
Rác máy tính là một trong những nguyên nhân chính khiến thiết bị của bạn hoạt động chậm, lag. Giải pháp hiệu quả nhất là bạn nên dọn dẹp mớ “hỗn độn” trên máy tính để giúp nó hoạt động mượt mà hơn, ngay cả khi mở nhiều tác vụ. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn 6 cách dọn dẹp máy tính nhanh chóng chỉ trong một phút.
Rác máy tính xuất phát từ đâu?
Rác máy tính, hay còn gọi là file rác (junk files), là những dữ liệu không cần thiết tồn tại trên máy tính của bạn. Chúng có thể tích tụ theo thời gian, chiếm dụng tài nguyên hệ thống, gây chậm chạp hoặc làm giảm hiệu suất máy tính. Vậy rác máy tính xuất phát từ đâu?
Một trong những nguồn chính sinh ra rác máy tính là quá trình cài đặt và gỡ bỏ phần mềm. Khi bạn cài đặt phần mềm, nhiều tập tin tạm thời được tạo ra để hỗ trợ quá trình này. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng cũng được xóa hoàn toàn sau khi phần mềm được cài đặt thành công. Thêm vào đó, khi bạn gỡ bỏ phần mềm, nhiều tập tin không cần thiết như thư mục rỗng hay các file tạm vẫn có thể tồn tại trên máy tính.

Các trình duyệt như Chrome, Firefox và Edge lưu trữ rất nhiều thông tin tạm thời trong quá trình bạn lướt web, từ bộ nhớ cache, lịch sử duyệt web đến cookie. Những dữ liệu này giúp việc tải trang nhanh hơn khi bạn quay lại. Tuy nhiên, sau một thời gian, chúng trở thành rác nếu không được quản lý tốt. Nếu bạn không thường xuyên xóa cache và cookie, chúng có thể chiếm dụng nhiều dung lượng ổ cứng.
Đôi khi, người dùng cũng vô tình tạo ra rác máy tính khi tải hoặc sao chép các file nhưng không xóa chúng sau khi đã sử dụng. Ví dụ, việc tải nhiều bản sao của cùng một file hoặc để lại các file không cần thiết trên desktop cũng là nguyên nhân gây ra rác máy tính.
Khi nào nên dọn dẹp máy tính?
Dọn dẹp máy tính nên được thực hiện định kỳ để đảm bảo hệ thống hoạt động mượt mà và tránh sự cố. Dưới đây là một số thời điểm và tình huống cụ thể mà bạn nên thực hiện việc dọn dẹp máy tính.
Khi máy tính hoạt động chậm chạp
Nếu bạn nhận thấy máy tính của mình đang hoạt động chậm hơn bình thường, đặc biệt khi khởi động, mở phần mềm hoặc truy cập dữ liệu, đó là dấu hiệu cho thấy có thể rác máy tính đã tích tụ. Dọn dẹp lúc này sẽ giúp giải phóng dung lượng ổ cứng, tăng tốc độ xử lý và cải thiện hiệu suất hệ thống.
Khi ổ cứng gần đầy hoặc đã đầy
Khi ổ cứng của bạn cảnh báo dung lượng sắp hết, đó là thời điểm quan trọng để thực hiện dọn dẹp. Áp dụng cách dọn dẹp máy tính, bao gồm xóa các file tạm, bộ nhớ cache của trình duyệt và các file không cần thiết khác, sẽ giúp tiết kiệm không gian lưu trữ. Ngoài ra, ổ cứng đầy cũng có thể làm giảm tốc độ xử lý của máy tính.

Trước khi cài đặt phần mềm nặng
Nếu bạn có kế hoạch cài đặt các phần mềm đòi hỏi dung lượng lớn hoặc tài nguyên hệ thống cao như phần mềm đồ họa, game, hay công cụ lập trình, hãy cân nhắc đến cách dọn dẹp máy tính nhanh chóng và an toàn. Việc này sẽ giúp máy tính có đủ không gian trống và tránh xung đột giữa các tệp hệ thống, giúp bạn tải và sử dụng phần mềm nặng một cách mượt mà hơn.
Trước và sau khi sử dụng máy tính trong thời gian dài

Hướng dẫn 6 phương pháp dọn dẹp máy tính chỉ trong một phút
Mytour sẽ chia sẻ với bạn 6 cách dọn rác máy tính hiệu quả nhất hiện nay. Bạn có thể dễ dàng chọn lựa phương pháp phù hợp với nhu cầu của mình. Đừng quên xem hình ảnh minh họa để thực hiện thủ thuật một cách chính xác hơn nhé.
Vệ sinh các tệp tin rác tạm trên ổ cứng
Các tệp tin rác tạm là những file được hệ thống hoặc ứng dụng tạo ra để phục vụ các chức năng tạm thời. Sau khi hoàn tất, những file này trở nên không cần thiết. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng cũng bị xóa tự động. Theo thời gian, các tệp tin này tích tụ và chiếm dụng không gian ổ cứng, làm giảm hiệu suất của máy tính.
Để dọn rác máy tính trên ổ cứng với các tệp tin tạm, bạn cần thực hiện theo 4 bước hướng dẫn dưới đây.
Bước 1: Đầu tiên, bạn nhấn phím Windows và tìm chọn mục “Chạy” (Run).

Bước 2: Cửa sổ “Chạy” sẽ xuất hiện, bạn cần nhập “%temp%” và nhấn Enter.

Bước 3: Một cửa sổ mới có tên “Temp” sẽ hiện ra. Tại đây, bạn nhấn tổ hợp phím “Ctrl + A” để chọn tất cả thư mục tạm. Sau đó, nhấp chuột phải và chọn “Xóa” (Delete).

Bước 4: Tại đây, bạn cần xác nhận lại bằng cách nhấn “Có” (Yes) để hoàn tất quá trình.

Xóa lịch sử Recent places
Với phương pháp dọn dẹp máy tính thứ hai, chúng ta sẽ tiến hành xóa lịch sử của Recent places. Đây là một tính năng trong Windows, dùng để lưu trữ các đường dẫn đến các thư mục và file mà bạn đã mở hoặc chỉnh sửa gần đây. Mặc dù tính năng này giúp bạn truy cập nhanh chóng mà không cần tìm kiếm, nhưng nếu máy tính của bạn hoạt động chậm, việc xóa lịch sử này có thể giúp giảm tải cho hệ thống.
Cụ thể, khi xóa Recent Places, bạn chỉ xóa danh sách các đường dẫn tới file hoặc thư mục mà bạn đã mở gần đây, mà không làm mất nội dung thực tế của chúng. Bạn chỉ cần thực hiện 2 bước để hoàn thành.
Bước 1: Đầu tiên, bạn nhấn vào nút “Windows” và chọn mục “Run”. Sau đó, nhập “Recent places” vào ô “Open”.

Bước 2: Bạn sẽ nhanh chóng truy cập vào “Recent places” và chỉ cần nhấn “Ctrl + A”, rồi click chuột phải để xóa các đường dẫn này.

Xóa bộ nhớ Cache
Cách dọn dẹp máy tính thông qua việc xóa bộ nhớ cache là quy trình loại bỏ các dữ liệu tạm thời được lưu trữ bởi hệ thống hoặc ứng dụng trên máy tính và trình duyệt, nhằm tăng tốc độ truy cập thông tin. Bộ nhớ cache lưu trữ các bản sao của dữ liệu thường xuyên sử dụng, giúp hệ thống hoặc ứng dụng truy cập nhanh hơn khi cần. Tuy nhiên, sau một thời gian, dữ liệu này có thể tích tụ và ảnh hưởng đến hiệu suất của thiết bị.
Bước 1: Đầu tiên, nhấn vào nút “Windows” và truy cập vào “Run”. Sau đó, nhập cú pháp “Prefetch”.

Bước 2: Thư mục “Prefetch” sẽ hiện ra và bạn chỉ cần xóa tất cả các tệp tin thừa trong đó.

Xóa file thừa trong Recycle Bin
Recycle Bin là nơi lưu trữ tạm thời các file và thư mục mà bạn đã xóa trên hệ điều hành Windows. Nó như một kho lưu trữ cho những tệp tin mà bạn nghĩ không còn cần thiết, nhưng vẫn muốn giữ lại một thời gian để có thể khôi phục nếu cần.
Do đó, thực hiện cách dọn dẹp máy tính bằng cách xóa các file không cần thiết trong Recycle Bin là hành động vĩnh viễn loại bỏ các tệp tin đã bị xóa khỏi hệ thống và được lưu trữ tạm thời trong thùng rác.
Bước 1: Đầu tiên, bạn hãy truy cập vào tính năng “Recycle Bin” hiển thị trên màn hình máy tính.

Nếu bạn không tìm thấy tùy chọn này, hãy vào “Control Panel”. Chọn “Appearance and Personalization” rồi tiếp tục chọn “Change the theme”. Đừng quên chọn “Change desktop items”, nhấn vào “Recycle Bin” và nhấn OK để hoàn tất.

Bước 2: Khi đã vào “Recycle Bin”, bạn chỉ cần chọn các file không cần thiết và nhấn “Delete” là xong.

Gỡ bỏ các chương trình không cần thiết
Việc xóa bỏ các chương trình không cần thiết là một trong những cách dọn dẹp máy tính hiệu quả. Hành động này giúp bạn giải phóng không gian ổ cứng, nâng cao hiệu suất hệ thống và tiết kiệm tài nguyên máy tính.
Bước 1: Trước tiên, bạn cần mở “Control Panel” bằng cách nhấn phím “Windows” và thực hiện tìm kiếm.

Bước 2: Sau đó, bạn hãy chú ý và chọn mục “Programs”.

Bước 3: Tại đây, bạn cần chọn chương trình không còn sử dụng và nhấn chuột phải rồi chọn “Uninstall” để gỡ bỏ nó là hoàn tất.

Phương pháp dọn dẹp máy tính bằng phần mềm khác
Ngoài các công cụ mà Mytour đã giới thiệu, bạn cũng có thể khám phá các phần mềm bên thứ ba để quét và xóa các tệp rác. Những phần mềm này giúp tự động phát hiện và loại bỏ các file không cần thiết, làm chậm hệ thống hoặc chiếm dụng không gian ổ cứng.
Một số phần mềm bạn có thể tham khảo như CCleaner, được xem là công cụ dọn dẹp phổ biến nhất hiện nay. CCleaner giúp bạn quét và xóa các file tạm, bộ nhớ cache, lịch sử duyệt web, cũng như các tệp không cần thiết khác. Nó còn hỗ trợ dọn dẹp registry và quản lý các chương trình khởi động cùng hệ thống.

Ngoài ra, Glary Utilities nổi bật với nhiều công cụ tối ưu hóa hệ thống, bao gồm chức năng dọn dẹp file rác, sửa lỗi registry, quản lý khởi động và cả khả năng xóa file trùng lặp.
Cũng không thể không nhắc đến BleachBit, một phần mềm mã nguồn mở giúp dọn dẹp các tệp tin không cần thiết trên hệ thống, hỗ trợ nhiều loại tệp và trình duyệt khác nhau.
Kết luận
Thông qua việc dọn dẹp máy tính thường xuyên, không chỉ giúp hệ thống vận hành mượt mà hơn mà còn kéo dài tuổi thọ của thiết bị, nâng cao hiệu suất và giải phóng không gian lưu trữ. Hơn nữa, duy trì thói quen dọn rác máy tính sẽ giúp bạn quản lý tài nguyên hiệu quả hơn, bảo vệ quyền riêng tư và nâng cao năng suất làm việc hàng ngày.