Việc dạy bé nói là một phần quan trọng trong việc nuôi dưỡng con của mẹ. Hãy cùng Mytour khám phá những bước cần thiết để dạy bé tập nói trong bài viết dưới đây.
Dạy bé học nói qua các giai đoạn
Trẻ sơ sinh không thể nói chuyện mà chỉ biểu hiện qua cử chỉ như nhăn mặt, khóc, hoặc vặn vẹo để thể hiện nhu cầu và mong muốn của mình. Mẹ phải lắng nghe và phán đoán mong muốn của bé thông qua ngôn ngữ cơ thể và tiếng khóc.
Quá trình dạy bé học nói sẽ đi qua các giai đoạn sau:
- Khi bé 3 tháng tuổi: Ở giai đoạn này, bé sẽ nghe giọng nói và quan sát khuôn mặt của bạn khi bạn nói chuyện. Đồng thời, bé cũng sẽ lắng nghe các âm thanh từ môi trường xung quanh.
- Bé bắt đầu nói chuyện ở 6 tháng tuổi: Khi bé đạt 6 tháng tuổi, bé sẽ bập bẹ nói những âm thanh như “baba” hoặc “mama”. Cuối tháng thứ 6 và thứ 7, bé có thể ghi nhớ và trả lời tên của mình và sử dụng giọng nói để thể hiện cảm xúc.
- Bé bắt đầu nói chuyện ở 9 tháng tuổi: Ở tháng thứ 9, bé có thể hiểu được một vài từ cơ bản như “xin chào”, “tạm biệt”. Bé cũng có thể sử dụng các từ cơ bản này trong một số tình huống hàng ngày,
- Bé bắt đầu nói chuyện ở 12 - 18 tháng tuổi: Ở giai đoạn này, hầu hết các bé có thể nói một vài từ cơ bản như Baba và Mama rõ ràng. Ngoài ra, bé cũng có thể hiểu được một số mẫu câu ngắn như “Con hãy cầm nó đi”.
- Bé bắt đầu nói chuyện ở 18 tháng tuổi: Khi bé 18 tháng tuổi, bé có thể nói một số từ đơn giản như tên của người, tên của đồ vật và các bộ phận trên cơ thể của mình. Bé cũng có khả năng bắt chước các âm thanh được phát ra từ bạn.
- Bé bắt đầu nói chuyện ở 2 tuổi: Ở tuổi 2, bé đã có thể xâu chuỗi các từ đơn lại với nhau thành các câu ngắn như “Mẹ ơi, tạm biệt” hoặc “Con đói”. Bé cũng bắt đầu lắng nghe và thêm các từ mới vào từ vựng của mình.
- Bé bắt đầu nói chuyện ở 3 tuổi: Khi bé đạt 3 tuổi, vốn từ vựng của bé sẽ mở rộng nhanh chóng. Bé có thể hiểu được các từ vựng liên quan đến thời gian như “bây giờ”, “hôm nay” và các từ mô tả cảm xúc như “buồn”, “vui”.
Các phương pháp dạy bé nói hiệu quả
Trẻ sẽ học nói bằng cách quan sát và bắt chước từ người thân. Vì vậy, Mytour sẽ giới thiệu các phương pháp dạy bé nói hiệu quả và dễ thực hiện:
Thường xuyên trò chuyện với bé
Việc học nói, giống như việc học bất kỳ ngôn ngữ nào khác, đều cần một môi trường để luyện tập. Mẹ có thể tận dụng mọi cơ hội để trò chuyện với bé. Việc tạo ra một môi trường trò chuyện liên tục sẽ giúp bé quen thuộc và tăng khả năng phản xạ nói của bé.
Khi mới bắt đầu, mẹ không cần phải vội vàng dạy trẻ nói những câu dài mà hãy kiên nhẫn bắt đầu từ những câu ngắn, dễ nhớ và tăng dần khi thấy con tiến bộ.
Dạy bé tập nói bằng cách thường xuyên trò chuyện với bé. Nguồn: Internet
Hát cho bé nghe
Đây là một phương pháp dạy em bé tập nói hiệu quả, giúp bé dễ tiếp thu. Âm nhạc là một trong những cách đầu tiên được sử dụng để gắn kết và giao tiếp khi bé còn trong bụng mẹ. Mẹ có thể hát cho bé nghe các bài hát đơn giản, có giai điệu vui tươi, dễ nhớ, và từ vựng dễ bắt chước. Thông qua bài hát, bé có thể học được một số nền tảng cơ bản của ngôn ngữ như từ vựng và nhịp điệu.
Đọc sách cùng con
Đọc sách cùng con là một trong những cách dạy nói tương tác hai chiều giữa ba mẹ và bé, giúp quá trình học nói trở nên thú vị hơn. Bộ sách hỗ trợ dạy bé nói được nhiều ba mẹ ưa chuộng là bộ sách Ehon. Với các hình ảnh sống động, cuốn hút, bé sẽ có nhiều hứng thú hơn trong việc học nói.
Ba mẹ có thể dạy bé nói bằng cách đọc sách cùng bé. Nguồn: Internet
Mô tả vật phẩm
Cách mẹ dạy bé nói là thông qua việc diễn đạt về những vật dụng quen thuộc như đồ chơi, đồ dùng hàng ngày. Khi mẹ liên tục nhắc đến những vật này trong giao tiếp, bé sẽ dần dần nhận biết và kết nối từ ngữ cụ thể với chúng.
Cách mẹ dạy trẻ nói là thông qua việc mô tả về các vật dụng. Nguồn: Internet
Lắng nghe và bắt chước những âm thanh bé phát ra
Khi bé được một vài tháng tuổi, chúng bắt đầu thử nghiệm với các âm thanh. Mẹ nên lắng nghe và bắt chước những âm thanh bé tạo ra. Điều này sẽ kích thích bé và khích lệ bé tiếp tục giao tiếp bằng âm thanh của mình.
Hiệu chỉnh từ vựng cho bé
Trong quá trình học nói, có thể bé sẽ phát âm sai hoặc chưa biết nhiều từ. Vì thế, mẹ có thể hiệu chỉnh từ vựng cho bé đồng thời giới thiệu từ mới và cách sử dụng chúng trong từng trường hợp.
Một số ghi chú khi giảng dạy bé nói
Với tính cách hiếu động của trẻ nhỏ, việc ngồi yên để học nói là một thách thức. Do đó, mẹ cần chú ý những điều sau khi giảng dạy bé nói:
Sử dụng ngôn ngữ cơ thể
Vừa học vừa chơi
Giai đoạn học nói cũng chính là giai đoạn mà bé thích thú khám phá những thứ xung quanh. Vì vậy, việc học cần được thiết kế phù hợp. Vừa học vừa chơi là một trong những phương pháp dạy bé học nói hiệu quả. Mẹ cần tạo tâm lý thoải mái cho bé trong lúc dạy bé học nói.
Không bắt chước phát âm sai của bé
Khi dạy bé học nói, sẽ có những lúc bé phát âm sai. Lúc này, mẹ cần chú ý và chỉnh lại từng phát âm của bé để tránh trường hợp bé bị ngọng khi lớn.
Nếu trẻ chậm nói, ba mẹ phải làm sao?
Dù đã thử nhiều cách dạy bé nói, mẹ vẫn cảm thấy không thấy hiệu quả. Quá trình học nói của bé diễn ra chậm hơn so với các bạn cùng tuổi. Dưới đây là một số phương pháp để kiểm tra trẻ nói chậm:
- Kiểm tra thính giác: Mất thính lực là một trong những nguyên nhân gây chậm nói ở trẻ. Mẹ có thể đưa bé đi kiểm tra thính giác trước 3 tháng tuổi nếu bé không vượt qua được sàng lọc thính giác ban đầu.
- Thăm khám bệnh học ngôn ngữ: Các chuyên gia ngôn ngữ có thể chẩn đoán và điều trị các vấn đề về ngôn ngữ làm trì hoãn quá trình nói của bé.
- Sàng lọc bệnh lý: Trẻ được sàng lọc để phát hiện các vấn đề về sức khỏe dẫn đến việc nói chậm.
Một vài lời từ Mytour
Không phải lúc nào trẻ nói chậm cũng là điều lo lắng. Quá trình học nói của mỗi trẻ là riêng biệt nên mẹ cần bình tĩnh và kiên nhẫn khi dạy bé nói. Hy vọng thông tin trong bài viết này sẽ hữu ích cho mẹ.
Tổng hợp bởi Linh Linh