Trong cuộc sống, có một số giới hạn mà khi người khác cố ý vượt qua, chúng ta không nên để mất tự trọng. Thực tế, có nhiều cách mà một người có thể xâm phạm ranh giới của bạn. Những hành vi này thường thấy ở gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, thậm chí là người yêu, bởi vì những mối quan hệ này ảnh hưởng sâu sắc đến bạn.
Vậy những hành vi đó là gì và làm thế nào để nhận biết?
1. Discredit (Phỉ Báng)
Khi một ai đó cố tình làm nhẹ nhàng những thành tựu của bạn chỉ bởi họ không thể đối mặt với hạnh phúc của bạn, trong khi họ đang chịu đựng nỗi đau. Họ ganh tị với thành công của bạn và cố gắng mỉa mai những nỗ lực của bạn để cảm thấy tự tin hơn về bản thân. Điều này là dấu hiệu của sự thiếu tự tin vào bản thân. Họ chỉ muốn kéo bạn xuống cùng với họ.
Các 'câu thoại kinh điển' của hành vi này bao gồm:
“Điều đó chẳng phải là gì đặc biệt cả, không có gì là quá khó khăn.”
“Học giỏi là do nỗ lực chứ không phải là thông minh lắm đâu.”
“Chỉ may mắn mà thôi.”
2. Gaslighting (Kích đèn ga)
Kích đèn ga thường xảy ra trong các mối quan hệ tình cảm, ví dụ như việc phản bội. Khi nạn nhân cảm thấy có điều gì đó không ổn trong mối quan hệ và nói ra, người độc tài không chỉ không thừa nhận mà còn phủ nhận mạnh mẽ, khiến nạn nhân tin rằng những lời cáo buộc chỉ là sự ảo tưởng.
Mục tiêu chính của người độc tài là tránh trách nhiệm về những hành vi sai trái của họ. Người phản bội thao túng, nói dối có hệ thống và giữ bí mật để không bị lộ ra. Ngay cả khi bị phát hiện, họ vẫn tiếp tục đổ lỗi và dối trá để thuyết phục nạn nhân rằng vấn đề nằm ở họ.
3. Personalizing criticism (Chỉ trích cá nhân)
Nếu một ai đó liên tục làm bạn cảm thấy xấu hổ bằng cách liệt kê tất cả điểm yếu của bạn, thậm chí những sai lầm nhỏ, đó là hình thức chỉ trích cá nhân. Họ cố ý làm bạn cảm thấy tồi tệ và mất hứng thú bằng cách liên tục nhắc nhở về những lỗi trong quá khứ của bạn, nhằm mục đích dễ dàng kiểm soát bạn.
Chỉ trích cá nhân thường xuyên xảy ra trong mối quan hệ cha mẹ và con cái. Hành vi tổn hại từ phía cha mẹ (như việc liên tục chỉ trích những lỗi nhỏ mà không đưa ra lời khuyên xây dựng) thường gây tổn thương tinh thần kéo dài cho con cái.