Buzz
(Mytour) Những giai đoạn trong đời Khổng Tử nêu dưới đây cũng nên là những mục tiêu và cột mốc quan trọng mà chúng ta hướng tới, vì nếu không, sẽ là một sự lãng phí đáng tiếc.
Khổng Tử, còn gọi là Khổng Phu Tử (551 - 479 trước Công nguyên), là một triết gia và chính trị gia nổi tiếng người Trung Quốc, sống vào thời kỳ Xuân Thu.
Ông được đồng thời và các thế hệ sau tôn vinh là một nhà hiền triết vĩ đại nhất Trung Quốc và được gọi là “vạn thế sư biểu” - hình mẫu cho các thế hệ sau học hỏi. Những lời dạy và triết lý của ông đã định hình nền văn hóa Á Đông.
Trong sách Luận ngữ, Khổng Tử nói: “Ngô thập hữu ngũ nhi chí vu học. Tam thập nhi lập, tứ thập nhi bất hoặc, ngũ thập tri thiên mệnh, lục thập nhi nhĩ thuận, thất thập nhi tùng tâm sở dục bất du củ”.
(Tạm dịch: Ở tuổi 15 mới có quyết tâm học tập. 30 tuổi thì tự đứng vững, 40 tuổi không còn nghi ngờ (vì trí tuệ đã mở mang), 50 tuổi hiểu được mệnh trời, 60 tuổi biết phán đoán mọi việc, 70 tuổi theo đuổi mong muốn của mình mà không vượt quá khuôn khổ đạo lý).
Theo Khổng Tử, cuộc đời con người được chia thành 6 giai đoạn như sau:
1. 15 tuổi đã có quyết tâm học tập
Trong câu này, “hữu” có nghĩa là “thêm” (thập hữu ngũ: mười thêm năm, tức là 15), có nghĩa là ở tuổi 15, chúng ta nên tập trung hoàn toàn vào việc học. Điều này ngụ ý rằng ở tuổi 15, các bạn trẻ mới nhận thức được tầm quan trọng của việc học và vai trò của nó trong việc hình thành bản thân.
Trước tuổi này, trẻ em thường thích vui chơi hơn học tập, và đó là điều bình thường. Các bậc phụ huynh cần kiên nhẫn và đồng hành để hướng dẫn con cái từ sớm.
Khi trẻ đạt đến tuổi 15, chúng cần nhận thức rõ sự quan trọng của việc học để tự phát triển bản thân và chuẩn bị cho những thử thách sau này.
Việc đồng hành cùng con trong giai đoạn học tập không phải là điều dễ dàng. Cha mẹ cần sự kiên nhẫn, khéo léo, bao dung và yêu thương để giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn và tích lũy kiến thức.
2. Tuổi 30 đã có sự nghiệp ổn định
Khổng Tử khuyến khích rằng đến tuổi 30, chúng ta cần chú trọng vào ba lĩnh vực quan trọng: xây dựng bản thân, phát triển sự nghiệp, và lập gia đình. Đến giai đoạn này, người ta đã đủ trưởng thành để tự lập, tạo dựng sự nghiệp, có khả năng tự nuôi sống và khẳng định vị trí trong xã hội.
Thực tế, nhiều người có thể tự lập trước tuổi 30, hoặc một số người có thể không tự lập được ngay cả sau tuổi 30. Việc tự lập phụ thuộc vào quyết tâm của mỗi cá nhân. Những người không cố gắng tự lập, dù ở độ tuổi nào, cũng sẽ phụ thuộc vào gia đình và xã hội, trở thành gánh nặng.
2.1 Xây dựng bản thân
Xây dựng bản thân liên quan đến việc thể hiện sự độc lập và phát triển năng lực cá nhân. Điều này tạo nên sự mạnh mẽ trong ý chí. Khi không phụ thuộc vào người khác, chúng ta có thể vượt qua thử thách và trở nên kiên cường, từ đó phát triển bản thân một cách mạnh mẽ.
Ngược lại, nếu luôn dựa vào sự trợ giúp từ gia đình, chúng ta sẽ trở nên yếu đuối, thường xuyên cảm thấy bối rối và thiếu định hướng trong cuộc sống.
2.2 Xây dựng sự nghiệp
Xây dựng sự nghiệp có nghĩa là tạo ra nguồn thu nhập để tự nuôi sống bản thân và nếu có thể, hỗ trợ người khác. Để đạt được điều này ở tuổi 30, bạn cần trải qua quá trình tập trung vào sự nghiệp, theo đuổi đam mê và phát triển kỹ năng cá nhân.
Khi bạn thể hiện đam mê và năng lực trong công việc, sự nghiệp sẽ trở nên vững chắc hơn với thu nhập ổn định và độc lập tài chính, đồng thời góp phần vào giá trị bản thân và xã hội.
Đến tuổi 30, sự nghiệp ổn định sẽ trở thành nền tảng vững chắc cho bạn và người thân.
2.3 Xây dựng gia đình
Xây dựng gia đình nghĩa là tạo dựng cuộc sống gia đình. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, người trẻ phải nỗ lực và cạnh tranh để tồn tại, dẫn đến xu hướng lập gia đình muộn để tập trung vào sự nghiệp cá nhân.
Từ góc độ sinh học, độ tuổi 30 là thời điểm lý tưởng để sinh con. Bên cạnh đó, con người ở tuổi này thường nhận thức rõ trách nhiệm đối với hôn nhân và gia đình. Vào tuổi 30, điều quan trọng nhất là tự hoàn thiện bản thân. Việc xây dựng sự nghiệp và gia đình là lựa chọn cá nhân phù hợp với hoàn cảnh và mục tiêu của mỗi người.
Nếu thiếu quyết tâm tự lập, dù cha mẹ có hỗ trợ và dạy dỗ thế nào, người đó vẫn sẽ phụ thuộc vào gia đình và xã hội.
Nếu thiếu quyết tâm tự lập, dù cha mẹ có hỗ trợ và dạy dỗ thế nào, người đó vẫn sẽ phụ thuộc vào gia đình và xã hội.
3. Bốn mươi tuổi không còn nghi ngờ
'Bốn mươi tuổi không còn nghi ngờ' có nghĩa là ở tuổi 40, bạn đã có khả năng hiểu rõ mọi vấn đề, phân biệt đúng sai và nhận diện người tốt xấu. Khi tích lũy đủ kiến thức và kinh nghiệm, bạn sẽ không còn nghi ngờ bản thân mà có thể giữ vững ý chí.
Để đạt được điều này, bạn cần bắt đầu học hỏi và tích lũy kiến thức từ sớm, trải nghiệm thực tế, hành động và học từ những sai lầm.
4. Năm mươi tuổi hiểu lẽ trời
Ở tuổi năm mươi, bạn đã trải qua nhiều thăng trầm của cuộc đời, tích lũy kinh nghiệm quý giá. Sự ngông cuồng của tuổi trẻ đã lùi lại, nhường chỗ cho sự điềm đạm khi hiểu rõ quy luật tự nhiên và xã hội, và đã tự mình trải nghiệm nhiều điều trong cuộc sống.
Ở giai đoạn này, bạn sống bình tĩnh hơn, với nền tảng văn hóa và kinh nghiệm vững chắc, vì vậy thường không dễ nổi giận hay oán trách. Bạn nên giảm bớt ham muốn về tiền bạc và danh vọng, đồng thời chú trọng hơn đến sức khỏe và việc dưỡng sinh.
Ở tuổi này, bạn cũng cần kiểm soát cảm xúc và trân trọng người bạn đời và những mối quan hệ gần gũi. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể hiểu được chân lý của cuộc sống ở độ tuổi này; nếu không, bạn có thể gặp nhiều khó khăn và thất bại.
5. Sáu mươi tuổi dễ dàng hòa hợp
Tuổi trẻ nông nổi không hiểu chuyện nên trước nhiều sự việc thường cảm thấy khó chịu, bực mình, phản ứng ngay bằng lời nói hoặc hành động. Thế nhưng đã 60 tuổi thì thấu tỏ mọi sự trên đời nên không còn chướng tai gai mắt; do lý giải đúng căn nguyên của mọi việc diễn ra xung quanh và thấu hiểu nhân tình thế thái, nên dễ thông cảm và có thái độ khoan dung hơn, không còn thấy chướng tai gai mắt (thuận nhĩ).
Có thể nói khi người ta 60 tuổi thì mới đạt đến mức độ hoàn hảo về mặt tri thức và kinh nghiệm về cuộc đời. Nhờ đó, họ hoàn toàn có thể dự đoán chính xác một người, sự vật, hiện tượng,... vì họ hiểu rõ quy luật, hiểu thấu ngay mọi lẽ.
Tuy nhiên, không phải ai cũng đạt được trình độ "nhi nhĩ thuận" ở tuổi 60 nếu những năm tháng trước đó không tự mình giáo dục bản thân, rèn giũa đạo đức, gia tăng kinh nghiệm, trải đời về cho mình.
6. Thất thập nhi tùng tâm sở dục, bất du củ
Sau những gian truân của cuộc đời, sự khắc nghiệt của cuộc sống suốt 70 năm đã qua, họ biết được lẽ sống thuận theo tự nhiên là khôn ngoan nhất.
Ở 70 tuổi được xem là đỉnh cao về sự nhận thức của đời người, họ sẽ đạt đến tình trạng hoàn hảo về cách xử thế ở đời, nói hay làm điều gì cũng thể hiện đúng với chủ tâm của lòng mình, muốn sao được vậy và không bao giờ vượt ra khỏi khuôn khổ (bất du củ = không vượt ra ngoài quy tắc).
