6 điều cần biết về vắc xin phòng quai bị

1. Bệnh quai bị nguy hiểm như thế nào?

1.1. Quai bị là gì?

Quai bị là một loại bệnh truyền nhiễm do virus Paramyxovirus gây ra. Bệnh thường xuất hiện ở trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 14, và ít phổ biến hơn ở trẻ dưới 1 tuổi.

Triệu chứng của bệnh quai bị thường bao gồm sưng tuyến nước bọt và đau nhức. Đây là một căn bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, viêm tụy hoặc viêm tuyến sinh dục ở nam giới.

Bệnh quai bị lây nhiễm chủ yếu qua đường hô hấp. Bệnh có thể lây nhiễm dễ dàng khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, cũng như khi sử dụng chung các vật dụng cá nhân với người khác. Vì nguy cơ lây nhiễm cao, bệnh có thể trở thành dịch bệnh lan rộng.

Để tránh nguy cơ mắc bệnh quai bị, việc tiêm phòng vắc xin là rất quan trọng, đặc biệt là đối với những người tiếp xúc nhiều với người bệnh

Triệu chứng và biến chứng nguy hiểm của bệnh quai bị

Khi mắc bệnh, người bệnh thường thể hiện các dấu hiệu như: cơ thể yếu đuối, mất sự ngon miệng, cảm thấy mệt mỏi toàn thân, đau đầu và đôi khi có sốt nhẹ. Thông thường, bệnh nhân bị quai bị thường phản ánh các triệu chứng như đau họng, đau vùng góc hàm, nhưng vùng sưng không nóng hay bị chảy máu. Sưng ở tuyến tai sẽ tăng dần gây đau rát, sau đó lan ra phía đối diện và tuyến nước bọt.

Bệnh quai bị có thể gây ra các biến chứng rất nguy hiểm và khó đoán trước, đặc biệt là đối với nam giới. Ở nam giới, các biến chứng nguy hiểm có thể là viêm tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn, đặc biệt là ở những người ở độ tuổi dậy thì. Cụ thể, người bệnh có thể thể hiện các dấu hiệu như sốt cao, rùng mình, đau bụng, da bị sưng đỏ, một trong hai tinh hoàn bị sưng lên nhiều lần so với bình thường. Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến vô sinh.

2. Vắc xin phòng quai bị là gì?

Vắc xin phòng quai bị là loại vắc xin chứa chủng virus sống. Loại vắc xin này thuộc vào nhóm vắc xin kích ứng và kích thích hệ miễn dịch.

Vắc xin quai bị có liều lượng là 0.5 ml, được tiêm dưới da bằng mũi tiêm SC (tiêm dưới da). Có thể tiêm ở vùng dưới da hoặc trên bắp tay.

Việc tiêm phòng

Vắc xin phòng quai bị chứa chủng virus sống đã được làm giảm độc lực của virus gây bệnh.

3. Tác dụng phụ của vắc xin phòng quai bị

Vắc xin phòng quai bị khá an toàn. Tuy nhiên, trong quá trình tiêm, có một số trường hợp gặp phải các tác dụng phụ sau: 

• Phát ban trên da.

• Viêm họng.

• Sốt nhẹ.

• Sưng hạch.

• Đau hoặc viêm khớp.

Không phải ai sau khi tiêm cũng trải qua các tác dụng phụ như đã nêu. Trong khoảng thời gian 1 giờ sau tiêm, nếu có dấu hiệu lạ xuất hiện, cần thông báo ngay cho nhân viên y tế để được xử lý kịp thời.

4. Ai không nên tiêm vắc xin phòng quai bị?

Vắc xin này được khuyến khích cho mọi người, mọi lứa tuổi và giới tính, đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, có những trường hợp không nên tiêm vắc xin:

• Người có phản ứng dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.

• Người bị suy giảm hệ miễn dịch do HIV/AIDS.

• Người đang sử dụng corticoid, thuốc chống chuyển hóa hoặc điều trị ung thư bằng xạ trị.

• Phụ nữ đang mang thai.

Những trường hợp đó không được phép tiêm vắc xin phòng quai bị.

Lưu ý: Phụ nữ có ý định mang thai cần phải được kiểm tra trước khi tiêm vắc xin quai bị. Nếu kết quả kiểm tra là âm tính, việc tiêm vắc xin cần được thực hiện sớm sau sinh. Phụ nữ nên tránh mang thai ít nhất 1 tháng, và tránh trong vòng 3 tháng theo khuyến nghị của nhà sản xuất sau khi tiêm để tránh ảnh hưởng đến thai nhi.

Không phải mọi trường hợp đều đủ điều kiện để tiêm vắc xin phòng quai bị

5. Sau khi tiêm vắc xin phòng quai bị, liệu có thể bị mắc lại không?

Tiêm phòng vắc xin quai bị dường như giảm thiểu khả năng mắc lại bệnh, nhưng có thể vẫn xảy ra, mặc dù rất ít. Sau khi tiêm phòng vắc xin quai bị, khả năng bảo vệ cao, khoảng 90 - 95% do vắc xin thường được kết hợp với vắc xin sởi và rubella. Trong trường hợp tái nhiễm, bệnh nhân thường bị bệnh nhẹ hơn và thời gian mắc bệnh ngắn hơn do cơ thể đã sản xuất kháng thể phòng bệnh từ trước.

Sau khi tiêm phòng, hệ miễn dịch nhận biết virus quai bị là một vật thể lạ và sẽ phản ứng bằng cách sản xuất kháng thể để tiêu diệt chúng. Tuy nhiên, hệ miễn dịch của mỗi người có thể phản ứng khác nhau vì tình trạng sức khỏe không giống nhau, hoặc cách bảo quản và tiêm vắc xin cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của chúng.

Do đó, sau khi tiêm phòng vắc xin quai bị, khả năng tái nhiễm vẫn tồn tại nhưng rất ít, hoặc biến chứng cũng ít hơn. Bạn nên tự quan sát và nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra cụ thể.

6. Nơi tiêm phòng vắc xin quai bị?

Có nhiều cơ sở y tế thực hiện tiêm phòng vắc xin quai bị, bạn nên chọn địa chỉ đáng tin cậy để tiêm. Ở Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Mytour là một lựa chọn tốt. Với hơn 23 năm kinh nghiệm, đội ngũ y bác sĩ chuyên môn và trang thiết bị hiện đại, Mytour đảm bảo cung cấp dịch vụ tiêm chủng an toàn và chất lượng. Đồng thời, bệnh viện cũng thường xuyên tổ chức các chương trình tiêm chủng phòng ngừa bệnh, được nhiều bệnh nhân tin tưởng và lựa chọn.

Việc tự chủ tiêm phòng vắc xin quai bị là biện pháp hiệu quả trong việc phòng tránh bệnh. Bạn cần lựa chọn một cơ sở y tế đáng tin cậy và chất lượng để đảm bảo việc tiêm phòng được thực hiện một cách hiệu quả nhất.