đến hết – Thảo luận về việc chuẩn bị hành trang về thái độ.
Giá trị nội dung
- Văn bản trình bày những hành trang thiết yếu mà người trẻ cần chuẩn bị cho thế kỉ XXI.
Giá trị nghệ thuật
- Văn bản sử dụng từ ngữ và kiến thức sâu rộng, tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của bài nghị luận.
- Cung cấp hệ thống lí lẽ và dẫn chứng chặt chẽ, có sức thuyết phục cao.
III. Phân tích chi tiết tác phẩm “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”
Hệ thống luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng
* Luận đề: Những hành trang cần thiết cho người trẻ để bước vào thế kỉ XXI
* Luận điểm:
- Luận điểm 1: Chuẩn bị hành trang tri thức
+ “Kiến thức cốt lõi của ngành là điều tất yếu, nhưng trong thế giới hiện đại, sự kết nối giữa các ngành là rất quan trọng.”
+ “Ngoài kiến thức chuyên môn, người trẻ cần có kiến thức chung về các lĩnh vực khác để có thể giải quyết các vấn đề đòi hỏi giải pháp liên ngành.”
+ “Những môn học quan trọng cho sinh viên thế kỉ XXI bao gồm tiếng mẹ đẻ, tiếng Anh, Nhân văn, Toán, Kinh tế… và trách nhiệm dân sự.”
+ “Kiến thức liên ngành giúp giải quyết các vấn đề như bảo vệ môi trường, tài chính…”
- Luận điểm 2: Chuẩn bị hành trang về kĩ năng.
+ “Nhiều quốc gia đang đối mặt với vấn đề thiếu kĩ năng làm việc của người trẻ trên thị trường lao động.”
+ “Khung kĩ năng thế kỉ XXI bao gồm ba nhóm kĩ năng chính: học tập và sáng tạo, công nghệ, truyền thông và thông tin, và kĩ năng sống và nghề nghiệp.”
- Luận điểm 3: Hành trang về thái độ
+ “Chúng ta cần chuẩn bị tinh thần để đối phó với sự bất định, chứ không phải hoang mang hay phó mặc.”
= > Các luận điểm và lí lẽ chứng minh và làm rõ luận đề chính.
Mục đích và thái độ của tác giả
- Mục đích của tác giả là khẳng định sự bất định trong tương lai và nhấn mạnh việc chuẩn bị tri thức, kĩ năng và thái độ cho thế kỉ mới.
- Thái độ của tác giả là kiên quyết và mạnh mẽ.
Phân tích tác phẩm “Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI”
Câu nói nổi tiếng: “Thế giới ngày mai thuộc về những người có tầm nhìn hôm nay” đã được chứng minh qua bài viết “Người trẻ và những hành trang vào thế kỷ XXI”. Bài viết nêu rõ các hành trang quan trọng mà người trẻ cần chuẩn bị để đối mặt với thế kỷ XXI đầy bất định.
Trước hết, tác giả mô tả bối cảnh và thực trạng của thế giới hiện đại với sự phát triển công nghệ mạnh mẽ. Sự bất định ngày càng gia tăng và lan rộng nhờ vào mạng Internet và công nghệ truyền thông.
Vậy người trẻ cần chuẩn bị gì để ứng phó với thời đại này?
Trước tiên, hành trang tri thức là yếu tố quan trọng. Tác giả nhấn mạnh vai trò của kiến thức và sự hiểu biết rộng trong thế kỷ 21. Ngoài kiến thức chuyên môn, người trẻ cần nắm bắt kiến thức liên ngành để giải quyết các vấn đề phức tạp. Điều này trở nên đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
Tác giả cũng đề cập đến “Khung kĩ năng thế kỉ XXI” của tổ chức “Partnership for 21st Century Skills”, bao gồm các môn học cốt lõi và kiến thức chung. Những môn học này không chỉ bao gồm chuyên ngành mà còn Nhân văn, Toán, Kinh tế, và nhiều lĩnh vực khác.
Tiếp theo, việc chuẩn bị kĩ năng cho sinh viên là cần thiết. Tác giả chỉ ra vấn đề thiếu kĩ năng làm việc và giới thiệu ba nhóm kĩ năng quan trọng theo khung kĩ năng của “Partnership for 21st Century Skills”: kĩ năng học tập và sáng tạo, công nghệ, truyền thông và thông tin, và kĩ năng sống và nghề nghiệp. Những kĩ năng này đặc biệt quan trọng để đối phó với bất định.
Cuối cùng, tác giả nhấn mạnh thái độ cần thiết để đối phó với sự bất định. Thay vì hoang mang, người trẻ nên chuẩn bị tinh thần chủ động và sẵn sàng đối mặt với những tình huống bất ngờ.
Bài viết “Người trẻ và những hành trang vào thế kỷ XXI” đã trình bày rõ ràng về sự bất định trong thế giới hiện đại và nhấn mạnh vai trò của tri thức, kiến thức chung, và kĩ năng để người trẻ có thể chuẩn bị tốt cho thế kỷ XXI. Việc tích lũy kiến thức và chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn có một cuộc sống tốt đẹp và hạnh phúc hơn.