6 Bài soạn xuất sắc về “Trí thông minh nhân tạo” (Ngữ văn 11 - SGK Kết nối tri thức)

I. Tác giả của văn bản ‘Trí thông minh nhân tạo’

- Ri- sát Oát-xơn, sinh năm 1961, là một nhà tương lai học và giảng viên đại học đến từ Anh.

- Ông nổi tiếng với những phân tích về phát minh, sáng chế và dự đoán các xu hướng toàn cầu trong tương lai.

- Một số sách của ông đã được xuất bản: SGK (Trang 74)

II. Phân tích văn bản ‘Trí thông minh nhân tạo’

• Thể loại

Văn bản thuộc loại thông tin.

• Nguồn gốc và bối cảnh sáng tác

Văn bản ‘Trí thông minh nhân tạo’ được trích từ cuốn sách “50 ý tưởng về tương lai” xuất bản năm 2012.

• Phương thức biểu đạt

Văn bản được trình bày theo phương thức thuyết minh.

• Tóm tắt nội dung

Trí thông minh nhân tạo (AI) đang trên đà trở thành hiện thực và có thể trở thành trợ thủ đắc lực cho con người, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu con người không kiểm soát được.

• Bố cục

- Phần 1: AI sắp trở thành hiện thực

- Phần 2: Những điều có thể xảy ra tiếp theo

• Giá trị nội dung

- Tác giả cung cấp thông tin về sự phát triển nhanh chóng của trí thông minh nhân tạo, các loại AI, và tác động của chúng đến cuộc sống con người.

- Đồng thời, tác giả nêu những quan điểm khác nhau về trí thông minh nhân tạo và dự đoán các viễn cảnh có thể xảy ra trong tương lai.

PauseUnmuteLoaded: 6.70%

• Giá trị nghệ thuật

- Các phương tiện phi ngôn ngữ như sơ đồ, ký hiệu được sử dụng hiệu quả để trình bày thông tin một cách rõ ràng và logic.

III. Phân tích chi tiết tác phẩm ‘Trí thông minh nhân tạo’

• Những thành tựu chính

=> Trí thông minh nhân tạo phát triển nhanh chóng

=> AI bắt đầu tự cạnh tranh với chính các nhà thiết kế của nó

=> Có khả năng AI sẽ thay thế chức năng của não bộ con người

• Cách trình bày dữ liệu trong văn bản

- Ký hiệu: thể hiện dự báo của tác giả về sự phát triển của AI -> sự tăng tốc độ phát triển và khả năng của AI (công cụ do con người tạo ra -> cạnh tranh với não bộ con người, đòi hỏi quyền bình đẳng với con người).

=> Sơ đồ thể hiện các mốc thời gian và sự kiện quan trọng trong quá trình phát triển của AI

=> Trình bày ngắn gọn, mạch lạc và logic => người đọc tiếp nhận thông tin một cách hiệu quả.

• Chủ đề, ý chính và ý phụ của văn bản

- Chủ đề: Dự đoán về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo trong tương lai.

- Ý chính 1: Tốc độ phát triển của trí thông minh nhân tạo.

+ Năm 1956, Giôn Mác Cát-thi đặt ra thuật ngữ “trí thông minh nhân tạo”.

+ Năm 2008: Máy tính cá nhân có khả năng xử lý khoảng 10 tỉ lệnh mỗi giây.

+ Năm 2040: Dự báo máy tính sẽ xử lý 100 nghìn tỉ lệnh mỗi giây.

- Ý chính 2: Các loại trí thông minh nhân tạo.

+ AI mạnh: máy móc có khả năng suy nghĩ thực sự.

+ AI yếu: trí thông minh hỗ trợ.

- Ý chính 3: Các quan điểm trái chiều về trí thông minh nhân tạo.

+ Một số người tin vào khả năng học hỏi và phản ứng của máy tính.

+ Một số người cho rằng máy tính không thể vượt qua trí não con người.

- Ý chính 4: Tác động của trí thông minh nhân tạo đối với cuộc sống con người.

+ Nuôi dưỡng ý tưởng, danh tiếng, thông tin, trí thông minh tổng hợp.

+ Giúp tăng cường sản xuất hàng hóa hiệu quả hơn.

+ Tạo ra tri thức với ít thiên lệch và theo một loạt quy định rộng hơn.

- Ý chính 5: Dự đoán các viễn cảnh có thể xảy ra.

+ Liệu não bộ con người có thể chỉ là một cỗ máy vật chất và có thể bị thay thế bởi máy móc, con người có thể đạt được sự hợp nhất với máy móc.

+ Khi máy móc trở nên thông minh hơn, điều gì sẽ xảy ra với những công việc mà máy móc sẽ đảm nhận trong tương lai?

• Thái độ và quan điểm của tác giả

- Dự đoán:

+ Máy móc có thể vượt qua năng lực của con người và con người có thể đạt được sự hợp nhất với máy móc, có thể đạt tới sự bất tử.

+ Máy móc ngày càng thông minh và có thể thay thế nhiều công việc của con người.

- Việc đưa ra các quan điểm trái chiều và đặt câu hỏi ở cuối văn bản cho thấy tác giả vẫn còn nghi ngờ và không chắc chắn về tương lai của trí thông minh nhân tạo.

- Tác giả mong muốn khơi gợi sự suy nghĩ và hành động từ độc giả.

Trước khi đọc

Hãy chia sẻ những kiến thức và mong muốn của bạn về trí thông minh nhân tạo.

Gợi ý:

Trí thông minh nhân tạo (AI) là công nghệ mô phỏng khả năng suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là hệ thống máy tính. AI được lập trình để tự động hóa các hành vi thông minh tương tự như con người, nhằm giảm bớt sự cần thiết của lao động con người và nâng cao độ chính xác.

Đọc văn bản

Câu 1. Tóm tắt nội dung chính của đoạn văn.

AI được thiết kế để hỗ trợ và không thay thế hoàn toàn trí tuệ con người. Trong tương lai, AI sẽ có khả năng học hỏi và phản ứng với các tình huống bất ngờ khi hoạt động.

Câu 2. Các từ ngữ liên kết thể hiện mối quan hệ giữa các ý trong đoạn văn là gì?

Các từ: đầu tiên, thứ hai

Sau khi đọc

Câu 1. Sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ để tóm tắt các mốc thời gian và thành tựu quan trọng trong sự phát triển của trí thông minh nhân tạo. Hãy bày tỏ ý kiến của bạn về các thông tin vừa tóm tắt.

Câu 2. Đánh giá hiệu quả của sơ đồ thông tin mà tác giả sử dụng.

Sơ đồ giúp trực quan hóa các mốc thời gian và sự kiện quan trọng trong sự phát triển của trí thông minh nhân tạo. Các thông tin được trình bày ngắn gọn, rõ ràng và khoa học, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận và hiểu biết hơn.

Câu 3. Xác định chủ đề, các ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.

Chủ đề: Dự báo sự phát triển của trí thông minh nhân tạo trong tương lai.

Ý chính

Ý phụ

Tốc độ phát triển của trí thông minh nhân tạo

Năm 1956…

Năm 2008…

Năm 2040…

Các loại trí thông minh nhân tạo

AI mạnh:...

AI yếu:...

Các quan điểm trái chiều về trí thông minh nhân tạo

Một số người tin vào khả năng học hỏi và phản ứng của máy tính.

Một số người cho rằng máy tính không thể vượt qua trí tuệ con người.

Tác động của trí thông minh nhân tạo đối với đời sống con người

Khuyến khích ý tưởng,…

Hỗ trợ người mua và người bán…

Tạo ra nhiều tri thức hơn…

Dự đoán các viễn cảnh có thể xảy ra

Liệu trí não con người có bị thay thế…?

Khi máy móc trở nên rất thông minh…

Câu 4. Theo bạn, việc trình bày các quan điểm trái chiều về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo và các câu hỏi ở phần cuối văn bản thể hiện quan điểm, thái độ của tác giả như thế nào?

Tác giả cho rằng sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI đang gây nhiều nghi ngờ. Các câu hỏi cuối bài nhằm khuyến khích người đọc có cái nhìn khách quan hơn về ảnh hưởng mạnh mẽ của AI đến cuộc sống. Bài viết cảnh báo không nên quá lạm dụng công nghệ AI trong tương lai.

Câu 5. Tác giả dự đoán gì về tương lai của trí thông minh nhân tạo? Bạn có đồng ý với những dự đoán đó không? Tại sao?

Tác giả dự đoán rằng loài người sẽ bước vào kỷ nguyên mới, nơi con người và máy móc sẽ hợp nhất và có thể đạt được sự bất tử ở một mức độ nào đó. Ngay cả khi máy móc không đạt được sự tinh vi như vậy, chúng vẫn có thể trở nên rất thông minh và đảm nhận nhiều chức năng giống như con người. Tôi không đồng ý với dự đoán này vì máy móc do con người thiết lập và kiểm soát, nên khả năng máy móc xâm chiếm thế giới là không thể. Nếu có sự cố xảy ra, con người có thể nhanh chóng xử lý tình huống.

Câu 6. Tìm hiểu thêm về các tác phẩm nghệ thuật liên quan đến trí thông minh nhân tạo. Bạn nghĩ gì khi liên hệ thông tin trong văn bản với các tác phẩm nghệ thuật bạn biết?

Trung tâm triển lãm Danysz Gallery tại Paris lần đầu tiên tổ chức triển lãm các tác phẩm nghệ thuật do trí tuệ nhân tạo (AI) thực hiện từ ngày 4/12/2022 đến 14/01/2023, với tên gọi 7.1. Nhóm nghệ sỹ Obvious giới thiệu 7 kỳ quan của thế giới cổ đại được tái hiện bởi AI. Để giữ yếu tố nghệ thuật, các bức tranh AI tạo ra được sao chép bởi một họa sỹ với chữ ký là dãy số của thuật toán. Tác phẩm nghệ thuật này cho thấy việc tạo ra hình ảnh đẹp không chỉ phụ thuộc vào kỹ thuật mà còn là sự sáng tạo. AI là công cụ hỗ trợ con người trong việc sáng tạo nghệ thuật. Chúng ta có thể chấp nhận làm việc với công cụ này để tạo ra nhiều tác phẩm mới hoặc từ chối công nghệ và tuyên bố không muốn nó tồn tại. Dù thế nào thì công nghệ vẫn không ngừng phát triển, và câu hỏi là chúng ta sẽ sử dụng nó như thế nào.

Kết nối đọc - viết

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin thú vị về trí tuệ nhân tạo.

Transformer, một mô hình trí tuệ nhân tạo học sâu ra mắt năm 2017, chủ yếu dùng trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Nó giải quyết bài toán khó khăn của ngôn ngữ, cho phép giao tiếp với máy móc bằng giọng nói thay vì phím bấm. Công nghệ này giúp máy móc dịch tài liệu, tóm tắt nội dung, và hiểu video cùng hình ảnh. GPT-3, phát triển từ Transformer, xử lý 175 tỷ thông số với 45TB dữ liệu và chi phí 12 triệu USD, tuy nhiên Google đã có mô hình với 1,6 nghìn tỷ thông số. Transformer hứa hẹn cạnh tranh gay gắt giữa các công ty công nghệ trong tương lai.

Tóm tắt về trí thông minh nhân tạo - Mẫu 1

Văn bản dự đoán rằng trí thông minh nhân tạo AI sẽ có sự phát triển vượt bậc trong tương lai, ảnh hưởng sâu rộng đến nhân loại.

Tóm tắt về trí thông minh nhân tạo - Mẫu 2

Trí thông minh nhân tạo AI đang dần trở thành hiện thực và sẽ trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực cho con người, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được kiểm soát tốt.

Tóm tắt về trí thông minh nhân tạo - Mẫu 3

Hiện tại, trí thông minh nhân tạo (AI) được xem như một công cụ bổ trợ chứ chưa vượt trội hơn trí tuệ con người. Tuy nhiên, trong tương lai, AI có thể phát triển đến mức có khả năng học hỏi và ứng phó với các tình huống không lường trước được.

Câu 1: Tác giả của văn bản về trí thông minh nhân tạo là ai?

• A. Ri-sát Oát-xơn
• B. Giôn Mát Cát-thi
• C. Mít-sen Cây-pơ
• D. Bin Can-vin

Câu 2: Văn bản về trí thông minh nhân tạo được trích từ:

• A. Hồ sơ tương lai: lược sử 50 năm tới
• B. Kĩ thuật số và con người: chúng ta sẽ sống, yêu và suy nghĩ ra sao trong tương lai
• C. 50 ý tưởng về tương lai
• D. Trí tuệ tương lai: kỉ nguyên thông tin đã thay đổi đầu óc chúng ta như thế nào, tại sao và chúng ta có thể làm gì?

Câu 3: Dòng nào nói đúng nhất về Ri-sát Oát-sơn:

• A. Ông sinh năm 1961 tại Anh
• B. Là nhà tương lai học và giảng viên đại học
• C. Ông còn là một tác giả nổi tiếng về phát minh, sáng chế và phân tích các xu hướng toàn cầu
• D. Tất cả các đáp án trên

Câu 4: Nội dung chính của cuốn sách '50 ý tưởng về tương lai' của Ri-sát Oát-sơn là:

• A. Dự báo về tương lai nhân loại như sự phát triển của công nghệ số, cạn kiệt tài nguyên, công nghệ nano, trí tuệ ngoài hành tinh, hiểm họa sinh học và dịch bệnh, khủng bố hạt nhân
• B. Dự đoán sự phát triển của trí tuệ nhân tạo có thể thay thế con người trong tương lai
• C. Những hành động của con người để ngăn chặn thảm họa tương lai
• D. Tất cả các đáp án trên

Câu 5: Những cuốn sách đã xuất bản của Ri-sát Oát-sơn bao gồm:

• A. Kĩ thuật số và con người: chúng ta sẽ sống, yêu và suy nghĩ ra sao trong tương lai
• B. Trí tuệ tương lai: kỉ nguyên thông tin đã thay đổi đầu óc chúng ta như thế nào, tại sao và chúng ta có thể làm gì?
• C. 50 ý tưởng về tương lai
• D. Hồ sơ tương lai: lược sử 50 năm tới
• E. Tất cả các đáp án trên

Câu 6: Thuật ngữ trí thông minh nhân tạo được đặt ra vào năm nào?

• A. 1946
• B. 1956
• C. 1966
• D. 1976

Câu 7: Thuật ngữ trí thông minh nhân tạo do ai đặt ra:

• A. Giôn Mát Cát-thi
• B. Mít-sen Cây-pơ
• C. Bin Can-vin
• D. Một đáp án khác

Câu 8: Thuật ngữ trí thông minh nhân tạo viết tắt là:

• A. IA
• B. AI
• C. IB
• D. BI

Câu 9: AI được chia thành bao nhiêu nhóm và các nhóm đó là gì?

• A. AI mạnh
• B. AI yếu
• C. Cả A và B đều đúng
• D. Cả A và B đều sai

Câu 10: Theo số liệu nghiên cứu năm 2008, một máy tính có thể xử lý bao nhiêu lệnh mỗi giây?

• A. 10 tỉ lệnh
• B. 20 tỉ lệnh
• C. 90 tỉ lệnh
• D. Một con số khác

Câu 11: Theo nhà tương lai học Ray Cơ-dơ-uên, máy tính sẽ vượt qua bài kiểm tra Tu-rinh vào năm nào?

• A. 2019
• B. 2029
• C. 2039
• D. 2049

Câu 12: Theo Bin Can-vin, tại sao máy tính không thể mô phỏng được não người?

• A. Vì máy tính không thể đạt đến trình độ siêu nhiên
• B. Vì não người quá phức tạp
• C. Vì con người không thể phát minh ra máy tính như vậy
• D. Vì não người có nhiều lớp

Câu 13: Câu hỏi mà tác giả băn khoăn là gì?

• A. Não người chỉ là một cỗ máy với dây dợ và hóa chất, hay còn chứa đựng nhiều hơn thế?
• B. Nếu máy móc không đạt đến mức tinh tế đó, thì chúng vẫn có thể thông minh, vậy điều gì sẽ xảy ra với những người làm việc trước khi máy móc đảm nhận?
• C. Cả A và B đều đúng
• D. Cả A và B đều sai

Câu 14: Theo tác giả, thế giới tương lai sẽ như thế nào?

• A. Toàn kim loại
• B. Sử dụng rất nhiều pin
• C. Thế giới phẳng
• D. Cả A và B đều đúng

Câu 15: Theo tác giả, đến năm 2040 các bộ não máy có thể xử lý bao nhiêu lệnh mỗi giây?

• A. 100 nghìn tỉ lệnh
• B. 200 nghìn tỉ lệnh
• C. 300 nghìn tỉ lệnh
• D. Một con số khác

Câu 16: Theo Giôn Mát Cát-thi, kỉ nguyên của các cỗ máy thông minh sẽ trở thành sự thực trong bao lâu?

• A. 5 năm
• B. 10 năm
• C. 20 năm
• D. 30 năm

Câu 17: Hệ quả của việc các cỗ máy AI mạnh có khả năng học hỏi và ứng phó với sự kiện bất ngờ là gì?

• A. Khả năng chẩn đoán bệnh, phẫu thuật, lập kế hoạch quân sự và ra lệnh chiến đấu
• B. Chăm sóc khách hàng được tự động hóa
• C. Những chú rô-bốt có óc sáng tạo và tính tự động nhân tạo có thể dự đoán và đối phó với tội phạm
• D. Tất cả các đáp án trên đều đúng

Câu 18: Văn bản về trí thông minh nhân tạo được trích từ:

• A. Hồ sơ tương lai: lược sử 50 năm tới
• B. Kĩ thuật số và con người: chúng ta sẽ sống, yêu và suy nghĩ ra sao trong tương lai
• C. 50 ý tưởng về tương lai
• D. Trí tuệ tương lai: kỉ nguyên thông tin đã thay đổi đầu óc chúng ta như thế nào, tại sao và chúng ta có thể làm gì?

Câu 19: Nội dung chính của cuốn '50 ý tưởng về tương lai' của Ri-sát Oát-sơn là:

• A. Dự báo về tương lai nhân loại bao gồm sự phát triển công nghệ số, cạn kiệt tài nguyên, công nghệ nano, trí tuệ ngoài hành tinh, hiểm họa sinh học, dịch bệnh, khủng bố hạt nhân
• B. Dự đoán về sự phát triển trí tuệ nhân tạo có thể thay thế con người trong tương lai
• C. Các hành động của con người để ngăn chặn thảm họa trong tương lai
• D. Tất cả các đáp án trên

Câu 20: Theo nhà tương lai học Ray Cơ-dơ-uên, máy tính sẽ vượt qua bài kiểm tra Tu-rinh vào năm nào?

• A. 2019
• B. 2029
• C. 2039
• D. 2049

Nội dung chính

Văn bản đưa ra dự đoán về tương lai của nhân loại, đặc biệt là sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo (AI).

Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 71, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chia sẻ những hiểu biết và mong muốn của bạn về trí thông minh nhân tạo.

Phương pháp giải:

Dựa trên cảm nhận cá nhân để trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Trí thông minh nhân tạo là một phát minh vĩ đại vì nó không chỉ làm tăng hiệu suất lao động mà còn giảm bớt công việc chân tay. Điều tôi muốn tìm hiểu là liệu trí tuệ nhân tạo có thể thực sự thay thế con người trong tương lai không?

Trong khi đọc 1

Câu 1 (trang 71, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Đọc nhan đề và đoạn mở đầu để xác định chủ đề của văn bản.

Phương pháp giải:

Chú ý đến nhan đề và đoạn mở đầu của văn bản.

Lời giải chi tiết:

Chủ đề của văn bản là trí thông minh nhân tạo.

Trong khi đọc 2

Câu 2 (trang 71, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chú ý đến mốc thời gian và số liệu trong văn bản.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn tiếp theo.

Lời giải chi tiết:

Mốc thời gian: 2008

Số liệu: 10 tỉ lệnh mỗi giây.

Trong khi đọc 3

Câu 3 (trang 71, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Tóm tắt nội dung chính trong đoạn văn.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn từ “Trước khi tìm hiểu… đối phó với tội phạm”.

Lời giải chi tiết:

Đoạn văn phân loại trí tuệ nhân tạo thành AI mạnh và AI yếu, đồng thời dự đoán rằng trong tương lai, AI có thể thay thế con người trong nhiều lĩnh vực.

Trong khi đọc 4

Câu 4 (trang 72, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Những quan niệm khác nhau về khả năng của trí thông minh nhân tạo.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn từ “Liệu tất cả những… nhóm chuyên gia nào.”

Lời giải chi tiết:

- Ray Cơ-đơ-uên dự đoán máy tính sẽ vượt qua bài kiểm tra Tu-rinh vào năm 2029.

- Một số chuyên gia khác không đồng ý.

- Bin Can-vin cho rằng não người quá phức tạp để máy tính mô phỏng.

Trong khi đọc 5

Câu 5 (trang 73, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Cách đặt câu hỏi và suy luận của tác giả về những điều có thể xảy ra trong tương lai.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn tiếp theo.

Lời giải chi tiết:

Cách suy luận của tác giả làm nổi bật vấn đề và giúp người đọc hiểu rõ hơn, từ đó trả lời câu hỏi một cách chi tiết và rõ ràng hơn.

Trong khi đọc 6

Câu 6 (trang 73, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Các từ ngữ liên kết thể hiện mối quan hệ giữa các ý chính, ý phụ trong đoạn văn.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn từ “Tuy nhiên, vẫn còn… sẽ đảm nhận tương lai.”

Lời giải chi tiết:

Các từ liên kết bao gồm: tuy nhiên, thứ nhất, thứ hai, thực vậy.

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Hãy sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ để tóm tắt các mốc thời gian và các thành tựu chính trong quá trình phát triển của trí thông minh nhân tạo. Các thông tin đó gợi cho bạn suy nghĩ gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào sự tổng hợp và sáng tạo của bản thân để trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Đánh giá hiệu quả thông tin của sơ đồ được tác giả sử dụng.

Phương pháp giải:

Chú ý vào sơ đồ được tác giả sử dụng.

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ giúp phần kiến thức trở nên khoa học và dễ tiếp thu hơn, hỗ trợ người đọc nắm bắt thông tin chính về sự phát triển của AI.

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Xác định chủ đề, các ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.

Phương pháp giải:

Chú ý vào cách triển khai các ý trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Chủ đề: Trí thông minh nhân tạo.

- Các ý chính và phụ:

+ AI sắp trở thành hiện thực

+ AI mạnh và AI yếu

+ Sự phát triển của công nghệ AI trong tương lai

+ Điều gì sẽ xảy ra khi AI phát triển nhanh chóng

+ Những vấn đề mà con người phải đối mặt khi công nghệ AI phát triển

+ Các vấn đề khi AI phát triển.

- Dữ liệu được trình bày một cách khoa học qua nhiều hình thức như sơ đồ tư duy, hình ảnh, giúp người đọc dễ dàng tiếp nhận và hiểu rõ nội dung về AI.

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Theo bạn, những ý kiến trái chiều về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo và những câu hỏi ở phần cuối văn bản cho thấy quan điểm, thái độ gì của tác giả?

Phương pháp giải:

Chú ý vào những câu thể hiện quan điểm của tác giả.

Lời giải chi tiết:

Tác giả bày tỏ sự nghi ngờ về khả năng AI thay thế con người và nhấn mạnh rằng AI chỉ là công cụ hỗ trợ chứ không thể thay thế con người hoàn toàn. Tác giả khuyến khích chúng ta không lạm dụng AI và cần phải kiểm soát sự phát triển của nó.

Sau khi đọc 5

Câu 5 (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Tác giả đưa ra những dự đoán gì về tương lai của trí tuệ nhân tạo? Bạn có đồng tình với những dự đoán đó không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Chú ý vào những dự đoán về tương lai của trí tuệ nhân tạo.

Lời giải chi tiết:

Tác giả dự đoán rằng con người sẽ bước vào kỷ nguyên mới, nơi máy móc có thể đạt được mức độ tinh vi và có thể thay thế nhiều chức năng của con người. Tôi không đồng ý với dự đoán này vì tôi tin rằng AI chỉ nên là công cụ hỗ trợ, và chúng ta cần kiểm soát chặt chẽ để không để máy móc vượt quá giới hạn và ảnh hưởng tiêu cực đến con người.

Sau khi đọc 6

Câu 6 (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Tìm hiểu thêm các tác phẩm nghệ thuật về trí thông minh nhân tạo. Bạn suy nghĩ gì khi liên hệ các thông tin trong văn bản với những tác phẩm nghệ thuật mình đã biết?

Phương pháp giải:

Dựa vào sự tìm hiểu và kỹ năng phân tích thông tin để trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

AI hiện đang thay thế con người trong nhiều lĩnh vực, từ công việc nặng nhọc đến dịch vụ. Ví dụ như robot phục vụ nhà hàng cho thấy bước đầu của sự thay thế này. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp cao hơn. Vì vậy, chúng ta cần phải sử dụng AI một cách hợp lý và kiểm soát sự phát triển của nó để tránh tác động tiêu cực đến đời sống con người.

Kết nối đọc - viết

Câu hỏi (trang 74, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin thú vị mà bạn thu thập được về trí thông minh nhân tạo.

Phương pháp giải:

Dựa vào hiểu biết và khả năng nắm bắt thông tin của bản thân để trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Trí thông minh nhân tạo là một phát minh vĩ đại của thế kỉ XX, mang lại nhiều lợi ích cho con người. AI hiện đã không chỉ thay thế con người trong các công việc nặng nhọc mà còn trong nhiều lĩnh vực dịch vụ. Sự phát triển này đặt ra câu hỏi liệu robot có thể hoàn toàn thay thế con người trong tương lai. Chúng ta cần kiểm soát tốt sự phát triển của AI để tận dụng những lợi ích mà nó mang lại mà không để xảy ra những tác động tiêu cực.

Trước khi đọc

Câu hỏi 1. (trang 71 SGK Ngữ văn 11 Tập 2): Chia sẻ kiến thức và mong muốn của bạn về trí thông minh nhân tạo.

Trả lời:

Công nghệ AI và ảnh hưởng của nó đến cuộc sống con người.

Đọc văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong khi đọc

1. Xác định chủ đề của văn bản qua nhan đề và đoạn mở đầu.

Chủ đề: Sự tích hợp ngày càng sâu rộng của công nghệ AI vào cuộc sống con người

2. Chú ý đến các thời điểm và số liệu quan trọng trong đoạn văn. 

Từ năm 2008 đến 2040, AI dự kiến sẽ có những đối thủ cạnh tranh đáng gờm.

3. Tóm tắt nội dung chính của đoạn văn.

AI được sử dụng như một công cụ bổ sung cho trí tuệ con người chứ không thay thế hoàn toàn. Trong tương lai, AI sẽ phát triển khả năng học hỏi và phản ứng với các tình huống bất ngờ như chẩn đoán bệnh, lập kế hoạch quân sự, chăm sóc khách hàng tự động, và xử lý tội phạm.

4. Các quan điểm khác nhau về khả năng của trí thông minh nhân tạo.

Ray Kurzweil dự đoán máy tính sẽ vượt qua bài kiểm tra Turing vào năm 2029, trong khi Bill Calvin cho rằng máy tính không thể mô phỏng toàn diện não người và sẽ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc và điểm yếu của con người.

5. Cách đặt câu hỏi về dự đoán của tác giả về tương lai.

Câu hỏi về tương lai vẫn chưa có câu trả lời chính xác do tính chất chưa xảy ra của nó.

6. Các từ ngữ liên kết trong văn bản.

Từ ngữ liên kết: 'thứ nhất', 'thứ hai', và các quan hệ từ như 'nếu - thì'.

Sau khi đọc

Nội dung chính: Văn bản về trí thông minh nhân tạo cung cấp cái nhìn tổng quan về sự phát triển và ảnh hưởng của công nghệ này trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc

Câu 1 (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2): Sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ để tóm tắt các mốc thời gian và thành tựu chính trong sự phát triển của trí thông minh nhân tạo. Những thông tin này gợi cho bạn suy nghĩ gì?

Trả lời:

Câu 2 (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2):  Đánh giá hiệu quả của sơ đồ thông tin được tác giả sử dụng.

Trả lời:

Sơ đồ của tác giả đã trực quan hóa các mốc thời gian và sự kiện quan trọng trong sự phát triển của trí thông minh nhân tạo, giúp thông tin trở nên rõ ràng và dễ hiểu hơn.

Câu 3 (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2):  Xác định chủ đề, ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.

Trả lời:

Ý chính

Ý phụ

Chủ đề

Đề cập đến tốc độ phát triển của trí thông minh nhân tạo

- 1956: thuật ngữ trí thông minh nhân tạo được đưa ra.

- 2008: máy tính cá nhân có khả năng xử lý khoảng 10 tỉ lệnh mỗi giây.

- 2040: dự báo máy tính có khả năng xử lý gần 100 nghìn tỉ lệnh mỗi giây.

Những dự đoán về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo 

Loại trí thông minh nhân tạo

AI mạnh

AI yếu

Quan điểm trái chiều về trí thông minh nhân tạo

- Một số người tin vào khả năng học hỏi của máy tính.

- Một số người cho rằng máy tính không thể vượt qua não bộ con người.

Tác động của trí thông minh nhân tạo đến đời sống con người

- Phát triển ý tưởng và thông tin.

- Tăng năng suất sản xuất hàng hóa.

- Tạo ra nhiều tri thức và giảm thiên lệch.

Dự đoán về tương lai

- Liệu não bộ con người có thể bị thay thế bởi máy móc?

- Tương lai của những công việc do máy móc đảm nhận?

Câu 4 (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2):  Theo bạn, ý kiến trái chiều về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo và các câu hỏi ở cuối văn bản phản ánh quan điểm gì của tác giả?

Trả lời:

Các ý kiến trái chiều và câu hỏi cuối văn bản thể hiện sự hoài nghi và không chắc chắn của tác giả về tương lai của trí thông minh nhân tạo.

Câu 5 (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2):  Dự đoán của tác giả về trí tuệ nhân tạo trong tương lai là gì? Bạn có đồng ý với dự đoán đó không? Tại sao?

Trả lời:

Tác giả dự đoán rằng con người sẽ bước vào một kỷ nguyên mới với sự hợp nhất giữa máy móc và con người, và có thể đạt được một mức độ bất tử. Tuy nhiên, nếu máy móc không đạt được độ tinh vi như vậy, chúng vẫn sẽ rất thông minh và đảm nhận nhiều chức năng hiện tại của con người. Tôi không đồng ý với dự đoán này vì máy móc do con người tạo ra và sẽ được kiểm soát bởi con người, do đó việc máy móc chiếm ưu thế hoàn toàn là không khả thi.

Câu 6 (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2): Tìm hiểu thêm các tác phẩm nghệ thuật liên quan đến trí thông minh nhân tạo. Khi so sánh với thông tin trong văn bản, bạn có nhận xét gì?

Trả lời:

Trung tâm triển lãm tại Paris đã tổ chức một buổi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật do AI tạo ra từ ngày 4/12/2022 đến 14/01/2023. Triển lãm “7.1” của nhóm nghệ sĩ Obvious đã tái hiện 7 kỳ quan của thế giới cổ đại qua góc nhìn của AI. Các bức tranh do AI tạo ra được sao chép bằng tay bởi một họa sĩ và ký tên bằng dãy số của thuật toán. Sự kết hợp giữa nghệ thuật và trí tuệ nhân tạo cho thấy cách tạo ra những sản phẩm mới lạ và sáng tạo, đồng thời cũng nhấn mạnh rằng công nghệ không ngừng phát triển. Chúng ta cần quyết định cách sử dụng công nghệ này để tạo ra giá trị tốt nhất hoặc từ bỏ nó hoàn toàn.

Kết nối đọc – viết

Bài tập (trang 74 SGK Ngữ văn 11 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt thông tin thú vị về trí thông minh nhân tạo mà bạn đã thu thập được.

Đoạn văn tham khảo:

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành yếu tố chủ chốt trong ngành bán lẻ trong tương lai. Hiện tại, nhiều giải pháp công nghệ dựa trên AI đã được áp dụng để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, giảm chi phí và thu hút nhiều khách hàng hơn. AI có khả năng dự đoán hành vi của người tiêu dùng và tối ưu hóa toàn bộ chuỗi cung ứng. Theo dự báo, thị trường trí tuệ nhân tạo trong bán lẻ sẽ vượt 8 tỷ đô la vào năm 2024 và AI có thể đóng góp 15,7 nghìn tỷ đô la cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030. Ngành bán lẻ đứng trong top 10 lĩnh vực đầu tư vào AI, và 84% nhà bán lẻ tin rằng đầu tư vào AI sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh lớn hơn.

Trước khi đọc

Câu hỏi: Hãy chia sẻ những kiến thức và sự tò mò của bạn về trí thông minh nhân tạo.

Bài làm

Những điều đã biết: Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) là một ngành thuộc khoa học máy tính, được phát triển với mục tiêu giúp máy tính thực hiện các hành vi thông minh giống như con người. Trí tuệ nhân tạo cho phép máy tính có khả năng suy nghĩ, lập luận, giao tiếp, học hỏi và thích nghi. Công nghệ AI bao gồm việc sử dụng các mô hình máy tính, kỹ thuật và công nghệ liên quan để tạo ra các hệ thống và thiết bị thông minh. Một số ví dụ nổi bật về AI bao gồm xe ô tô tự lái, phần mềm dịch thuật tự động, trợ lý ảo trên điện thoại và đối thủ ảo trong trò chơi.

Những điều chưa biết: Chắc hẳn bạn đã nghe nói về Sophia, robot trí tuệ nhân tạo đầu tiên được cấp quyền công dân toàn cầu. Được phát triển bởi một công ty công nghệ Mỹ và kích hoạt lần đầu tiên vào năm 2015, Sophia được thiết kế để mô phỏng suy nghĩ và hành động của con người, với mục tiêu tạo ra một robot có ý thức, sáng tạo và có thể hỗ trợ con người trong nhiều lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, và các dịch vụ khác.

Điều em muốn biết là trong tương lai, trí tuệ nhân tạo có thể thay thế hoàn toàn con người hay không?

Đọc văn bản

Câu hỏi 1. Dựa vào nhan đề và đoạn mở đầu, xác định chủ đề của văn bản.

Bài làm

Chủ đề: Sự ảnh hưởng của công nghệ AI trong đời sống con người

Câu hỏi 2. Chú ý đến các mốc thời gian và số liệu trong đoạn văn.

Bài làm

Từ năm 2008 đến 2040, AI sẽ đối mặt với những thách thức lớn từ các nhà thiết kế. Số liệu trong văn bản là 10 tỉ lệnh mỗi giây.

Câu hỏi 3. Tóm tắt nội dung chính của đoạn văn.

Bài làm

AI là trí thông minh được phát triển để hỗ trợ con người, không để thay thế hoàn toàn. Trong tương lai, AI sẽ có khả năng học hỏi và phản ứng với các tình huống bất ngờ. Đoạn văn phân biệt giữa AI mạnh (có khả năng suy nghĩ thực sự) và AI yếu (hỗ trợ con người). Dự đoán rằng AI có thể thay thế con người trong nhiều lĩnh vực trong tương lai.

Câu hỏi 4. Những quan niệm khác nhau về khả năng của trí thông minh nhân tạo.

Bài làm

- Ray Cơ-đơ-uên, nhà tương lai học người Mỹ, dự đoán máy tính sẽ vượt qua bài kiểm tra Tu-rinh vào năm 2029.

- Các chuyên gia khác thì không đồng tình.

- Bin Can-vin, nhà thần kinh học lý thuyết người Mỹ, cho rằng não người quá phức tạp để máy tính có thể mô phỏng hoàn toàn.

Câu hỏi 5. Đánh giá phương pháp đặt câu hỏi của tác giả về những gì có thể xảy ra trong tương lai.

Bài làm

Cách đặt câu hỏi của tác giả rất độc đáo, làm nổi bật vấn đề và giúp người đọc nắm bắt thông tin chính xác hơn, đồng thời trả lời câu hỏi một cách rõ ràng để làm sáng tỏ vấn đề.

Câu hỏi 6. Các từ ngữ liên kết thể hiện mối quan hệ giữa các ý trong đoạn văn.

Bài làm

Các từ ngữ liên kết: thứ nhất, thứ hai, quan hệ từ 'nếu - thì', tuy nhiên, thực tế.

Sau khi đọc

Câu hỏi 1. Sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ để tóm tắt các mốc thời gian và thành tựu chính trong phát triển trí thông minh nhân tạo. Phát biểu suy nghĩ của bạn về các thông tin vừa tóm tắt.

Bài làm

Câu hỏi 2. Đánh giá hiệu quả của sơ đồ được tác giả sử dụng.

Bài làm

Sơ đồ giúp người đọc hiểu rõ hơn về tiến trình phát triển công nghệ AI. Việc sử dụng sơ đồ không chỉ làm cho thông tin trở nên khoa học hơn mà còn giúp người đọc dễ dàng nắm bắt các thông tin chính và các điểm quan trọng về sự phát triển của AI trong tương lai.

Câu hỏi 3. Xác định chủ đề, các ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.

Bài làm

- Chủ đề: Sự phát triển của trí thông minh nhân tạo

- Các ý chính:

• AI sắp trở thành hiện thực
• Những tác động khi AI phát triển nhanh chóng

- Các ý phụ:

• AI mạnh và AI yếu
• Sự phát triển công nghệ AI trong tương lai
• Các vấn đề mà con người sẽ đối mặt khi AI phát triển
• Các vấn đề khi AI tiến bộ

- Cách trình bày dữ liệu: Lập luận rõ ràng với số liệu cụ thể, theo trục thời gian về sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI. Cách trình bày rất khoa học, kết hợp nhiều hình thức như sơ đồ tư duy và hình ảnh để làm nổi bật nội dung và tăng hiệu quả giao tiếp.

Câu hỏi 4. Theo bạn, việc trình bày những thông tin trái chiều về sự phát triển trí thông minh nhân tạo và việc đặt câu hỏi ở phần cuối văn bản phản ánh quan điểm gì của tác giả?

Bài làm

Tác giả cho rằng nhiều người nghi ngờ sự phát triển nhanh chóng của AI. Các câu hỏi cuối văn bản gợi mở cái nhìn khách quan về tác động của AI đến cuộc sống con người. Bài viết cảnh báo rằng chúng ta không nên quá phụ thuộc vào công nghệ AI.

Câu hỏi 5. Dự đoán của tác giả về tương lai của trí thông minh nhân tạo là gì? Bạn có đồng tình không? Vì sao?

Bài làm

Tác giả dự đoán rằng con người sẽ bước vào kỷ nguyên mới, kết hợp với máy móc và đạt được mức độ bất tử nhất định. Ngay cả khi máy móc không đạt được độ tinh vi như vậy, chúng vẫn có thể trở nên rất thông minh và thực hiện nhiều chức năng giống như con người. Tôi không đồng tình với dự đoán này vì máy móc được con người thiết lập và kiểm soát, do đó khả năng xâm chiếm thế giới của máy móc là không thực tế, và con người có thể nhanh chóng xử lý bất kỳ sự cố nào xảy ra.

Câu hỏi 6. Tìm hiểu thêm về các tác phẩm nghệ thuật về trí thông minh nhân tạo. Bạn suy nghĩ gì khi liên hệ thông tin trong văn bản với các tác phẩm nghệ thuật mình đã biết?

Bài làm

Trung tâm triển lãm Danysz Gallery ở Paris đã tổ chức buổi triển lãm các tác phẩm nghệ thuật do AI tạo ra từ ngày 4/12/2022 đến 14/01/2023. Tên triển lãm là 7.1, giới thiệu 7 kỳ quan của thế giới cổ đại được tái hiện qua góc nhìn mới bởi AI. Các bức tranh được sao chép nguyên bản bởi một họa sĩ và ký tên bằng một dãy số, thuật toán của nhóm Obvious. Tác phẩm này cho thấy nghệ thuật và công nghệ có thể kết hợp để tạo ra những sản phẩm mới lạ. Việc sử dụng AI trong nghệ thuật giúp tạo ra những sáng tạo độc đáo, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về sự chấp nhận và vai trò của công nghệ trong nghệ thuật. Chúng ta sẽ phải chọn cách sử dụng công nghệ sao cho hợp lý và hiệu quả nhất.

Kết nối Đọc - Viết

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin thú vị về trí tuệ thông minh nhân tạo.

Bài làm

Transformer, mô hình trí tuệ nhân tạo được giới thiệu vào năm 2017, chủ yếu dùng trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên, giải quyết vấn đề khó khăn của máy móc trong việc hiểu ngôn ngữ. Transformer cho phép điều khiển máy móc bằng giọng nói thay vì phải dùng phím bấm. Mô hình này giúp máy móc dịch tài liệu, tóm tắt văn bản, hiểu nội dung video và hình ảnh. Sự ra đời của Transformer dẫn đến GPT-3, với khả năng xử lý 175 tỷ thông số và đào tạo trên 45TB dữ liệu, tiêu tốn 12 triệu USD. Tuy nhiên, con số này vẫn nhỏ so với 1,6 nghìn tỷ thông số của Google. Transformer đại diện cho cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các ông lớn công nghệ trong tương lai.

Phần tham khảo mở rộng

Câu 1. Đánh giá giá trị nội dung và nghệ thuật của bài viết 'Trí thông minh nhân tạo' (Trích 50 ý tưởng về tương lai - Ri-sát Oát-xơn-Richard Watson).

Bài làm

Giá trị nội dung

Bài viết cung cấp thông tin về trí tuệ nhân tạo, bao gồm quá trình phát triển, thành tựu đạt được và các dự đoán tương lai về công nghệ này.

Giá trị nghệ thuật

• Sử dụng biện pháp tu từ linh hoạt và sáng tạo.
• Giọng văn nhẹ nhàng, sâu sắc.
• Kết hợp các phương thức biểu đạt để phân tích và đánh giá văn bản.