Dù đã nổi tiếng nhưng sau hơn 4 thập kỷ, tranh cãi về việc cô gái trong bức tranh có tồn tại thực sự không vẫn tiếp tục?
“Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” là một kiệt tác của họa sĩ người Hà Lan Johannes Vermeer, mô tả một cô gái trẻ đội khăn xếp phương Đông và đúng với tiêu đề của bức tranh, một chiếc khuyên tai ngọc trai quá khổ.
Năm 2006, người Hà Lan đã bình chọn bức “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” là bức tranh đẹp nhất trong lịch sử hội họa đất nước. Nó được xếp ngang hàng với những tác phẩm như “Sự ra đời của thần Vệ nữ” của Botticelli hay “Guernica” của Picasso. Điểm tạo nên thành công cho bức họa là cái nhìn mê hoặc của cô gái và bối cảnh khó hiểu của nó. Thế nên người ta gọi đây là “Mona Lisa của Hà Lan”. Và cho đến tận ngày hôm nay, “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” vẫn còn đầy những bí ẩn mà có lẽ con người không bao giờ có thể giải mã được hoàn toàn. Có rất nhiều chi tiết thú vị xoay quanh tuyệt tác này mà người yêu tranh có thể cũng chưa biết.
1. “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” nhỏ đến bất ngờ

Với kích thước chỉ 44,5 x 39 cm, “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” là một bức tranh khá nhỏ. Tuy nhiên, kích thước này không ảnh hưởng đến chất lượng và tầm vóc của tác phẩm. Nét mặt của người thiếu nữ có sức hấp dẫn mê hoặc và vô cùng nổi bật khi nằm trên tường Viện bảo tàng Mauritshuis ở The Hague, Hà Lan.
2. Bí ẩn về danh tính của cô gái đeo bông tai ngọc trai

Không giống như Mona Lisa, người ta có thể suy đoán ai là người mẫu trong tranh. Cô gái trong bức họa được cho là mô phỏng theo người thật, nhưng điều bí ẩn là đã qua gần 400 năm, vẫn không thể tìm được bất kỳ manh mối nào về danh tính của cô ấy dù bức tranh nổi tiếng đến vậy.
Kết luận rằng tranh được vẽ theo người thật là kết quả của một cuộc nghiên cứu năm 2018 của một nhóm các nhà khoa học quốc tế, đã kiểm tra chặt chẽ bức tranh bằng máy quét chuyên dụng và thiết bị X-quang. Dấu hiệu nhận biết rõ nhất là nền tranh không phải lúc nào cũng có màu đen mà là màu xanh lá cây thường được dùng để làm phông nền khi vẽ người mẫu.
Những thay đổi mà họa sĩ thực hiện trong quá trình vẽ tranh cũng chứng minh điều đó. Vị trí của tai, đỉnh khăn trùm đầu và gáy đều đã được sửa trước khi chúng hiện ra như trong tranh. Đôi lông mi mảnh mai của cô gái cũng là một dấu hiệu quan trọng vì một chi tiết như vậy trong một bức tranh chỉ có thể đến từ việc vẽ một người mẫu ngoài đời thực chứ không phải từ trí tưởng tượng.
Có suy đoán rằng nàng thơ này không phải ai khác mà chính là cô con gái lớn nhất của Johannes nhưng không ai có thể chắc chắn.
3. Vermeer đã tạo ra sự nổi tiếng qua “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai”

Johannes Vermeer sinh ra và sống ở Hà Lan cho đến khi qua đời ở Delft, Hà Lan. Ông là một người khá phản đối khách du lịch và không bao giờ rời quê hương của mình trong suốt cuộc đời. Mặt khác, bức tranh “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” lại mang hương vị của thế giới - Johannes đã sử dụng chất liệu từ khắp nơi trên thế giới để vẽ nó. Để làm nổi bật màu sắc rực rỡ của nó, họa sĩ lấy nguyên liệu thô từ Mexico, Anh, Châu Á và Tây Ấn. Ông cũng đã chi rất nhiều tiền cho những thứ này, vì vào thế kỷ 17, những vật liệu đó có giá bằng cả gia tài.
4. Có cô gái đang đeo bông tai ngọc trai?

Nhà vật lý thiên văn người Hà Lan Vincent Icke đã đưa ra nghi vấn liệu chủ thể của Johanes trong tuyệt tác có thực sự đeo một chiếc bông tai ngọc trai hay không. Ông đưa ra khả năng chiếc bông tai có thể là bạc hoặc thiếc đánh bóng. Nếu nhìn kỹ vào chiếc khuyên tai, chúng ta thực sự có thể thấy là nó khá sáng bóng và phản chiếu như chất liệu bạc. Trong khi đó, đặc tính của ngọc trai là mang lại ánh sáng trắng mềm mại. Việc một người được gọi là bậc thầy về sử dụng ánh sáng như Johannes lại vẽ nên một viên ngọc trai sáng bóng hơn bình thường đã gây bối rối cho các chuyên gia.
Kích thước của viên ngọc trai cũng là một vấn đề. Chuyên gia Quentin Buvelot đưa ra luận điểm rằng: 'Những viên ngọc trai lớn rất hiếm và chỉ có thể nằm trong tay những người giàu nhất hành tinh. Vào thế kỷ 17, những viên ngọc trai thủy tinh rẻ hơn, thường là đến từ Venice, cũng khá phổ biến. Chúng được làm từ thủy tinh, sơn mài để tạo một lớp hoàn thiện mờ. Có lẽ cô gái đang đeo một 'viên ngọc trai' thủ công như vậy''.
5. Bức tranh có tên gốc không phải là “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai”
Trước năm 1995, “Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai” có tên là “Cô gái đội khăn xếp”, “Chân dung cô gái đội khăn xếp”, “Cô gái trẻ đội khăn xếp” và cả “Chân dung một cô gái trẻ”. Những tên này đã được sử dụng trong các thời kỳ khác nhau. Rõ ràng bức tranh sau đó không được kiểm tra kỹ lưỡng để tìm hiểu xem chiếc khuyên tai đeo là ngọc trai hay bạc, vì tiêu đề ban đầu được sử dụng không ám chỉ đến chiếc khuyên tai mà “nhân vật chính” dường như phải là chiếc khăn xếp.
6. Không khí đặc biệt trong tác phẩm

Bức tranh 'Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai' là tác phẩm nổi tiếng nhất của Johannes Vermeer, vẽ một cô gái với ánh mắt sâu thẳm, đưa người xem đi vào thế giới của cô. Cô ấy đeo một chiếc khuyên tai ngọc trai lấp lánh, tạo điểm nhấn quyến rũ cho tác phẩm.
Nhà phê bình Michael Kimmelman đã nói: ''Trong tác phẩm 'Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai', Vermeer biến mất và chỉ còn lại ánh mắt của cô gái, hấp dẫn và cuốn hút như một cửa sổ mở ra về thế giới bên trong''.
Vermeer đã sử dụng nhiều gương trong căn phòng để tạo ra sự phản chiếu đa chiều trong bức tranh 'Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai', tạo nên một không gian mê hoặc và phức tạp. Nhà phê bình Tracy Chevalier đã viết: “Cô gái đeo bông tai ngọc trai trong bức tranh không chỉ đứng đó như một hình ảnh tĩnh lặng mà còn tỏa sáng với sự bí ẩn và sức hút đầy lôi cuốn”.
Nguồn: Discover Walks, Radart Media